Kontrola i obs_uga uk_adu ch_odzenia pojazdu.docx

Temat: Kontrola i obsługa układu chłodzenia pojazdu

Układ chłodzenia

Chłodzenie jest niezwykle istotnym czynnikiem trwałości silnika. Wytwarzane przy spalaniu ciepło odprowadzane jest przez obieg wodny w takiej mierze, aby silnik stale pracował w dokładnie ustalonej temperaturze roboczej

Metoda chłodzenia

·         Płyn chłodzący, którego obieg jest wymuszony pompą wodną napędzaną paskiem zębatym jest stale przepom­powywany przez układ chłodzenia. O tym, którędy płyn chłodzący będzie przepływał przez liczne kanaliki i przewody, decyduje jego aktualna temperatura.

·         Przy zimnym silniku termostat zamyka przepływ do chłodnicy i obieg układu chłodzenia ogranicza się do silnika i wymiennika ciepła instalacji ogrzewania (mały obieg).

·         Przy temperaturze powyżej 92°C termostat otwiera duży obieg obejmujący również chłodnicę. Płyn chłodzący schładzany jest tam przez strumień powietrza owiewającego chłodnicę podczas jazdy lub wytwarzanego przez włączający się automatycznie wentylator.

·         Nadciśnieniowy układ chłodzenia

W zależności od silnika w układzie chłodzenia mieści się różna ilość płynu:

·         Aby ta niewielka ilość płynu chłodzącego mogła przejąć większą ilość ciepła również przy maksymalnych prędkościach na autostradzie lub przy jeździe w terenie górzystym, musi znajdować się pod ciśnieniem. Przy temperaturze roboczej w układzie chłodzenia panuje nadciśnienie rzędu 1,2 -1,35 bara. Zwiększa to tempera­turę wrzenia płynu ze 100°C do ok. 120"C.

Utrzymanie właściwego ciśnienia w układzie chłodzenia jest zależne od:

·         zakrętki na zbiorniku wyrównawczym regulującej ciśnienie,

·         termostatu, który po osiągnięciu odpowiedniej temperatury przepuszcza płyn chłodzący przez chłodnicę.

Kontrola poziomu płynu chłodzącego

Poziom płynu w zbiorniku wyrównawczym w komorze silnika należy kontrolować w regularnych odstępach czasu nawet w pojazdach wyposażonych w automatyczny układ kontroli, który sygnalizuje zbyt niski poziom płynu na wyświetlaczu.

·         Dokładna kontrola poziomu płynu chłodzącego możliwa jest jedynie przy wyłączonym silniku.

·         Poziom płynu widoczny jest przez przezroczyste ścianki zbiornika wyrównawczego także przy zakręconej zakrętce. Przy zimnym silniku powinien nieco przekraczać znacznik „KALT" (ZIMNY) - patrz fotografia wyżej.

·         Przy rozgrzanym silniku poziom płynu chłodzącego podnosi się, po ostygnięciu ponownie opada.

Uzupełnianie płynu chłodzącego

Utrata płynu chłodzącego jest oznaką zakłócenia lub uszkodzenia. Płyn ten nie ulega zużyciu i w zamkniętym obiegu chłodzenia nie może wyparować. Jedynie przy przegrzaniu silnika niewielka jego ilość może zostać wypchnięta przez zakrętkę

·          Gdy zakrętka zbiornika wyrównawczego dokręcana jest przy gorącym silniku, należy zachować ostrożność, aby uniknąć poparzenia.

·         Przez rękawiczkę lub szmatkę powoli stopniowo odkręcać zakrętkę, najpierw o jeden obrót, co pozwoli na spokojne opadanie ciśnienia. Następnie odkręcić zupełnie i zdjąć nakrętkę.

·         Przez dolewanie wody, powoli rozcieńcza się płyn chłodzący, co pogarsza działanie środka przeciw zamarzaniu. Dlatego oprócz wody należy dolewać także trochę środka przeciw zamarzaniu.

·         Nie zalewać zbiornika wyrównawczego ponad znacznik (patrz poprzedni ustęp). Płyn chłodzący rozszerza się przy podgrzaniu i nadmierna jego ilość „ucieknie" z układu

·         Płyn chłodzący w mniejszych ilościach można dolewać zarówno przy ciepłym jak i przy zimnym silniku.

·         Przy znacznej utracie płynu chłodzącego i gorącym silniku nie należy dolewać zimnej wody. Przez nagłą zmianę temperatury może dojść do skrzywienia się głowicy cylindrów lub do pęknięcia korpusu silnika

WSKAZÓWKA: woda bez zawartości wapnia, woda deszczowa, destylowana (skroplona) czy odsolona (demonizowana) jest nieodpowiednia dla układu chłodzenia. Te rodzaje wody powodują większą korozję niż zwykła woda o niewielkiej zawartości wapnia, gdyż brak w nich naturalnych substancji neutralizujących.

Chłodnica

Chłodnica składa się z lewego i prawego zbiornika wodnego z tworzywa sztucznego. Ze zbiorników wypływa płyn chłodzący przepływając przez rurki chłodnicy wykonane ze stopów lekkich, które w celu powiększenia powierzchni chłodzenia wyposażone są w żeberka chłodzące. Przez żeberka płyn chłodzący oddaje ciepło otoczeniu. Przy podejrzeniu o nieszczelność chłodnicy należy przeprowadzić w warsztacie wyżej opisaną kon­trolę ciśnienia. Gdy uszkodzenie jest oczywiste można samodzielnie zdemontować chłodnicę i zanieść do naprawy do warsztatu

Wskazówka : modele z termostatem i termostatyczne sterowanym wentylatorem chłodnicy osiągają swą temperaturę roboczą  znacznie szybciej. Zasłanianie osłony {wlotu) chłodnicy nie tylko nie poprawi sytuacji , lecz może stworzyć  zagrożenie przegrzania silnika przy pełnym obciążeniu (na autostradzie), nawet gdy temperatura zewnętrzna  zbliżona jest do zera. Zasłanianie wlotu chłodnicy ma sens dopiero przy temperaturze niższej  niż ~-20"C^.

Termostat

Temperatura wody opływającej silnik nie powinna być zbyt niska. Właściwa temperatura robocza w układzie nadciśnieniowym wynosi ponad 100°C.

Termostat decyduje o tym, czy płyn chłodzący będzie chłodzony w chłodnicy, czy też nie, tzn. czy płyn chłodzący będzie cyrkulować w małym, czy w dużym obiegu.

Który obieg zostanie przyłączony, zależy wyłącznie od temperatury płynu chłodzącego. W ten sposób tempe­ratura robocza pozostaje w przybliżeniu bez zmian.

Działanie termostatu

·         Przełączaniem termostatu steruje tuleja wypełniona specjalnym woskiem i zamocowany na niej talerz zaworu. Przy rozgrzanym płynie chłodzącym wosk staje się płynny, zwiększa swą objętość i otwiera tym samym talerz zaworu.

·         Im bardziej wzrasta temperatura płynu chłodzącego, tym bardziej termostat zwiększa dopływ zimnej wody do chłodnicy, zamykając jednocześnie mały obieg.

·         Gdy podczas jazdy temperatura wody opadnie poniżej przepisanej wartości roboczej, wtedy sprężyna na termostacie dociska talerz zaworu w kierunku „zamknięty" i odcina przepływ przez chłodnicę tak długo, aż płyn chłodzący osiągnie ponownie wystarczającą temperaturę.

Pompa wodna

Płyn chłodzący pompowany jest w układzie chłodzącym i utrzymywany w ten sposób w obiegu przez pompę wodną. Pompa zamontowana jest we wszystkich wersjach z przodu silnika i napędzana przez pasek zębaty. Pompa wodna jest bezobsługowa, a gdy stanie się nieszczelna lub też zacznie wydawać odgłosy „mielenia", musi zostać wymieniona (naprawa jest niemożliwa).

WSKAZÓWKA: pompa wodna może ulec awarii z powodu nieszczelności. Z początku tylko trochę kapie z obudowy, lecz w krótkim czasie dochodzi do znacznej utraty płynu chłodzącego. Dlatego natychmiast po wykryciu nieszczelności pompy wodnej, należy ją wymienić

Wentylator chłodnicy

Astra ma napędzany elektrycznie wentylator chłodnicy, który włącza się tylko w razie potrzeby. Oszczędza się przy tym moc silnika, czyli również paliwo.Z prawej strony pod chłodnicą - w stosunku do kierunku jazdy - zamontowany jest wyłącznik termiczny. Ten. wrażliwy na temperaturę wyłącznik włącza wentylator chłodnicy, gdy przepływający płyn chłodzący przekracza określoną temperaturę. Tak samo wyłącza on wentylator, gdy temperatura płynu chłodzącego na dole chłodnicy spadnie poniżej określonej wartości