Metoda dramy.pdf

DRAMA

1. Drama jako metoda.

drama (gr. drao – działam, usiłuję )

„Podstawą dramy jest fikcyjna, wyobraŜeniowa sytuacja, która powstaje, gdy kilka osób

we wspólnej przestrzeni przedstawia coś, co nie jest w danym czasie obecne, uŜywając

jako środków wyrazu swoich ciał i głosów” (K. Pankowska, Drama – zabawa – myślenie ).

Drama wykorzystuje spontaniczną ekspresję aktorską oraz skłonność do

naśladownictwa i zabawy.

MoŜe być metodą samodzielną lub pomocniczą, wykorzystywaną we wszystkich

przedmiotach (humanistycznych, artystycznych, matematycznoprzyrodniczych).

Drama uczy samodzielności myślenia i działania, aktywności i otwartości, rozwija

emocje, wyobraźnię i fantazję, elokwencję i plastykę ciała, wyrabia umiejętność

współpracy w grupie.

Na lekcjach języka polskiego rozbudza refleksję, pomaga w zrozumieniu motywacji

róŜnych zachowań, w samodzielnej analizie i interpretacji dzieła literackiego (pozwala na

autentyczny odbiór utworu, gdyŜ znosi granice między fikcją literacką a Ŝyciem –

problemy bohaterów literackich stają się bliŜsze uczniom, odnajdują w nich samych

siebie), a przede wszystkim wyzwala swobodne mówienie (rozwija i wzbogaca

słownictwo).

Przebieg dramy:

wprowadzenie przez nauczyciela (opowiadanie, zdarzenie, sytuacja wyjściowa,

inicjująca fikcję dramatyczną),

przygotowanie się uczestników do wejścia w rolę w formie róŜnych technik,

odegranie ról przez uczestników,

omówienie pracy uczniów (komentarze, pytania, rozmowa, dyskusja).

2. Drama a teatr.

W dramie nie ma podziału na aktorów i widzów.

W dramie najwaŜniejszy jest pełny, całościowy rozwój indywidualności człowieka,

uczestniczącego w fikcyjnym zdarzeniu.

W dramie uczestnicy zachowują się naturalnie.

W dramie uczestnicy improwizują – pracują bez scenariusza.

W dramie trzeba wczuć się w postać, być, działać, a nie „grać”.

3. Techniki dramy.

rola – główny sposób pracy w dramie; polega na tym, Ŝe uczeń jest sobą w nowej,

odmiennej od Ŝycia codziennego sytuacji lub stara się być w sytuacji innej postaci;

rozmowa – najprostszy sposób bycia w roli; uczniowie rozmawiają między sobą (np. w

grupach dwuosobowych) na zadany przez nauczyciela temat; podstawą rozmowy (jak w

kaŜdym ćwiczeniu dramowym) musi być konflikt;

wywiad – moŜe być prowadzony w zespołach dwuosobowych lub w liczniejszej grupie

z jedną, bądź kilkoma osobami; wywiady moŜna prowadzić w rolach i poza rolami;

etiuda pantomimiczna – praca w roli, ruchowa, z wyimaginowanym przedmiotem

(np. zabawa w piłkę, strzelanie z łuku, ubieranie się itd.);

improwizacja – jedna lub więcej osób otrzymuje rolę oraz temat i próbuje działać w

związku z postawionym zadaniem (podstawą moŜe być tekst powstający na Ŝywo lub

tekst literacki);

rzeźba – ćwiczenie, które polega na tym, Ŝe uczeń przyjmując rolę, zamiera w bezruchu,

jednocześnie ekspresyjnie i komunikatywnie wyraŜając uczucie, postawę czy sytuację;

rzeźbę moŜna przygotować indywidualnie lub w zespołach dwuosobowych (np. jeden

uczeń jest „rzeźbiarzem”, drugi – „materiałem do rzeźbienia”);

obraz – w obrazie skomponowanym przez uczniów, zostaje uchwycone zdarzenie w

najbardziej dramatycznym momencie i zatrzymane jak na stopklatce filmowej lub na

fotografii;

ćwiczenia głosowe – recytacja indywidualna lub zespołowa, melorecytacja; moŜna teŜ

wygłaszać utwór na podkładzie muzycznowokalnodźwiękowym;

rysunek – moŜe to być portret realistyczny lub karykatura postaci literackiej, a takŜe

rysunek przedmiotów związanych z bohaterami; uczniowie rysują kredkami,

flamastrami, farbami na małych kartkach papieru, większych kartonach, a takŜe na

tablicy;

przedmiotznak – nauczyciel lub uczniowie przynoszą przedmiot naleŜący do danej

osoby, charakteryzujący jej wygląd, bądź zainteresowania – jest to punkt wyjścia do

opisów, opowiadań, charakterystyk bohaterów literackich;

kostium – uczniowie przynoszą ubrania kojarzące się z jakimś bohaterem literackim i

komponują kostium na manekinie, bądź na Ŝywym modelu;

muzeum – uczniowie jednej klasy przygotowują dla kolegów z klasy równoległej

muzeum np. romantyzmu – gromadzą i rozkładają w sali kostiumy oraz inne

przedmioty – ksiąŜki, zdjęcia itd.; oprowadzają kolegówzwiedzających, odpowiadając

na ich pytania;

plan, mapa, makieta – uczniowie podzieleni na kilkuosobowe zespoły przygotowują

np. plan kościoła w stylu romańskim: kaŜda grupa rysuje/maluje inny element budowli;

list – list wprowadza się często wtedy, gdy bohater, którego problemami się zajmujemy,

nie Ŝyje, zaginął, wyjechał lub jest chory psychicznie; list opracowują uczniowie w

kilkuosobowych grupach, a potem odczytują go w róŜnych rolach;

dziennik, pamiętnik – podobnie jak w przypadku listu; dziennik lub pamiętnik jest

odczytywany przez osobę, która go pisała, przez kogoś, kto odnalazł go po latach itd.;

zabawy – stanowiące rozgrzewkę do dramy lub wprowadzane wtedy, gdy uczniowie są

zmęczeni, niespokojni, rozkojarzeni itp.; np. zabawa „Drwale i niedźwiedzie” – cała

grupa w rolach wykonuje proste etiudy ruchowe (rąbanie, piłowanie drzewa), połączone

z dźwiękiem; pojawiają się Ŝarłoczne niedźwiedzie, które nie atakują tylko nieruchomych

– drwale muszą zatrzymać się w pozie i trwać w bezruchu.

4. Zasady organizacyjnodydaktyczne dramy.

czas trwania dramy: najczęściej 90 minut (dwie godziny lekcyjne); nie trzeba całych

zajęć prowadzić metodą dramy – moŜna wprowadzić tylko jedno ćwiczenie;

uczestnicy dramy: kaŜdy człowiek; nie musi mieć zdolności aktorskich, ale powinien

chcieć pracować w roli, umieć się w niej utrzymywać, pracować w skupieniu i powadze

oraz podporządkować zasadom „gry”, jakie narzuci nauczyciel;

przygotowanie nauczyciela do lekcji: trzeba ustalić przede wszystkim: cel zajęć;

temat, poprzez który będzie realizował zadania; miejsce fikcyjne, w którym będzie

rozgrywała się akcja dramy; role dla uczniów; role dla nauczyciela; waŜne wydarzenie, od

którego rozpocznie się drama; strukturę zajęć:

cele: związane z programem nauczania i zadaniami przedmiotu;

temat: oddaje główną myśl problemu; typowe dla pracy nad dziełem

literackim jest formułowanie tematu na zakończenie zajęć;

miejsce fikcyjne: określa je omawiana lektura;

role dla uczniów: nauczyciel dokładnie określa, jakie role przydzieli

młodzieŜy i jakie techniki wprowadzi do lekcji;

role dla nauczyciela: nauczyciel jest animatorem i kreatorem sytuacji

dramowych; moŜe teŜ zdecydować się na pracę w roli;

waŜne wydarzenie: wybrane z tekstu lub pozaliterackie; musi być waŜne i

znaczące – powinno zainspirować uczniów, pobudzić ich wyobraźnię,

zaangaŜować i zmobilizować do pracy;

struktura zajęć: drama posiada cechy struktury dramatycznej: rozwój intrygi z

punktem kulminacyjnym i zakończeniem.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: