Język ukraiński

Język ukraiński (Українська мова) to język należący do grupy języków wschodniosłowiańskich. Posługuje się nim ponad 40 mln ludzi, głównie na Ukrainie, gdzie ma status języka urzędowego, używany jest również przez Ukraińców w Rosji, Mołdawii, Polsce i na Białorusi. Zapisywany jest cyrylicą.

Wyróżnia się 3 zespoły dialektów:

·         północne (gwary wschodniopoleskie, środkowopoleskie, zachodniopoleskie, podlaskie),

·         południowo-wschodnie (gwary: środkowonaddnieprzańskie, słobożańskie, stepowe),

·         południowo-zachodnie (gwary: bojkowskie, łemkowskie, huculskie, podolskie, wołyńskie, zakarpackie, naddniestrzańskie, nadsańskie, pokuckie, bukowińskie).

Gwara łemkowska (rusińska), którą posługują się Łemkowie, jest traktowana przez wielu jego użytkowników oraz niektórych językoznawców jako odrębny język (p. język rusiński).

Język ukraiński czerpał wiele zapożyczeń z języka polskiego i rosyjskiego.

Historia

Język ukraiński z domieszką elementów cerkiewnych (a także polskich) stanowił język piśmiennictwa na Ukrainie od połowy XVI do końca XVII w. Wraz z publikacją Eneidy Kotlarewskiego następuje wprowadzenie czystego języka ludowego w końcu XVII w. Współczesny język literacki powstał na przełomie XVIII i XIX w. Duży udział w tym procesie miała twórczość wybitnego poety ukraińskiego Tarasa Szewczenki. Ze względu na warunki polityczne, odrębnie kształtowały się normy języka literackiego w zachodniej i wschodniej Ukrainie.

Współczesny język literacki Ukrainy oparty jest przede wszystkim na dialekcie kijowsko-połtawskim.

Alfabet ukraiński