bardzo_szczeg__owa_ksi__ka_o_robieniu_katany.pdf

(1335 KB) Pobierz
(Microsoft Word - Materia\263, Wytwarzanie i Cyfrowa Symulacja Procesu Hartowan\205)
Materiaþ, Wytwarzanie i Cyfrowa
Symulacja Procesu Hartowania Miecza
Japoıskiego
Oryginalny tekst:
ÐMaterials Science Research International, Vol.2, No.4, pp.193-203 (1997)Ñ
Tatsuo INOUE
Department of Energy Conversion Science, Faculty of Energy Science, Kyoto University
Yoshida-Honmachi, Sakyo-ku, Kyoto 606-1885, Japan
Tþumaczenie: Dawid WoŅniak (kontakt: madsun@interia.pl)
275668249.551.png 275668249.662.png 275668249.734.png 275668249.745.png 275668249.001.png 275668249.012.png 275668249.023.png 275668249.034.png 275668249.045.png 275668249.056.png 275668249.067.png 275668249.078.png 275668249.089.png 275668249.100.png 275668249.111.png 275668249.122.png 275668249.133.png 275668249.144.png 275668249.155.png 275668249.166.png 275668249.177.png 275668249.188.png 275668249.199.png 275668249.210.png 275668249.221.png 275668249.232.png 275668249.243.png 275668249.254.png 275668249.265.png 275668249.276.png 275668249.287.png 275668249.298.png 275668249.309.png 275668249.320.png 275668249.331.png 275668249.342.png 275668249.353.png 275668249.364.png 275668249.375.png 275668249.386.png 275668249.397.png 275668249.408.png 275668249.419.png 275668249.430.png 275668249.441.png 275668249.452.png 275668249.463.png
Od tþumacza
Tekst przetþumaczyþem dla celw wþasnych, a takŇe by mogþy z niego skorzystaę osoby
nie znajĢce jħzyka angielskiego, a zainteresowane tematem. Tekst przetþumaczyþem
najlepiej jak umiaþem, nie jestem zawodowym tþumaczem wybaczcie mi wiħc wszelkie
bþħdy w tej sztuce. Przy tþumaczeniu niejasnoĻci uzupeþniaþem na podstawie áThe Craft of
the Japanese SwordÑ Leon nad Hiroko Kapp, Yohindo Yoshihara.
Skrt
Opracowanie zawiera opis tradycyjnych metod przygotowywania rodzaju stali o nazwie
tamahagane w technologii tatara oraz procedura tworzenia miecza przedstawiona z
punktu widzenia przemian termo-mechanicznych. WyjaĻnienie, na podstawie cyfrowego
modelu opartego na teorii metalo-termiczno-mechanicznej, procesu powstawania linii
hartowania (hamon), krzywizny (sori) oraz rozkþadu naprħŇeı w czasie procesu
hartowania. Za pomocĢ cyfrowego modelu przeanalizowano rozkþad i przebieg temperatur
w czasie hartowania, rozkþad i przebieg naprħŇeı oraz rozkþad i zmiany w mikrostrukturze
stali.
1. Wprowadzenie
Wytwarzanie japoıski miecz, pierwotnie uŇywanych jako broı, w teraŅniejszych czasach
staþo siħ tradycyjnym rzemiosþem o charakterze artystycznym, opublikowano wiele
opracowaı na ten temat zarwno w jħzyku japoıskim jak i angielskim. Mieczami
zainteresowaþ siħ rwnieŇ Ļwiat wspþczesnej nauki. Tawara, z japoıskiego Laboratorium
Badaı Nad Mieczem na Uniwersytecie w Tokio, jest autorem opracowania na temat
mieczy z punktu widzenia metalurgicznego. Tawara mierzyþ rozkþad zagħszczenia wħgla,
spadek nawħglenia i twardoĻę w przekroju mieczy zwiĢzane z liniĢ hartowania (hamon) i
krzywiznĢ (sori). Podobne opracowania stworzyli Bain, Suzuki, Tsuwa i inni.
Niewiele jednak powstaþo opracowaı z mechanicznego punktu widzenia. Ishikawa, w
swoim opracowaniu, opisaþ proces przecinania obiektw na podstawie teorii ciħę I ksztaþt
miecza z punktu widzenia dynamiki. Analizħ deformacji I naprħŇeı w trakcie procesu
hartowania, na podstawie metody elementw skoıczonych, opracowali Fujiwara i
Hanabusa.
Japoıskie miecze wytwarzane sĢ z tradycyjnej, japoıskiej stali zwanej tamahagane, ktra
powstaje z czarnego piasku. Piasek ten to mieszanina Ňelaza w czystej formie, tlenkw
Ňelaza, zwiĢzkw krzemu i innych. Caþy proces kucia jest bardzo specyficzny I
wyrafinowany czego najlepszym przykþadem jest warstwowa technologia skuwania.
Jednym z najciekawszych i najwaŇniejszych etapw tworzenia miecza jest hartowanie
poprzedzajĢce szlifowanie i polerowanie, w czasie ktrego powstaje charakterystyczna
krzywizna zwana sori. DrugĢ czħĻę opracowania stanowi opis cyfrowego modelu opartego
na kodzie 'HEARTS', traktujĢcego o procesie hartowania.
Kod zostaþ oparty na teorii metalo-termo-mechanicznej odnoszĢcej do fundamentalnych
wzorw opisujĢcych zmiany mikrostrukturalne, termiczne i naprħŇeniowe. Przebieg
wszystkich trzech zjawisk zostaþ sprzħŇony i na tej podstawie stworzono model. Po
przedyskutowaniu paradoksalnej charakterystyki przewodnoĻci termicznej pomiħdzy
2
ostrzem pokrytym glinkĢ, ktra stanowi termicznĢ izolacjħ oraz wodĢ stanowiĢcĢ
Ļrodowisko chþodzĢce opracowano wnioski z przebiegu modelowej symulacji.
2. Przygotowanie tradycyjnej Japoıskiej stali
Praktycznie wszystkie japoıskie miecze, z nielicznymi wyjĢtkami, kuto z tamahagane lub
szlachetnych stali, specjalnie przygotowanych w technologii tatara przy uŇyciu czarnego
piasku, a nie przy uŇyciu normalnych rud jakie moŇna zobaczyę na starych grafikach.
Rys.1 Stara grafika dymarki tatara.
Stal uŇywana w Japonii przed restauracjĢ Meiji w 1968 byþa wytwarzana tĢ wþaĻnie
metodĢ, nowoczesne technologie wytapiania stali i Ňelaza zostaþy opracowane w europie.
W tamtym czasie produkowano 10000 ton tamahagane rocznie.
Stali tej uŇywano nie tylko do produkcji mieczy, ale rwnieŇ do produkcji broni palnej,
narzħdzi, gwoŅdzi oraz innych przedmiotw uŇytku codziennego. W epoce meiji
tamahagane zastĢpiono stalami produkowanymi w technologii europejskiej.
Japoıski Instytut ņelaza I Stali stworzyþ eksperymentalnĢ dymarkħ tatara w Sugaja, w
prefekturze Shimane i zgromadziþ interesujĢce dane na temat owej technologii wytapiania
stali.
Powodowane brakiem stali do kucia mieczy, Japoıskie Muzeum Mieczy, Nippon Bijutsu
Token Hozon Kyokai (Stowarzyszenie Zachowania Japoıskiej Sztuki Miecza), zaþoŇyþo
kompleks dymarek pracujĢcych w technologii tatara w Torigami, w prefekturze Shimane, w
kooperacji z Hitachi Metals Ltd. w 1977, i dostarcza pþatnerzom 3-4 tony stali rocznie.
Czarny piasek z zawartoĻciĢ 2-5% Ňelaza wydobywa siħ w grach Chugoku. ZawartoĻę
czystego Ňelaza w piasku podnoszona jest do 60% metodĢ magnetycznĢ. KiedyĻ
wyodrħbniano ziarna Ňelaza poprzez pþukanie zaprzestano jednak tej metody ze wzglħdu
na zanieczyszczenie Ļrodowiska. Tak wzbogacony czarny piasek (masa satetsu) zawiera
3
275668249.474.png 275668249.485.png 275668249.496.png 275668249.507.png 275668249.518.png 275668249.529.png 275668249.540.png 275668249.552.png 275668249.563.png 275668249.574.png 275668249.585.png 275668249.596.png 275668249.607.png 275668249.618.png 275668249.629.png 275668249.640.png 275668249.651.png 275668249.663.png 275668249.674.png 275668249.685.png 275668249.696.png 275668249.707.png 275668249.718.png 275668249.729.png 275668249.731.png 275668249.732.png 275668249.733.png 275668249.735.png 275668249.736.png 275668249.737.png 275668249.738.png 275668249.739.png 275668249.740.png 275668249.741.png 275668249.742.png 275668249.743.png 275668249.744.png 275668249.746.png 275668249.747.png 275668249.748.png 275668249.749.png 275668249.750.png 275668249.751.png 275668249.752.png 275668249.753.png 275668249.754.png 275668249.755.png 275668249.002.png 275668249.003.png 275668249.004.png 275668249.005.png 275668249.006.png 275668249.007.png 275668249.008.png 275668249.009.png 275668249.010.png 275668249.011.png 275668249.013.png 275668249.014.png 275668249.015.png 275668249.016.png 275668249.017.png 275668249.018.png 275668249.019.png 275668249.020.png 275668249.021.png 275668249.022.png 275668249.024.png 275668249.025.png 275668249.026.png 275668249.027.png 275668249.028.png 275668249.029.png 275668249.030.png 275668249.031.png 275668249.032.png 275668249.033.png 275668249.035.png 275668249.036.png 275668249.037.png 275668249.038.png 275668249.039.png 275668249.040.png 275668249.041.png 275668249.042.png 275668249.043.png 275668249.044.png 275668249.046.png 275668249.047.png 275668249.048.png 275668249.049.png 275668249.050.png 275668249.051.png 275668249.052.png 275668249.053.png 275668249.054.png 275668249.055.png 275668249.057.png 275668249.058.png 275668249.059.png 275668249.060.png 275668249.061.png 275668249.062.png 275668249.063.png 275668249.064.png 275668249.065.png 275668249.066.png 275668249.068.png 275668249.069.png 275668249.070.png 275668249.071.png 275668249.072.png 275668249.073.png 275668249.074.png 275668249.075.png 275668249.076.png 275668249.077.png 275668249.079.png 275668249.080.png 275668249.081.png 275668249.082.png 275668249.083.png 275668249.084.png 275668249.085.png 275668249.086.png 275668249.087.png 275668249.088.png 275668249.090.png 275668249.091.png 275668249.092.png 275668249.093.png 275668249.094.png 275668249.095.png 275668249.096.png 275668249.097.png 275668249.098.png 275668249.099.png 275668249.101.png 275668249.102.png 275668249.103.png 275668249.104.png 275668249.105.png 275668249.106.png 275668249.107.png 275668249.108.png 275668249.109.png 275668249.110.png 275668249.112.png 275668249.113.png 275668249.114.png 275668249.115.png 275668249.116.png 275668249.117.png 275668249.118.png 275668249.119.png 275668249.120.png 275668249.121.png 275668249.123.png 275668249.124.png 275668249.125.png 275668249.126.png 275668249.127.png 275668249.128.png 275668249.129.png 275668249.130.png 275668249.131.png 275668249.132.png 275668249.134.png 275668249.135.png 275668249.136.png 275668249.137.png 275668249.138.png 275668249.139.png 275668249.140.png 275668249.141.png 275668249.142.png 275668249.143.png 275668249.145.png 275668249.146.png 275668249.147.png 275668249.148.png 275668249.149.png 275668249.150.png 275668249.151.png 275668249.152.png 275668249.153.png 275668249.154.png 275668249.156.png 275668249.157.png 275668249.158.png 275668249.159.png 275668249.160.png 275668249.161.png 275668249.162.png 275668249.163.png 275668249.164.png 275668249.165.png 275668249.167.png 275668249.168.png 275668249.169.png 275668249.170.png 275668249.171.png 275668249.172.png 275668249.173.png 275668249.174.png 275668249.175.png 275668249.176.png 275668249.178.png 275668249.179.png 275668249.180.png 275668249.181.png 275668249.182.png 275668249.183.png 275668249.184.png 275668249.185.png 275668249.186.png 275668249.187.png 275668249.189.png 275668249.190.png 275668249.191.png 275668249.192.png 275668249.193.png 275668249.194.png 275668249.195.png 275668249.196.png 275668249.197.png 275668249.198.png 275668249.200.png 275668249.201.png 275668249.202.png 275668249.203.png 275668249.204.png 275668249.205.png 275668249.206.png 275668249.207.png 275668249.208.png 275668249.209.png 275668249.211.png 275668249.212.png 275668249.213.png 275668249.214.png 275668249.215.png 275668249.216.png 275668249.217.png 275668249.218.png 275668249.219.png 275668249.220.png 275668249.222.png 275668249.223.png 275668249.224.png 275668249.225.png 275668249.226.png 275668249.227.png 275668249.228.png 275668249.229.png 275668249.230.png 275668249.231.png 275668249.233.png 275668249.234.png 275668249.235.png 275668249.236.png 275668249.237.png 275668249.238.png 275668249.239.png 275668249.240.png 275668249.241.png 275668249.242.png 275668249.244.png 275668249.245.png 275668249.246.png 275668249.247.png 275668249.248.png 275668249.249.png 275668249.250.png 275668249.251.png 275668249.252.png 275668249.253.png 275668249.255.png 275668249.256.png 275668249.257.png 275668249.258.png 275668249.259.png 275668249.260.png 275668249.261.png 275668249.262.png 275668249.263.png 275668249.264.png 275668249.266.png 275668249.267.png 275668249.268.png 275668249.269.png 275668249.270.png 275668249.271.png 275668249.272.png 275668249.273.png 275668249.274.png 275668249.275.png 275668249.277.png 275668249.278.png 275668249.279.png 275668249.280.png 275668249.281.png 275668249.282.png 275668249.283.png 275668249.284.png 275668249.285.png 275668249.286.png 275668249.288.png 275668249.289.png 275668249.290.png 275668249.291.png 275668249.292.png
8% czystego Ňelaza Fe i tlenku Ňelaza Fe 2 O 3 z bardzo maþĢ zawartoĻciĢ zanieczyszczeı
takich jak 0,026% fosforu i 0,002% siarki, ktre to sĢ szkodliwie dla stali wħglowej. Skþad
chemiczny przedstawiono w Tabeli 1 .
Tabela 1 Przykþad skþadu chemicznego pasku Ňelaznego w stanie pierwotnym
(virgin) i po wzbogaceniu (enriched).
Wzbogacony czarny piasek wraz z wħglem drzewnym umieszcza siħ w dymarce rħcznie.
Rys 2 przedstawia przekrj dymarki wraz z drenaŇem o gþħbokoĻci trzech metrw. Jedyna
rŇnica w stosunku dymarki z Rys 1 to nadmuch, ktry w tym przypadku jest realizowany
poprzez dmuchawy elektryczne.
Tþumaczenie objaĻnieı do Rys.2:
furnance Î dymarka
piepes Î przewody doprowadzajĢce powietrze
air chamber Î dymarka
air channel Î tunel powietrzny
ash Î popiþ
charcoal Î wħgiel drzewny
drain channel Î drenaŇ
ground level Î poziom terenu
Rys.2 Przekrj przez dymarkħ tatara
4
275668249.293.png 275668249.294.png 275668249.295.png 275668249.296.png 275668249.297.png 275668249.299.png 275668249.300.png 275668249.301.png 275668249.302.png 275668249.303.png 275668249.304.png 275668249.305.png 275668249.306.png 275668249.307.png 275668249.308.png 275668249.310.png 275668249.311.png 275668249.312.png 275668249.313.png 275668249.314.png 275668249.315.png 275668249.316.png 275668249.317.png 275668249.318.png 275668249.319.png 275668249.321.png 275668249.322.png 275668249.323.png 275668249.324.png 275668249.325.png 275668249.326.png 275668249.327.png 275668249.328.png 275668249.329.png 275668249.330.png 275668249.332.png 275668249.333.png 275668249.334.png 275668249.335.png 275668249.336.png 275668249.337.png 275668249.338.png 275668249.339.png 275668249.340.png 275668249.341.png 275668249.343.png 275668249.344.png 275668249.345.png 275668249.346.png 275668249.347.png 275668249.348.png 275668249.349.png 275668249.350.png 275668249.351.png 275668249.352.png 275668249.354.png 275668249.355.png 275668249.356.png 275668249.357.png 275668249.358.png 275668249.359.png 275668249.360.png 275668249.361.png 275668249.362.png 275668249.363.png 275668249.365.png 275668249.366.png 275668249.367.png 275668249.368.png 275668249.369.png 275668249.370.png 275668249.371.png 275668249.372.png 275668249.373.png 275668249.374.png 275668249.376.png 275668249.377.png 275668249.378.png 275668249.379.png 275668249.380.png 275668249.381.png 275668249.382.png 275668249.383.png 275668249.384.png 275668249.385.png 275668249.387.png 275668249.388.png 275668249.389.png 275668249.390.png 275668249.391.png 275668249.392.png 275668249.393.png 275668249.394.png 275668249.395.png 275668249.396.png 275668249.398.png 275668249.399.png 275668249.400.png 275668249.401.png 275668249.402.png 275668249.403.png 275668249.404.png 275668249.405.png 275668249.406.png 275668249.407.png 275668249.409.png 275668249.410.png 275668249.411.png 275668249.412.png 275668249.413.png 275668249.414.png 275668249.415.png 275668249.416.png 275668249.417.png 275668249.418.png 275668249.420.png 275668249.421.png 275668249.422.png 275668249.423.png 275668249.424.png 275668249.425.png 275668249.426.png 275668249.427.png 275668249.428.png 275668249.429.png 275668249.431.png 275668249.432.png 275668249.433.png 275668249.434.png 275668249.435.png 275668249.436.png 275668249.437.png 275668249.438.png 275668249.439.png 275668249.440.png 275668249.442.png 275668249.443.png 275668249.444.png 275668249.445.png 275668249.446.png 275668249.447.png 275668249.448.png 275668249.449.png 275668249.450.png 275668249.451.png 275668249.453.png 275668249.454.png 275668249.455.png 275668249.456.png 275668249.457.png 275668249.458.png 275668249.459.png 275668249.460.png 275668249.461.png 275668249.462.png 275668249.464.png 275668249.465.png 275668249.466.png 275668249.467.png 275668249.468.png 275668249.469.png 275668249.470.png 275668249.471.png 275668249.472.png 275668249.473.png 275668249.475.png 275668249.476.png 275668249.477.png 275668249.478.png 275668249.479.png 275668249.480.png 275668249.481.png 275668249.482.png 275668249.483.png 275668249.484.png 275668249.486.png 275668249.487.png 275668249.488.png 275668249.489.png 275668249.490.png 275668249.491.png 275668249.492.png 275668249.493.png 275668249.494.png 275668249.495.png 275668249.497.png 275668249.498.png 275668249.499.png 275668249.500.png 275668249.501.png 275668249.502.png 275668249.503.png 275668249.504.png 275668249.505.png 275668249.506.png 275668249.508.png 275668249.509.png 275668249.510.png 275668249.511.png 275668249.512.png 275668249.513.png 275668249.514.png 275668249.515.png 275668249.516.png 275668249.517.png 275668249.519.png 275668249.520.png 275668249.521.png 275668249.522.png 275668249.523.png 275668249.524.png 275668249.525.png 275668249.526.png 275668249.527.png 275668249.528.png 275668249.530.png 275668249.531.png 275668249.532.png 275668249.533.png 275668249.534.png 275668249.535.png 275668249.536.png 275668249.537.png 275668249.538.png 275668249.539.png 275668249.541.png 275668249.542.png 275668249.543.png 275668249.544.png 275668249.545.png 275668249.546.png 275668249.547.png 275668249.548.png 275668249.549.png 275668249.550.png 275668249.553.png 275668249.554.png 275668249.555.png 275668249.556.png 275668249.557.png 275668249.558.png 275668249.559.png 275668249.560.png 275668249.561.png 275668249.562.png 275668249.564.png 275668249.565.png 275668249.566.png 275668249.567.png 275668249.568.png 275668249.569.png 275668249.570.png 275668249.571.png 275668249.572.png 275668249.573.png 275668249.575.png 275668249.576.png 275668249.577.png 275668249.578.png 275668249.579.png 275668249.580.png 275668249.581.png 275668249.582.png 275668249.583.png 275668249.584.png 275668249.586.png 275668249.587.png 275668249.588.png 275668249.589.png 275668249.590.png 275668249.591.png 275668249.592.png 275668249.593.png 275668249.594.png 275668249.595.png 275668249.597.png 275668249.598.png 275668249.599.png 275668249.600.png 275668249.601.png 275668249.602.png 275668249.603.png 275668249.604.png 275668249.605.png 275668249.606.png 275668249.608.png 275668249.609.png 275668249.610.png 275668249.611.png 275668249.612.png 275668249.613.png 275668249.614.png 275668249.615.png 275668249.616.png 275668249.617.png 275668249.619.png 275668249.620.png 275668249.621.png 275668249.622.png 275668249.623.png 275668249.624.png 275668249.625.png 275668249.626.png 275668249.627.png 275668249.628.png 275668249.630.png 275668249.631.png 275668249.632.png 275668249.633.png 275668249.634.png 275668249.635.png 275668249.636.png 275668249.637.png 275668249.638.png 275668249.639.png 275668249.641.png 275668249.642.png 275668249.643.png 275668249.644.png 275668249.645.png 275668249.646.png 275668249.647.png 275668249.648.png 275668249.649.png 275668249.650.png 275668249.652.png 275668249.653.png 275668249.654.png 275668249.655.png 275668249.656.png 275668249.657.png 275668249.658.png 275668249.659.png 275668249.660.png 275668249.661.png 275668249.664.png 275668249.665.png 275668249.666.png 275668249.667.png 275668249.668.png 275668249.669.png 275668249.670.png 275668249.671.png 275668249.672.png 275668249.673.png 275668249.675.png 275668249.676.png 275668249.677.png 275668249.678.png 275668249.679.png 275668249.680.png 275668249.681.png 275668249.682.png 275668249.683.png 275668249.684.png 275668249.686.png 275668249.687.png 275668249.688.png 275668249.689.png 275668249.690.png 275668249.691.png 275668249.692.png 275668249.693.png 275668249.694.png 275668249.695.png 275668249.697.png 275668249.698.png 275668249.699.png 275668249.700.png 275668249.701.png 275668249.702.png 275668249.703.png 275668249.704.png 275668249.705.png 275668249.706.png 275668249.708.png 275668249.709.png 275668249.710.png 275668249.711.png 275668249.712.png 275668249.713.png 275668249.714.png 275668249.715.png 275668249.716.png 275668249.717.png 275668249.719.png 275668249.720.png 275668249.721.png 275668249.722.png 275668249.723.png 275668249.724.png 275668249.725.png 275668249.726.png 275668249.727.png 275668249.728.png
Proces wypalania trwa 70 godzin. Temperatura w dymarce wynosi 1200-1500 »C jest to
temperatura niŇsza od punktu topnienia Ňelaza. Wytapiane sĢ zanieczyszczenia. Dochodzi
rwnieŇ do strat zwiĢzkw zawartych w glinie, z ktrej buduje siħ dymarki. W czasie
caþego procesu poczĢtkowa gruboĻę Ļcian dymarki wynoszĢca 200-400 mm zostaje
zredukowana do 50-100 mm.
Proces zachodzĢcy w tatara polega na deoxydacji tlenkw Ňelaza. Gdy temperatura jest
wystarczajĢco wysoka tworzy siħ tlenek wħgla, ktry to reaguje z tlenkiem Ňelaza w
wyniku czego powstaje czyste Ňelazo i dwutlenek wħgla w postaci gazowej.
Fe 2 O 3 + CO ã 2Fe +CO 2
Przy temperaturach osiĢganych w dymarkach tatara wytapiane sĢ zanieczyszczenia, ktre
przemieszczajĢ siħ w dolne partie dymarki pozostawiajĢc czyste Ňelazo. W dodatku przy
wysokiej temperaturze czysty wħgiel zawarty w wħglu drzewnym miesza siħ z Ňelazem
tworzĢc stal.
Po 70 godzinach i wygaĻniħciu paleniska dymarkħ burzy siħ. Z wypalonego ŇuŇlu wyciĢga
siħ blok stali przypominajĢcy strukturĢ gĢbkħ zwany kera (patrz Rys.3 ). Ta gĢbkowa forma
ma 2,7 m dþugoĻci, 1 m szerokoĻci i 200-300 mm gruboĻci, waŇy 2-2,5 tony z czego 1,5-
1,8 tony to czysta stal. Warto wspomnieę, iŇ w celu przeprowadzenia caþego procesu do
dymarki wkþada siħ 8 ton czarnego piasku i 13 ton wħgla drzewnego. Taki blok stali
kosztuje kilka tysiħcy dolarw i jest okoþo dwustu razy droŇszy od zwykþej stali.
Rys.3 Kera.
Stal znajdujĢca siħ na brzegach bloku, gdzie w stopniu zadawalajĢcym nastĢpiþa
deoxydacja, zachodzĢca dziħki bliskiemu sĢsiedztwu wlotw nadmuchu, to tamahagane
lub stal szlachetna, co tþumaczy siħ z jħzyka japoıskiego jako matka metali. Inne czħĻci
bloku o odrħbnym skþadzie chemicznym przedstawionym w Tabeli 2 rwnieŇ uŇywa siħ
do produkcji mieczy.
5
275668249.730.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin