Hipoteka
O tyle specyficzna, że nie daje uprawnienia do użytkowania. Jest prawem akcesoryjnym, a jej celem jest zabezpieczenie wierzytelności. W praktyce najczęściej ustanawia się na rzecz banków na zabezpieczenie kredytów długoterminowych. Jest mało opłacalna dla wierzytelności krótkoterminowych, ponieważ wymaga wpisu do księgi wieczystej, co pociąga za sobą koszta i czas.
Do powstania wymaga wpisu konstytutywnego w księdze wieczystej.
Odpowiedzialność osobista dłużnika – powstaje zawsze z chwilą zaciągnięcia długu. Jest to odpowiedzialność całym majątkiem (również przyszłym). Jest to jednak odpowiedzialność niepewna – bo dłużnik zawsze może się spłukać ;p
Zabezpieczenia – uzupełniają odpowiedzialność osobistą:
⇨ osobowe – e.g. poręczyciel (drugi dłużnik osobisty).
⇨ rzeczowe – e.g. hipoteka (rodzi odpowiedzialność rzeczową, a właściciela rzeczy – dłużnikiem rzeczowym)
Ä węższa od odpowiedzialności osobistej – nie obejmuje całego majątku, tylko określony przedmiot.
Ä pewna – bo jest skuteczna przeciw każdorazowemu właścicielowi rzeczy.
ü czasem hipoteka wygasa wraz ze zmianą właściciela:
⇨ zbycie w ramach postępowania upadłościowego lub egzekucyjnego.
⇨ wraz z wywłaszczeniem.
ü w takiej sytuacji wierzyciele mogą się zaspokoić z ceny rzeczy.
Ä daje pierwszeństwo przed wierzycielami osobistymi.
Sytuacja prawna dłużnika rzeczowego:
⇨ jest jednocześnie dłużnikiem osobistym.
⇨ nie jest dłużnikiem osobistym (bo eg. bo kupił działkę obciążoną hipoteką).
Ä ma obowiązek znoszenia egzekucji.
Ä może uwolnić się od odpowiedzialność spłacając dług – w takiej sytuacji hipoteka wygasa
ü uzyskuje roszczenie o zwrot kosztów od dłużnika osobistego..
Hipoteka:
⇨ daje możliwość zaspokojenia się z obciążonego przedmiotu i prowadzić z niej egzekucję.
Ä komornik sprzedaje rzecz, a wierzyciele zaspokajają się z ceny.
Ä jest to ius cogens.
Ä zawsze jest wyrażona kwotą zabezpieczoną (opiewa na x PLN ;p)
⇨ zabezpiecza wierzytelność
Ä tylko piniężną.
Ä powinna być zaskarżalna (wymagalna??). Może być ustanowiona na wierzytelność przedawnioną – to oznacza to zgodę na zrzeczenie się zarzutu przedawnienia.
Ä zabezpiecza wierzytelność główną i odsetki, a także koszty sądowe i egzekucyjne.
Ä w księdze wieczystej wpisuje się kwotę zabezpieczenia i odsetki (mają pierwszeństwo do wysokości 10 % kwoty głównej – resztę egzekwuje się na końcu)
⇨ nie zabezpiecza innych należności (eg. kar umownych, czy odszkodowań – wymaga to ustanowienia osobnych hipotek).
⇨ akcesoryjność
Ä jej los prawny jest zależny od zabezpieczanej wierzytelności
Ä rozumiana w 4 aspektach
ü w zakresie powstania – może powstać, tylko jeśli istnieje zabezpieczana wierzytelność, ergo istnieje hipoteka istnieje wierzytelność (domniemanie ustawowe, wzruszalne).
ü w zakresie przeniesienia – może być przeniesiona tylko z hipoteką (jest więc niezbywalna samodzielnie). Przechodzi ex lege.
ü w zakresie ustania – jeżeli wygasa wierzytelność, wygasa też hipoteka (ex lege).
ü w zakresie wykonywania – może być egzekwowana dopiero po zajściu wymagalności wierzytelności.
Ä WYJĄTKI:
ü hipoteka kaucyjna to specjalny rodzaj hipoteki ustanawiany na wierzytelność przyszłą (jeszcze nie istniejącą).
ü można prowadzić egzekucję mimo przedawnienia wierzytelności.
⇨ przedmiot:
Ä nieruchomość (w całości – obejmuje wszystkie częsśi składowe i przynależności):
ü grunty
ü lokale (ex lege obejmuje również związany udział w nieruchomości wspólnej)
ü budynki – NIE mogą być objęte samodzielną hipoteką[1]
Ä udział we współwłasności
Ä użytkowanie wieczyste – automatycznie hipoteka obejmuje także budynki.
Ä udział w użytkowaniu wieczystym (wynika to stąd, że do użytkowania wieczystego stosuje się odpowiednio przepisy dot. hipotek na nieruchomościach
ü hipoteka na użytkowaniu wieczystym, które wygasa zamienia się w zastaw na roszczeniach użytkownika wieczystego o wynagrodzenie za wzniesione budynki.
ü hipoteka na użytkowaniu wieczystym, które przekształca się we własność, zamienia się w hipotekę na nieruchomości.
Ä spółdzielcze prawo do lokalu
Ä wierzytelność hipoteczna.
⇨ rodzaje:
Ä wg. źródła;
ü umowna – na skutek zawarcia umowy. Podlega reżimowi ogólnemu ustanawiania praw rzeczowych (ustanawiający winien złożyć oświadczenie w formie aktu notarialnego).
⇨ właściciel...
iness-kotek