Anioły
Anioły - Istoty niematerialne pośredniczące między ludźmi a Bogiem, zwykle uosabiające doskonałość i dobroć. Przedstawia sieje najczęściej jako pięknych mężczyzn z wielkimi białymi skrzydłami, czasem jako pulchne uskrzydlone dzieci (na wzór amorków).
Biblia (ST) - 1) Anioły z ognistymi mieczami strzegą wejścia do Edenu i drogi do drzewa życia po wygnaniu człowieka z raju. 2) Aniołowie towarzyszą Bogu, gdy odwiedza Abrahama przed zniszczeniem Sodomy i Gomory. 3) Dwaj aniołowie udają się do Sodomy i zamieszkują w domu Lota. Ich niezwykła uroda wzbudza żądze w mieszkańcach miasta, tak że domagają się od Lota, by im ich wydał. Za karę aniołowie porażają wszystkich tych mężczyzn ślepotą. Potem wyprowadzają Lota i jego rodzinę z płonącej Sodomy. 4) Anioł Pański powstrzymuje Abrahama przed złożeniem ofiary z Izaaka. 5) Sen Jakuba patrz: sen.
Biblia (NT) -1) Anioł zwiastuje Maryi, że zostanie matką Syna Bożego. 2) Pasterze zostają powiadomieni przez Anioła Pańskiego, że narodził się Zbawiciel. 3) Anioł ostrzega Józefa przed zamiarami Heroda i nakazuje mu udać się do Egiptu. 4) Anioł Pański zstąpił z nieba (...) odsunął kamień z grobu Chrystusa. Postać jego jaśniała jak błyskawica, a szaty jego były białe jak śnieg. (Mt. 28,3). Kiedy trzy Marie przyszły, by namaścić ciało Jezusa, anioł rzekł do nich: ...szukacie Jezusa Ukrzyżowanego. Nie ma Go tu, bo zmartwychwstał, jak powiedział. (Mt. 28,5-6). 5) W widzeniu św. Jana aniołowie odgrywają w kolejne siedem trąb zapowiadających kataklizmy, które niszczą ziemię.
Św. Tomasz z Akwinu - Aniołowie są bytami pośrednimi między człowiekiem a najdoskonalszym bytem - Bogiem. Jako czyste inteligencje pozbawione są płci.
„Pieśń o Rolandzie" -1) Przez anioła Bóg oznajmia Karolowi Wielkiemu, by przekazał miecz Durendal jednemu ze swoich hrabiów i wodzów. Władca oddaje najdoskonalszy z mieczów najdoskonalszemu ze swoich parów - Rolan-dowi. 2) Kiedy Roland umiera, ofiarowuje Bogu swoją prawą rękawicę. Bierze ją z jego dłoni anioł Gabriel. 3) Aniołowie Cherubin, Michał i Gabriel niosą duszę hrabiego Rolanda do rają,, by złożyć ją przed tronem Boga.
Anonim zw. Gallem „Kronika polska" -1) Do Gniezna przybywają dwaj aniołowie i udają się do księcia Popielą, który świętuje postrzyżyny swoich synów. Jednak nie zostali zaproszeni na ucztę, lecz (...) odpędzeni w krzywdzący sposób od wejścia do miasta. 2) Odpędzeni od książęcych wrót aniołowie udają się do chaty oracza Piasta, który także obchodzi uroczystość postrzyżyn swego syna. Zostają tu przyjęci, mimo ubóstwa gospodarzy, bardzo serdecznie. Za ich sprawą skromny poczęstunek, który przygotowała żona Piasta, staje się obfitą ucztą. Cudowne rozmnożenie jadła zebrani traktują jako wróżbę niezwykłych losów Piastowego syna, któremu aniołowie nadają podczas postrzyżyn imię Siemowita.
„Lament świętokrzyski" (Posłuchajcie, bracia miła...) - Stojąc pod krzyżem, Maria czyni wyrzuty aniołowi Gabrielowi, że zwiastował jej wielką radość, a tymczasem jej udziałem jest niewysłowione cierpienie, ponieważ patrzy na męki swojego Syna.
niezwykle ważną rolę. To oni pieczętują na czołach sługi Boga naszego, oni trąbią
J. W. Goethe „Faust" - Po śmierci Fausta anioły toczą walkę o jego duszę z szatanami. To one zwyciężają i Faust nie zostaje potępiony.
A. Mickiewicz „Dziady" cz. IV - Kobieta jest istotą tak piękną, że urody zazdroszczą jej nawet aniołowie.
A. Mickiewicz „Dziady" cz. III - 1)
W celi Konrada aniołowie wyjawiają, że to one uprosiły Boga, by bohater został oddany w race wroga i przeszedł próbę. 2) Po wielkim monologu Konrada, w którym wyrażał on bunt przeciwko Bogu, aniołowie walczą z diabłami o jego duszę. 3) W scenie sądu nad Konradem aniołowie dzielą się na dwa chóry. Jeden oskarża go, drugi broni, mówiąc, że on kochał Naród, on kochał wiele, on kochał wielu. Zwyciężają aniołowie-o-brońcy i Konrad nie zostaje potępiony.
J. Słowacki „Anhelli" - 1) Anielica Eloe opiekuje się grobami wygnańców, bo sama została wygnana z Nieba za miłość do człowieka. 2) Dwaj aniołowie, wysłannicy Boga, przybywają do osady wygnańców i są świadkami strasznych scen, jakie się tam dzieją. 3) Anielica Eloe zabiera ciało zmarłej El-lenai i na swoich skrzydłach składa je do grobu. 4) Dwaj aniołowie, ci sami, którzy przed wiekami odwiedzili Piasta, przybywają do Anhellego, by obwieścić mu bliski już koniec jego ziemskiej wędrówki. 5) Kiedy za sprawą Szamana dziecko wywołuje duszę uśpionego Anhellego, ukazuje się ona jako duch mający postać piękną i barwy rozmaite i skrzydła białe na ramionach. A ujrzawszy się wolnym poszedł ów Anioł na wodę i po słupie światłości księżycowej odchodził na południe, do ojczyzny Anhellego. Gdy na rozkaz Szamana musi powrócić do ciała młodzieńca, czyni to ze smutkiem.
Z. Krasiński „Nie-Boska komedia"
- Aniołowie powstrzymują hrabiego Henryka przed skokiem w przepaść, do którego nakłania go Szatan.
J. Drda „Igraszki z diabłem" - 1)
Anioł codziennie odwiedza starego pustelnika, który żywi się korzonkami i szarańczą, i przynosi mu z Nieba chleb pański. Ten sam anioł ujawni potem, jakie kary czekają bezwzględnego zbója i pozbawionego współczucia dla ludzi pustelnika, jeśli nie zmienią swego postępowania i nie odpokutują za grzechy na ziemi. 2) Anioł z ognistym mieczem pojawia się w Piekle i wspomaga dzielnego żołnierza w jego walce z diabłami o odzyskanie cyrografów na dwie niewinne dziewicze duszyczki.
J. Andrzejewski „Teraz na ciebie zagłada " - W opowieści Adama o początkach rodzaju ludzkiego Bóg, kiedy wypędził przeklętych (...) z rozkoszy Edenu (...) postawił u bram Raju Anioła z mieczem płomienistym, aby strzec drogi do drzewa żywota.
Z. Herbert „Siódmy anioł" - W niebie
- jak się okazuje - panuje wzorowy porządek: każdy anioł ma swój zakres czynności, i tak: Rafael - stroiciel chórów, Azrael - kierowca planet, Gabriel
- podpora tronu, Michał - hetman zastępów, Azrafael - dekorator światła, Dedrach - apologeta i kabalista. Natomiast siódmy anioł jest w pełni niedoskonały: na imię ma Szemkel, jest czarny i nerwowy, chodzi w starej wylenia-łej aureoli. Herbert zastosował tu zasad? odwróconej karty: mimo że na niego sarkają inni aniołowie, a malarze mają kłopoty z poprawianiem jego urody, to właśnie on jest najbardziej anielski i po ludzku człowiekowi bliski. Trudni się bowiem przemytem grzeszników do nieba. Był nawet za to wielokrotnie czasu na polerowanie aureoli. Czy nie jest to właśnie anielski anioł?
* „Człowiekowi człowiek wciąż jeszcze jest bliższy aniżeli anioł". (G. E. Lessing)
* „O aniołach i anielstwie wolę nie wspominać, to nie moja sprawa, nie znam się, nie czuję". (J. Andrzejewski)
anna-turowska