Katechizm Kościoła Katolickiego.pdf

Z poprawkami

KATECHIZM

KOŚCIOŁA

KATOLICKIEGO

Konstytucja Apostolska

FIDEI DEPOSITUM

ogłoszona z okazji publikacji

KATECHIZMU KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO

opracowanego po Soborze Powszechnym Watykańskim II

JAN PAWEŁ II BISKUP

SŁUGA SŁUG BOŻYCH

NA WIECZNĄ RZECZY PAMIĄTKĘ

Do Czcigodnych Braci Kardynałów, Patriarchów, Arcybiskupów, Biskupów,

Kapłanów, Diakonów i wszystkich członków Ludu Bożego

Pan zlecił swemu Kościołowi misję strzeżenia depozytu wiary, którą

wypełnia on w każdej epoce. Intencją i celem Soboru Powszechnego

Watykańskiego II, uroczyście otwartego trzydzieści lat temu przez mego

czcigodnej pamięci poprzednika, Papieża Jana XXIII, było ukazanie w pełnym

świetle apostolskiej i pasterskiej misji Kościoła, tak aby blask prawdy

ewangelicznej skłonił wszystkich ludzi do poszukiwania i przyjęcia miłości

Chrystusa, która przewyższa wszelką wiedzę (por. Ef 3, 19).

Głównym zadaniem, jakie Papież Jan XXIII powierzył Soborowi, było

lepsze ujęcie i przedstawienie cennego depozytu nauki chrześcijańskiej, by stała się

ona bardziej przystępna dla wierzących w Chrystusa i dla wszystkich ludzi dobrej

woli. Dlatego Sobór nie miał więc potępiać błędów epoki, ale w sposób jasny

ukazać moc i piękno nauki wiary. "Dzięki światłu tego Soboru – mówił Papież –

Kościół... jak ufamy, pomnoży swoje duchowe bogactwo, a czerpiąc z niego nową

energię, będzie mógł śmiało patrzeć w przyszłość... Musimy dziś poświęcić się

ochoczo i bez lęku tak bardzo potrzebnemu w naszych czasach dziełu, idąc drogą,

którą Kościół przemierza prawie od dwudziestu stuleci" 1 .

Dzięki Bożej pomocy owocem czteroletnich obrad Ojców Soborowych stał

się bogaty zbiór wypowiedzi doktrynalnych i zaleceń duszpasterskich, które

ofiarowali oni całemu Kościołowi. Pasterze i wierni znajdują w nich wskazania dla

owej "odnowy myślenia, działania, obyczajów i siły moralnej, radości i nadziei,

która była celem samego Soboru" 2 .

Także po zakończeniu obrad Sobór pozostał źródłem inspiracji dla Kościoła.

W 1985 r. mogłem stwierdzić, że "dla mnie, który doznałem owej niezwykłej łaski

uczestniczenia w Soborze i czynnego zaangażowania w jego przebiegu, Vaticanum

II zawsze... a w sposób szczególny w latach pontyfikatu, stanowi stały punkt

odniesienia dla wszystkich poczynań duszpasterskich, w świadomym wysiłku

przekładania jego wskazań na język konkretnych i wiernych zastosowań na terenie

każdego Kościoła lokalnego i całego Kościoła. Wciąż należy do tego źródła

powracać" 3 .

W tym duchu 25 stycznia 1985 r., z okazji dwudziestej rocznicy

zakończenia Soboru, zwołałem Nadzwyczajne Zgromadzenie Synodu Biskupów,

którego celem było zwrócenie uwagi na dobrodziejstwa i duchowe owoce Soboru

Watykańskiego II i pogłębienie jego nauki, tak aby można było wierniej głosić ją

wszystkim wiernym, szerzyć jej znajomość i lepiej ją stosować.

Przy tej okazji Ojcowie Synodalni stwierdzili: "Jest naszym prawie

jednomyślnym życzeniem, by zostały opracowane katechizm lub kompendium

całej nauki katolickiej w dziedzinie wiary i moralności, które stałyby się punktem

odniesienia dla katechizmów lub kompendiów przygotowywanych w różnych

krajach. Wykład nauki powinien być jednocześnie biblijny i liturgiczny,

przedstawiający zdrową doktrynę i dostosowany do życia dzisiejszych

chrześcijan" 4 . Po zakończeniu Synodu postanowiłem spełnić to życzenie, uznając,

że będzie to "odpowiedzią na rzeczywistą potrzebę zarówno Kościoła

powszechnego, jak Kościołów partykularnych" 5 .

Jakże nie dziękować Bogu z całego serca za to, że możemy dziś ofiarować

całemu Kościołowi dzieło noszące tytuł "Katechizm Kościoła Katolickiego" i

będące "tekstem wzorcowym" dla katechezy odnowionej u żywych źródeł wiary!

Podobnie jak odnowa liturgiczna oraz opracowanie nowego Kodeksu Prawa

Kanonicznego i Kanonów Katolickich Kościołów Wschodnich, Katechizm

przyczyni się w znacznym stopniu do odnowy całego życia Kościoła, której

pragnął i którą zapoczątkował Sobór Watykański II.

Katechizm Kościoła Katolickiego jest owocem bardzo szerokiej

współpracy: został przygotowany w ciągu sześciu lat wytężonej pracy,

prowadzonej z wielkim zapałem i w duchu uważnego wsłuchiwania się w różne

opinie.

W 1986 r. zleciłem Komisji złożonej z dwunastu kardynałów i biskupów z

kard. Josephem Ratzingerem na czele przygotowanie projektu katechizmu, o jaki

prosili Ojcowie Synodalni. Prace Komisji wspierał Komitet Redakcyjny, złożony z

siedmiu biskupów diecezjalnych, specjalistów w dziedzinie teologii i katechezy.

Komisja, która miała kierować pracami i czuwać nad ich przebiegiem,

uważnie śledziła wszystkie etapy przygotowywania kolejnych dziewięciu redakcji

tekstu. Z kolei zadaniem Komitetu Redakcyjnego było jego spisanie, naniesienie

poprawek, jakich zażądała Komisja, i uwzględnienie uwag licznych teologów,

egzegetów i katechetów, a przede wszystkim biskupów całego świata, w celu

udoskonalenia tekstu. W łonie Komitetu toczyły się owocne i wzbogacające

dyskusje nad różnymi uwagami; w ten sposób rozszerzono tekst oraz zapewniono

Katechizmowi zwartość i jednolitość.

Projekt stał się przedmiotem rozległych konsultacji, obejmujących

wszystkich biskupów katolickich, ich Konferencje Episkopatu lub synody, instytuty

teologiczne i katechetyczne. Jako całość spotkał się z przychylnym przyjęciem ze

strony Episkopatu. Słusznie można powiedzieć, że Katechizm jest owocem

współpracy całego Episkopatu Kościoła katolickiego, który przyjmując

wielkodusznie moje zaproszenie, zechciał wziąć na siebie część odpowiedzialności

za dzieło dotyczące bezpośrednio życia Kościoła. Ta postawa budzi we mnie

głęboką radość, ponieważ współbrzmienie tak wielu głosów pozwoliło nam

naprawdę usłyszeć to, co można nazwać "symfonią wiary". Metoda opracowania

Katechizmu odzwierciedla zatem kolegialną naturę Episkopatu; świadczy o

katolickości Kościoła.

Każdy katechizm powinien wiernie i w sposób uporządkowany

przedstawiać nauczanie Pisma świętego, żywej Tradycji w Kościele i

autentycznego Urzędu Nauczycielskiego, a także duchowe dziedzictwo Ojców,

Doktorów i świętych Kościoła, by umożliwiać lepsze poznanie misterium

chrześcijańskiego i ożywienie wiary Ludu Bożego. Musi brać pod uwagę

wyjaśnienia nauki, które w ciągu dziejów Duch Święty wskazał Kościołowi.

Konieczne jest także, by pomagał rozjaśniać światłem wiary nowe sytuacje i

problemy, które w przeszłości nie istniały.

Nowy Katechizm zawiera zatem rzeczy nowe i stare (por. Mt 13, 52),

ponieważ wiara pozostaje zawsze ta sama, a zarazem jest źródłem wciąż nowego

światła.

Aby spełnić ten podwójny wymóg, Katechizm Kościoła Katolickiego z

jednej strony przejmuje "dawny", tradycyjny układ, zastosowany już w

Katechizmie Piusa V, ujmując treść w czterech częściach: Wyznanie wiary

(Credo); liturgia święta ze szczególnym uwypukleniem sakramentów; zasady

chrześcijańskiego postępowania wyłożone na podstawie przykazań; wreszcie

modlitwa chrześcijańska. Zarazem jednak treść jest często ujęta w "nowy" sposób,

by odpowiadać na pytania stawiane przez naszą epokę.

Wszystkie cztery części są ze sobą wzajemnie powiązane: misterium

chrześcijańskie jest przedmiotem wiary (część pierwsza); jest ono celebrowane i

przekazywane w liturgii (część druga); jest obecne, by oświecać i umacniać dzieci

Boże w ich działaniu (część trzecia); stanowi podstawę naszej modlitwy, której

uprzywilejowaną formą jest "Ojcze nasz"; jest przedmiotem naszego błagania,

uwielbienia i wstawiennictwa (część czwarta).

Sama liturgia jest modlitwą; wyznanie wiary znajduje właściwy kontekst w

sprawowaniu kultu. Łaska, owoc sakramentów, jest niezbędnym warunkiem

chrześcijańskiego postępowania, podobnie jak udział w liturgii Kościoła wymaga

wiary. Jeśli wiara nie przejawia się w działaniu, jest martwa (por. Jk 2, 14-16) i nie

może przynieść owoców życia wiecznego.

Czytając Katechizm Kościoła Katolickiego, można dostrzec przedziwną

jedność Bożego misterium i Bożego zamysłu zbawienia, a także centralne miejsce

Jezusa Chrystusa, Jednorodzonego Syna Bożego, który został posłany przez Ojca i

za sprawą Ducha Świętego stał się człowiekiem w łonie Najświętszej Dziewicy

Maryi, by być naszym Zbawicielem. Chrystus, który umarł i zmartwychwstał, jest

zawsze obecny w swoim Kościele, zwłaszcza w sakramentach; jest źródłem wiary,

wzorem chrześcijańskiego postępowania, Nauczycielem naszej modlitwy.

Katechizm Kościoła Katolickiego, który zatwierdziłem 25 czerwca tego

roku i którego publikację zarządzam dziś mocą mojej władzy apostolskiej, wykłada

wiarę Kościoła i naukę katolicką, poświadczone przez Pismo święte, Tradycję

apostolską i Urząd Nauczycielski Kościoła i w ich świetle rozumiane. Uznaję go za

pewną normę nauczania wiary, jak również za pożyteczne i właściwe narzędzie

służące komunii eklezjalnej. Oby przyczynił się do odnowy, do której Duch Święty

wzywa nieustannie Kościół Boży, będący Ciałem Chrystusa, pielgrzymujący ku

niegasnącej światłości Królestwa.

Zatwierdzając Katechizm Kościoła Katolickiego i nakazując jego

publikację, Następca Piotra spełnia swoją posługę wobec Świętego Kościoła

Powszechnego i wszystkich Kościołów partykularnych, żyjących w pokoju i

komunii ze Stolicą Apostolską w Rzymie; jest to posługa umacniania i

utwierdzania wiary wszystkich uczniów Pana Jezusa (por. Łk 22, 32), a także

zacieśniania więzów jedności w tej samej wierze apostolskiej.

Proszę zatem pasterzy Kościoła oraz wiernych, aby przyjęli ten Katechizm

w duchu jedności i gorliwie nim się posługiwali, pełniąc swoją misję głoszenia

wiary i wzywając do życia zgodnego z Ewangelią. Katechizm zostaje im

przekazany, by służył jako pewny i autentyczny punkt odniesienia w nauczaniu

nauki katolickiej, a w sposób szczególny jako tekst wzorcowy dla katechizmów

lokalnych. Zostaje także ofiarowany wszystkim wiernym, którzy pragną głębiej

poznać niewyczerpane bogactwa zbawienia (por. Ef 3, 8). Ma też wspierać dążenia

ekumeniczne, ożywiane świętym pragnieniem jedności wszystkich chrześcijan,

przedstawiając poprawnie treść nauki katolickiej i ukazując jej harmonijną

spójność. Wreszcie, Katechizm Kościoła Katolickiego zostaje ofiarowany każdemu

człowiekowi żądającemu od nas uzasadnienia nadziei, która jest w nas (por. 1 P 3,

15), i pragnącemu poznać wiarę Kościoła katolickiego.

Nowy Katechizm nie ma zastąpić katechizmów opracowanych w różnych

miejscach, zatwierdzonych przez kompetentne władze kościelne, przez biskupów

diecezjalnych i Konferencje Episkopatu, zwłaszcza jeśli uzyskały one aprobatę

Stolicy Apostolskiej. Powinien raczej stać się zachętą i pomocą do opracowania

nowych katechizmów lokalnych, przystosowanych do różnorakich środowisk i

kultur, a jednocześnie dbających o zachowanie jedności wiary oraz o wierność

nauce katolickiej.

W ostatnich słowach niniejszej Konstytucji, w której zostaje przedstawiony

Katechizm Kościoła Katolickiego, proszę Najświętszą Dziewicę Maryję, Matkę

Wcielonego Słowa i Matkę Kościoła, by w tym czasie, gdy Kościół jest wezwany

do nowego wysiłku ewangelizacji, wspierała swoim możnym wstawiennictwem

pracę katechetyczną całego Kościoła na wszystkich poziomach. Niech światło

prawdziwej wiary wyzwoli ludzkość z niewiedzy i niewoli grzechu i doprowadzi ją

do jedynej prawdziwej wolności (por. J 8, 32), to znaczy wolności życia w Jezusie

Chrystusie pod przewodnictwem Ducha Świętego, tu, na ziemi, i w Królestwie

niebieskim, gdzie obdarzeni pełnią błogosławieństwa, będziemy oglądać Boga

twarzą w twarz! (por. 1 Kor 13, 12; 2 Kor 5, 6-8).

W dniu 11 października 1992 r., w trzydziestą rocznicę rozpoczęcia Soboru

Powszechnego Watykańskiego II, w czternastym roku mego pontyfikatu.

/-/ Joannes Paulus ppII

WSTĘP

"OJCZE... to jest życie wieczne: aby znali Ciebie, jedynego prawdziwego Boga, oraz Tego,

którego posłałeś, Jezusa Chrystusa" (J 17,1. 3). Zbawiciel nasz, Bóg "pragnie, by wszyscy ludzie

zostali zbawieni i doszli do poznania prawdy" (1 Tm 2, 3-4). "Nie dano ludziom pod niebem

żadnego innego imienia, w którym moglibyśmy być zbawieni" (Dz 4,12), jak tylko imię JEZUS.

I. Życie człowieka – znać i kochać Boga

1 Bóg nieskończenie doskonały i szczęśliwy zamysłem czystej dobroci, w

sposób całkowicie wolny, stworzył człowieka, by uczynić go uczestnikiem swego

szczęśliwego życia. Dlatego w każdym czasie i w każdym miejscu jest On bliski

człowiekowi. Powołuje go i pomaga mu szukać, poznawać i miłować siebie ze

wszystkich sił. Wszystkich ludzi rozproszonych przez grzech zwołuje, by

zjednoczyć ich w swojej rodzinie – w Kościele. Czyni to przez swego Syna,

którego posłał jako Odkupiciela i Zbawiciela, gdy nadeszła pełnia czasów. W Nim i

przez Niego Bóg powołuje ludzi, by w Duchu Świętym stali się Jego przybranymi

dziećmi, a przez to dziedzicami Jego szczęśliwego życia.

2 Aby to Boże wezwanie zabrzmiało na całej ziemi, Chrystus posłał

Apostołów, których wybrał, dając im nakaz głoszenia Ewangelii: "Idźcie... i

nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha

Świętego. Uczcie je zachowywać wszystko, co wam przykazałem. A oto Ja jestem

z wami przez wszystkie dni, aż do skończenia świata" (Mt 28, 19-20). Umocnieni

tym posłaniem, Apostołowie "poszli i głosili Ewangelię wszędzie, a Pan

współdziałał z nimi i potwierdzał naukę znakami, które jej towarzyszyły" (Mk 16,

20).

3 Ci, którzy z pomocą Bożą przyjęli wezwanie Chrystusa i odpowiedzieli na

nie dobrowolnie, sami z kolei, przynaglani miłością Chrystusa, głosili wszędzie na

świecie Dobrą Nowinę. Skarb otrzymany od Apostołów został wiernie zachowany

przez ich następców. Wszyscy wierzący w Chrystusa są powołani do

przekazywania go z pokolenia na pokolenie, głosząc wiarę, przeżywając ją we

wspólnocie braterskiej oraz celebrując ją w liturgii i w modlitwie l .

II. Przekazywanie wiary – katecheza

4 Bardzo wcześnie nazwano katechezą całość wysiłków podejmowanych w

Kościele, by formować uczniów i pomagać ludziom wierzyć, że Jezus jest Synem

Bożym, ażeby przez wiarę mieli życie w Jego imię, by wychowywać ich i

kształtować w tym życiu i w ten sposób budować Ciało Chrystusa 2 .

5 "Katecheza jest wychowywaniem w wierze dzieci, młodzieży i dorosłych;

obejmuje przede wszystkim wyjaśnianie nauki chrześcijańskiej, podawane na ogół

w sposób systematyczny i całościowy w celu wprowadzenia wierzących w pełnię

życia chrześcijańskiego" 3 .

6 Katecheza łączy się z niektórymi elementami pasterskiej misji Kościoła,

chociaż się z nimi nie utożsamia. Mają one aspekt katechetyczny, przygotowują do

katechezy lub z niej wynikają. Są to: pierwsze głoszenie Ewangelii, czyli

przepowiadanie misyjne w celu wzbudzenia wiary; poszukiwanie racji wiary;

doświadczenie życia chrześcijańskiego; celebracja sakramentów; umacnianie

wspólnoty eklezjalnej; świadectwo apostolskie i misyjne 4 .

7 "Katecheza... jest ściśle złączona i związana z całym życiem Kościoła. Od

niej bowiem w największej mierze zależy nie tylko rozprzestrzenianie się Kościoła

w świecie i jego wzrost liczebny, ale jeszcze bardziej jego rozwój wewnętrzny i

jego zgodność z zamysłem Bożym" 5 .

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: