gw.13-14.09.08.pdf

Dziś

Odszkodowania

Jak się o nie starać – s. 34

Trendy jesień-zima

w „Wysokich Obcasach”

Piosenki

z Kabaretu Starszych Panów

1,50 zł

6,99 zł

SOBOTA–NIEDZIELA

13-14 września 2008

NR 215. 5825

NAKŁAD 556 TYS .

cena gazety

(w tym 7% VAT)

cena gazety i płyty

(w tym 22% VAT)

REDAKTOR PROWADZĄCY

P IOTR N EHRING

WYDAJE AGORA SA , NUMER INDEKSU

www.wyborcza.pl

KTOŻYW,NAEMERYTURĘ

SONDAŻ „GAZETY”

Czy rząd ma rację, chcąc ograniczyć

wcześniejsze emerytury?

Wczoraj Polacy odpowiedzieli:

44 proc. TAK 50 proc. NIE

Argumenty PRZECIW przemawiają sil-

niej: nie wolno ludzi zmęczonych

pracą pozbawiać prawa do odpoczyn-

ku ( 64 proc. ); w wielu zawodach

praca człowieka starego już nie ma sen-

su ( 61 proc. ); starsi bardziej są po-

trzebni dzieciom i wnukom ( 59 proc. ).

Z argumentów ZA tylko jeden zyskał

przewagę: bo odchodzący wcześ-

niej na emeryturę dostaną zbyt niskie

emerytury ( 45 proc. ). Ratowanie

finansów państwa, które dopłaca do

emerytur, przekonało mniejszość

( 44 proc. ). Tyle samo zgodziło się,

że nie jest sprawiedliwe, by pracują-

cy tyle płacili na emerytów.

Tylko 30 proc. było za ogranicze-

niem wcześniejszych emerytur, bo lu-

dzie żyją coraz dłużej, więc mogą dłu-

żej pracować (aż 66 proc. – nie). 1

Telefoniczny sondaż PBS DGA dla „Gazety”

z 12 września, próba reprezentatywna 500 osób

L ESZEK K OSTRZEWSKI

– Działa czynnik psychologiczny. Kie-

dy ludzie słyszą, że mogą coś stracić, ro-

bią wszystko, aby się załapać – tłumaczy

Jan Rutkowski z Banku Światowego.

Wiceminister pracy Agnieszka

Chłoń-Domińczak zwraca jednak uwa-

gę na to, że to podejście nieracjonalne

i nieopłacalne dla emerytów. Owszem,

wcześniejsze emerytury mają zniknąć

w 2009 r., ale każdy, kto do końca 2008 r.

spełni ich warunki (wiek i staż), nie mu-

si się obawiać – na wcześniejszą eme-

ryturę będzie mógł odejść w dowolnej

chwili. To tzw. prawo nabyte. A gdy pój-

dzie później – zyska, bo im dłużej bę-

dzie pracował, tym wyższą dostanie

emeryturę.

– Do ludzi to nie trafia. Większą war-

tość ma dla nich czas wolny niż wyższa

emerytura. Niektórzy, np. nauczyciele,

zakładają, że sobie na emeryturze do-

robią – mówi Rutkowski.

Irena Wóycicka z Instytutu Badań

nad Gospodarką Rynkową uważa, że

Polacy nadal nie zdają sobie sprawy

z negatywnych konsekwencji zbyt

wczesnej emerytury: – Ludzie jeszcze

w pełni sił tracą kontakt ze swoim śro-

dowiskiem pracy. Czują się bezuży-

teczni.

Wczesne emerytury to problem tak-

że dla przyszłości Polski.

– Możemy zapomnieć o dogonie-

niu Europy. Co gorsza, nie będzie ko-

mu pracować na rosnącą rzeszę eme-

rytów – wieszczy Jeremi Mordasewicz

ze zrzeszającego prywatnych przed-

siębiorców Lewiatana i członek rady

nadzorczej ZUS.

Bo ten exodus może rozsadzić Fun-

dusz Ubezpieczeń Społecznych, z któ-

rego pochodzą pieniądze na wypłaty

emerytur. Lewiatan wyliczył dla „Ga-

zety”, że rocznie na utrzymanie staty-

stycznego emeryta FUS musi wydać

ok. 20 tys. zł. Każde 100 tys. dodatko-

wych emerytów oznacza, że co roku

trzeba znaleźć kolejne 2 mld zł. A już

teraz na emerytury i renty wydajemy

blisko 110 mld zł rocznie.

W Funduszu już dziś zieje wielka

dziura. Zarządzający nim ZUS szacu-

je, że w latach 2009-13 na wypłaty eme-

rytur zabraknie 158 mld zł! Nie obędzie

się bez dotacji z budżetu państwa, czy-

li na emerytów będą musieli złożyć się

wszyscy pracujący.

W przyszłości może być gorzej,

bo społeczeństwo się starzeje. GUS

szacuje, że w 2013 r. Polaków w wie-

ku emerytalnym będzie już 7 mln

(dziś – 6,2 mln). Będą stanowić ponad

18 proc. społeczeństwa.

– To wszystko musi przekonać rząd,

że bez ograniczenia przywilejów eme-

rytalnych daleko nie zajedziemy – mó-

wi Mordasewicz.

A losy reformy, która ma ograniczyć

liczbę zawodów uprawnionych do

wcześniejszych emerytur, wciąż nie są

pewne. Rząd od miesięcy nie może się

dogadać ze związkami zawodowymi. 1

Jeszcze niedawno na emeryturę od-

chodziło co roku niewiele ponad

100 tys. osób. W zeszłym roku dwa ra-

zy więcej. A to nie koniec. Jak dowie-

działa się „Gazeta” w ZUS, tylko w pier-

wszej połowie 2008 r. przybyło 142 tys.

emerytów. Do końca roku może być

ich blisko 300 tys.!

Te niepokojące statystyki zawdzię-

czamy niespotykanym w Europie

przywilejom. Na wczesne emerytu-

ry (kobiety w wieku 55 lat, mężczyź-

ni – 60) mogą pójść przedstawiciele

ponad stu zawodów. A wcześniejsze

emerytury to aż 80 proc. wszystkich

świadczeń emerytalnych.

Skoro przywileje emerytalne obo-

wiązują od przeszło 20 lat, to dlacze-

go właśnie teraz są tak popularne? Bo

kolejne rządy straszą ich likwidacją.

Rok temu zapowiadał to rząd Jarosła-

wa Kaczyńskiego, dziś gabinet Tuska.

Stan wojenny

przed sądem

Sarkozy bardzo papieski

W SKRÓCIE

filmy Skolimowskiego, Szumowskiej

i Rosy

– s. 14

MINISTER ZDROWIA EWA KOPACZ

WYCOFUJE SIĘ Z REJESTRU KOBIET

W CIĄŻY

– s. 4

EMERYTALNY POLSAT NA SPRZE-

DAŻ? Jeden z najbogatszych Polaków

Zygmunt Solorz-Żak jest gotów sprze-

dać fundusz emerytalny PTE Polsat. Są

kupcy, którzy są w stanie zapłacić za

niego nawet 400 mln zł

Warszawski sąd okręgowy rozpoczął

wczoraj proces autorów stanu wojen-

nego, w tym gen. Wojciecha Jaruzel-

skiego, gen. Czesława Kiszczaka i Sta-

nisława Kani, b. I sekretarza KC PZPR.

Rozprawa wisiała na włosku, bo 82-

-letni Kiszczak zawiadomił sąd, że „nie

jest w stanie” stawić się z powodu stanu

zdrowia. Sąd tę nieobecność uznał za

nieusprawiedliwioną i rozpoczął pracę.

Katowicki IPN zarzuca Jaruzelskie-

mu kierowanie związkiem przestęp-

czym o charakterze zbrojnym, który

na celu miał „likwidację pokojowego

ruchu społecznego związanego z NSZZ

»S«”, a pozostałym najwyższym funk-

cjonariuszom PRL – udział w nim.

Taki zarzut budzi kontrowersje

wśród prawników i oburzenie oskar-

żonych, bo dotąd stosowany był tylko

wobec gangsterów

SIKORSKI NA BIAŁORUSI. Po raz pier-

wszy od dziesięciu lat szef polskiej dyp-

lomacji pojechał na Białoruś. Tamtej-

sza opozycja ostrzega, by nie wierzył

zbytnio w demokratyzację reżimu.

Więcej – s. 9; Komentarz – s. 2

– s. 35

POLACY ROZCZAROWANI ŁAWRO-

WEM: boją się Rosji, a efektów wizyty

jej ministra dyplomacji nie widzą. Son-

daż „Gazety”

– s. 3

SARAH PALIN MÓWI O WOJNIE Z RO-

SJĄ w pierwszym wywiadzie po wy-

borze na kandydata Republikanów na

wiceprezydenta USA

– s. 9

NIECHĘTNI EURO. Tylko 35 proc. ba-

danych wczoraj podoba się zapowiedź

premiera Tuska, by euro wprowadzić

w 2011 r. Reszta chce później lub wca-

le. Ludzie boją się, że sami na zmianie

waluty stracą, a skorzystają „bogate

kraje UE”

RUSZA FESTIWAL W GDYNI. Po l -

skie kino nabiera oddechu i rozma-

chu. W tym roku w konkursie nowe

– s. 36

– s. 3

ce nożnej. W końcu ambicją jego rzą-

du jest skracanie wszystkich termi-

nów.

Jeśliby uchwałą rządu rozgrywki

te przyspieszyć, nikt nie mógłby mieć

pretensji o to, dlaczego jeszcze wszyst-

ko na nie niegotowe. Niegotowe, bo

odbywają się przed terminem – brak

dróg i stadionów tłumaczyłby się sam

przez się.

Szybsze Euro piłkarskie nie mog-

łoby nawet zostać skrytykowane jako

przekręt i nieudolność przez byłego

ministra od sportu w rządzie PiS – jak

to się dzieje w przypadku wszystkich

pozostałych resortów – bo do tego cza-

su nie wyjdzie on jeszcze z aresztu. 1

Sprawa Blidy.

Prokurator kłamał?

GWIZDEK

WCZEŚNIEJ?

– Prokurator Sierak wbrew temu,

co powiedział przed komisją śledczą,

czytał akta, dopytywał się o Blidę i su-

gerował, żebym jeszcze raz przyjrzał

się jej sprawie – zeznał w łódzkiej pro-

kuraturze Jacek Krawczyk.

Prok. Krawczyk w 2005 r. jako pier-

wszy badał powiązania Barbary Kmie-

cik, szarej eminencji branży górniczej,

z posłanką SLD Barbarą Blidą.

Sierak to bliski współpracownik

Zbigniewa Ziobry. W czasach rządów

PiS awansował na szefa Prokuratury

Okręgowej w Katowicach, a potem do

Prokuratury Krajowej. 1

Ogłoszono, że Donald Tusk chce,

aby euro w Polsce zamiast w roku

2012 było już rok wcześniej.

Przez wielu zostało to zrozumia-

ne tak, że premier zamierza przy-

spieszyć mistrzostwa Europy w pił-

Benedykt XVI, który rozpoczął piel-

grzymkę do Francji, szybko znalazł

wspólny język z Nicolasem Sarkozym.

Papież mówił o francuskiej laickości:

– Potrzebna jest nowa ref leksja nad jej

prawdziwym sensem i wagą. Prezy-

dent przytaknął i dorzucił: – Pozbawienie

się religii byłoby szaleństwem, działaniem

wbrew kulturze i rozumowi, dlatego

nawołuję do laickości pozytywnej.

Na zdjęciu papież i francuska para prezy-

dencka. 1

W ŚWIĄTECZNEJ. POLSKA WYPALONA

Nasza polityka pozostanie płaska i niestabilna,dopóki liberalno-

-demokratyczne elity nie obudzą się ze snu. Teraz śpią,choć tyle się

w kraju dzieje. I nie jest to zdrowy sen – pisze Marek Beylin.

W „Świątecznej” także m.in.: Bosacki, Cieślińska, Domosławski,

Gadomski, Mencwel, Piwowarski, Singer, Zabużko.

Czytaj – s. 5

O pielgrzymce – s. 8

płyta

Aż 215 tys. Polaków odeszło w zeszłym roku na emeryturę, ale w tym roku pobijemy

ten rekord. W budżecie trzeba będzie znaleźć kolejne miliardy

www.wyborcza.pl

wychodzi 24 godziny na dobę

Z drugiej strony

Sobota–niedziela 13-14 września 2008 1 Gazeta Wyborcza 1 www.wyborcza.pl

KASTRACYJNE POMIESZANIE

Jest też inny przepis pozwalający

skierować na leczenie w razie warunko-

wego zawieszenia kary (o tym mówił dr

Kochanowski). Nie jest to wtedy leczenie

w zakładzie zamkniętym, trwa jedynie

przez tzw. okres próby (najdłużej pięć

lat), a konsekwencją uchylania się od

niego jest odwieszenie wykonania kary.

Jeśli więc słowa premiera o przy-

musie rozumieć tak, jak to się dziś

w świecie rozumie, wystarczy – jak zro-

bili ostatnio Brytyjczycy – wprowadzić

„chemiczną kastrację” obok działań

psychoterapeutycznych jako standar-

dową terapię przestępców seksualnych.

I nie trzeba zmieniać ani konstytucji,

ani konwencji międzynarodowych.

Jeśli jednak premier uprze się, że

chodzi o cykliczne odławianie delik-

wenta i robienie mu na siłę zastrzyku,

to rzeczywiście mogą być problemy.

Tylko po co je stwarzać, skoro są prost-

sze i – co najważniejsze – równie sku-

teczne środki ochrony społeczeństwa?

No, chyba że premierowi nie chodzi-

ło o ochronę potencjalnych ofiar, ale

o zemstę (co sugerowały tabloidy, rzu-

cając hasło: „Wykastrujmy potwora”).

Inna sprawa, że „potwór z Siemia-

tycz” nie kwalifikowałby się do „che-

micznej kastracji” pod przymusem.

Nie ma jeszcze opinii biegłych, ale za-

pewne potrafi on kontrolować swój

popęd, tylko nie chce. Dla takich jest

więzienie, a nie leczenie.

A poza tym Krzysztof B. zagraża

głównie córce, więc skuteczniejszym

środkiem będzie zakaz zbliżania się

do niej ( jest w kodeksie). Może do

czasu jego wyjścia na wolność Mini-

sterstwo Sprawiedliwości upora się

z przetargiem na tzw. elektroniczne

obroże, które pozwolą skutecznie ten

zakaz egzekwować? 1

Z apowiedź premiera

Co zrobić z pedofilami?

sądowi orzec „chemiczną kastrację”

zamiast więzienia. Albo krótszy wy-

rok i „chemiczną kastrację”. Tyle że

tej „kastracji”, na którą został skaza-

ny, nie wykonuje się siłą. Jeśli ktoś

nie chce się jej poddać lub nie bierze

systematycznie lekarstwa – idzie do

więzienia. Więc w rezultacie to ska-

zany decyduje, czy siedzi w więzie-

niu, czy też daje sobie podawać śro-

dek obniżający popęd seksualny.

W Szwecji, Belgii czy Wlk. Bryta-

nii uzależnia się zgodę na przedtermi-

nowe zwolnienie od poddania się „che-

micznej kastracji”. W takiej sytuacji

nie ma przymusu, jest po prostu wy-

bór, choć w sytuacji kija i marchewki.

Przymus w czystej formie byłby

zresztą nieracjonalny. Wymagałby każ-

dorazowego tropienia i odławiania ska-

zanego, by mu podać środek. Trzeba

przy tym pamiętać, że „chemiczną ka-

strację” sąd orzeka tylko wobec osób,

które według biegłych nie są w stanie

hamować patologicznego popędu i bę-

dą stanowiły nieustanne zagrożenie.

A w takiej sytuacji w większości kra-

jów sąd może zastosować środek

znacznie prostszy: internowanie

w zamkniętym zakładzie leczniczym,

dopóki lekarze nie orzekną, że może

wyjść. Taki właśnie środek, specjalnie

dla sprawców przestępstw seksual-

nych – po odbyciu kary – przewiduje

polskie prawo od 2005 r.

wprowadzenia przy-

musowej chemicznej

kastracji przestępców

seksualnych wywołała

kakofonię wypowiedzi urzędników.

Nikt nie wie, o co chodzi, ale wszy-

scy starają się dostosować do „woli

politycznej” szefa rządu.

A wola była taka, by pokazać, że

premier jest z narodem przeciw zwy-

rodnialcom.

Można było to zrobić racjonalniej.

Np. ogłaszając, że rząd wreszcie do-

prowadzi do powstania ośrodków le-

czących przestępców seksualnych.

Od 2005 r. na przymusowe leczenie

mógłby do nich posyłać sąd, gdyby

były. Ale mówienie o ośrodkach na

nikim by wrażenia nie zrobiło.

Więc premier zrobił wrażenie.

A teraz jego urzędnicy, zamiast usta-

lić z premierem, co to znaczy „przy-

musowa”, opowiadają, co im ślina

na język przyniesie.

Szef gabinetu premiera Sławomir

Nowak – że w tym celu zmieni się kon-

stytucję i prawo międzynarodowe.

A minister zdrowia Ewa Kopacz – że

premier już kilka godzin od wyraże-

nia swojej woli co do kastracji dostał

odpowiedni projekt ustawy. W tym

samym czasie minister sprawiedli-

wości informuje, że projektu nie ma,

bo trwają prace studyjne.

Przymusowo kastrować fizycznie (wycinać jądra)

33 proc.

Przymusowo kastrować chemicznie (zmuszać do brania leków)

24 proc.

Karać tylko więzieniem

15 proc.

Bezterminowo zamykać w szpitalach psychiatrycznych

13 proc.

Dać wybór: kastracja chemiczna albo więzienie

PBS DGA dla „Gazety”, badanie telefoniczne 12 września, próba reprezentatywna 500 osób

8 proc.

Za fizyczną kastracją jest aż 40 proc. mężczyzn. Taka kara, wykluczona przez konstytucję, podoba

się najbardziej osobom z wykształceniem średnim oraz ludziom młodym, do 24. roku życia.

Na to wszystko rzecznik praw oby-

watelskich dr Janusz Kochanowski,

że w ogóle nie ma sprawy, bo „przy-

musowo” chemicznie kastruje się

w wielu krajach i że w Polsce też moż-

na. Czyli premier wyważa otwarte

drzwi? A może to rzecznik nie doczy-

tał przepisów?

Odpowiedź zależy od tego, jak ro-

zumie się słowo „przymusowa”. Nie-

stety, tego urzędnicy między sobą nie

ustalili. Z wypowiedzi premiera wy-

nikało, że chodzi o przymus, który

będzie naruszał prawa człowieka („To

się spotka z krytyką organizacji bro-

niących praw obywatelskich, ale po-

wiem drastycznie: nie sądzę, by wo-

bec takich indywiduów można było

stosować nazwę »człowiek«”). Czyli:

łapiemy człowieka, robimy mu na si-

łę zastrzyk. Na coś takiego w cywili-

zowanym świecie prawo pozwala tyl-

ko w stosunku do osób uznanych za

niezdolne do świadomego wyraże-

nia zgody. I tylko dla ich dobra.

Przez „przymus” można też rozu-

mieć przepisy, które wprowadzono

w kilku stanach USA. Pozwalają one

wyborcza.pl/wideo

Pacewicz: Premier w poetyce tabloidu

KOMENTARZ

W Mińsku mówią jednak, że Bat’ka

tym razem nie ma ani ochoty, ani cza-

su na grę. Czuje, że łapa niedźwiedzia

prędzej czy później go pacnie. Liczy na

to, że Warszawa będzie dla niego do-

brym pośrednikiem w rozmowie z Eu-

ropą. I zależy mu na tym, by dialog pol-

sko-białoruski szedł wartko.

Sikorski z Martynauem nowych

Porozumień Białowieskich nie pod-

piszą, ale może negocjacje prowa-

dzone w Wiskulach okażą się prze-

szkodą na drodze do odrodzenia im-

perium.

Szkoda tylko, że gość z Polski, sko-

ro wybrał się na Białoruś, nie znalazł

nawet pięciu minut na spotkanie

w sławnych Wiskulach z którymś

z przywódców opozycji białoruskiej.

Choćby ze Stanisławem Szuszkiewi-

czem, pierwszym prezydentem Bia-

łorusi, dla podkreślenia symboliczne-

go znaczenia tego miejsca. 1

Gawłowski

W CO GRA ŁUKASZENKA

W ACŁAW R ADZIWINOWICZ

GAZETA WYBORCZA

nych interesów”, Aleksander Łuka-

szenka, wiedząc, że Białoruś też jest

do niej zaliczona, szuka możliwości

porozumienia z Zachodem i wraca do

źródeł niepodległości swego kraju.

Może to tylko gra. Może znowu

spróbuje chytrze nas wykiwać tylko

po to, by drożej sprzedać się Kremlo-

wi. Wypuścił więźniów politycznych,

ale znów może zapełnić więzienia. Wy-

gląda na to, że po wyborach zapowie-

dzianych na 28 września zezwoli opo-

zycji wejść do parlamentu. Ale potem

może parlament rozgonić. Normali-

zuje sytuację wokół Związku Polaków

na Białorusi, ale – jeśli zechce – zde-

normalizuje ją w jednej chwili.

Radosław Sikorski i szef dyplo-

macji białoruskiej Siarhiej Marty-

nau spotkali się wczoraj w myśliw-

skiej rezydencji rządowej w Wisku-

lach. To miejsce symboliczne. Właś-

nie tutaj 8 grudnia 1991 r. przywód-

cy jeszcze radzieckich republik – Bo-

rys Jelcyn z Rosji, Stanisław Szusz-

kiewicz z Białorusi i Leonid Kraw-

czuk z Ukrainy – podpisali Porozu-

mienia Białowieskie, ostatecznie de-

montując ZSRR.

Dziś, kiedy Moskwa znowu mó-

wi o strefie swoich „uprzywilejowa-

Krzysztofowi Czabańskiemu

serdeczne wyrazy współczucia

z powodu śmierci

Mamy

składają

członkowie Zarządu Polskiego Radia SA

SOBOTA PRASUJĄCA

M ARCIN

W OJCIECHOWSKI

mu odbyła się premiera długo oczekiwa-

nego przez Polaków filmu „Katyń”. I to

też nie przypadek, że właśnie teraz „Rok

1612” pojawia się w polskich kinach!

Szaniawski zapomniał dodać, że

nie jest zapewne przypadkiem, iż słoń-

ce wschodzi nad nami znad Rosji, a za-

chodzi za Odrą. Czyż to nie wystarcza-

jący dowód na antypolski spisek na-

szych sąsiadów?

Czy ten potworny antypolski film wpro-

wadziła na ekrany agentura rosyjska

w Polsce? (...) Czy odpowiada za to w ja-

kimś pośrednim stopniu minister kultu-

ry i dziedzictwa narodowego? Ponieważ

Szaniawski nie znajduje bezpośred-

niej odpowiedzi, dodaje: Wiadomo je-

dynie, że prawo do rozpowszechniania

filmu w Polsce posiada ITI Cinema nale-

żąca do imperium Walterów.

Szaniawski nie stawia w swojej in-

synuacji kropki nad i, pewnie w oba-

wie przed procesem ze strony ITI. Do-

kończmy zatem jego myśl: według ra-

portu Macierewicza o WSI ITI ma agen-

turalne korzenie. Szaniawski nie chce

tego pisać wprost, bo proces za podob-

ne insynuacje wobec Polsatu ma inny

tropiciel spisków prof. Andrzej Zyber-

towicz.

Szaniawski widać nie dorósł do he-

roizmu Zybertowicza, by odpowiadać

w sądzie za własne słowa. Więc zamiast

mówić wprost, insynuuje. Czytelnik

„Naszego Dziennika” wszystko skleci

sobie w spójną całość, bo przecież świat

składa się z antypolskich spisków. 1

GAZETA

WYBORCZA

„Nasz Dziennik” wytropił nowy spi-

sek. Tym razem to rosyjska zemsta za

film „Katyń” Andrzeja Wajdy, czyli

superprodukcja „Rok 1612” o krótko-

trwałym polskim panowaniu na Krem-

lu, która kilka dni temu weszła na na-

sze ekrany.

W ciągu ostatnich 20 lat na ekra-

nach polskich kin nie było dotąd filmu

o tak antypolskim charakterze – pisze

w dzienniku dr Józef Szaniawski,

propagator kultu Ryszarda Kukliń-

skiego, wykładowca Wyższej Szko-

ły Kultury Społecznej i Medialnej

w Toruniu. Nie jest dziełem przypad-

ku, iż film trafia do polskich kin właś-

nie teraz, kilka dni przed 17 września

– kontynuuje Szaniawski. – Nie jest

przypadkiem, że zbiega się to z wizytą

ministra Ławrowa. Dokładnie rok te-

Krzysztofowi Czabańskiemu

Prezesowi Zarządu Polskiego Radia SA

wyrazy szczerego żalu i głębokiego współczucia

z powodu śmierci Mamy

„Nasz Dziennik” pyta:

Czy ten antypolski film

wprowadziła na nasze

ekrany agentura rosyjska?

Sabiny Czabańskiej

składają

pracownicy Polskiego Radia SA

Po dość rytualnym oburzeniu na

Rosjan, a także na Michała Żebrow-

skiego, że zgodził się przyjąć rolę w fil-

mie, Szaniawski stawia pytanie zasad-

nicze: Kto dopuścił do rozpowszechnia-

nia w Polsce antypolskiego filmu rosyj-

skiego? Autor szuka odpowiedzi w spo-

sób typowy dla środowiska „Naszego

Dziennika”, Radia Maryja i części PiS:

czyli ile przymusu w przymusie

Ewa Siedlecka GAZETA WYBORCZA

Kraj www.wyborcza.pl wychodzi 24 godziny na dobę

www.wyborcza.pl 1 Gazeta Wyborcza 1 Sobota–niedziela 13-14 września 2008

Stanwojennywsądzie

B OGDAN W RÓBLEWSKI

C zy proces uda się zakoń-

Przestępczy związek

generałów

Generałów i Kanię prok. Piątek po-

dzielił na dwa związki przestępcze,

które kierowały najpierw przygoto-

waniem stanu wojennego, a potem

jego administrowaniem. Ledwo skoń-

czył czytać zarzuty, oskarżeni po-

prosili o przerwę. Sąd się nie zgodził.

Przedstawienie podstaw oskarże-

nia zabrało prokuratorowi półtorej

godziny. – Powodem wprowadzenia

stanu wojennego było to, że ówczes-

na władza chciała się przy tej władzy

utrzymać – podkreślał prok. Piątek.

Przygotowanie stanu wojennego

zapoczątkowano jeszcze podczas

strajków w sierpniu 1980 r. Tajne pra-

ce nadzorował Komitet Obrony Kra-

ju, gdzie powstawały założenia

(„Myśl przewodnia wprowadzenia

stanu wojennego ze względu na bez-

pieczeństwo państwa”), a potem pro-

jekty dekretów.

Dodał, że „kolejne projekty do-

kumentów konsultowano ze stroną

rosyjską”. – W 1981 r. nie było żadnej

okoliczności, która wskazywałaby

na groźbę radzieckiej interwencji

– podkreślał Piątek.

Zdaniem IPN-u zbrojnym związ-

kiem zawiązanym w celu popełnia-

nia przestępstw kierował Wojciech

Jaruzelski jako premier, przewodni-

czący KOK, minister obrony naro-

dowej i to on jednoosobowo podej-

mował najważniejsze decyzje. – Wy-

korzystanie potencjału MSW i MON

jednoznacznie przesądza o zbroj-

nym charakterze tego związku prze-

stępczego – dodał prok. Piątek.

– Surrealizm. Od polemiki z kon-

cepcją związku zbrojnego zacznę

swoje wystąpienie – skomentował

Stanisław Kania. Zaliczono go do

przestępczego związku, bo na doku-

mencie „Myśl przewodnia wprowa-

dzenia stanu wojennego...” postawił

paraf kę „akceptuję”. – Do kiedy by-

łem I sekretarzem partii, byłem prze-

ciwnikiem wprowadzenia stanu wo-

jennego – mówił „Gazecie”.

25 września jako pierwszy głos

przed sądem zabierze prawdopo-

dobnie gen. Jaruzelski. To może być

jego ostateczne rozliczenie z histo-

rią własną i Polski. Tekst wyjaśnień

liczy – jak się dowiadujemy – ponad

200 stron. 1

czyć wyrokiem? Nikt nie

odważył się przewidywać.

– Sprawa wg ustawy o IPN

przedawnia się w 2020 r.

– przypomniał prok. Piotr Piątek z ka-

towickiego oddziału IPN, oskarżyciel.

Brytyjski historyk Norman Davies

nazwał wprowadzenie stanu wojen-

nego „najdoskonalszym zamachem

wojskowym w historii nowożytnej Eu-

ropy”. 13 grudnia 1981 r. na ulice wyje-

chały czołgi. Zawieszone zostały pra-

wa i swobody obywatelskie oraz pra-

cownicze. Ok. 5 tys. osób, głównie dzia-

łaczy NSZZ „Solidarność”, zostało in-

ternowanych.

Liczba śmiertelnych ofiar stanu

wojennego szacowana jest na blisko

100 osób. Tysiące osób skazanych zo-

stało przez sądy i kolegia ds. wykro-

czeń, dziesiątki tysięcy straciło pra-

cę. Na kilka lat władzy udało się zdła-

wić opozycję.

W imię „dziejowej konieczności”,

„pokoju społecznego”, zapobieżenia

obcej interwencji czy tylko utrzyma-

nia się komunistycznego reżimu przy

władzy – jak chce IPN? Historycy, so-

cjologowie, publicyści wyroki na te-

mat okoliczności wprowadzenia sta-

nu wojennego 13 grudnia 1981 r. już

wydali.

Oskarżeni wczoraj w warszawskim sądzie: 1. Wojciech Jaruzelski | 2. Stanisław Kania | 3. Florian Siwicki

4. Tadeusz Tuczapski | 5. Tadeusz Skóra | 6. Eugenia Kempara

Rada Państwa

się wykruszyła

Co sąd ma tu do roboty? Tylko ocenić

akt oskarżenia przygotowany w 2007 r.

przez IPN.

27 lat od tamtych wydarzeń IPN-

-owi udało się oskarżyć tylko dzie-

więć osób. Jedna z nich nie dożyła

procesu. Kolejny oskarżony – 91-letni

Emil Kołodziej, w 1981 r. członek Ra-

dy Państwa – trzy tygodnie temu

przeszedł zawał. Sąd wyłączył go

wczoraj z procesu.

Z dawnego składu Rady Państwa,

która uchwaliła dekrety o stanie wo-

jennym, na ławie oskarżonych zosta-

ła tylko 80-letnia Eugenia Kempara.

Odpowie za przekroczenie upraw-

nień, bo według IPN Rada dekretów

nie mogła uchwalić podczas trwają-

cego posiedzenia Sejmu.

Równolatek oskarżonej, dawny

wiceminister sprawiedliwości Tadeusz

Skóra miał członków Rady Państwa

do złamania konstytucji podżegać. Kil-

ka razy domagał się wczoraj od proku-

ratora Piątka, by mówił głośniej, bo nie-

dosłyszy. Gdy sąd zapytał go o stan zdro-

wia, odparł: – Chroniczny nieżyt oskrze-

li, czekają mnie też operacje.

Nie lepiej ze zdrowiem u generałów.

Na ławie oskarżonych IPN zdołał posa-

dzić czterech najważniejszych dla tam-

tego okresu: Wojciecha Jaruzelskiego

(szefa MON, premiera, I sekretarza KC

PZPR), Tadeusza Tuczapskiego (sekre-

tarza Komitetu Obrony Kraju), Floria-

na Siwickiego (szefa Sztabu Generalne-

go Wojska Polskiego), Czesława Kisz-

czaka (szefa MSW).

września ma wizytę u kardiologa,

a właśnie wczoraj miał konsultacje.

Prokurator IPN chciał Kiszczaka skie-

rować na badania, które miały zwery-

fikować, czy może uczestniczyć w pro-

cesie.

Sędziowie – za stołem pod prze-

wodnictwem Ewy Jethon usiadło ich

czterech – na to się nie zgodzili. Uzna-

li marcową opinię o stanie zdrowia

Kiszczaka (lekarz zezwala 82-letnie-

mu b. szefowi MSW na dwie godziny

obecności na procesie) za ważną, a je-

go nieobecność za nieusprawiedliwio-

ną. Mógł rozpocząć proces.

Podczas sprawdzania danych oso-

bowych okazało się, że najstarszy jest

Tadeusz Tuczapski – za 11 dni skończy

86 lat. Generalskie emerytury wyno-

szą ok. 7 tys. zł. A Stanisław Kania, by-

ły I sekretarz KC PZPR, dostaje dziś

tylko 2,2 tys. zł.

Kiszczak bez

usprawiedliwienia

Kiszczak mógł sparaliżować proces.

Do sądu nie przyszedł. Nadesłał pis-

mo, że „nie czuje się na siłach”. Bo 23

Czesław Kiszczak nie stawił się

wczoraj na rozprawie. Napisał pismo,

że „nie czuje się na siłach”.

Sędziowie uznali jego nieobecność

za nieusprawiedliwioną

Ławrow nas nie przekonał

Bójka dziecka z bobasem,

czyli polska polityka zagraniczna

Podczas wizyty w Warszawie Sier-

giej Ławrow, szef rosyjskiej dyplo-

macji, starał się uspokajać obawy

przed Rosją podsycone ostatnio kon-

fliktem rosyjsko-gruzińskim. Pola-

ków, jak pokazuje sondaż „Gazety”,

nie przekonał.

Szczególnie sceptyczne okazują się

osoby z wyższym wykształceniem

– tylko 18 proc. z nich po nieźle

ocenianej przez ekspertów wizy-

cie Siergieja Ławrowa mniej boi się

Rosji, rzadziej niż osoby z wyksz-

tałceniem podstawowym czy śred-

nim twierdzą, że polepszyły się sto-

sunki z Rosją.

Osoby z wyższym wykształce-

niem uważają za to nieco częściej niż

inni, że wizyta Ławrowa – który wy-

brał Polskę na pierwszy cel podróży

zagranicznej od wojny na Kaukazie

– poprawiła pozycję naszego państwa

w Europie.

Sondaż Instytutu Spraw Publicz-

nych sprzed wizyty Ławrowa poka-

zał, że aż 77 proc. Polaków obawia

się, że Rosja może być kiedyś zagro-

żeniem militarnym dla Polski. 1 WBS

Jak dziecko chowa się pod nie-

miecką spódnicą – tak we wczoraj-

szym „Fakcie” były premier Jarosław

Kaczyński zrecenzował politykę za-

graniczną Tuska.

W odpowiedzi Sikorski porównał

prezesa PiS do bobasa, który siedzi

w kącie i wrzeszczy.

Wymiana ciosów w sprawie po-

lityki zagranicznej związana była

z oceną rządu Tuska, jaką na łamach

„Faktu” sformułował Kaczyński. Ka-

czyński przypomniał w nim, że sam

doprowadził do dymisji swojego rzą-

du, bo pozostawanie w nim takiej

osoby jak Andrzej Lepper byłoby

„moralnie niedopuszczalne”. Twier-

dzi, że obecny rząd doprowadza do

dezintegracji państwa, narodu i spo-

łeczeństwa.

Według prezesa PiS polityka za-

graniczna Tuska „doprowadziła do

tego, że jest w Europie traktowany

jako polityk niesamodzielny, ktoś,

kto ustawia się w pozycji klientystycz-

nej, który jak dziecko chowa się pod

niemiecką spódnicą”. Kaczyński do-

dał, że „ogromnych spustoszeń” ko-

alicja PO-PSL dokonała w relacjach ze

Wschodem.

Szef MSZ Radosław Sikorski odciął

się w radiowych „Sygnałach dnia”:

„Niektórzy politycy w Polsce uważają,

że jak nie wywołają jednej międzyna-

rodowej awantury na tydzień, to nie

istnieją w polityce zagranicznej i nie są

poważni. To jest taka strategia bobasa,

który gdzieś w kącie wrzeszczy i wo-

bec tego dorośli muszą się nad nim po-

chylić, aby przestał. Ale to nie buduje

prestiżu. Nad bobasem można się po-

chylać, ale się go nie słucha”. 1 PW

40 -latek

Kultowy serial PRL

SONDAŻ „GAZETY”

CZY PO WIZYCIE SIERGIEJA ŁAWROWA:

Co wtorek 3 odcinki

16 września płyta 1.

z pudełkiem na kolekcję

Tak Nie

23 proc. Mniej boję się Rosji 52 proc.

25 proc. Relacje Polski z Rosją są lepsze 54 proc.

25 proc. Mocniejsza jest pozycja Polski w Europie 52 proc .

PBS DGA dla „Gazety”, badanie telefoniczne 12 września,

próba reprezentatywna 500 osób

Cena „Gazety” i płyty DVD z pudełkiem: 6,99 zł (w tym 22% VAT)

Warszawski sąd chciał rozpocząć wczoraj proces inicjatorów stanu wojennego. I mimo przeciwności rozpoczął

4 Kraj

www.wyborcza.pl wychodzi 24 godziny na dobę

Sobota–niedziela 13-14 września 2008 1 Gazeta Wyborcza 1 www.wyborcza.pl

Kopacz wycofuje się z rejestru ciąż

Żadnego rejestru nie będzie. Chcemy pomagać tym kobietom,

które będą tego chciały – mówią w resorcie zdrowia

zdrowia broni się słabo

R ENATA G ROCHAL

– Nie otrzymywałem żadnych ko-

rzyści finansowych. Oskarżenia pod

moim adresem to próba zdyskredy-

towania pracy mojej i PiS – mówił

wczoraj b. wiceminister zdrowia Bo-

lesław Piecha.

Piecha bronił się przed zarzutami

o korupcję przy wpisywaniu na li-

stę leków refundowanych specyfi-

ku o nazwie ivabradyna francuskiej

firmy Servier. Na zwołanej wczo-

raj konferencji Piechy, który dziś

jest posłem PiS, nie wspierał nikt

z tej partii.

Były wiceszef resortu zdrowia

wygłosił 20-minutowe oświadczenie.

Odnosił się w nim do informacji, że

wbrew swoim zapewnieniom miał

dobre kontakty z krakowskim biznes-

menem Wiesławem Likusem. To właś-

nie Likus razem z przedstawicielem

Serviera Robertem Pachockim od-

wiedził w listopadzie 2007 r. Piechę

w ministerstwie. Po tej wizycie iva-

bradyna weszła na listę leków refun-

dowanych, przynosząc producento-

wi tylko w 2008 r. 3 mln zł z dopłat.

W czwartek RMF ujawnił, że we-

dług prokuratury i CBA Piecha miał

doskonałe relacje z Likusem i Pa-

chockim. W 2006 r. biznesmen zała-

twił mieszkanie dla syna Piechy stu-

diującego w Krakowie. „Gazeta”

wczoraj napisała, że rozmowy Pie-

chy i Likusa zostały nagrane przez

policję, która podsłuchiwała biznes-

mena w innej sprawie.

Z rozmów wynika, że minister

najpierw prosi Likusa o załatwienie

mieszkania. Gdy ten spełnia prośbę,

dzwoni z podziękowaniami. W roz-

mowie nie mówi się o formie rozli-

czenia. Likus, relacjonując sprawę

swojemu znajomemu, podaje kwo-

tę 10 tys. zł. „Tyle będzie to nas kosz-

towało w skali roku”- mówi.

Prokuratura ma również dowo-

dy na to, że Piecha, gdy był ministrem,

wiele razy rozmawiał i spotykał się

z Pachockim oraz Likusem – nie tyl-

ko zawodowo, ale i towarzysko.

Piecha wczoraj powtórzył, że

mieszkanie wynajmuje jego syn na

zasadach komercyjnych i że są na to

dowody w postaci przelewów ban-

kowych. Powiedział, że „być może”

będzie mógł udostępnić te przelewy.

Zapewniał też, że przy rejestracji iva-

bradyny nie było żadnych nieprawi-

dłowości.

Były wiceminister nie pozwolił

dopytać się o swoje relacje z Liku-

sem. Po trzech pytaniach zakończył

spotkanie. – Telefon mógł się zdarzyć,

ale mi to umknęło. Nie utrzymuję

z nim żadnych stosunków – mówił.

Po konferencji CBA wydało komu-

nikat: „W trakcie kontroli dotyczącej

umieszczenia m.in. ivabradyny na li-

ście leków refundowanych ujawnio-

no szereg nieprawidłowości”- czyta-

my w nim.

Komunikat wylicza m.in, że lek wpi-

sano na listę, ukrywając negatywne

opinie na jego temat. Naruszono też

terminy i formalne wymogi koniecz-

ne do wpisania go na listę. Nie zwery-

fikowano też informacji o niepożąda-

nych skutkach działania leku.

„Mimo iż Zespół do spraw Gospo-

darki Lekami nie rekomendował mi-

Zapowiedź planów powołania przy

Ministerstwie Zdrowia departamen-

tu matki i dziecka, który miałby reje-

strować kobiety w ciąży i walczyć

z podziemiem aborcyjnym w Polsce,

wywołała burzę. Szefową resortu zdro-

wia skrytykowali konstytucjonaliści,

feministki i sejmowy klub Lewicy.

Organizacje kobiece oskarżyły Ko-

pacz o inwigilację, prawnicy o próbę

łamania prawa do prywatności, a po-

litycy SLD o działanie przeciwko ko-

bietom. – Chcemy zwołać w tej spra-

wie nadzwyczajne posiedzenie sej-

mowej komisji zdrowia – powiedział

nam rzecznik klubu Lewicy Tomasz

Kalita. Politycy Sojuszu rozważają też

wniosek o wotum nieufności wobec

Ewy Kopacz.

Zaskoczeni pomysłem szefowej re-

sortu zdrowia byli nawet partyjni ko-

ledzy z PO. – Nie znam szczegółów te-

go programu, dowiedziałem się o nim

z prasy – przyznał szef klubu PO Zbi-

gniew Chlebowski. W kancelarii pre-

miera zapanowała konsternacja. Do-

nald Tusk poprosił szefową resortu

zdrowia o wyjaśnienia. Ewa Kopacz

milczała przez kilka godzin. – Pani mi-

nister jest rozgoryczona, bo miała do-

bre intencje i została źle zrozumiana

– przyznał rzecznik Ministerstwa Zdro-

wia Jakub Gołąb.

Po południu resort zdrowia zaczął

wycofywać się z pomysłu rejestrowa-

nia kobiet w ciąży. – Żadnego rejestru

nie będzie – powiedział nam Gołąb.

– Chcemy pomagać tym kobietom, któ-

re będą tego chciały. Zostaliśmy źle

zrozumiani przez dziennikarzy. 1

Prokuratura ma dowody

na to, że Piecha,

gdy był wiceministrem

zdrowia, wielokrotnie

spotykał się

z przedstawicielem

firmy Servier – nie tylko

zawodowo, ale i towarzysko

Feministki z Feminoteki na znak protestu wysłały wczoraj minister zdrowia

Ewie Kopacz 120 podpasek poplamionych keczupem

nistrowi zdrowia wprowadzenia iva-

bardyny na wykazy leków refundowa-

nych, ocenę tę zapisano i przywoły-

wano jako pozytywną w uzasadnie-

niach do projektów rozporządzeń re-

fundacyjnych. Mimo braku rekomen-

dacji dla ministra zdrowia w zakresie

umieszczenia ivabradyny w wykazie

leków refundowanych lek został wpi-

sany do projektów rozporządzeń”

– ocenia CBA.

Co na to PiS? – Myślę, że to czar-

ny PR wobec partii. Zarzuty są na ra-

zie – i mam nadzieję, że tak zostanie

– medialne – mówił rano w Radiu ZET

sekretarz generalny PiS Jarosław Zie-

liński.

Ale już szef klubu PiS Przemysław

Gosiewski w rozmowie z „Gazetą” był

ostrożniejszy: – Chociaż dalej czeka-

my na formalne stanowisko prokura-

tury, to sprawę traktujemy niezwy-

kle poważnie. Pan poseł Piecha zo-

stał poproszony o wyczerpujące wy-

jaśnianie swoich kontaktów z panem

Likusem. W przyszłym tygodniu bę-

dzie to też temat spotkania komisji

etyki PiS. 1

ROZMOWA Z

Ewą Kopacz

minister zdrowia

Pani rzecznik mówił, że program ma słu-

żyć też walce z aborcyjnym podziemiem.

– To nieporozumienie. Kobieta, któ-

ra chciałaby usunąć ciążę, nigdy nie

zgłosi się do tego programu.

Mówiła pani, że położne będą miały

obowiązek docierać do kobiet, które

przestaną zgłaszać się do lekarza, bo

„coś może być nie tak”.

– Nie chodzi o to, żeby położna spraw-

dzała, czy uczestniczka programu zro-

biła coś złego z ciążą. Chcemy tylko, by

ciężarna w każdej sytuacji mogła liczyć

na pomoc lekarza czy położnej.

Czy lekarz będzie miał obowiązek do-

ciekać przyczyn, jeśli kobieta przesta-

nie być w ciąży?

– Nie, cały program ma być prze-

cież dobrowolny.

Zapowiadała pani, że nowy departa-

ment ma zajmować się kontrolą ogło-

szeń prasowych o możliwości dokona-

nia nielegalnej aborcji.

– Nie będzie to zadaniem departa-

mentu. Jednak swoją drogą warto się

zastanowić nad takimi ogłoszeniami,

z których może korzystać wiele mło-

dych osób, zwłaszcza w internecie.

Wszyscy ubolewają, że jest coraz mniej

urodzeń. Powinniśmy więc zwrócić

uwagę, ile aborcji kryje się za takimi

ogłoszeniami.

Więc departament jednak będzie zaj-

mował się walką z nielegalną aborcją?

– Nie, bo będzie miał inne zadania.

Sprawami aborcji może zajmować się

Ministerstwo Sprawiedliwości, jeśli

uzna, że jest to dla niego priorytet.

Może, zamiast szukać sposobów na

walkę z podziemiem aborcyjnym, rząd

powinien refundować antykoncepcję?

– Przede wszystkim chciałabym,

żebyśmy refundowali wszystkie leki,

które przedłużają życie ludziom cho-

rym na raka, czyli całą chemioterapię

niestandardową. A dopiero później za-

stanawiałabym się nad antykoncepcją.

Jak premier zareagował na to zamie-

szanie związane z rejestrem kobiet

w ciąży?

– Premier zna swoich ministrów na

tyle, żeby wiedzieć, że nie można ich

posądzić o szaleństwo, które próbuje

się im przypisać. Powiedziałam premie-

rowi o moim pomyśle, a za jakiś czas

przedstawię mu szczegóły programu.

To może lepiej było opracować kon-

kretny program i dopiero wtedy poin-

formować opinię publiczną?

– Od początku zastrzegałam, że pro-

gram jest na razie w fazie koncepcji.

Dlaczego nie dzielić się dobrymi pomy-

słami? 1

R ENATA G ROCHAL : Feministki twier-

dzą, że chce je pani inwigilować, i za-

powiadają, że w proteście będą wy-

syłać do ministerstwa podpaski.

E WA K OPACZ : Ja chcę tylko pomóc

kobietom, żeby mogły godnie przejść

ciążę i skorzystać z dodatkowych ba-

dań, pomocy lekarza i położnej.

Konstytucjonaliści mówią, że rejestr

kobiet w ciąży, który zamierza pani

tworzyć, będzie łamał prawo do pry-

watności.

– Chcę powołać departament mat-

ki i dziecka, który przygotuje program

dla kobiet w ciąży. Będzie on dobro-

wolny. Chodzi o to, żeby ułatwić ko-

bietom dostęp do dodatkowych ba-

dań i porad położnych. Dziś wiele ko-

biet ze wsi i z małych miasteczek przy-

chodzi do ginekologa tylko na począt-

ku ciąży i na poród. Chcemy to zmie-

nić. Kobieta, która skorzysta z progra-

mu, dostanie książeczkę, w której bę-

dą wyznaczone badania USG, morfo-

logia, ilość konsultacji u ginekologa.

I to jest ten rejestr, który wywołał tyle

kontrowersji.

W OJCIECH C ZUCHNOWSKI

R OZMAWIAŁA R ENATA G ROCHAL

Satelitarny Wielki Brat pilnuje urzędników

Lubelski ratusz kontroluje urzęd-

ników za pomocą nadajników GPS.

Koniec z wychodzeniem na kawę czy

załatwianiem spraw na mieście

w czasie pracy.

W GPS-y wyposażono siedem służ-

bowych samochodów. – To bardzo do-

bry instrument nadzoru – uważa Da-

riusz Koproń, zastępca dyrektora wy-

działu organizacyjnego lubelskiego

urzędu miasta. – Kontrolujemy licz-

bę przejechanych kilometrów, czas

pracy kierowcy i prędkość, z jaką je-

chał – wylicza dane zbierane przez

urządzenie.

Od wiosny, gdy w autach zostały

zainstalowane GPS-y, kierowcy

lubelskiego urzędu jeżdżą znacznie

mniej, przestali też brać nadgodziny.

Czy to znaczy, że do tej pory załatwiali

swoje sprawy, jeżdżąc służbowymi au-

tami?

– Rzeczywiście, przebiegi w autach

nie rosną już tak jak dotychczas – przy-

znaje Koproń. – Ale zamontowaliśmy

GPS-y głównie ze względów bezpie-

czeństwa. Chcemy wiedzieć, czy nasi

kierowcy nie łamią przepisów.

Urząd zamierza iść za ciosem – od

nowego roku pracownicy magistratu

dostaną telefony komórkowe odbiera-

jące sygnały z satelitarnych nadajników

GPS. Szefowie wydziałów będą teraz

widzieli na ekranach swoich kompute-

rów, co robią podwładni, gdy nie ma ich

za biurkiem.

– Nie chodzi o inwigilację – zastrze-

ga Grzegorz Hunicz, dyrektor wydzia-

łu informatyki i telekomunikacji lubel-

skiego ratusza. – Telefony z GPS-ami ma-

ją przede wszystkim służyć inżynierom,

geodetom i specjalistom od ochrony

środowiska tworzącym mapę drzewo-

stanu do precyzyjnego nanoszenia

obiektów na mapy.

Hunicz potwierdza jednak, że tele-

fony z GPS-ami przydadzą się też do

kontroli nierzetelnych urzędników.

– Nie ma nic złego w tym, że w czasie

przysługującej im przerwy wypiją ka-

wę, ale nie powinni tego robić, gdy są

wysyłani na miasto, by załatwić sprawę

urzędu – mówi. 1 M ARCIN B IELESZ , L UBLIN

26955585

Były wiceminister

www.wyborcza.pl wychodzi 24 godziny na dobę

Kraj 5

www.wyborcza.pl 1 Gazeta Wyborcza 1 Sobota–niedziela 13-14 września 2008

Sprawa Blidy: prokurator oskarża prokuratora

– Prokurator Sierak wbrew temu, co powiedział przed komisją śledczą, czytał akta, dopytywał się o Blidę

i sugerował, żebym jeszcze raz przyjrzał się jej sprawie – zeznał w łódzkiej prokuraturze Jacek Krawczyk

M ARCIN P IETRASZEWSKI

poproszono, aby Krawczyk odniósł

się do zeznań złożonych przed komi-

sją przez Krzysztofa Sieraka, b. wice-

szefa Prokuratury Rejonowej w Ka-

towicach.

Sierak to bliski współpracownik

Zbigniewa Ziobry. W czasach rządów

PiS został szefem prokuratury okrę-

gowej, a potem dyrektorem biura

przestępczości zorganizowanej Pro-

kuratury Krajowej i nadzorował spra-

wę Blidy.

Zeznając przed posłami, Sierak za-

pewnił, że kiedy pracował w prokura-

turze rejonowej, nie utrzymywał kon-

taktów z Krawczykiem, nie zajmował

się sprawą Barbary Kmiecik i na żad-

nym etapie nie zbierał informacji na

temat tego postępowania.

– Ja nie nadzorowałem śledztw, tyl-

ko dochodzenia. Nie miałem nawet do-

stępu do tych akt. W sprawie tej nie

podejmowałem jakiejkolwiek decyzji

ani nie rozmawiałem z referentem na

ten temat – zapewnił Sierak.

Krawczyk: To kłamstwo

Tymczasem Krawczyk zeznał w Łodzi,

że Sierak przed komisją kłamał. Z pro-

tokołu jego przesłuchania wynika, że

15 listopada 2005 r. Sierak w zastęp-

stwie szefa prokuratury podpisał adre-

sowane do Barbary Kmiecik pismo.

Dokument był odpowiedzią na jej skar-

gę skierowaną do prezydenta Aleksan-

dra Kwaśniewskiego, w którym żaliła

się na prokuraturę i policję i zapewnia-

ła o swojej niewinności.

„Sierak wbrew temu, co powiedział

przed komisją (...), podpisał to pismo,

ale chwilę później polecił, abym je zo-

stawił i przyniósł akta podręczne i kse-

rokopie akt głównych. Po dwóch-trzech

dniach te akta z pismem zostały mi

zwrócone. Na piśmie była odręczna ad-

notacja prokuratora Sieraka do mnie,

abym w terminie do 22 listopada uzu-

pełnił pismo do Kmiecik o następują-

ce informacje: że zgromadzony mate-

riał dowodowy jest w dalszy ciągu uzu-

pełniany, jej działania znajdują odzwier-

ciedlenie w materiale dowodowym,

środki zapobiegawcze były kontrolo-

wane przez sąd. Gdy przyniosłem Sie-

rakowi te akta, omawialiśmy też mate-

riał dowodowy – co jest jeszcze do uzu-

pełnienia” – zeznał Krawczyk.

„Nie chciałem rozliczać

lewicy”

Według niego 23 listopada Sierak kazał

sobie przynieść projekt wniosku w spra-

wie przedłużenia śledztwa przeciwko

Kmiecik. „Mówiłem mu o zakresie czyn-

ności, jakie jeszcze należy wykonać,

i wówczas został podjęty wątek zeznań

Zająca [Ryszard Zając, b. poseł SLD,

który twierdził, że Kmiecik opowiada-

ła mu, jak korumpowała Blidę i innych

polityków] w kwestii wyłączenia mate-

riałów do odrębnego postępowania.

Prokurator Sierak dopytywał się

także o Barbarę Blidę, czy tam już nic

nie da się zrobić. Chodziło o wątki ko-

rupcyjnego powiązania Barbary Blidy

z Barbarą Kmiecik. (…) Sugerował, że-

bym jeszcze raz przyjrzał się sprawie

Blidowej. Powiedziałem wówczas, że

nie interesuje mnie polityka i że nie bę-

dę się podłączał pod rozliczanie lewi-

cy, tak jak zapowiedzieli panowie Ka-

czyńscy i Ziobro” – zeznał Krawczyk.

Będzie konfrontacja

Jacek Krawczyk zostanie przesłucha-

ny przez komisję śledczą 30 września.

Przewodniczący komisji Ryszard Ka-

lisz (Lewica) powiedział „Gazecie”, że

nie zna zeznań Krawczyka.

– Ale jeżeli podważa on relacje prok.

Sieraka, to konieczna będzie ich kon-

frontacja. Gdyby okazało się, że pan

Sierak nie mówił prawdy, będzie to

podstawą do skierowania przez komi-

sję zawiadomienia o przestępstwie

– mówi Kalisz.

Prok. Sierak, który dzisiaj pracuje

w Prokuraturze Krajowej, nie odpo-

wiedział na nasze prośby o kontakt

w tej sprawie. 1 W

Krawczyk to były prokurator Proku-

ratury Rejonowej w Katowicach, któ-

ry w 2005 r. jako pierwszy badał po-

wiązania Barbary Kmiecik, szarej

eminencji branży górniczej, z Bar-

barą Blidą, posłanką SLD. Nie zna-

lazł jednak dowodów wskazujących

na to, że działaczka lewicy brała od

Kmiecik łapówki.

W jego śledztwie Blida była tylko

świadkiem. Po wygranych przez PiS

wyborach śledztwo przejęła kato-

wicka prokuratura okręgowa, która

chciała postawić Blidzie zarzuty ko-

rupcyjne.

Sierak: Nic nie wiedziałem

31 lipca Krawczyk został przesłu-

chany przez łódzką prokuraturę wy-

jaśniającą okoliczności śmierci Bli-

dy, która 25 kwietnia 2007 zastrze-

liła się, gdy chciała ją zatrzymać

ABW. Podczas tego przesłuchania

Szef MON

omija

prezydenta

Minister obrony narodowej na je-

den dzień przyjął do pracy i zwolnił 123

żołnierzy byłego WSI, aby nadal mogli

pozostać w armii. Większość z nich

to specjaliści konieczni np. do ochro-

ny polskich wojsk w Afganistanie.

Status prawny byłych żołnierzy WSI

jest nieprawdopodobnie skompliko-

wany. Komisja weryfikacyjna WSI kie-

rowana przez Jana Olszewskiego przez

dwa lata nie była w stanie dokończyć

weryfikacji. Pozostało przeszło 150 ofi-

cerów, którzy złożyli oświadczenia, za-

deklarowali chęć służby w wywiadzie

albo kontrwywiadzie wojskowym.

Większość z nich nadal znajduje się

w Afganistanie – tworząc osłonę nasze-

go kontyngentu, choć oficjalnie znaj-

dują się w rezerwie kadrowej.

Po 30 września kończy się prawo

do przebywania w rezerwie kadrowej

i bezwzględnie muszą odejść do cywi-

la. Tymczasem ich weryfikacji nie moż-

na dokończyć, bo komisja Olszewskie-

go zakończyła działalność.

MON przygotował ustawę, która

umożliwiałaby dokończenie weryfika-

cji, i przegłosował ją Sejm, ale tu do ak-

cji wkroczył prezydent. W przededniu

ostatecznego głosowania przesłał swój

projekt ustawy. Następnie, zdając so-

bie sprawę z tego, że weto będzie nie-

skuteczne, bo dokończenie weryfika-

cji popierają wszystkie kluby z wyjąt-

kiem PiS, skierował ustawę do Trybu-

nału Konstytucyjnego. – Rozmawiałem

z przewodniczącym Trybunału Kon-

stytucyjnego, poinformował mnie, że

nie jest możliwe przeprowadzenie roz-

prawy przed 30 września – stwierdził

minister Bogdan Klich. Przyznaje, że

to, co MON uczynił wobec żołnierzy

WSI, jest sztuczką prawną, która umoż-

liwi utrzymanie tych ludzi w armii.

– To są oficerowie wytypowani przez

dowództwo SKW i SWW, w większo-

ści młodzi, znający języki, niesłycha-

nie cenni dla służb – tłumaczy rzecznik

Robert Rochowicz.

Szef MON wykorzystał prawo do

tworzenia etatów w jednostkach woj-

skowych. Stworzył 123 etaty w dowódz-

twie garnizonu Warszawa, na których

przez dzień byli zatrudnieni oficero-

wie b. WSI. Następnie zostali z tych sta-

nowisk odwołani, przeniesieni do re-

zerwy kadrowej, a stanowiska zlikwi-

dowane.

Obecnie oficerowie mogą przez ko-

lejne dwa lata przebywać w rezerwie

kadrowej. Przez ten czas – o ile wyrok

Trybunału będzie korzystny – zostanie

dokończona ich weryfikacja. 1 PW

26908002

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: