MOWA – okres poniemowlęcy
Opanowywanie średnio 9-10 słów dziennie
- nazwy ludzi- pokarmów- części ciała- ubrań- zwierząt- pojazdów- zabawek
Samo tworzy nowe słowa korzystając z powszechnych sufiksów; hiperregularyzacja – stosowanie regularnych reguł semantyki i syntaktyki przy tworzeniu nowych wypowiedzi.
ETAP I: Reprezentacja produkcji (informacje artykulacyjne: łączenie dźwięków i akcent)
Tworzenie reprezentacji słów
ETAP II: Reprezentacja rozumienia (akustyczne wzory, uporządkowanie dźwięków, ich znaczenie)
Kontekst sytuacyjny, środowiskowy(Bernstein)
Czynniki wpływające na rozwój mowy
Mechanizmy wrodzone (Chomsky, Pinker)
Materiał językowy, który słyszy dziecko (McNeill, Skinner, Palermo)
Zlepki dwuwyrazowe (ok. 18 m-cy)
Krótkie zdania
Etapy tworzenia wypowiedzi
Holofrazy – wypowiedzi jednowyrazowe (ok. 1 roku)
Doskonalenie gramatyki i artykulacji
Cechy mowy charakterystyczne dla:
DWULATKA
- mowa związana jest z działaniem (funkcje ekspresywna i impresywna przeważają nad symboliczną)
- wyraźny wzrost długości wypowiedzi
- tworzenie struktur łańcuchowych przez dołączanie kolejnych wyrazów dotyczących treści, przewaga wypowiedzeń nad zdaniami
- w drugim półroczu dominują wypowiedzenia jednokrotnie złożone współrzędnie
- nadprodukcja znaczeń- nieprecyzyjność
-Nadrozciągłość znaczeń – stosowanie poznanych słów do nazywania wszystkich obiektów, które są w jakiś sposób do siebie podobne. Dla danego słowa może trwać 5 tygodni – 8 miesięcy.
TRZYLATKA
- słownik liczy od 1000-1500 słów
- znaczenia słów są wyraźnie określone
- brak zniekształceń fonetycznych
- zdania zgodne z regułami gramatycznymi, przeciętnie 3-4 słowa
- wypowiedzenia jednokrotnie złożone współrzędnie i podrzędnie
- pojawiają się wypowiedzenia wielokrotnie złożone
dharmas