Reformacja w Szwecji.pdf

(216 KB) Pobierz
244221621 UNPDF
Reformacja w Szwecji
ReormacjawSwecjiwiąanajetciepowtaniemskierowanym przeciwko Danii w 1521r.
PrywódcąrewotyotałGutawWaa.Jegoarmiarekrutowałaichłopówigórnikówregionu
Dalarna. JecewtymamymrokupowtaocyodnieiwycitwowbitwiepodVäteråaGutaw
WaaotałwybranynaregentaSwecji.6cerwca1523gromadenietanówwołanewSträngnä
ogłoiłoGutawaWakróem– otatecnieerwanounikamarkąDaniąiNorwegią.WDanii
bunttamtejejachtyobaiłChrytianaII,anowykróduokiFryderykIunałtytułGutawa.
JednakdoprowadeniawojnypotrebnebyłyGutawowipieniąde.Ichródłowedkikrónaał
wdodporymmajątku poiadanympreKociół.Niebenaceniapootajeteżakt,żewikod
bikupówpopierałakróaDanii.Rowiąaniemobuprobemów monarchybyłowprowadenie
uteranimu.WtymceuGutawIWaaprowadiłdokrajuucznia Lutra. OavPeteron,któryodr.
1516tudiowałwWittenberde,pocąłpopowrociedokraju wraz z kanclerzem Wawryocem
nderenemjużwr.1519erydideereormacyjne.Pocątkowonienaałyonegruntupodatnego
wnawkrokonerwatywnejSwecji. Jednak po nadDaniąutworzeniu w 1527 roku Gustaw I Waza,
wołałdoVäteråjadpredtawicieiwytkichtanów,duchowieotwa,achty,miecaotwa
jakrównieżwonychchłopów. NatymamymejmieGutawIogłoiłpryjciepreSwecj
uteranimuiekuaryacjdóbriemkichKocioła.Prejcieicnychmajątkównacniewmocniło
poycjKorony.W1529 rokureormreigijnąpotwierdiłynodwedkichdotojników
kocienychwÖrebro.GłowąKociołanarodowegotałikró,którymianowałwojegointendenta
doprawkocienych.
Peteron,ożeniony[po „konsekracji biskupiej”] córkądomukróewkiego,tanąłnaceeKocioła
wedkiegojakoewangeickiarcybikupwUppai.Wikodbikupówunałajegowładi
pootawionoimdotychcaowediecejejakodiecejeewangeickie.Oporniopuciikraj.Znacną
cddóbrbikupichprywłacyłaobieubożaładynatia.Obokwładyepikopanejachował
młodyewangeickiKociółwedzki w ustroju i liturgiidużoormredniowiecnychnp. Maażdo
1536rbyłaodprawianapołacinie, a uteraokiewynaniewiary wprowadzono w 1593r (ciekawe jaki
procentprotegouduucetnicącywtychnabożeotwachdawałobiepraw,żemienił
wyznanie?).
Kontrreformacja
ZaEryka,ynaGutawaI,anacająiwSwecjidążnocipreciwreormacyjne.Jegobrati
natpca,JanIII,ożenionykatoicką,KatarynąJagieonką,nawróconyotałprejeuit
Possevin’a . W r. 1587 syn Jana, Zygmunt III, króPoki, którypogonieojcawr.1592odiedicył
takżekoronwedką,otałjejjednakpobawiony w r. 1604r.W50atpóniejcórkaGutawa
doa,króowaKrytyna,pryjła katoicym,jednakpreciwachtypobawił jątronuimuiała
opucidkraj.
W 1781r wydano akt tolerancji religijnej dacudoiemców.WtymamymrokupowtałaPrefektura
potokaSwecji,aeżnaodarchidiecejiPaderborn (w latach 1783-1953 - Wikariat Apostolski
Szwecji, od 29.06.1953 diecezja).
W1860wprowadonowonodkutu.
KociółkatoickiwSwecjiodradaibardointenywnieodatpowojennych,aewydajei,że
nabrałnowegowiatruwżagew2000r.,kiedytootałprawnierównanyewytkimiinnymi
wiąkamiwynaniowymiidikitemumożewobodnie,wwieteprawa,cyicałkowicieeganie,
pełnidwojąmij.
ObecnieKociółkatoickiwSwecjimajednegobikupa,ok.150kiży,230iótrakonnych,
podieonyjetna6dekanatówi42paraie,obługiwaneprekiżydiecejanychiakonników
różnychnarodowoci.NajwikekupikakatoikówtoStokhomiokoice(gdiejetoiemparaii),
Göteborg,Mamö,Heinborg,Jönköping,Väter,Uppaa,Örebro,Linköping,Norrköping,Faun,
Gäve.Katoicyróżnychnarodowocigromadąiwkociołachuytuowanychnajbiżejichmiejca
amiekania,wktórychąodprawianeMew.wjykuwedkim,aeteżwinnychjykach,
odpowiedniodoaktywnocipołecnociimigrantów.Nieoicjaniemówii,żeKociółkatoickiw
Szwecji stanowi wielkąmoaik,kładającąiok.70różnychnarodowoci.Licyok.150ty.
wiernych (zarejestrowanych 85 tys. – dane1padiernika2007r.).
Zgłoś jeśli naruszono regulamin