Test AQ
Psycholog Simon Baron-Cohen wraz z grupa specjalistów z Cenrum Badań nad Autyzmem w Cambridge (Cambridge's Autism Research Centre) stworzyli test do okreslenia czynnika AQ (Autism- Spectrum Quotient). Głównym celem tego testu było ułatwienie wstepnego badania w kierunku rozpoznania zaburzeń typu autystycznego, stwierdzenie poziomu cech autystycznych. Test AQ miał być na tyle prosty, aby każdy był w stanie sam go na sobie przeprowadzić.
Test składa sie z 50 pytań. Obejmuje zagadnienia z zakresu umiejetności socjalnych, zdolności do łatwego przerzucania uwagi , przywiązywania uwagi do detali, komunikacji i wyobraźni. Za każde pytanie przyznawany jest 1 pkt, gdy odpowiedź wskazyje na występowanie cech autystycznych. Pytania były formulowane tak, by połowa odpowiedzi było potwierdzających, a połowa przeczących.
Poniewaz dość częstym problemem dla osób z AS/HFA (Zespół Aspergera, Wysokofunkcjonujacy Autyzm) jest nierozumienie czytanego polecenia / pytania autorzy musieli dobrać odpowiednie, zrozumiałe słownictwo. W celu uniknięcia takich kłopotów, w trakcie układania pytań zapraszano osoby z tymi zaburzeniami i sprawdzano, jakie sformułowania sa rozumiane. Natępny problem, posrednio zwiazany z poprzednim, polegał na tym by okreslić, czy osoby z AS potrafią same ocenić swoje umiejetności społeczne i umiejętności komunikowania się (z powodu subtelnych róznic z odczytywaniu myśli). Ponieważ osoby takie odnoszą wrażenie ,że ich zachowanie jest obowiazującym standardem, mogło to prowadzić do zaniżenia wyniku testu. Aby uchronić sie przed tego typu problemami, pytania są sformułowane tak, by pytany udzielał odpowiedzi opartych na jego preferencjach, a nie ocenie własnego zachowania.
Gdy poproszono rodziców dzieci z AS o przeprowadzenie tego testu w imieniu dzieci, wyniki byly wyższe od tych, ktore rozwiązane były samodzielnie przez dzieci.
Wstepnie badania przeprowadzono na grupie dorosłych w wieku okolo 30 lat, którzy mieli za soba 14 lat nauki (8 klas szkoly podstawowej +4 średniej + 2 licencjatu), z normalnym poziomem inteligencji ( 90 - 110). Średni wynik to 16,4 pkt.
Sposród grupy 11 osób, których wynik testu był powyżej 32 pkt, 7 spełniało kryteria niezbedne do ustalenia diagnozy AS, według DSM IV. Wszyscy oni potwierdzili, że mieli oni znaczne kłopoty w funkcjonowaniu w szkole. Byli odizolowani, mieli kłopoty z nawiazywaniu przyjaźni, byli ofiarami ataków łobuzów szkolnych.
Autorzy AQ test podkreslaja ,że nie jest to test diagnostyczny. Ma tylko pomóc w ustaleniu poziomu śladów autyzmu u normalnych ludzi. Nawet wysoki wynik nie swiadczy o tym, że dana osoba, cierpi na jakieś zaburzenie typu autystycznego. Jednak gdy wynik przewyzsza 32, zalecane jest skonsultowanie się ze specjalistą.
Odpowiedzi:
zgadzam się zdecydowanie
zgadzam się
nie zgadzam się
zdecydowanie się nie zgadzam
Pytania:
Wole robić rzeczy w grupie, niż samemu
Wole wykonywać czynności stale w ten sam sposób
Jeżeli próbuje sobie coś wyobrazić, nie sprawia mi problemu utworzenie sobie obrazu w myślach
Często bywam tak zaabsorbowany jednym tematem, że nie zauważam niczego więcej
Często słysze ciche odgłosy, niesłyszalne przez innych
Często zapamiętuje strzępki informacji, np. numery rejestracyjne samochodów
Zdarza sie często, że ludzie zwracają mi uwagę ,że to co własnie powiedzialem jest niegrzeczne, choc ja mam wrażenie , że to bylo grzeczne
Gdy czytam jakąś ksiażke, potrafie sobie łatwo wyobrazić, jak wygladają bohaterowie
Jestem zafascynowany datami
Nie mam kłopotów z rozumieniem wypowiedzi, nawet gdy równocześnie dyskutuje kilka osób
Spotkania towarzyskie nie stanowia dla mnie problemu
Zauważam szczegóły, ktore nie są widoczne dla innych
Wole pojść do biblioteki niż na imprezę/ przyjęcie
Nie mam problemów z wymyślaniem historyjek
Bardziej przywiazuję się do osób niz do przedmiotów
Kiedyzajmuję się jakimś problemem, denerwuję się, gdy musze przerwać to co robię i nie mogę kontynuować swoich działań
Lubie pogaduszki o niczym, np w windzie
Jeżeli coś mówię, to często nie dopuszczam innych do glosu
Jestem zafascynowany numerami
Kiedy czytam książke, mam kłopot z wyobrażeniem sobie postaci
Czytanie beletrystyki nie sprawia mi przyjemności
Mam kłopot z nawiazywaniem przyjaźni
Bardzo często zauważam, że rzeczy układają się wedlug wzorów, szablonów
Wole pójśc do teatru niż do muzeum
Nie przeszkadza mi to wcale, gdy mój rytm dnia jest w jakiś sposób zakłócony
Często łapię się na tym, że nie wiem, jak podtrzymać rozmowę
Nie mam problemów z tym, by "czytać miedzy wierszami", gdy ktoś coś do mnie mówi
Bardziej koncentruje się na całości, niż na szczególach
Mom problem z zapamiętywaniem numerów telefonów
Zazwyczaj nie zauwazam drobnych zmian w położeniu lub wygladzie osób
Zauważam, kiedy to co mówię zaczyna innych nudzić
Nie mam problemu z tym, by równoczesnie wykonywać wiecej niż jedno zadanie
Kiedy rozmawiam przez telefon, nie jestem pewien, czyja jest kolej (na powiedzenie czegoś)
lubie robić wiele rzeczy równocześnie
Często jestem ostatnią osoba, która rozumie puentę żartu
Nie sprawia mi problemu odgadnięcie co jakaś osoba myśli lub czuje na podstawie jej wyrazu twarzy
Jeżeli z jakiegoś powodu musze przerwać to co robię, nie mam problemu z natychmiastowym powrotem do tego zajęcia
Potrafię rozmawiać o niczym
Ludzie zwracaja mi uwagę, że rozmawiam ciagle na ten sam temat
Kiedy byłem dzieckiem lubiłem bawić się w przebieranie i udawanie, że jestem kimś innym
Lubię zbierać informacje na temat róznych kategorii przedmiotów ( gatunki ptaków, marki samochodów)
Mam kłopoty z wyobrażeniem sobie, jak by to było, gdybym był kimś innym
Lubie, gdy każda aktywność, w której mam brac udział jest starannie zaplanowana
Lubie spotkania towarzyskie
Rozpoznawanie ludzkich emocji jest dla mnie trudne
Jestem niespokojny/ nerwowy w nowych sytuacjach
Lubie poznawać nowych ludzi
Jestem dobrym dyplomatą
Zapamiętywanie dat urodzin jest dla mnie problemem
Bawienie się z dziećmi, gdy musze coś lub kogoś udawać, jest dla mnie łatwe
Liczenie punktów:
"zgadzam się zdecydowanie","zgadzam się" - po 1 punkcie za pytania 1, 3 ,4, 5, 6, 7, 9, 12, 13, 16, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 26,33, 35, 39,41,43,45,46.
"nie zgadzam się", "zdecydowanie się nie zgadzam" - po 1 punkcie za pytania 3, 8, 10, 11, 14, 15, 17, 24, 25, 27, 28, 29, 30, 31, 32,34, 36, 37, 38, 40, 44, 47, 48, 49, 50.
Interaktywny test w języku angielskim można znaleźć na stronach czasopisma Wired (test uzupełnia zamieszczony tam artykuł o AS). Odpowiedni link, prowadzący prosto do samego artykułu, jest w moich linkach.
Opracowane na podstawie" The Autism - Spectrum Quotient (AQ): Evidence from Asperger Syndrome/ High - Functioning Autism, Males and females, Scientists and Mathematicians". S. Baron-Cohen, S.Wheelwright, R. Skinner, J Martin and E Clubley
rodynka