ROKOKO
„rokoko” – „rocaille” (roc – skała)
W badaniach najnowszych – termin w dwóch znaczeniach:
1) jeden z odrębnych stylów sztuki i literatury oświecenia;
2) jeden z prądów kulturowo‑literackich tej epoki – własna świadomość teoretyczna i styl.
Przemiany w obyczajach dworu francuskiego po śmierci Ludwika XIV w 1715 r.
Rola markizy de Pompadour
Jeanne Antoinette Poisson de Pompadour (Madame de Pompadour) (1721-1724)
Feminizacja.
sérieux capricieux
galant homme
petit-maitre (fircyk)
caprice d’amour
Architekt rokoka:
Germain Boffrand (1667-1754), architekt Stanisława Leszczyńskiego, zaprojektował wiele budowli w Nancy.
Hôtel
markiza i duchesse – nowe meble
Produkcja porcelany w Europie:
Chemik saski Johann Friedrich Böttger (1682-1719) – 1709 r
We Francji:
Manufaktura w Vincennes, przeniesiona w r. 1756 do Sèvres.
fêtes
fêtes champêtres
Nowe wykorzystanie antyku – degradacja wielkich bóstw olimpijskich, preferowanie Afrodyty (Wenery), Erosa (Kupidyna), Pana, Bachusa.
Malarstwo
*Jean‑Antoine Watteau (1684-1721).
Odjazd na Cyterę
Gilles
*François Boucher (1703-1770)
Odpoczynek Diany
Bachantka grająca na fujarce czy Śpiąca Wenus
* Jean‑Honoré Fragonard (1732-1806)
Huśtawka
W Polsce:
Powązki
Jan Piotr Norblin de la Gourdaine (1745-1830)
Koncert w parku,
Kąpiel w parku
Śniadanie
ROKOKO W LITERATURZE
Odejście od dydaktyzmu.
Józef Szymanowski (1748-1801), List o guście, czyli smaku (1779)
Edmund Rabowicz:
Trzy nurty polskiej poezji rokokowej:
1) anakreontyczny
2) arystokratyczny
3) radykalny
Przykłady:
1) Józef Szymanowski, Świątynia Wenery w Knidos (wierszowany przekład powiastki Montesquieu Le Temple de Gnide), inne wiersze (np. [Anusia ładna…], [Zosiu, Zosiu moja luba…]; Franciszek Dionizy Kniaźnin, Spocznienie, Tryumf miłości, Do Wenery; Walenty Gurski, Deszczyk, Żniwo.
2) Stanisław Trembecki, List do Irydy, Kąpiel; Wojciech Mier, Złożenie satyry w ręce miłości, Moja filozofia, Do pani N.; Walenty Gurski, Do malarza; Stanisław Wodzicki, Wiersze oddane w gotowalni.
3) Feliks Gawdzicki, Modlitwa do złotka; Jan Ancuta, Skarga Kupidyna, Spacer nocny po Warszawie; Tomasz Kajetan Węgierski, Sen pierwszy. Żona; Jan Czyż, Doniesienie przyjacielowi.
chahaviah