kazachstan.pdf

(66 KB) Pobierz
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01//EN" "http://www.w3.org/TR/html4/strict.dtd">
Kazachstan
2.
System administracyjny
2.1. Ustrój polityczny.
Kazachstan jest republiką konstytucyjną, na czele państwa stoi prezydent. W grudniu 2005
roku odbyły się wybory prezydenckie, których zwycięzcą został ponownie Nursułtan
Nazarbajew. Według konstytucji formalne i faktyczne centrum dyspozycji politycznej
pozostaje w rękach prezydenta. Jest on wybierany w wyborach powszechnych, równych i
bezpośrednich, na siedmioletnią kadencję. Prezydent jako arbiter i gwarant stabilności
państwa jest najwyższą instancją w strukturach władzy wykonawczej. Mianuje on i odwołuje
premiera, stoi na czele sił zbrojnych, dysponuje inicjatywą ustawodawczą i prawem
wetowania projektów ustaw.
Funkcję premiera rządu RK pełni Karim Masimow (od stycznia 2007 r.).
2.2. Władza ustawodawcza.
Władzę ustawodawczą w Kazachstanie sprawuje dwuizbowy parlament, składający się z izby
przedstawicielskiej – Mażylisu oraz Senatu, reprezentującego także interesy samorządów.
Mażylis jest wybierany na czteroletnią kadencję, w jego skład wchodzi 77 posłów, z których
68 wybieranych jest w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich, tajnych i
większościowych – w jednomandatowych okręgach, 9 deputowanych jest mianowanych przez
prezydenta. Członkowie senatu wybierani są na sześcioletnią kadencję (16 co 3 lata). Wybiera
się po dwóch przedstawicieli z każdego obwodu, miasta na prawach obwodu i stolicy kraju
w głosowaniach tajnych i pośrednich – na wspólnym posiedzeniu wszystkich maslichatów
(organów ustawodawczych na szczeblu lokalnym) danej jednostki administracyjnej. Senat
liczy 47 osób, 32 wybranych w obwodach i 15 mianowanych przez prezydenta.
22 sierpnia 1995 roku w RK przyjęto nową Konstytucję. Zasady dotyczące konstytucyjnych
podstaw ustroju państwa określone zostały w Postanowieniach Ogólnych Konstytucji. W
konstytucji deklarowana jest zasada suwerenności narodu, pluralizmu i podziału władzy.
Stwierdza ona, że Kazachstan jest demokratycznym państwem prawa, państwem świeckim,
kierującym się troską o obywateli i cechującym się prezydencką formą sprawowania władzy.
Nowa konstytucja Kazachstanu wprowadziła prywatną własność ziemi i zachowała kontrolę
rządu nad bogactwami naturalnymi.
16 maja 2007 roku prezydent RK na wspólnym posiedzeniu obu izb Parlamentu wniósł pod
obrady parlamentarzystów projekt poprawek do Konstytucji kraju. 18 maja 2007 r. Parlament
przyjął ustawę „O wprowadzeniu zmian i uzupełnień do Konstytucji Republiki Kazachstanu”,
a 21 maja ustawa weszła w życie. Nowelizacja wzmocniła rolę konstytucji i Zgromadzenia
Narodu Kazachstanu.
Kazachstan podzielony jest na 14 województw (obłasti): Akmolińskie, Aktiubińskie,
Аłmatyńskie, Atyrauskie, Wschodnio – Kazachstańskie, Żambulskie, Zachodnio –
Kazachstańskie, Karagandyńskie, Кustanajskie, Kyzyłordyńskie, Mangistauskie,
Pawłodarskie, Północno – Kazachstańskie, Południowo – Kazachstańskie oraz dwa miasta o
wydzielone – Ałmaty i Astana. Na podstawie dekretu prezydenta RK, w grudniu 1997 roku
stolicę kraju przeniesiono z Ałmaty do Astany (astana oznacza po kazachsku stolicę). Ałmaty
pozostaje nadal największym centrum biznesowym i gospodarczym Kazachstanu. Miasto
liczy 1,8 mln mieszkańców, kolejnym pod względem wielkości miastem jest Szykment (900
tys. mieszkańców), potem Astana (ok. 740 tys. mieszkańców) i Karaganda (600 tys.
mieszkańców). W nowej stolicy kraju mieszczą się obecnie wszystkie centralne urzędy
państwowe, działa Specjalna Strefa Ekonomiczna „Astana – nowe miasto”.
W Kazachstanie są 84 miasta, w tym 40 mających status miast republikańskich i
obwodowych. Kraj podzielony jest na 160 rejonów, 10 rejonów miejskich, 195 mniejszych
1
Kazachstan
miast i 2150 okręgów wiejskich (aułów). Kazachstan należy do krajów o dużej koncentracji
ludności w miastach. W ostatnich latach zmniejszył się odsetek ludności wiejskiej, której
udział stanowił w 2000 roku 44% ogółu mieszkańców.
Na władze lokalne składają się organy ustawodawcze obwodów i miast republikańskich –
maslichaty oraz organy wykonawcze – akimaty, stanowiące jednolity zhierarchizowany
system terenowej administracji państwowej. Zgodnie z przepisami, maslichaty są wybierane
w wyborach bezpośrednich, tajnych, równych i powszechnych na czteroletnią kadencję. Do
ich kompetencji należy m.in.:
uchwalanie planów i programów społeczno-gospodarczego rozwoju odpowiedniej
jednostki terytorialnej, budżetu lokalnego i sprawozdania o jego wykonaniu,
rozwiązywanie problemów lokalnej administracji nie zastrzeżonych dla innych władz
publicznych,
rozpatrywanie sprawozdań akimów w dziedzinach nie zastrzeżonych dla prezydenta i
rządu,
dbanie o prawa i ustawowe interesy obywateli w dziedzinach nie zastrzeżonych dla
innych władz publicznych.
Akimaty w myśl przepisów czuwają nad realizacją ogólnopaństwowej polityki władzy
wykonawczej w połączeniu z interesami i potrzebami rozwoju danej jednostki terytorialnej.
Na czele lokalnych organów wykonawczych stoją akimowie, będący przedstawicielami
prezydenta i rządu. Akimów obwodów (województw), akimów miast o znaczeniu
ogólnokrajowym i akima stolicy kraju mianuje prezydent na wniosek premiera. Sposób
mianowania lub wyboru niższych rangą urzędników określa prezydent. Do kompetencji
akimatów należy:
opracowywanie planów i programów społeczno-gospodarczego rozwoju danej
jednostki terytorialnej oraz budżetu i czuwanie nad ich wykonywaniem,
zarządzanie własnością komunalną,
mianowanie i odwoływanie kierowników lokalnych organów wykonawczych,
organizacja działalności własnych struktur.
2.3. Struktura administracji gospodarczej.
Administracja gospodarcza Kazachstanu skupiona jest w ramach odpowiednich
departamentów Ministerstwa Przemysłu i Nowych Technologii RK, Ministerstwa Rozwoju
Gospodarczego i Handlu RK oraz Ministerstwa Finansów RK (kwestie podatkowe, celne).
Po ostatniej reformie instytucji rządowych w 2010 r. ważną rolę wyznaczono
wyspecjalizowanym agencjom i komitetom. Kwestie współpracy międzynarodowej
koordynuje Departament Ekonomiczny Ministerstwa Spraw Zagranicznych RK.
Departamenty ekonomiczne działają również we wszystkich miejskich i obwodowych
akimatach. Akimaty rejonowe to starostwa.
2.4. Sądownictwo gospodarcze.
Na samorząd gospodarczy składa się „Atameken” Izba Handlowo-Przemysłowa RK, jej filie
we wszystkich miastach obwodowych oraz w Astanie i Armaty a także zrzeszenia i związki
branżowe. W strukturze Izby Handlowo-Przemysłowej RK działa Sąd Arbitrażowy RK.
Sprawami gospodarczymi zajmują się również specjalne sądy ekonomiczne.
2
876454545.005.png 876454545.006.png 876454545.007.png 876454545.008.png 876454545.001.png 876454545.002.png 876454545.003.png 876454545.004.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin