ZROZUMIEC_RODZINE.pdf

John Bradshaw

ZROZUMIEĆ RODZINĘ

Rewolucyjna droga odnalezienia samego siebie

Przekład Hanna Szczepańska

INSTYTUT

PSYCHOLOGII

ZDROWIA

I TRZEŹWOŚCI

Polskie Towarzystwo Psychologiczne

Warszawa 1994r.

DEDYKACJA

Mojej Ŝonie Nancy, która jest moim najlepszym przyjacielem i najbardziej subtelną osobą jaką

kiedykolwiek poznałem. Wspólnie dzielimy czasami trudną, ale zawsze ekscytującą podróŜ tworzenia

rodziny.

Mojemu synowi Johnowi i moim przybranym dzieciom Bradowi i Brendzie - których miłość,

mądrość i wyrozumiałość zupełnie uspokoiła moje szaleństwo. Nauczyli mnie oni więcej o Ŝyciu niŜ

kiedykolwiek mogli przypuszczać.

WSTĘP ................................................................................................................................3

ROZDZIAŁ l .......................................................................................................................6

przegląd- kryzys ..................................................................................................................6

ROZDZIAŁ 2 ....................................................................................................................20

to czego prawie nikt nie wie o rodzinach - rodzina jako system ........................................................20

ROZDZIAŁ 3 ....................................................................................................................33

charakterystyka zdrowego funkcjonalnego systemu rodzinnego .................................33

ROZDZIAŁ 4 ....................................................................................................................46

charakterystyka dysfunkcjonalnego systemu rodzinnego .............................................46

ROZDZIAŁ 5 ....................................................................................................................65

rodziny kompulsywne ...........................................................................................................65

ROZDZIAŁ 6 ....................................................................................................................83

prześladowani ......................................................................................................................83

ROZDZIAŁ 7 ..................................................................................................................104

złe dziecko ..........................................................................................................................104

ROZDZIAŁ 8 ..................................................................................................................118

najbardziej powszechna choroba rodziny-współuzaleŜnienie.....................................118

ROZDZIAŁ 9 ..................................................................................................................132

drogowskazy zdrowienia twojej chorej woli.................................................................132

ROZDZIAŁ 10 ................................................................................................................145

drogowskazy odkrywania twojego zagubionego ja ......................................................145

ROZDZIAŁ 11 ................................................................................................................157

DROGOWSKAZY POSZUKIWANIA TWOJEGO PRAWDZIWEGO JA ............157

WSTĘP

Prezentowany tu materiał jest rozszerzeniem nowego telewizyjnego serialu zatytułowanego

"Bradshaw o rodzinie". Programy były nagrywane na Ŝywo z udziałem widzów i nie korzystałem

podczas ich emisji z notatek czy pomocy telesuflera. W konsekwencji otrzymany materiał był często

pozbawiony szczegółów. W telewizji moŜna zaakceptować taką sytuację tym bardziej, Ŝe moim celem

było zaprezentowanie materiału nie tylko ze względu na jego treść, ale takŜe dla emocjonalnego

poruszenia telewidzów.

KsiąŜka ta jest dla tych wszystkich, którzy chcą głębiej zapoznać się z prezentowanym w

programie tematem. Jest ona takŜe dla tych, którzy pochodzą z rodzin dysfunkcjonalnych, bez względu

na to czy widzieli program czy teŜ nie, i dla wszystkich tych ludzi w naszym społeczeństwie, którzy nie

są świadomi potencjalnego uzaleŜnienia przejawiającego się w naszych zasadach wychowania dzieci.

Poszczególne rozdziały odpowiadają w ogólnym zarysie kolejnym programom telewizyjnym.

Rozszerzyłem materiał odnoszący się do rodziny traktowanej jako system i wyodrębniłem go w

oddzielnym rozdziale. Zmieniłem takŜe tytuły ostatnich trzech rozdziałów.

W swoich programach zaproponowałem nowe rozumienie zdrowia psychicznego i choroby, a

takŜe rozumienie sposobu w jaki zdrowie i choroba są przekazywane kolejnym pokoleniom. KsiąŜka ta

proponuje ci drogę prowadzącą do odzyskania twojego zagubionego w dzieciństwie własnego ja, jest

pomostem do rozpoczęcia podróŜy w kierunku odkrycia twojego prawdziwego ja.

Wiele napisano juŜ o rodzinie jako o systemie. Większość tekstów była skierowana do doradców,

terapeutów i klinicystów -profesjonalistów pracujących na tym polu. Z tego co wiem niewiele napisano

na ten temat dla laików. Jednak laik takŜe potrzebuje pomostu dla zrozumienia tych nowych i

znaczących koncepcji. NajwaŜniejszą sprawą jest zrozumienie w jaki sposób kaŜdy z nas traci swoje

prawdziwe ja w niezdrowym systemie rodzinnym, i jak nasze systemy rodzinne uosabiają i tworzą

uzaleŜnione społeczeństwo, w którym Ŝyjemy.

Podczas swojego zaledwie 35-letniego istnienia, koncepcja traktowania rodziny jako systemu stała

się nowym i znaczącym podejściem do rozumienia nie tylko własnego ja, ale takŜe głównych

problemów społecznych.

Ronald Laing wielki psychoterapeuta i egzystencjalista twierdzi, Ŝe teoria systemów rodzinnych

stoi w tak dramatycznym kontraście w stosunku do wcześniejszych teorii jak praca Zygmunta Freuda w

stosunku do praktyki zamykania ludzi mających problemy emocjonalne w zakładach. MoŜe jest to

wyolbrzymiona teza, ale jestem przekonany, Ŝe jeśli nie poznamy i nie zrozumiemy systemu rodziny, z

której pochodzimy, nie będziemy mogli zrozumieć swojego prawdziwego ja i społeczeństwa, w którym

Ŝyjemy. To co zostało powiedziane w odniesieniu do historii kultury jest prawdziwe takŜe dla

pojedynczego człowieka. JeŜeli nie poznamy naszej historii rodziny mamy duŜe prawdopodobieństwo

powtórzenia jej.

W dalszych rozdziałach ksiąŜki będę korzystał z pracy wielu pionierów na polu teorii systemów

rodzinnych. Jako ojcowie tego ruchu od razu przychodzą na myśl tacy ludzie jak Milton Erickson,

Murray Bowen, Nathan Ackerman, Gregory Bateson, Jay Haley, Carl Whitaker. Znaczący wpływ na

moją własną pracę miała Virginia Satir. Mam takŜe dług wdzięczności w stosunku do Alice Miller,

Renee Fredricksona, Gershena Kaufmana, Roberta Firestone'a Sharon Wegscheider-Cruse i Boba

Subby.

Specjalne podziękowania kieruję w stronę Terrego Kellogga, który brał udział w programie

siódmym i ósmym serialu telewizyjnego. Wnikliwość Terrego była waŜną pomocą w dookreśleniu

niektórych elementów mojego własnego stanowiska. We wszystkich przypadkach, chyba Ŝe cytuję

źródło dosłownie, biorę odpowiedzialność za własną interpretację myśli i idei innych autorów. Czy to

się komuś podoba, czy teŜ nie, kaŜdy z nas ma swoją własną unikalną mapę poznawczą,

odzwierciedlającą rzeczywistość. KaŜdy z nas i kaŜda myśl jest kierowana tą mapą. Następcy są

zawsze w jakimś stopniu odszczepieńcami. Tak więc przyjmuję całkowitą odpowiedzialność za

materiał zawarty w tej ksiąŜce.

Jako teolog jestem zainteresowany duchowymi aspektami naszego poznania i miłości samego

siebie. Zjawiska te kształtowane w rodzinie mają duŜy wpływ na społeczeństwo. Podkreśliłem swoje

zainteresowanie tym tematem przez wybór podtytułu ksiąŜki: "Rewolucyjna droga odkrycia samego

siebie".

Wierzę, Ŝe duchowość jest związana z osiąganiem pełni człowieczeństwa. Źródło ran, które

niszczą naszą pełnię moŜe zostać odkryte przez badanie naszego systemu rodzinnego. Moją tezą jest to,

Ŝe kryzys w dzisiejszym społeczeństwie przejawia się w naszych rodzinach i polega na odcięciu się od

naszego prawdziwego ja. Jak mówili juŜ inni przede mną, Ŝyjemy za maskami i odgrywamy role oparte

na scenariuszach, których nigdy nie napisaliśmy.

Nadzieja poprawy leŜy w tym, Ŝe potrafimy zidentyfikować źródło kryzysów w rodzinach, które

tworzą nasze społeczeństwo i w społeczeństwie tworzonym przez nasze rodziny. To co dzieje się w

rodzinie jest źródłem walki wewnątrz nas samych i w duŜym stopniu wojen toczonych z innymi

ludźmi. Te walki wewnątrz nas nazywam uzaleŜnieniami.

UzaleŜnienie i wojna są złem. Przejawiają się w kłamstwie i zabijaniu. Wydają się mieć moc

przekraczającą indywidualny wybór jednostki. Jeden z moich wielkich nauczycieli Gregory Baum

zdefiniował szatana jako strukturę zła, przekraczającą złą wolę męŜczyzn i kobiet. Przyjmując tę

definicję ksiąŜka ta demaskuje szatana w ludzkim doświadczeniu i proponuje kilka dróg wyjścia w tej

sytuacji.

PRZYPOWIEŚĆ - TRAGEDIA TRAGEDII HISTORIA HUGA

Dawno, dawno temu urodziła się osoba królewskiego rodu. Nadano jej imię Hugo* 1 . ChociaŜ będę

opowiadał o niej jako o męŜczyźnie, nikt nie wiedział jakiej naprawdę była płci i właściwie nie miało

to znaczenia. Hugo nie był podobny do nikogo kto kiedykolwiek Ŝył przedtem i do nikogo kto

kiedykolwiek się jeszcze narodzi. Hugo był niepowtarzalny i jedyny w swoim rodzaju - jak

nieoszlifowany bezcenny diament.

Przez pierwszych 15 miesięcy Ŝycia Hugo znał siebie tylko z odbicia, które widział w oczach

swoich opiekunek. Miał strasznego pecha. Jego opiekunki chociaŜ nie były niewidome, nosiły okulary.

KaŜda para okularów zawierała w sobie wyobraŜenie o Hugu, tak Ŝe opiekunki widziały go tylko

poprzez wyobraŜenia swoich okularów. Dlatego chociaŜ były one fizycznie obecne, Ŝadna z nich nigdy

naprawdę go nie widziała. Gdy Hugo dorósł był mozaiką wyobraŜeń innych ludzi o nim samym, a

Ŝadne z tych wyobraŜeń nie oddawało tego kim był naprawdę. Nikt nigdy naprawdę go nie widział, tak

Ŝe nikt nigdy nie pokazał mu jak naprawdę wygląda. W konsekwencji Hugo myślał, Ŝe jest mozaiką

wyobraŜeń. Naprawdę nie wiedział kim jest.

Czasami w ciemności nocy, gdy był całkiem sam Hugo wiedział, Ŝe zostało zagubione coś

ogromnie waŜnego. Doświadczał tego jako dręczącego poczucia pustki.

Hugo próbował wypełniać tę pustkę i próŜnię wieloma sposobami: władzą, światową sławą,

pieniędzmi, majątkiem, uŜywkami, jedzeniem, seksem, podniecającymi wraŜeniami, rozrywką,

związkami z ludźmi, dziećmi, pracą - a nawet ćwiczeniami. Ale bez względu na to co robił, nigdy nie

poczuł, Ŝe dręcząca go pustka zniknęła. W ciszy nocy, gdy kończyły się wszystkie rozrywki nadal

1 Dla gramatycznej zgodności i jasności w ksiąŜce będą uŜywane zaimki on, jego i jemu

zamiast ona lub on, jego lub jej, jej i jemu. Nie oznacza to Ŝadnych uprzedzeń co do płci czy

braku wraŜliwości.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: