makroekonomia_-_wyklady_(1).doc

prof. dr hab. Urszula Łangowska-Szczęśniak              MAKROEKONOMIA II

                            Wykłady

WYKŁAD 1

BIBLIOGRAFIA:

1.     Makroekonomia : teoria, funkcjonowanie i polityka / Robert Ernest Hall, John B. Taylor, tł. Jan Czekaj. - Warszawa

2.     Makroekonomia : podręcznik europejski / Michael Burda, Charles Wyplosz, tł. Elżbieta Adamowicz, red. Urszula Grzelońska. - Warszawa : Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne

3.     Romer David : Makroekonomia dla zaawansowanych, Wydawnictwo: Wydawnictwo Naukowe PWN

MODEL ISLM

John Maynard Keynes              - według jego teorii w rynek trzeba ingerować ze względu na bezrobocie i marnotrawstwo czynników produkcyjnych. Państwo powinno wpływać na wielkość popytu i podaży

·         bezpośrednio – zwiększając zasiłki dla bezrobotnych, obniżając podatki i w ten sposób stymulując inwestycje

·         pośrednio

ISLM składa się z dwóch części:

IS – rynek towarów i usług

LM – rynek pieniężny

Obie części są składnikiem PKB i informują jak poprzez politykę pieniężną i fiskalną oddziaływać na wzrost gospodarczy i tworzyć krótkoterminową równowagę popytu i podaży rynkowej.

Model ISLM to model opisujący równowagę w gospodarce na rynku dóbr i na rynku pieniądza.

Model wyprowadza się w sposób analityczny (równania) i graficzny (krzywe w układzie współrzędnych).

Graficznie, krzywe IS i LM konstruuje i analizuje się w układzie współrzędnych wyznaczonych przez dochód i stopę procentową.

ZAŁOŻENIA MODELU ISLM

I GRUPA.              Założenia najogólniejsze

1.      Meta założenia to podstawa Keynes’a, że w gospodarce brak stabilności.

2.      Bodźce wytrącające gospodarkę z równowagi przez różne czynniki gospodarcze, społeczne, współpraca np. z UE, wynalazki, kataklizmy itp.

-        najważniejsze zmiany zachodzą w poziomie inwestycji

-        prywatni inwestorzy (homo economicus) działają impulsywnie często irracjonalnie.

3.      Reakcje na rynku są opóźnione w stosunku do zmian gospodarczych ze względu na przetwarzanie informacji i podjęcie odpowiednich decyzji.

4.      Rząd ma podejmować działania równoważące gospodarkę w szybszym tempie (charakterystyczne dla keynsistów)

5.      Wszystkie dostosowania równoważące gospodarkę to sztywne płace i ceny. Nie należy stosować modeli matematycznych tylko opisowe.

II GRUPA              Cechy gospodarki rynkowej – polityka i jej skala

1.      Gospodarka nie jest zmonopolizowana. Mechanizm rynkowy działa poprawnie.

2.      Państwo działa, jako jeden z podmiotów (uczestników) rynku.

3.      Państwo  ma prawo do prowadzenia polityki ekonomicznej i gospodarczej.

W modelu ISLM – przyjmuje się, że mamy nowoczesną, rozwiniętą gospodarkę rynkową z dobrze zorganizowanym systemem instytucji rynkowych i finansowych, a sytuacja rynku jest stabilna.

III GRUPA              Założenia idealizujące

Istnieją rezerwy wszystkich czynników gospodarczych np. siła robocza, materiały, urządzenia, które można w każdej chwili zaangażować w proces produkcji. W rzeczywistości są to założenia nierealne ze względu choćby na ograniczenia ilości maszyn w danym przedsiębiorstwie, kraju itp.

Rezerwy czynników produkcji są gwarantem sprawnego działania sfery produkcji. W bezwładności decyzyjnej trudno dostosować podaż i popyt.

Model ISLM

Część IS (dotyczy stanów równowagi)

I – inwestycje

S – oszczędności

I = S równowaga (założenie). Krzywa obrazująca równowagę jest klasyczną krzywą IS

AD - globalny (agregatowy popyt)

C – popyt gospodarstw domowych (konsumpcja)

i – stopa procentowa (cena pieniadza)

Parametry wskazujące wrażliwość inwestycji na zmiany stopy procentowej.

G – wielkość popytu rządowego (państwowego)

D              suma podatków podmiotów prywatnych

              stopa podatkowa

Y – wielkość produkcji (dochód narodowy lub PKB)

YD – dochody rozporządzalne przez gospodarstwa domowe

a– popyt autonomiczny

b - stała krańcowa skłonność do konsumpcji

IS – krzywa skład się z punktów równowagi na rynku towarowym przy danym poziomie cen

Krzywa IS to zbiór punktów, obrazujących różne kombinacje wytwarzanego w gospodarce dochodu i stopy procentowej, przy których rynek dóbr znajduje się w stanie równowagi.

Punkty leżące poza krzywą IS oznaczają stany nierównowagi rynku dóbr gospodarki.

Aby wyprowadzić graficznie krzywą IS, potrzebne są następujące zależności (wykresy):

1. długookresowa funkcja oszczędności

2. warunek równowagi na rynku dóbr

3. zależność inwestycji od stopy procentowej

G = Y równowaga rynku towarowego

WYKŁAD 2 z 23-10-2010

Model  ISLM polityka fiskalna i monetarna

Krzywa IS

AD – agregatowy popyt na dobra i usługi ( dobra konsumpcyjne + dobra inwestycyjne)

C – konsumpcja

I – inwestycje

G – wydatki rządowe

T – suma podatków

t – stopa podatkowa

Y – wielkość produkcji (dochód narodowy)

YD – dochody rozporządzalne

A – popyt autonomiczny

a - konsumpcja autonomiczna

b - krańcowa skłonność do konsumpcji

IS – krzywa (kształt izobary) złożona z punktów równowagi na rynku towarowym

AD = I              stan równowagi na rynku towarowym

AD = = C + I + G

C = a + b · YD

dochód

do dyspozycji

krańcowa

skłonność

do konsumpcji

wydatki

autonomiczne

konsumpcja

gospodarstw

domowych

inwestycje autonomiczne (stała wielkość) zużycie majątku

Y – T = YD

      T = t · Y

stopa %

(koszt pieniądza na inwestycje)

Popyt inwestycyjny              I = Ī – γ · i

gamma

siła oddziaływania

inwestycji na stopę %

Jeśli jest ułamkiem, to mniejsza wrażliwość

G = G

stała niezależna od rynku pieniężnego ustalana przez rząd na każdy rok

wydatki rządowe

Rozbudowany wzór opisujący zagregowany popyt

AD = a + bYD – I – γ · i + G

YD = Y – T                            YD = Y(1 – T)

Wszystkie autonomiczne wydatki              A = a + I + G

A + bY (1 – t) – γ = Y

mnożnik

dochodu narodowego

b jest funkcją rosnącą dla Y

Dochód w równowadze przy danym mnożniku dochodu                            Y = a · (A – γ · i)

Ostatecznie krzywa IS                            

Krzywa IS dla różnych poziomów stopy % i dochodów narodowych.

W każdym punkcie na linii jest równowaga.

Obniżenie stopy % powoduje zwiększenie dochodu Y

Poziom stopy % zależy od sytuacji na rynku pieniężnym i jest ustalana przez Bank Centralny.

Aby analizować warunki równowagi dla krótkiego okresu należy założyć, że i = constans.

Wydatki autonomiczne zmieniają się dość wolno, a inwestycje zależą od amortyzacji. O wydatkach rządowych G decyduje się „pozaekonomicznie” – decyzje polityczne. Można je zwiększyć poprzez zwiększenie podatków T.

t

t1

IS2

IS0

IS1

Y

Poza zmianami  stopy % i G nachylenie krzywej IS zależy od t (stopy podatkowej).

t

2

IS2

1

1. Gdy ∆t>0, to krzywa IS z zbliża się do pionu

∆t <0

∆t>0

2. Gdy ∆t <0, to krzywa IS z zbliża się do poziomu

IS1

IS3

Y

Krzywa LM

M – realna podaż pieniądza (zmodyfikowana o inflację)

M – nominalna podaż pieniądza

Pt – wskaźnik poziomu cen (średni poziom cen)

L – popyt na pieniądz

Lt – popyt na transakcyjny pieniądz

Lz – popyt na spekulacyjny pieniądz

V – szybkość obiegu pieniądza

δ – wrażliwość popytu spekulacyjnego na zmiany stopy %

W modelu tym rozważa się rynek pieniężny krótkoterminowy. Podaż to pieniądz płynny z agregatu M1. Popyt na M1 to popyt transakcyjny.

L = M

Bank Centralny rządzi podażą pieniądza poprzez jego emisję. Istnieją jednak karty płatnicze i pieniądz wirtualny kreowany przez banki komercyjne.

...