Dziecko słabosłyszące
Nauczanie dzieci z uszkodzonym słuchem w systemie integracyjnym wymaga spełnienia kilku warunków. Aby proces ten przebiegał z korzyścią dla ucznia i przyniósł efekty należy:Z chwilą pojawienia się możliwości kształcenia integracyjnego coraz więcej dzieci z wadą słuchu podejmuje naukę w szkole masowej. Nauczanie zintegrowane stanowi dla dziecka niedosłyszącego dużą trudność do pokonania ze względu na program nauczania szkoły masowej. Musi być więc spełnionych szereg warunków aby uczeń z wadą słuchu wyniósł ze szkoły masowej więcej korzyści niż strat.Decyzja o kształceniu integracyjnym dziecka niedosłyszącego powinna być oparta na wnikliwej analizie wyników badań audiometrycznych, psychologicznych oraz pedagogicznych. Przed przystąpieniem do nauki w szkole masowej należy dokonać oceny dojrzałości szkolnej dziecka niedosłyszącego, aby można było prognozować powodzenie w nauczaniu zintegrowanym.
Należy wziąć pod uwagę:
· wyniki badania psychologicznego wskazujące na przynajmniej przeciętny poziom rozwoju umysłowego,
· efekty wczesnej rehabilitacji dziecka - jego umiejętności w zakresie komunikacji słownej i ocenę poziomu rozumienia mowy,
· umiejętności dziecka radzenia sobie w grupie rówieśniczej (koniecznym staje się uczestnictwo dziecka w zajęciach przedszkolnych klasy zerowej),
· rozwój emocjonalny dziecka oraz jego motywację do nauki,
· możliwości współpracy z rodzicami,
Żeby zrozumieć problemy dziecka niedosłyszącego nauczyciel powinien być zorientowany co do stopnia niedosłuchu i potrzeb edukacyjnych ucznia z wadą słuchu:
- uczeń z ubytkiem słuchu w granicach 30-40 dB określonym jako (łagodny niedosłuch) ma trudności w słyszeniu i odbiorze mowy z odległości 1 metra. Musi prowadzić rozmowę twarzą w twarz. Powinien korzystać z aparatu wzmacniającego słuch podczas lekcji i uczestniczyć w zajęciach logopedycznych mających na celu trening słuchowy i poprawę artykulacji. Wymaga indywidualnej pomocy pedagogicznej, - ubytek słuchu w granicach 50-70 dB (umiarkowany niedosłuch) - uczeń rozumie głośną mowę z odległości 1 metra. Ma trudności z odbiorem i rozumieniem dźwięków z otoczenia. Bez aparatu wzmacniającego słuch nie odbiera treści lekcji.Uczeń z tą wadą słuchu musi korzystać z ćwiczeń logopedycznych mających na celu rozwój języka i odczytywanie mowy z ust. Indywidualna pomoc pedagogiczna jest warunkiem niezbędnym, gwarantującym powodzenie w nauce.- ubytek słuchu mieszczący się w granicach 80-90 dB (wysoki ubytek słuchu).Uczeń słyszy jedynie głośne dźwięki z otoczenia. Rozumienie mowy jest w dużej mierze ograniczone - stąd konieczność zastosowania komunikacji totalnej. Uczeń o tej wadzie słuchu musi być objęty intensywną rehabilitacją mowy i treningiem słuchowym. Bez codziennej pomocy pedagogicznej nie jest w stanie sprostać wymogom programowym szkoły masowej.Ważnym elementem w pracy z dzieckiem niedosłyszącym jest uwzględnienie warunków i form kontaktu, które powinny być uwzględniane w procesie dydaktycznym. Aby proces ten przebiegał z korzyścią dla ucznia i przyniósł oczekiwane efekty, należy:
· zaznajomić rówieśników z problemem ucznia niedosłyszącego,
· dbać o codzienne korzystanie ucznia z aparatu wzmacniającego słuch,
· zapewnić uczniowi miejsce w 2-3 ławce w rzędzie od okna,
· umożliwić kontakt twarzą w twarz,
· upewnić się, czy uczeń uważa i czy prawidłowo zrozumiał treść,
· dać uczniowi czas na odpowiedź,
· przy wprowadzaniu nowych treści programowych opierać się na materiale poglądowym,
· zachęcać ucznia, by sygnalizował, gdy czegoś nie usłyszał,
· nie oceniać negatywnie jego wypowiedzi słownych,
· wcześniej sprawdzać opanowanie wiadomości, wykorzystując prace pisemne.
Rozporządzenie MEN z dn. 15.02.1999 pkt. 6 daje szansę na prowadzenie zajęć rewalidacyjnych z uczniami niepełnosprawnymi, z których powinni korzystać uczniowie z wadą słuchu (zajęcia logopedyczne są warunkiem niezbędnym, koniecznym dla rozwoju sprawności językowej ucznia niedosłyszącego).opracowała: Marta Onyszkiewicz
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 lutego 2000 r.w sprawie standardów wymagań będących podstawą przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów§ 1Ustala się standardy wymagań będące podstawą przeprowadzania:1) sprawdzianu w klasie szóstej szkoły podstawowej, o którym mowa w art. 9 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, zwanej dalej "ustawą", stanowiące załącznik nr 1 do rozporządzenia,2) egzaminu w klasie trzeciej gimnazjum, o którym mowa w art. 9 ust. 1 pkt 2 ustawy, stanowiące załącznik nr 2 do rozporządzenia,3) egzaminu maturalnego, o którym mowa w art. 9 ust.1 pkt 3 ustawy, stanowiące załącznik nr 3 do rozporządzenia.§ 2Przepisy rozporządzenia nie dotyczą kształcenia dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym, znacznym i głębokim.STANDARDY WYMAGAŃPRZEZNACZONE DLA UCZNIÓW NIESŁYSZĄCYCH I SŁABO SŁYSZĄCYCH
Szkoła Podstawowa
1. CzytanieUczeń:1) odczytuje różne teksty kultury (w tym kształtujące tożsamość narodową i postawę obywatelską):a) polskie pieśni patriotyczne,b) teksty literackie, w tym: opowiadania z klasyki dziecięcej i młodzieżowej - polskiej i światowej,c) teksty użytkowe, w tym: telegram, zaproszenie, zawiadomienie, instrukcję, przepis, ogłoszenie, kartkę pocztową, list prywatny i oficjalny, tabelę, notatkę,d) proste teksty podręcznikowe, a także publicystyczne i popularnonaukowe, w tym: artykuł prasowy,e) przedstawienia teatralne i filmy,f) przekazy ikoniczne, w tym: komiksy, dzieła malarskie, rzeźby,rozpoznaje ich cechy charakterystyczne, dostrzega znaczenia dosłowne i odkrywa sensy przenośne,2) określa funkcje elementów charakterystycznych dla danego tekstu: a) rozumie pojęcia: fikcja literacka, świat przedstawiony, nadawca, odbiorca, podmiot mówiący,b) posługuje się czynnie terminami: bohater, akcja, autor, narrator, porównanie, zwrotka, baśń, legenda, opowiadanie, temat (utworu), wiersz oraz podstawowymi terminami związanymi z przekazami ikonicznymi, plastyką, telewizją, filmem, teatrem, prasą,3) rozumie znaczenia podstawowych symboli występujących w instrukcjach i w opisach: a) diagramów,b) map,c) planów,d) schematów,e) innych rysunków,4) odczytuje dane z:a) tabeli,b) wykresu,c) planu,d) mapy, e) diagramu oraz odpowiada na proste pytania z nimi związane.2. PisanieUczeń:1) pisze na temat i zgodnie z celem, posługując się następującymi formami wypowiedzi: a) opis przedmiotu, krajobrazu, postaci rzeczywistej,b) sprawozdanie z uroczystości szkolnej, wycieczki,c) notatka w formie planu, d) kartka pocztowa,e) list prywatny, f) telegram,g) zaproszenie, h) zawiadomienie, i) ogłoszenie,j) przepis,2) formułuje wypowiedzi ze świadomością celu (intencji): a) pyta i odpowiada,b) potwierdza i zaprzecza, c) poleca i prosi,d) zaprasza, e) przeprasza, f) współczuje,g) żartuje, h) odmawia,3) buduje tekst poprawny kompozycyjnie opierając się na pytaniach pomocniczych,4) przedstawia w postaci graficznej dane zapisane w tabeli: a) przenosi informacje na oś liczbową ,chronologiczną, układ współrzędnych,b) wyraża dane w postaci diagramu słupkowego, prostego schematu, innego rysunku,5) dba o układ graficzny, czytelność i estetykę zapisu:a) dostosowuje zapis do formy wypowiedzi,b) wyróżnia części tekstu zgodnie z jego strukturą,c) pisze czytelnie.3. RozumowanieUczeń:1) posługuje się kategoriami czasu i przestrzeni w celu porządkowania wydarzeń:a) sytuuje je w przestrzeni,b) umieszcza daty w przedziałach czasowych,c) oblicza upływ czasu między wydarzeniami,d) porządkuje wydarzenia w kolejności chronologicznej,2) przedstawia przyczyny i skutki wydarzeń i zjawisk:a) domyśla się przyczyn, przewiduje skutki wydarzeń bliskich życiu i swoim doświadczeniom,b) wskazuje główne przyczyny i skutki doniosłych wydarzeń w historii Polski,c) wyjaśnia przyczyny i skutki zmian, które zachodzą w środowisku w wyniku działalności człowieka,3) określa znaczenie osiągnięć człowieka dla rozwoju cywilizacyjnego:a) wyjaśnia na prostych przykładach zmiany cywilizacyjne, jakie nastąpiły na przestrzeni dziejów,b) opisuje najważniejsze osiągnięcia, które składają się na polskie dziedzictwo kulturowe,4) wyraża własne opinie i próbuje je uzasadnić, wyjaśniając swoje stanowisko, używa odpowiednich argumentów,5) opisuje sytuację przedstawioną w zadaniu za pomocą :a) wyrażenia arytmetycznego i prostego wyrażenia algebraicznego, b) prostego równania stopnia pierwszego z jedną niewiadomą,c) planu,d) mapy, e) prostego schematu,f) diagramu słupkowego,g) innego rysunku,6) rozpoznaje charakterystyczne cechy i własności: a) liczb,b) figur,c) zjawisk,d) przemian,e) obiektów przyrodniczych,f) elementów środowiska, wskazuje różnice i podobieństwa oraz porządkuje je,7) dostrzega prawidłowości i zjawiska o charakterze powtarzalnym spotykane w najbliższym otoczeniu,8) rozwiązuje zadania,9) analizuje otrzymane wyniki.4. Korzystanie z informacjiUczeń:1) wskazuje źródła informacji, posługuje się nimi,2) analizuje oferty mediów kierowane do dzieci i młodzieży, wybiera spośród tych ofert, kierując się wskazanymi kryteriami ( osadzonymi także w wartościach ).5. Wykorzystywanie wiedzy w praktyceUczeń:1) posługuje się poznanymi terminami do opisywania zjawisk i sytuacji spotykanych w środowisku,2) wybiera przyrządy służące do obserwacji i pomiaru, odpowiada na pytania dotyczące przebiegu zjawisk, zapisuje wyniki obserwacji,3) wykonuje obliczenia dotyczące: a) długości, b) powierzchni, c) objętości,d) wagi,e) czasu,f) temperatury,g) pieniędzy,4) planuje i wykonuje obliczenia z wykorzystaniem kalkulatora,5) wykorzystuje w sytuacjach praktycznych własności:a) liczb,b) figur,c) zjawisk,d) przemian,e) obiektów przyrodniczych, f) elementów środowiskai stosuje je do rozwiązania problemu,6) zna zasady bezpiecznego posługiwania się urządzeniami technicznymi i materiałami chemicznymi, rozpoznaje oznakowania substancji toksycznych, łatwopalnych i wybuchowych,7) korzysta z instrukcji obsługi podczas uruchamiania prostych urządzeń technicznych,8) rozumie potrzebę stosowania zasad: a) higieny, b) bezpieczeństwa , c) zdrowego trybu życia, d) oszczędnego korzystania z energii i innych zasobów przyrody, e) postępowania w środowisku przyrodniczym.Gimnazjum
A. Standardy wymagań z zakresu przedmiotów humanistycznychI. Czytanie i odbiór tekstów kulturyUczeń:1) czyta teksty kultury na poziomie dosłownym, przenośnym,2) interpretuje teksty kultury, uwzględniając intencje nadawcy - odróżnia prawdę historyczną od fikcji, dostrzega wartościowanie,3) wyszukuje informacje zawarte w różnych tekstach kultury, w szczególności w tekstach literackich, publicystycznych, ilustracjach, mapach, tabelach, wykresach, schematach,4) dostrzega w odczytywanych tekstach środki wyrazu typowe dla: tekstów literackich, tekstów publicystycznych i dzieł sztuki plastycznej,5) odnajduje związki przyczynowo-skutkowe w kulturze i życiu społecznym,6) dostrzega konteksty niezbędne do interpretacji tekstów kultury, w szczególności kontekst historyczny, biograficzny, plastyczny, 7) dostrzega wartości wpisane w teksty kultury.II. Tworzenie własnego tekstuUczeń:1) buduje wypowiedzi w następujących formach: opis, opowiadanie, charakterystyka, sprawozdanie, notatka, plan, ogłoszenie, zaproszenie, dedykacja, podanie, list, 2) posługuje się kategoriami i pojęciami swoistymi dla przedmiotów humanistycznych i ścieżek edukacyjnych,3) tworzy teksty o charakterze informacyjnym, 4) zna i stosuje zasady organizacji tekstu - tworzy tekst na zadany temat, spójny pod względem logicznym,5) formułuje i wartościuje argumenty uzasadniające stanowisko własne lub cudze,6) analizuje, porównuje, porządkuje i syntetyzuje informacje zawarte w tekstach kultury,7) streszcza tekst.B. Standardy wymagań z zakresu przedmiotów matematyczno-przyrodniczychI. Umiejętne stosowanie terminów, pojęć i procedur z zakresu przedmiotów matematyczno-przyrodniczych niezbędnych w praktyce życiowej i dalszym kształceniuUczeń:1) stosuje terminy i pojęcia matematyczno-przyrodnicze:a) czyta ze zrozumieniem teksty, w których występują terminy i pojęcia matematyczno-przyrodnicze, np. w podręcznikach, w prasie,b) wybiera odpowiednie terminy i pojęcia do opisu zjawisk, właściwości, zachowań, obiektów i organizmów,c) stosuje terminy dotyczące racjonalnego użytkowania środowiska,2) wykonuje obliczenia w różnych sytuacjach praktycznych:a) stosuje w praktyce własności działań,b) operuje procentami,c) posługuje się przybliżeniami,d) posługuje się jednostkami miar,3) posługuje się własnościami figur:a) dostrzega kształty figur geometrycznych w otaczającej rzeczywistości,b) oblicza miary figur płaskich i przestrzennych,c) wykorzystuje własności miar.II. Wyszukiwanie i stosowanie informacjiUczeń:1) odczytuje informacje przedstawione w formie:a) tekstu,b) mapy,c) tabeli,d) wykresu,e) rysunku,f) schematu,g) fotografii,2) operuje informacją:a) selekcjonuje informacje,b) porównuje informacje,c) analizuje informacje,d) przetwarza informacje,e) interpretuje informacje,f) czytelnie prezentuje informacje,g) wykorzystuje informacje w praktyce.III. Wskazywanie i opisywanie faktów, związków i zależności, w szczególności przyczynowo-skutkowych, funkcjonalnych, przestrzennych i czasowychUczeń:1) wskazuje prawidłowości w procesach, w funkcjonowaniu układów i systemów:a) wyodrębnia z kontekstu dane zjawisko,b) określa warunki jego występowania,c) opisuje przebieg zjawiska w czasie i przestrzeni,d) wykorzystuje zasady i prawa do objaśniania zjawisk,2) posługuje się językiem symboli i wyrażeń algebraicznych:a) zapisuje wielkości za pomocą symboli,b) zapisuje wielkości za pomocą wyrażeń algebraicznych,c) przekształca wyrażenia algebraiczne,d) zapisuje związki i procesy w postaci równań i nierówności,3) posługuje się funkcjami:a) wskazuje zależności funkcyjne,b) opisuje funkcje za pomocą wzorów, wykresów i tabel,4) stosuje zintegrowaną wiedzę do objaśniania zjawisk przyrodniczych: a) łączy zdarzenia w ciągi przemian,b) wskazuje współczesne zagrożenia dla zdrowia człowieka i środowiska przyrodniczego,c) analizuje przyczyny i skutki oraz proponuje sposoby przeciwdziałania współczesnym zagrożeniom cywilizacyjnym,d) potrafi umiejscowić sytuacje dotyczące środowiska przyrodniczego w szerszym kontekście społecznym.IV. Stosowanie zintegrowanej wiedzy i umiejętności do rozwiązywania problemówUczeń:1) stosuje techniki twórczego rozwiązywania problemów:a) formułuje i sprawdza hipotezy,b) kojarzy różnorodne fakty, obserwacje, wyniki doświadczeń i wyciąga wnioski,2) analizuje sytuację problemową:a) dostrzega i formułuje problem,b) określa wartości dane i szukane (określa cel),3) tworzy modele sytuacji problemowej:a) wyróżnia istotne wielkości i cechy sytuacji problemowej,b) zapisuje je w terminach nauk matematyczno-przyrodniczych,c) potrafi umiejscowić sytuacje dotyczące środowiska przyrodniczego w szerszym kontekście społecznym,4) tworzy i realizuje plan rozwiązania:a) rozwiązuje równania i nierówności stanowiące model problemu,b) układa i wykonuje procedury osiągania celu,5) opracowuje wyniki:a) ocenia wyniki,b) interpretuje wyniki,c) przedstawia wyniki.EGZAMIN MATURALNY - JĘZYKI OBCE NOWOŻYTNE (dla osób niesłyszących)W przypadku uczniów niepełnosprawnych należy uwzględnić problemy językowe tych uczniów, nie wymagając złożonych wypowiedzi na piśmie.Egzamin maturalny sprawdza wiadomości i umiejętności pozwalające zdającemu:1) wykazać się znajomością:a) prostych środków językowych, umożliwiających formułowanie na piśmie wypowiedzi poprawnych pod względem ortograficznym, morfosyntaktycznym i leksykalnym,b) zasad konstruowania różnych prostych form wypowiedzi na piśmie, w tym w szczególności zwrotów stosowanych w korespondencji,2) stosować posiadaną wiedzę do:a) zrozumienia ogólnego sensu czytanego prostego autentycznego tekstu,b) wyszukania w prostym autentycznym tekście czytanym szczegółowych informacji,c) posługiwania się podstawowymi strukturami leksykalno-gramatycznymi, pozwalającymi na osiągnięcie wskazanych celów komunikacyjnych,d) budowania spójnych wypowiedzi na piśmie z zastosowaniem odpowiednich form językowych,3) wykazać się umiejętnością:a) rozpoznawania statusu tekstu (informacja, relacja, korespondencja, itp.),b) oddania w przekładzie ogólnego charakteru i funkcji tekstu oryginalnego tłumaczonego na język polski,c) konstruowania prostych tekstów na zadany temat w języku obcym.
Wykaz lektur i pomocy dydaktycznych do bezpośredniej pracy z dzieckiem.Lektury:M.Dubczyńska - Powodzenie szkolne w klasie pierwszej dzieci niedosłyszących WSiP W-wa M.Góralówna B.Hołyńska - Rehabilitacja małych dzieci z wadą słuchu.M.Góralówna - Problemy rodziców w pracy rewalidacyjnej z dzieckiem niedosłyszącym Polski Związek Głuchych W-wa 1989.J.Kobosko, J.Kosmalowa - Dzieci z uszkodzonym słuchem Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznych MEN W-wa 1997.A.Korzon - Wychowanie słuchowe dzieci z wadą słuchu Polski Komitet audiofonologii, Infrograf Sp.oo Katowice Moje dziecko nie słyszy - Stowarzyszenie Przyjacioł osób Niesłyszących i Niedosłyszących "Człowiek-Człowiekowi" W-wa 1998.A.Maciarz - Uczniowie niepełnosprawni w szkole powszechnej Poradnik dla n-u W-wa 1992 J.Wyczesany - Dziecko z wadą słuchu w szkole podstawowej Kraków 1992.Pomoce dydaktyczneW.Sokołowska - Uczę się mówić, czytać i pisać WSiP W-wa 1995.M.Ropak, D.Nawrocka - Od obrazka do słowa. Gry rozwijające mowę dziecka ( zestaw plansz i poradnik dla pedagogów, logopedów i rodziców dzieci z trudnościami w uczeniu się ) WSiP W-wa 1994.J.Wójtowicz - Obrazowe gry językowe dla dzieci od 5 do 8 roku zycia.E.Wawrunkiewicz - Pomyśl, zdecyduj.J.Ulodziecka - Słowniczek ilustrowany. cz. I i II WSPiS W-wa 1994.Zestaw Gier edukacyjnych GRANNA
...
ATOLINTA