Ogólne zał. progr. umuzykal. w przedszk..doc

Ogólne założenia programu umuzykalnienia przedszkolu

U dzieci w wieku 3 – 9 lat

następuje szybki rozwój fizyczny

doskonali się mowa i myślenie

kształtują zainteresowania i nawyki

utrwalają postawy społeczne i moralne

pojawiają się wszystkie elementy zdolności muzycznych

Zadaniem nauczyciela jest aktywizacja tych procesów, ich rozbudzanie i ukierunkowanie.

Wychowanie muzyczne opiera się na ekspresyjnych formach aktywności:

śpiew i mowa,

ruch przy muzyce,

gra na instrumentach,

które dominują nad percepcyjną formą, czyli

aktywnym słuchaniem muzyki.

Ważne jest ścisłe stopniowanie trudności podczas realizacji programu nauczania:

Wszystkie formy wychowania muzycznego powinny być ze sobą ściśle zintegrowane.

Treści i metody wychowania muzycznego powinny być powiązane z treściami innych działów programów.

Formy wychowania muzycznego w przedszkolu.

1. śpiew i ćwiczenia mowy
2. ruch przy muzyce
3. gra na instrumentach
4. słuchanie muzyki

Śpiew i ćwiczenia mowy

Śpiew jest jedną z podstawowych form ekspresji dziecka.

Piosenka jest najprostszym utworem muzycznym, który dziecko jest w stanie przeżyć, zrozumieć, zapamiętać i odtworzyć.

Dziecko jest w stanie zaobserwować:

rytm, metrum, linię melodyczną, tempo, dynamikę, budowę (części, powtórzenia, kontrasty), charakter i nastrój.

Teksty poszerzają wiadomości o świecie i otoczeniu, wzbogacają doświadczenia, rozwijają słownictwo, kształtują uczucia.

Podczas zbiorowego śpiewu proces podporządkowania jednostki grupie przebiega dobrowolnie, bezkonfliktowo. Uaktywnia też dzieci nieśmiałe, zalęknione, zahamowane.

Śpiew wpływa pozytywnie na fizyczny rozwój dziecka: wzmacnia aparat głosowy, rozwija klatkę piersiową, dotlenia organizm, wyzwala naturalną potrzebę ekspresji.

Praca nad głosem dziecka.

Aparat głosowy rozwija się intensywnie, nieprzerwanie i nierównomiernie od 2 do 14 roku życia i jest bardzo delikatny.

NIE    DŁUGO

NIE    GŁOŚNO

NIE    W    AFEKCIE

Zasady higieny głosu:

1. prowadzić zajęcia w czystych, przewietrzonych pomieszczeniach,
2. umiarkowaną siłą głosu
3. skala dostosowana do możliwości dziecka
4. nie śpiewać na dworze, wietrze, mrozie i podczas intensywnego ruchu
5. unikać długo trwającej jednakowej postawy ciała
6. przy oznakach chrypki wyłączyć dziecko ze śpiewu i wysłać do lekarza.

Rodzaje ćwiczeń głosowych:

1. prawidłowej postawy o oddechu
2. artykulacji i dykcji,
3. intonacji.

Prawidłowy oddech zależy od postawy ciała.

Ćwiczenia oddechowe:

Dmuchanie baniek, balonika, piłeczek, chusteczek itp.

Zdmuchiwanie pyłków,  piórek, świecy itp.

Wąchanie kwiatów

Lokomotywa

Najczęstsze błędy dykcyjne (popełniane również przez nauczycielki!):

- przesadne otwieranie ust powodujące zaciskanie gardła

- szczękościsk

- twardy atak samogłosek

- niewyraźne artykułowanie spółgłosek

- „połykanie” sylab w wygłosie

- branie oddechu w złych miejscach, nawet w środku wyrazu

Ćwiczenia dykcyjne to głównie zabawy w „Echo”, kiedy dzieci powtarzają za nauczycielką.

1. pojedyncze wyrazy np.: ma-ma, la-to, pa-pu-ga, po-mi-dor itp.
2. 2-3 słowa logicznie powiązane, np.

            sa-ła-ta, bu-rak, ka-la-fior

sza-fa, ka-na-pa, stół

ró-ża, bra-tek, bez

3. fragmenty tekstów piosenek
4. rytmizowane wierszyki, przysłowia, powiedzonka:

Idzie luty, szykuj buty.

Idzie rak nieborak.

Ecie, pecie, gdzie jedziecie? Ele, mele, na wesele.

5. ćwiczenia i zabawy wzmacniające mięśnie języka, ust, policzków, np.

cmokanie, gwizdanie, dmuchanie, trąbienie, kukanie, kląskanie, nadymanie policzków.

Praca nad intonacją polega na naśladowaniu przez dzieci czystego śpiewu nauczycielki.

Bardzo ważny jest poziom wykonawczy nauczycielki:

barwa głosu,

intonacja,

skala głosu,

możliwości techniczne.

Nawet najsłabszy, mało efektowny głos można wzmocnić i uszlachetnić poprzez ćwiczenia emisyjne.

Ćwiczenia intonacyjne to przede wszystkim nauka nowych piosenek.

Trudniejszy fragment powtarzamy 2-3 razy, lecz nie więcej.

Zabawy na zasadzie „echa”.

Powtarzanie głosem zawołań, sygnałów, odgłosów zwierząt itp.

Zawsze śpiewamy delikatnie, w dynamice mezzo forte – piano.

Główne przyczyny nieczystego śpiewu dzieci:

• Słaba pamięć muzyczna
• Brak podparcia oddechowego
• Słaba korelacja słuchowo – głosowa
• Słabe mięśnie aparatu głosowego

Wszystkie dzieci chwalimy i zachęcamy do śpiewania zbiorowego.

Praca nad intonacją wymaga od nauczycielki wiele wnikliwości i wiedzy metodycznej, cierpliwości, wyrozumiałości, życzliwości i taktu.

Wprowadzenie i nauka piosenki

Początkowo dzieci 3-letnie na ogół nie śpiewają wcale:  słuchają lub bawią się same.

Poprzez dobór odpowiednich piosenek i ich interpretację wzbudzamy zainteresowanie dziecka.

Dzieci włączają się tylko na niektóre fragmenty piosenki.

Następnym etapem jest śpiewanie dłuższych fragmentów, refrenów, wreszcie całej zwrotki.

Przeciętnie wprowadza się 2 piosenki w każdym miesiącu. W starszych grupach może być więcej.

1. Niezwykle ważna jest prezentacja nowej piosenki przez nauczycielkę, która powinna:

• Wzmagać zainteresowanie i koncentrację dzieci
• Wywoływać przeżycia estetyczne
• Wzbudzać radość, zachwyt, wzruszenie

·         Być wykonana z pamięci

• Bezbłędnie pod względem intonacji, rytmu
• Z bardzo wyraźną dykcją i artykulacją
• Z właściwym nasileniem głosu
• Z ciekawą interpretacją
• Akompaniament (jeśli jest) dyskretny, nie sprawiający nauczycielce kłopotu

2. Osłuchanie dzieci z melodią, rytmem i tekstem piosenki w różnych formach:

• Wyjaśnienie treści i nieznanych słów
• Zabawa ruchowa przy śpiewie nauczycielki
• Śpiewanie piosenki z pacynką, kukiełką, obrazkiem

Podczas nauki nie oddzielamy tekstu od melodii !!!!

Następnej zwrotki uczymy tylko wówczas, kiedy poprzednia zastała opanowana.

3. Utrwalanie piosenki poprzez różne formy ćwiczeń usprawniających śpiew i kształcących wrażliwość słuchową:

• Recytowanie wybranych fragmentów tekstu ze zmianą dynamiki, recytacja szeptem,
• Poznawanie piosenki po melodii
• Kończenie fragmentu piosenki zaśpiewanego przez nauczycielkę
• Śpiewanie „w myśli” na znak nauczycielki
• Wykonanie rytmu piosenki na instrumentach
• Zabawy ruchowe przy piosence.
• Inscenizacja piosenki
• Akompaniament instrumentów perkusyjnych
• Śpiew w mniejszych grupach lub solo