KARY
Kara – określona przepisami prawa dolegliwość dla podmiotu prawa będąca sankcją za niepodporządkowanie się normom prawnym. Kary mogą wymierzać jedynie podmioty uprawnione, zazwyczaj organy państwa, ale ustawa może upoważniać do tego inny podmiot. Najczęściej karę nakładają:
· organy administracji publicznej
· sądy
· organy dyscyplinarne
Karami kryminalnymi są:
· Grzywna (art. 44 – 52; KKW)
· Ograniczenie wolności (art. 53 – 66; KKW)
· Pozbawienie wolności
· 25 lat pozbawienia wolności
· Dożywotnie pozbawienie wolności
· Areszt wojskowy
· Śmierć
GRZYWNA
KK z 1997 roku wprowadził grzywnę dniówkową orzekaną w stawkach dziennych, zamiast grzywny kwotowej. Grzywna kwotowa polegała na tym, że sąd wskazywał w wyroku wysokość kwoty pieniężnej, którą skazany zobowiązany był uiścić. Grzywna orzekana w systemie stawek dziennych wymierzana jest w dwóch etapach:
· Najpierw sąd określa liczbę stawek dziennych (najniższa to 10, najwyższa 360)
· Następnie sąd określa kwotę odpowiadającą jednej stawce dziennej w granicach od 10 do 2000 zł biorąc pod uwagę indywidualne możliwości majątkowe skazanego
Rodzaje grzywien:
· Samoistna
· Kumulatywna – orzekana obok kary pozbawienia wolności
KARA OGRANICZENIA WOLNOŚCI
Jest traktowana jako kara alternatywna wobec kary pozbawienia wolności, a także wobec grzywny, w sytuacji gdy sąd nie może orzec grzywny, ponieważ sprawca nie jest w stanie jej zapłacić
Wymierzana jest w granicach od 1 do 12 miesięcy
Zakazy i obowiązki:
· Zakaz zmiany miejsca stałego pobytu bez zgody sądu
· Obowiązek wykonywania pracy wskazanej przez sąd
· Obowiązek udzielania wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary
Formy wykonywania pracy:
· Nieodpłatna, dozorowana praca na cele publiczne, społeczny wykonywana w odpowiednim zakładzie pracy, placówce służby zdrowia, opieki społecznej, organizacji lub instytucji niosącej pomoc charytatywną albo na rzecz społeczności lokalnej; miesięczny wymiar wynosi 20 – 40
· Osoby zatrudnione w swojej firmie mają potrącane z wypłaty 10 do 25% wynagrodzenia na rzecz Skarbu Państwa albo cel społeczny
· Nie może skazany rozwiązać stosunku pracy bez zgody sądu
Charakter probacyjny: sąd może oddać skazanego na karę pozbawienia wolności pod dozór kuratora sądowego, innej osoby godnej zaufania, stowarzyszenia, instytucji lub organizacji społecznej. Sąd może zobowiązać skazanego do przeproszenia pokrzywdzonego, wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na trzymanie innej osoby, powstrzymania się od używania alkoholu, a także do naprawienia szkody w całości lub w części, oraz do zapłacenia świadczenia pieniężnego.
Sumienne wykonywanie pracy wskazanej przez sąd oraz nałożonych obowiązków może być podstawą do bezwarunkowego zwolnienia skazanego z reszty kary ograniczenia wolności po odbyciu co najmniej połowy tej kary.
KARA POZBAWIENIA WOLNOŚCI
KK z 1997 wprowadził jednolitą karę pozbawienia wolności:
· Kara terminowego pozbawienia wolności: od 1 miesiąca do 15 lat
· Kara 25 lat pozbawienia wolności
· Kara dożywotniego pozbawienia wolności
Dwie ostatnie są przewidziane za najcięższe zbrodnie i przede wszystkim mają charakter kar eliminacyjnych, usuwających skazanego ze społeczeństwa na długi okres. Można się starać o ułaskawienie, warunkowe przedterminowe zwolnienie po odbyciu co najmniej 25 lat.
Względy humanitarne przesądzają o tym, że Ci skazani również mają odbywać karę w warunkach, które nie mogą powodować ich degradację i nie utrudniałyby ewentualnej adaptacji społecznej w przyszłości
bzylik