2. Rozprawka typu „za i przeciw"
Rozprawka typu „za i przeciw" to forma wypowiedzi pisemnej, w której zadaniem piszącego jest przedstawienie jakiegoś zagadnienia w kontekście argumentów pozytywnych i negatywnych, które się z nim wiążą. Chodzi więc zawsze o napisanie zrównoważonego wywodu, który podaje zarówno argumentację za, jak i przeciw pewnej koncepcji, sugestii lub propozycji, albo rozważa wady i zalety danego urządzenia, jakiejś sytuacji czy pewnego sposobu działania.
Zwróć uwagę, że w tego typu wypracowaniach rozwinięcie w wyważony sposób porusza zarówno dobre, jak i złe strony danego zagadnienia, a opinia piszącego może być wyrażona dopiero w podsumowaniu.
Prosty schemat takich tekstów nie powinien sprawić nikomu problemów.
Ważne jest, by pamiętać o przedstawieniu niebanalnych i odpowiednio uzasadnionych argumentów „za" i „przeciw".
Językiem właściwym dla tej formy wypowiedzi jest język formalny - dobrze jest używać dłuższych zdań, odpowiednio połączonych spójnikami, należy zaś bezwzględnie unikać potocznych wyrażeń idiomatycznych i zwrotów kolokwialnych.
Przykład 1.
Przeczytaj poniższy tekst rozprawki „za i przeciw". Oznacz klamrami jego poszczególne części (wstęp, argumenty „za", argumenty „przeciw", zakończenie). Zastanów się, jak brzmi temat rozprawki, i dokończ odpowiednio instrukcję do zadania:
Napisz rozprawkę na temat:
Ocena kryterialna
1. Treść
Wypowiedź jest zgodna z tematem, zawiera celne argumenty „za" (akapit 2) i „przeciw" (akapit 3) oraz podsumowanie, które wskazuje, że w opinii autora zalety telefonów komórkowych przewyższają ich wady.
2. Kompozycja
Tekst jest spójny i harmonijny, zawiera wstęp, rozwinięcie i zakończenie (z zachowaniem odpowiednich proporcji), które są właściwie wyróżnione, mieści się dokładnie w podanym limicie słów*.
3. Jakość języka
A. bogactwo językowe - słownictwo, frazeologia, struktury składniowe wskazują nadość zaawansowany poziom językowy piszącego, a styl jest adekwatny do formywypowiedzi.
B. poprawność językowa-tekst jest w pełni poprawny.
TREŚĆ
KOMPOZYCJA
BOGACTWO JĘZYKOWE
POPRAWNOŚĆ JĘZYKOWA
RAZEM
5pkt.
4pkt.
18pkt.
Przykład 2.
Przeczytaj tekst rozprawki typu „za i przeciw". Jakie widzisz podobieństwa i jakie różnice w stosunku do wypracowania z przykładu nr 1? W tekście podkreślono błędy ortograficzne. Czy potrafisz znaleźć i poprawić pozostałe błędy w tym wypracowaniu?
Komentarz
Wypracowanie obok zostało napisane na ten sam temat, co praca w przykładzie nr 1: „Telefon komórkowy - nasz przyjaciel czy wróg?" Autor wykorzystuje te same argumenty, przedstawia prawie taką samą treść, ale jego rozprawka nie dorównuje ani kompozycją, ani jakością języka poprzedniemu wypracowaniu.
Język
Pisząc rozprawkę warto używać wyrażeń, dzięki którym będziesz mógł lepiej zorganizować swoją wypowiedź. Aby wzmocnić jakieś stwierdzenie możesz użyć np.
-In fact,-Actually,
-As a matter of fact,
- Indeed,
Spróbujmy ocenić to wypracowanie według podanych kryteriów:
Autor formułuje wypowiedź zgodną z tematem, podaje szereg dobrych argumentów „za" i „przeciw" i podsumowuje temat, wypowiadając swoją pozytywną opinię na temat telefonów komórkowych na końcu wypracowania.
Tekst jest logiczny, ale tylko częściowo spójny i harmonijny (w niektórych zdaniach brak odpowiednich spójników czy wyrazów nadających tekstowi spójność, np. między pierwszym a drugim zdaniem można by wstawić In fact, a w zdaniu But there are obviously disadvantages na końcu można by wstawić too), graficznie wyodrębniono tylko niektó...
rufi6