Rozdział 4. Zrozumienie sieci typu klient-serwer
W tym rozdziale:
· Zrozumienie wymagań sieci typu klient-serwer
· Omówienie sieciowych systemów operacyjnych
· Omówienie Windows 95 i 98 jako sieciowego systemu operacyjnego
Sieć typu klient-serwer może być przydatna, jeżeli potrzebujesz specjalnych usług, takich jak serwer bazy danych. Możesz też potrzebować serwera, aby stworzyć większą i bardziej złożoną sieć. Mino że sieci klient-serwer są droższe i wymagają więcej wysiłku podczas administrowania niż sieci równorzędne, to posiadają one niezagrożoną pozycję wśród współczesnych instalacji sieciowych.
Sieć klient-serwer składa się z dwóch lub więcej klientów (użytkowników, komputerów) oraz przynajmniej jednego serwera. W prawdziwym środowisku klient-serwer klienty nie używają nawzajem swoich zasobów, ale jedynie zasobów serwera. Serwer posiada kontrolę nad wszystkimi plikami, folderami, drukarkami i innymi zasobami w sieci.
UWAGA
Mała sieć może składać się z jednego serwera i od 2 do 100 klientów. Z czasem, gdy sieć się rozrasta i zwiększa się ilość usług sieciowych do sieci możesz dodać więcej serwerów. Bardzo duże sieci mogą się składać z 10 lub 20 serwerów, które mogą obsługiwać tysiące klientów.
Sieci typu klient-serwer zmniejszają obciążenie komputerów PC na których pracują klienci. Klient może używać serwera do przechowywania plików i wykonywania niektórych operacji, takich jak monitorowanie zadań drukowania, czy uruchamianie niektórych aplikacji. Z drugiej strony większa ilość usług i klientów oznacza większe obciążenie serwerów.
Rysunek 4.1 przedstawia prostą sieć typu klient-serwer. Serwer jest silnym komputerem potwierdzającym tożsamość użytkowników oraz udostępniającym użytkownikom pliki, foldery i inne zasoby. Serwer kontroluje także sieciową drukarkę. Klienty wysyłają do serwera żądania drukowania, dostępu do plików i innych usług. Zauważ że w centrum okablowania znajduje się hub, do którego podłączone są wszystkie kable.
Rysunek 4.1. Prosta sieć typu klient-serwer używające tradycyjnego okablowania
Server – Serwer
Printer – Drukarka
Hub – Hub
Clients – Klienty
Zwykle serwery mają szybsze procesory, więcej pamięci operacyjnej (RAM) i przestrzeni na dysku. Serwery posiadają wiele zadań, włączając w to następujące:
· Potwierdzanie tożsamości użytkowników,
· Zapewnianie dostępu do zasobów – plików, folderów, drukarek i innych,
· Zapewnianie dostępu do stron WWW,
· Śledzenia użycia zasobów,
· Zapisywanie prób naruszenia bezpieczeństwa,
· Rozprowadzanie poczty elektronicznej,
· Zapewnienia dostępu do aplikacji i danych.
Sieci typu klient-serwer posiadają wiele zalet i wad. Więcej na ich temat możesz przeczytać w rozdziale 2.
Wymagania dla sieci klient-serwer są podobne to tych z sieci równorzędnej. Zwykle sieć klient-serwer składa się z dwóch lub więcej klientów podłączonych do serwera. Mimo, że można mieć sieć klient-serwer z jednym tylko klientem, to w takiej sytuacji najczęściej nie będziesz potrzebował serwera. W rozdziale 2. „Zrozumienie podstaw sieci” znajdziesz więcej informacji pomagających Ci zdecydować, czy wybrać sieć równorzędną, czy klient-serwer.
Dla każdego komputera w sieci będziesz potrzebował kartę sieciową. Koniecznie jest również odpowiednie okablowanie oraz sprzęt sieciowy. Więcej informacji na ten temat zawierając rozdziały 6. i 8.
Do sieci możesz także dodać drukarki i inne urządzenia. Gdy dodajesz do sieci zasoby możesz zdecydować, czy podłączyć je do lokalnego komputera, czy do serwera. Na przykład drukarkę laserową możesz podłączyć do serwera i pozwolić wszystkim jej używać. Z kolei drukarkę atramentową lub starą drukarkę igłową możesz podłączyć do komputera klienta i tylko jemu zezwolić na jej użycie.
Rysunek 4.2 przedstawia małą sieć typu klient-serwer w której użytkownicy współdzielą drukarkę laserową. Z kolei drukarka atramentowa i skaner są podłączone do komputerów klientów. Sieciowy system operacyjny nie współdzieli zasobów podłączonych do komputerów klientów, a jedynie zasoby podłączone do sieci lub serwera.
Rysunek 4.2. Sieć klient-serwer korzystająca jedynie z zasobów sieciowych, nie z lokalnych zasobów klientów
Laser Printer – Drukarka Laserowa
Scanner – Skaner
Color Inkjet – Kolorowa drukarka atramentowa
WSKAZÓWKA
Jeżeli w sieci z rysunku 4.2 serwer będzie komputerem z systemem Windows 95 lub 98 to wszyscy użytkownicy będą mogli używać drukarek i skanera.
Poza sprzętem dla klientów i sieci będziesz musiał także nabyć serwer.
Serwer powinien być zawsze podłączony do urządzenia UPS, dzięki czemu w razie awarii zasilania będzie on mógł być zawsze poprawnie wyłączony. Urządzenie UPS ma zgromadzoną w swoich bateriach energię elektryczną, więc podłączony do niego komputer będzie miał czas na poprawne wyłączenie.
Komputer będący serwerem powinien mieć odpowiednio szybki procesor, odpowiednią ilość pamięci operacyjnej RAM oraz odpowiednio dużą przestrzeń na dysku. Jego konfiguracja sprzętowa zależy od typów dostarczanych usług i liczby korzystających z niego użytkowników.
Poza odpowiednim sprzętem serwer wymaga kompatybilnego systemu operacyjnego. Możesz do tego użyć sieciowego systemu operacyjnego lub Windows 95 lub 98. Sieciowy system operacyjny jest łatwiejszy z zarządzaniu, bardziej bezpieczny oraz posiada narzędzia pozwalające efektywnie zarządzać siecią. Systemy Windows 95 i 98 mają ograniczony zestaw obsługiwanych usług, ale dla Twojej sieci mogą być wystarczające. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w podrozdziale „Windows 95 i 98 jest sieciowe systemy operacyjne”.
Po pierwsze sprzęt z którego będzie się składał serwer musi być kompatybilny z jego systemem operacyjnym. Najpierw powinieneś zdecydować jakiego systemu operacyjnego będziesz używał, a potem kupować odpowiedni dla niego komputer. Każdy sieciowy system operacyjny potrzebuje określoną ilość pamięci operacyjnej i miejsca na dysku. Może także posiadać inne wymagania.
IDE jest popularnym interfejsem dla dysków twardych zapewniającym średnie szybkości przesyłania danych. Interfejs IDE nie jest odpowiednim rozwiązaniem dla serwerów, ponieważ jest on wolny i posiada pewne ograniczenia zmniejszające jego funkcjonalność w przypadku serwerów. W pewnych warunkach możesz jednak używać dysków IDE.
Z drugiej strony SCSI jest interfejsem szybkim i wielowątkowym. Poza tym, że jest o szybki i bardzo praktyczny w użyciu, to za jego pomocą możesz podłączyć do komputera osobistego wiele urządzeń zewnętrznych używając tylko jednego złącza. Urządzeniami SCSI są twarde dyski, napędy taśmowe, napędy CD-ROM, inne urządzenia pamięci masowych, skanery oraz drukarki.
Możesz kupić komputer wraz z systemem operacyjnym. Dzięki temu będą one kompatybilne. Możesz być w stanie kupić komputer o dużej ilości pamięci RAM, pamięci podręcznej cache i dużej przestrzeni dyskowej. Możesz także potrzebować jedynie komputera z większą ilości pamięci operacyjnej i przestrzeni dyskowej służącego do korzystania z Internetu i przechowywania plików.
Twój wybór zależy od ilości pieniędzy które zamierzasz w tym celu wydać, ilości usług które chcesz oferować i liczby klientów.
PORADA BIUROWA
Jeżeli zdecydujesz się na serwer w swojej firmie pomyśl, czy nie przydałby Ci się serwer zapasowy. Często się zdarza tak, że serwer staje się dla formy niezbędny, a dane na nim zawarte nie od odtworzenia z innego źródła. Zapasowy serwer może przechowywać kopie ważnych danych. Jeżeli podstawowy serwer będzie z jakiś przyczyn niedostępny, to jego funkcje przejmie zapasowy. Przerwa w pracy głównego serwera nie będzie Cię kosztowała czasu, pieniędzy i danych.
Sieciowy system operacyjny jest przeznaczony do działania jako serwer. System taki oferuje wiele funkcji i narzędzi pozwalających na zarządzanie siecią, klientami, aplikacjami, bezpieczeństwem i innymi funkcjami. System taki jest również trudny w instalacji, konfiguracji i utrzymywaniu.
Możesz kupić serwer z zainstalowanym już na nim systemem operacyjnym. Wciąż jednak będziesz musiał skonfigurować na nim użytkowników, udziały (prawa dostępu użytkowników do używania plików, folderów i innych zasobów) oraz inne elementy systemu.
Mogłeś już zetknąć się z sieciowym systemem operacyjnym (na przykład w pracy). Możesz używać takiego systemu z różnych powodów. Najprawdopodobniej masz pewne wymagania sieciowe: problemy z bezpieczeństwem, interes prowadzony w domu, interes prowadzony w sieci Internet i inne.
Innym powodem korzystania z sieciowego systemu operacyjnego jest użytkowanie aplikacji, która go wymaga. Na przykład serwer IIS (Internet Information Server) najlepiej działa z sieciowym systemem operacyjnym NT Server. Niektóre aplikacji biznesowe również wymagają sieciowego systemu operacyjnego.
Ostatecznie możesz mieć komputer z już zainstalowanym systemem operacyjnym. Na przykład odkupiłeś stary komputer z firmy, lub ktoś dał Ci sprzęt kompatybilny z określonym systemem.
Jeżeli nie musisz używać określonego systemu operacyjnego na swoim serwerze, to powinieneś wybrać ten, który najlepiej będzie pasował do Twoich potrzeb. Na przykład jeżeli lubisz Windows i czuje się w nim dobrze wybierz Windows NT lub rozważ używacie Windows 98 jako serwera. Jeżeli jesteś fanem systemu DOS spróbuj system Novell NetWare.
Musisz jednak wiedzieć, że sieciowy system operacyjny nie jest łatwy w instalacji, konfiguracji i utrzymywaniu. Trzeba mu poświęcić sporo czasu.
Oceniając sieciowy system operacyjny musisz wiedzieć, co jest w twojej sieci najważniejsze. W sieci domowej priorytetem powinna być łatwość utrzymywania systemu. Musisz także liczyć się z budżetem. Każdy sieciowy system operacyjny powinien dostarczać podstawowych usług, ale niektórych Ci potrzebnych może tam nie być.
Wszystkie sieciowe systemy operacyjne zawierają narzędzia służące nazywaniu użytkowników i ograniczaniu ich odstępu do określonych zasobów. Przez system kont użytkowników możesz wybrać do których plików i folderów mają dostęp użytkownicy, możesz także ograniczać ich dostęp do innych komputerów lub serwerów.
Dobry sieciowy system operacyjny posiada także narzędzie służące do zarządzania drukarkami. Narzędzie to pomaga kierować zadania drukowania do odpowiednich drukarek, anulować i usuwać je oraz kontrolować drukowanie przez sieć.
Większość sieciowych systemów operacyjnych zawiera narzędzia diagnostyczne pozwalające na śledzenia działania składników sieci, takich jak protokoły i połączenia. W sytuacjach, gdy coś idzie nie tak narzędzia te ułatwiają znajdowanie przyczyny problemów.
Narzędzia użytkowe służące do zbierania i analizowania danych o sieci mogą być dla Ciebie ważną pomocą. Na przykład niektóre systemy rejestrują błędy i luki w systemie bezpieczeństwa. Inne zawierają narzędzia służące do optymalizacji działanie i odnajdowanie przyczyn wolnego działania.
Niektóre sieciowe systemy operacyjne posiadają usługi korzystające z technologii WWW. Na przykład możesz chcieć założyć swój własny serwer WWW i publikować strony domowe w sieci Internet.
W przypadku malej firmy serwer WWW jest idealną formą promocji, kontaktów z klientami i sprzedaży produktów. Na przykład system Windows NT Server serwer IIS (Internet Information Server) służy do publikowania stron WWW w sieci Internet.
Sieciowe systemy operacyjne są skomplikowane w instalowaniu i utrzymywaniu. Jeżeli zdecydujesz się taki system będziesz musiał poświęcić dużo czasu na jego naukę. Zanim zdecydujesz się na zakup jednego z dostępnych systemów operacyjnych sprawdź jakie są właściwości, wymagania i problemy z każdym z systemów. Zanim kupisz system musisz być pewien, że spełni on wszystkie twoje oczekiwania.
Oto lista najpopularniejszych sieciowych systemów operacyjnych dla komputerów PC:
· Microsoft Windows NT Server
· Microsoft Windows 2000
· Microsoft LAN Manager
· Novell NetWare/IntranetWare
· IBM LAN Server
· IBM OS/2 Server
Windows NT Server jest 32-bitowym systemem operacyjnym obsługującym wielozadaniowość, co oznacza możliwość wykonywania dwóch lub więcej programów.
System NT Server dobrze działa z klientami 95 i 98, oraz z innymi, takimi jak: Macintosh, DOS oraz Windows 3.11. Klientami Windows NT Server mogą być również systemy Windows NT Workstation oraz OS/2.
System NT Server posiada rozwiązania z zakresu bezpieczeństwa pozwalające na ograniczenie dostępu do serwera, drukarek, plików, folderów i innych zasobów sieci. Możesz także uruchomić w nim mechanizmy rejestrowania zdarzeń pozwalające na śledzenie wszystkich błędów i łatwe rozwiązywanie problemów z siecią.
Akapit wykreślony, zbyt piękne żeby było prawdziwe
Windows NT Server ma również następujące właściwości:
· Obsługuje zdalny dostęp. Możesz nawiązać połączenie komutowane ze swoim serwerem domowym, aby przesyłać pliki, drukować i wykonywać zadania zdalnie.
· Zarządza usługami wydruku. Możesz zainstalować drukarki sieciowe i współdzielić je. Możesz nawet określać które zadania drukowania mogą zostać wykonane pierwsze i ewentualnie usuwać je z serwera.
· Usługi wykowania kopii zapasowych. System Windows NT zawiera narzędzia do replikacji pozwalające na wykonywanie kopii dysku serwera na innym komputerze.
Windows NT Server może działać z aplikacjami Microsoft BackOffice, włączając w to IIS (Internet Information Server), SQL Server (program zarządzający bazami danych), Exchange Server i inne. W przypadku małej firmy zestaw programów BackOffice może dostarczyć Ci wszystkich wymaganych usług. Więcej informacji na temat programów zarządzających bazami danych znajdziesz w rozdziale 19.
NetWare jest 32-bitowym systemem operacyjnym działającym na procesorach 386 i wyższych. NetWare działa z różnymi klientami, włączając w to Windows 95 i 98, Windows 3.1 i DOS.
System NetWare jest trudniejszy w zarządzaniu niż Windows. Aby cokolwiek w nim wykonać musisz znać typowe komendy DOS. W przypadku tego systemu nie możesz używać serwera jako kolejnej stacji roboczej. To oznacza, że NetWare jest serwerem dedykowanym.
System NetWare posiada funkcje systemu bezpieczeństwa pozwalające na dostęp do napędów, folderów i plików znajdujących się na serwerze. Posiada on także funkcje śledzenia i rejestrowania zdarzeń. Do zarządzania siecią, użytkownikami i zasobami możesz używać wielu narzędzi zawartych w tym serwerze.
W swojej domowej sieci możesz na serwerze używać Windows 95 lub 98 zamiast sieciowego systemu operacyjnego. Windows zawiera wiele narzędzi zarządzających pomagających w zarządzaniu siecią, ale brakuje mu prawie wszystkich funkcji sieciowych systemów operacyjnym z prawdziwego zdarzenia.
PATRZ TAKŻE
IV. rozdział tej książki zawiera informacje o narzędziach zarządzających Windows 95 i 98. Znajdują się tam rozdziały o programach NetWatcher, System Monitor, System Policy Editor i Registry.
Serwer powinien być w stanie dostarczać różne typy usług, włączając w to następujące:
· Zapewniać usługi klientom którzy uruchamiają własne aplikacje, ale korzystają z danych znajdujących się na serwerze.
· Pozwalać na uruchamianie programów na serwerze umożliwiających współdzielenie informacji o użytkownikach. Przykładem może być tutaj poczta elektroniczna.
· Pozwalać na uruchamianie programów na serwerze, dzięki czemu klienci będą mogli uruchamiać mniejsze ich wersje na swoich komputerach. Aplikacja na serwerze dostarcza i przetwarza dane, ale klient wysyła jedynie żądania.
· Potwierdzać tożsamość użytkowników i na tej podstawie ograniczać ich dostęp do zasobów.
· Udostępniać narzędzia pozwalające na diagnozowanie problemów z siecią, rejestrowania zdarzeń i błędów i pomagające w zarządzaniu organizację posiadającą sieć.
Systemy Windows 95 i 98 nie spełniają tych wymagań. Mogą one jednak spełniać pewne funkcje sieciowego systemu operacyjnego. I w przypadku sieci domowej może to być najlepsze rozwiązanie.
Utrzymywanie prawdziwego sieciowego systemu operacyjnego jest trudne. Musisz nim stale administrować, zarządzać i rozwiązywać związane z nim problemy. Utrzymywanie sieci klient-serwer zajmuje dużo czasu ze względu na ilość rzeczy, których trzeba się nauczyć. Użycie Windows 95 lub 98 jako serwera może być tym, czego potrzebujesz.
Możesz używać Windows 95 lub 98 jako serwera plików w małej firmie. Jeżeli jednak uważasz, że sieć może się powiększyć powinieneś się zastanowić nad prawdziwym sieciowym systemem operacyjnym. W przypadku firmy pliki wymagają zabezpieczania i wymaganych jest więcej zasobów. Z czasem gdy sieć rośnie może się więc okazać, że w tej sytuacji sprawdza się jedynie sieciowy system operacyjny.
W przypadku sieci domowej możesz nie potrzebować bezpieczeństwa, rejestrowania błędów, potwierdzania tożsamości i innych usług zapewnianych przez sieciowy system operacyjny. Jeżeli potrzebujesz jedyni centralnego komputera na którym mógłbyś przechowywać pliki oraz udostępniać drukarki i Internet, to możesz użyć Windows 95 lub 98 jako serwera.
Użycie komputera z tym systemem jako serwera uwalnia inne komputery od problemów z wydajnością. Nie muszą już one udostępniać sobie nawzajem zasobów, ponieważ wszystkie zasoby znajdują się na serwerze. Oczywiście musisz wyposażyć serwer w odpowiednią ilość miejsca na dysku, pamięci operacyjnej oraz sprzęt i oprogramowanie pozwalające mu udostępniać dodatkowe usługi.
Serwer Windows może przechowywać i udostępniać pliki wszystkich użytkowników sieci. Możesz współdzielić wszystkie pliki dla wszystkich użytkowników, albo ściśle ograniczać dostęp do każdego z katalogów. Możesz również używać serwera Windows do wykonywania kopii zapasowych plików znajdujących się na poszczególnych komputerach klientów i używać jako repozytorium aplikacji instalowanych na komputerach klientów.
Rysunek 4.3 przedstawia program Windows Explorer działający na komputerze klienta. Po prawej stronie okna wyświetlone zostały współdzielone zasoby znajdujące się na serwerze wybranym po lewej stronie okna. Serwer pozwala klientowi na przeglądanie plików i folderów do których ma on prawa dostępu.
Rysunek 4.3. Tylko określone foldery są przez serwer współdzielone dla wszystkich użytkowników
Do serwera Windows możesz podłączyć drukarki, napędy taśmowe i inne urządzenia zewnętrzne dzięki czemu wszyscy użytkownicy będą mogli z nich korzystać. Umieszczenia serwera w centralnym miejscu pozwala na łatwe odbieranie wydrukowanych materiałów lub wkładanie dysków CD-ROM.
Windows posiada mechanizmy pozwalający w łatwy sposób współdzielić pliki i ograniczać do nich dostęp. Rysunek 4.4 przedstawia okno dialogowe Właściwości i zakładkę pozwalającą na współdzielenie napędu. Nadanie wszystkim pełnych praw do takiego udziału oznacza, że pozwalamy każdemu użytkownikowi wykonywać na tym dysku kopie zapasowe plików z danymi. Więcej informacji na temat współdzielenia dysków, folderów i plików zawiera rozdział 11.
Rysunek 4.4. Miejsce definiowania udziałów plikowych
Windows zawiera także pewne narzędzia do zarządzania siecią pozwalające na oglądanie połączeń sieciowych i zarządzanie niektórymi parametrami sieci.
Na serwerze Windows możesz stworzyć węzeł pocztowy aby przesyłać listy elektroniczne w obrębie sieci domowej. Użycie serwera do przechowywania poczty oznacza, że żaden innych komputer nie będzie obciążony tą funkcją.
Dołącz do serwera Windows modem i linie telefoniczną, zainstaluj oprogramowanie dostępowe i będziesz mógł współdzielić jedno połączenie z Internetem przez wszystkich użytkowników sieci.
Jeżeli chcesz użyć Windows 95 lub 98 jako serwera musisz podjąć kilka decyzji dotyczących użycia komputera, miejsca w którym będzie stał i stanu współdzielonych zasobów.
Serwer Windows jest kolejnym komputerem sieci równorzędnej, ma on jedynie większą moc obliczeniową i więcej miejsca na dyskach. Możesz używać serwera jako maszyny dedykowanej. W przypadku używania serwera jako dedykowanego nikt nie pracuje na nim, obsługuje on tylko żądania sieciowe.
Możesz także używać serwera jako kolejnej stacji roboczej. Jednak użycie serwera przez sieć może osobie używającej tego komputera przeszkadzać. Także odpowiedzi na żądania sieciowe mogą być wolne ze względu na duże obciążenie komputera przez lokalnego użytkownika.
Po pierwsze serwer powinien być odpowiednio mocy. Poza szybkim procesorem powinien on posiadać dużo miejsca na dysku i dużo pamięci RAM.
Zastanów się, czy będziesz używać tego komputera jako serwera dedykowanego, czy jako serwer i stację roboczą na raz. W drugim przypadku będziesz musiał dodać więcej pamięci RAM i szybszy procesor, aby skompensować dodatkowe obciążenie komputera.
Okablowanie i sprzęt sieciowy dla serwera Windows 95 i 98 jest takie samo jak w przypadku wszystkich innych sieci. Aby uczynić połączenia szybkimi możesz użyć tradycyjnego okablowania i sprzętu Ethernet. Więcej informacji na ten temat zawiera rozdział 6.
Umieść swój serwer w centralnym miejscu. Podłącz wszystkie zasoby do serwera, tak aby były dostępne dla wszystkich użytkowników. Musisz także udostępnić foldery w których użytkownicy będą przechowywać swoje pliki z danymi oraz wykonywać kopie zapasowe. Ponieważ komputer będzie działał jako serwer, więc musi być on włączony zawsze, gdy użytkownik będzie chciał używać współdzielonych zasobów.
Serwer Windows jest podłączany do sieci równorzędnej, dzięki czemu użytkownicy będą mogli współdzielić zasoby swoich komputerów, gdy tylko będą chcieli. Sytuację tą przedstawia rysunek 4.5. Serwer współdzieli z innymi użytkownikami drukarkę laserową. Komputer na piętrze ma podłączoną kolorową drukarkę i może jej używać jedynie lokalnie, lub współdzielić z innymi w sieci. Więcej informacji na ten temat zawiera rozdział 14.
Używając systemu Windows jako serwera możesz również współdzielić dostęp do Internetu. Podłącz do serwera modem i dodaj oprogramowanie do współdzielenia połączenia. Dzięki temu każdy w sieci będzie miał dostęp do Internetu. Na serwerze utwórz węzeł pocztowy, aby wszyscy w sieci mogli przesyłać pomiędzy sobą pliki. Więcej informacji znajdziesz w rozdziałach 15. I 16.
Rysunek 4.5. Używając Windows 95 lub 98 jako serwera możesz współdzielić zasoby w sieci
Windows 98 Server – Serwer Windows 98
Możesz również użyć narzędzi zarz...
kwas27