Koligacje Andegawenów z Piastami i Jagiellonami (drzewo genealogiczne uproszczone).
Piastowie
Władysław I Łokietekkról polski 1320-1333
żona od 1293 Jadwigac. Bolesława Pobożnego ks. wielkopolskiego
|
Elżbieta Łokietkówna
Kazimierz III Wielkikról polski 1333-1370
Andegawenowie
mąż od 1320 Karol Robertkról węgierski
Ludwik Węgierskikról polski 1370-1382
żona Elżbieta Bośniaczka
Jadwiga Andegaweńskakról polski 1384-1399
Jagiellonowie
mąż od 1386 Władysław II Jagiełłokról polski 1386-1434
W latach 1349-1350 doszło do intensywnych walk polsko-litewskich. Przyczyną sporu stało się zainteresowanie obu państw zwiększeniem wpływów na Rusi Halickiej. król Kazimierz postanowił ulec i zawarł pokój. Jednak już w 1351 podjął wspólną z Węgrami wyprawę odwetową.
14 sierpnia 1385 roku doszło do zawarcia pierwszej unii polsko-litewskiej w miejscowości Krewo. Na mocy tego układu Jagiełło zobowiązał się przyjąć chrzest w obrządku katolickim wraz z książętami i ludem Litwy.
11 stycznia 1386 roku zawarto umowę, na mocy której Jagiełło miał objąć polską koronę i Jadwigę Andegaweńską za żonę. 15 lutego Jagiełło przyjął imię Władysława,
Dodatkowo Litwa zobowiązała się zwolnić wszystkich polskich jeńców, a Jagiełło, jako przyszły mąż Jadwigi i król Polski zobowiązał się do odzyskania utraconych przez Polskę ziem i utrzymania ścisłego sojuszu. Ponadto zapowiedziano wcielenie ziem Księstwa do Korony Królestwa Polskiego
4 marca 1386 w katedrze wawelskiej wielki książę litewski Władysław Jagiełło został koronowany na króla Polski.
W obliczu zagrożenia agresją zakonu doszło w roku 1382 do zawarcia traktatu, w którym Litwa odstępowała Krzyżakom część Żmudzi (lit. Žemaitija) i zobowiązywała się do chrztu w ciągu trwania podpisanego na cztery lata rozejmu. Jagiełło znalazł się w trudnej sytuacji, co potwierdza ranga poczynionych przez niego ustępstw. Chcąc ratować kraj musiał zwrócić się do któregoś z europejskich państw, które byłoby skłonne wprowadzić go do wspólnoty chrześcijańskiej. Jako, że Wielkie Księstwo Moskiewskie pozostawało w strefie obrządku wschodniego, a zbliżenie w tej sytuacji z państwem zakonu spotkałoby się ze złym przyjęciem przez bojarów, Jagiełło postanowił zwrócić się ku Polsce. Już w 1383 roku nadał lubelskim kupcom w Wilnie szereg przywilejów, czym zyskał sobie ich przychylność
Litewska Wojna Domowa w latach 1389-1392 była drugim konfliktem pomiędzy Jagiełłą, królem Polski, a jego kuzynem Witoldem.
Powodem była walka o władzę nad Wielkim Księstwem Litewskim, Witold podjął próbę usunięcia brata Jagiełły, niepopularnego Skirgiełły, którego Jagiełło ustanowił wielkorządcą Litwy po swojej koronacji na króla Polski w 1386 roku. Kiedy próba opanowania stolicy w Wilnie nie udała się, Witold zawarł przymierze z Zakonem Krzyżackim, ich wspólnym wrogiem
sytuacja sprzyjała sojuszowi polsko-litewskiemu, gdyż oba państwa łączyło coraz więcej wspólnych interesów, jak choćby chęć odzyskania ziem utraconych w wyniku ekspansji krzyżackiej,
dążenie do umocnienia swych wpływów na terytoriach ruskich, a także przyczyny ekonomiczne.
· ze strony Litwy;
o ultimatum krzyżackie w kwestii chrztu;
o moskiewska akcja "zbierania ziem ruskich" i związane z tym zagrożenie;
o względy ekonomiczne;
· ze strony Polski;
o chęć osłabienia państwa zakonu i dążenie do odzyskania utraconych ziem;
o dążenie do przerwania niszczących najazdów litewskich na wschodnie ziemie polskie;
o chęć utrzymania dominującej pozycji na Rusi Halickiej;
o dbałość o rozszerzanie wpływów Kościoła;
o obawy związane z kierowaniem krajem przez małoletnią Jadwigę w okresie napiętych stosunków z groźnymi sąsiadami;
o względy ekonomiczne.
Unia była niepożądanym zdarzeniem dla Zakonu Krzyżackiego, ponieważ jednoczyła Polskę i Litwę, państwa wrogie Zakonowi, a chrzest Litwy pozbawiał Zakon ideologicznego uzasadnienia prowadzenia wojny .
. Dlatego Zakon szukał możliwości zerwania unii polsko-litewskiej.
Pożądał Żmudzi, części zachodniej Litwy graniczącej z wybrzeżem Bałtyku i odmówił uznania chrztu Jagiełły w 1386 roku.
Wiosną 1392 roku Jagiełło zaproponował kompromis poprzez swego posła, Henryka Mazowieckiego, Biskupa Płocka.
Witold zostałby Wielkim Księciem jeśli uznałby Jagiełłę jako Najwyższego Księcia
Ugoda , formalizująca porozumienie i kończąca wojnę domową, została podpisana, formalizująca porozumienie i kończąca
4 sierpnia 1392 roku. Witold został Wielkim Księciem i zażądał zwrotu ojcowizny w Trokach, podczas gdy Skirgiełło został wysłany do peryferyjnego Kijowa jako wielki książę kijowski, gdzie zmarł w 1397 roku. Będąc faktycznie wasalem Jagiełły, Witold uzyskał znaczną władzę w Wielkim Księstwie.
Plik:|280px]]Mapa konfliktu Zakonu Krzyżackiego z Litwą i Polską
Data
1389–1392
Miejsce
Żmudź, Litwa
Przyczyna
walka o władzę nad Wielkim Księstwem Litewskim pomiędzy Jagiełłą i Skirgiełłą a Witoldem i Zakonem Krzyżackim
Wynik
Ugoda w OstrowieWładysław Jagiełło został Najwyższym Księciem Litwy a Witold Wielkim Księciem Litwy
Strony konfliktu
...
zuzik81