SCENARIUSZE ZAJĘĆ
REWALIDACYJNO – WYCHOWAWCZYCH
Opracowanie: mgr Violetta Budzyńska
Scenariusz nr 1.
Temat: Poznaje świat przez zmysły
Cele główne:
- tworzenie pozytywnej atmosfery podczas zajęć
- usprawnianie percepcji wzrokowej, słuchowej, dotykowej
- usprawnianie małej i dużej motoryki
- wyzwalanie aktywności ruchowej dziecka
- doskonalenie komunikacji i porozumiewania się
- rozwijanie umiejętności współdziałania
- rozwijanie aktywności poznawczej, orientacji w schemacie ciała
Cele operacyjne: dziecko potrafi
- współdziałać z partnerem w zabawie
- wskazywać części ciała
- skupiać wzrok na oświetlonym przedmiocie
- dotykać ręką przedmiotów, materiałów sypkich
- odwracać głowę w stronę źródła dźwięku
- poruszać ręką
- zamykać dłoń na przedmiocie
- trzymać głowę w linii środkowej ciała
- podnosić głowę, obracać na boki
Forma zajęć: zajęcia indywidualne
Metody:
- elementy metody „porannego kręgu”, czyli stymulacji polisensorycznej
- elementy metody W. Sherborne
- metoda zadaniowa ćwiczebna: zadania stawiane dziecku
- elementy metody rehabilitacji ruchowej
- elementy metody relaksacyjnej
- elementy masażu metodą Shantali
Pomoce: latarka, podświetlane przedmioty, miska, woda, materiały sypkie; groch, fasola, ryż, substancja o konsystencji kisielu, pianki, papier, folia aluminiowa, magnetofon, kasety, instrumenty muzyczne; bębenek, dzwonki, grzechotki
Część wstępna:
1. Ceremoniał powitania – elementy „porannego kręgu”, czyli stymulacji polisensorycznej wg pór roku
a) zapalenie lampki zapachowej (jesień-zapach lawendy)
b) wymawianie imienia dziecka, zwrócenia uwagi na zapach i cechy ognia
c) śpiewanie piosenki powitalnej z jednoczesnym masowaniem dłoni oliwką
zapachową; Witaj........2x
Jak się masz? 2X
Wszyscy Cię witamy
Wszyscy Cię kochamy
Bądź wśród nas 2x
d) krótkie opowiadanie o danej porze roku – jesień, pokazywanie ciekawostek związanych z pora roku
- kasztany, żołędzie, orzechy, liście (dotykanie, wąchanie, słuchanie odgłosu stukania,
turlania, szeleszczenia, zamykanie dłoni podczas chwytania),
e) spotkanie z żywiołem – dmuchanie na dziecko za pomocą wentylatora, rozwiewanie
włosów
f) demonstracja instrumentu muzycznego (gra na dzwonkach rurowych w różnych kierunkach
i odległościach od dziecka)
g) zakładanie kolorowej chustki na głowę dziecka (dziecko samo ściąga ją z głowy)
h) zastosowanie bodźców smakowych (podajemy dziecku miód na łyżeczce, pamiętamy
o zachowaniu higieny)
i) gaszenie lampki zapachowej
Część właściwa:
1. Zabawa z elementami metody W. Sherborne „Witamy swoje ciało” z jednoczesnym
dotykaniem, wskazywanie, nazywaniem i masowaniem poszczególnych części ciała
Tekst zabawy: Witamy głowy (nos, policzki, uszy)
Witamy ręce
Witamy brzuch
Witamy nogi
Każdy element ciała dziecka witamy oddzielnie.
2. Ćwiczenia w doskonaleniu percepcji: wzrokowej, dotykowej, słuchowej
a) stymulacja wzroku dziecka w dwóch pozycjach wertykalnej i horyzontalnej za pomocą podświetlanych latarką jaskrawo kolorowych przedmiotów – żółty, zielony, czerwony
b) ćwiczenia percepcji dotykowej na materiałach sypkich , lejących i o konsystencji kisielu, celem dostarczania różnych doznań dotykowych;
-woda – wkładanie rak do miski z wodą, dotykanie, moczenia, chlapanie
-materiały sypkie – wkładanie rąk do woreczków z różną zawartością; groch, fasola, ryż
-substancje o konsystencji kisielu – wkładanie rąk do pojemnika z kisielem, (żelem)
-substancja o konsystencji pianki – zanurzanie rąk w piance do golenia lub do włosów (po każdym ćwiczeniu myjemy i wycieramy ręce dziecka)
c) ćwiczenia percepcji słuchowej na instrumentach muzycznych i przedmiotach wydających dźwięki – wydawanie dźwięków z różnych stron dziecka, zachęcanie do reagowania obrotem głowy, gałek ocznych, poruszaniem ręki
3. Zabawy paluszkowe w celu uspokojenia dziecka „Rak”, „Sroczka”, „Ten gruby.”
4. Ćwiczenia ruchowe wzmacniające mięśnie karku i obręczy barkowej
a) wskazanie i dotykanie wałka – komunikat niewerbalny, połączony z zapowiedzią werbalną: „ćwiczymy głowę”
b) ćwiczenia czynne – wyzwalanie ruchów dowolnych głowy
-z pozycji na plecach – wyzwalanie ruchów dowolnych
-z pozycji siedzącej (nauczyciel podtrzymuje dziecko z tyłu) obranie głowy na boki
-z pozycji na brzuchu – (wałek pod klatka piersiową) podnoszenie głowy do góry, obracanie na boki
Część końcowa:
1. Masaż twarzy metodą Shantali
Masaż zaczynamy od szyi, masują od dołu ku górze ruchem głaszczącym Następnie masujemy policzki, kciukami albo całą dłonią, ruchami głaszczącymi od nosa i warg w kierunku skroni, przeplatając ruchami rozcierającymi okrężnymi i delikatnym oklepywaniem, obszczypywaniem. Masując policzki przechodzimy dłońmi na podbródek, który masujemy również w kierunku skroni. Tu również ruchy głaskania przeplatamy rozcieraniem i obszczypywaniem. Masaż policzków i brody kończymy głaskaniem. Potem przechodzimy do masażu czoła, rozpoczynając głaskaniem od środka czoła do ucha, następnie rozcieramy i na koniec głaszczemy. Masaż twarzy kończymy masażem warg. Najpierw ugniatamy jednocześnie obydwie wargi palcem wskazującym i środkowym w kierunku poprzecznym. Następnie rozciągamy wargi w kierunku uszu i ściągamy, robiąc „dziobek” z warg. Na koniec lekko obszczypujemy i głaszczemy wargi.
2. Zakończenie zajęć płytą relaksacyjną lub piosenką (dziecko leży na materacu i słucha)
3. Rytuał pożegnania.
Scenariusz nr 2.
Indywidualne zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze
Temat: Lubię słuchać
- doskonalenie wzajemnej komunikacji, porozumiewania się
- rozwijanie aktywności poznawczej
- usprawnianie percepcji wzrokowej, słuchowej
Cele szczegółowe: dziecko potrafi
- współdziałać z partnerem podczas zabawy i ćwiczeń
- wskazywać i dotykać niektóre części ciała
- odwracać głowę w stronę źródła światła
- poruszać ręką na źródło dźwięku i światła
- wspólnie z nauczycielem wydobywać dźwięki z instrumentów
- elementy metody „porannego kręgu”, czyli stymulacji polisensorycznej wg pór roku
- metoda M. Ch. Knill
- elementy metody Shantali
- metoda Castillo-Moralesa
- metoda zadaniowa, czynnościowa: zadań stawianych dziecku
Pomoce: przedmioty do stymulacji polisensorycznej zgodnej z porą roku, magnetofon, kaseta, materac, oliwka, instrumenty muzyczne, zabawki dźwiękowe, przedmioty do stymulacji wzrokowej; latarka, kolorowe klocki, przedmioty, kolorowe kartki, papier, woda, kasztany, żołędzie, groch, fasola, ryż.
a) zapalenie lampki zapachowej (zima-zapach mięty)
Jak się masz? 2x
d) krótkie opowiadanie o danej porze roku – zima – obserwacja śniegu
e) spotkanie z żywiołem – demonstrujemy wodę w stanie ciekłym i stałym, dotykamy z dzieckiem kostki lodu, określamy twardy, śliski, zimny, mokry
f) demonstracja instrumentu muzycznego (gra na trójkącie w różnych kierunkach i odległościach od dziecka)
h) zastosowanie bodźców smakowych (podajemy dziecku miętowe pastylki, pamiętamy
1. Kształtowanie orientacji w schemacie ciała – zastosowanie metody M. Ch. Knill Program aktywności „Świadomość ciała, kontakt i komunikacja” - program wprowadzający i specjalny
a) przygotowanie miejsca do w wspólnych ćwiczeń ruchowych
b) wskazanie i dotykanie maty – komunikat niewerbalny, połączony z zapowiedzą słowną: „będziemy się bawić”
c) zajęcie miejsca na macie
d) włączenie kasety magnetofonowej
e) zabawa ruchowa metodą M. Ch. Knill
2. Muzykoterapia – słuchanie piosenek o tematyce zimowe świątecznej, połączone z ruchem kołysania, wymachiwania rąk, ruchami nóg, obrotami w pozycji leżącej na materacu.
3. Ćwiczenia percepcji słuchowej na instrumentach muzycznych (dzwonki, grzechotki, bębenek) i przedmiotach wydających dźwięki (zabawki dźwiękowe, papier, woda, substancje sypkie) – wydawanie dźwięków z różnych stron dziecka, zachęcanie do reagowania obrotem głowy, gałek ocznych, poruszaniem ręki oraz na gotowych nagraniach z kasety „odgłosy natury”
4. Zabawa z instrumentami muzycznymi. Razem z dzieckiem staramy się wydobyć dźwięki na instrumentach, początkowo z niskim natężeniem, stopniowo zwiększając natężenie i siłę głosu. Zmieniamy kierunki wydawanych dźwięków, tak, aby dziecko musiało szukać źródła dźwięku ruchem ręki i głowy. Obserwujemy reakcje dziecka.
5. Stymulacja wzrokowa. Ćwiczenia w dwóch podstawowych pozycjach: horyzontalnej, wertykalnej połączone z dźwiękiem. Określonej barwie przyporządkowujemy dany dźwięk
- czerwony – grzechotka
- zielony – dzwonek
1. Ćwiczenia usprawniające motorykę narządów artykulacyjnych
a) masaż twarzy wg Shantali
b) ustno-twarzowa terapia Castillo-Moralesa
c) masaż logopedyczny twarzy - elementy
2. Zabawy paluszkowe, dotykowo – ruchowe, połączone ze słowami; „Kosi, kosi łapki”, „Sroczka”, „Rak”, „A ku-ku”, „Ten gruby...”
3. Zakończenie zajęć piosenką zimowa lub świąteczną – pożegnanie dziecka zawsze w ten sam sposób; forma dotykowa.
Scenariusz nr 3.
Temat: Ja i moje ciało
- kształtowanie orientacji w schemacie ciała
- współdziałać z partnerem w zabawach i ćwiczeniach
- ...
margaritta_mg