ZIELONE DACHY.pdf

5.2.4

Stropodachy pełne o sztywnej konstrukcji

Zielony dach

strona 1

Zasady projektowania i wykonawstwa

Kategorie u¿ytkowe

Na podstawie zgromadzonych ju¿ do-

œwiadczeñ, mo¿na obecnie wyodrêbniæ

trzy podstawowe kategorie u¿ytkowe zie-

lonych dachów:

1. U¿ytkowanie ekstensywne

2. U¿ytkowanie o œredniej

intensywnoœci

3. U¿ytkowanie intensywne

Powierzchnia dachu przypomina natural-

n¹ zielon¹ ł¹kê, z niskimi roœlinami, nie

wymagaj¹cymi szczególnej opieki, ani

zabiegów pielêgnacyjnych. Pomijaj¹c po-

cz¹tkow¹ fazê siania czy sadzenia roœlin,

która wymagała dodatkowego nawa-

dniania i nawo¿enia, przy ekstensywnym

u¿ytkowaniu dachu opieka jest ograni-

czona do 1 lub 2 zabiegów pielêgnacyj-

nych rocznie. Gruboœæ warstwy wegeta-

cyjnej wynosi w tym przypadku jedynie

5-8 cm i pozwala na jedynie bardzo

ograniczone magazynowanie wilgoci

i substancji od¿ywczych dla roœlin

(®o 5.2.4/1 ).

Spadek pokrycia wodochronnego powi-

nien wynosiæ ³2-3%, aby unikn¹æ gnicia

roœlin w zastoinach wody na zbyt płaskiej

powierzchni.

Dla spadków przekraczaj¹cych 10%, na-

le¿y stosowaæ warstwy o wiêkszych mo¿li-

woœciach gromadzenia wody i/lub roœliny

o mniejszym zapotrzebowaniu na wodê,

aby w ten sposób zrekompensowaæ inten-

sywniejszy odpływ wody z gruntu.

Na dachu oprócz traw i niskich roœlin, ho-

dowane s¹ równie¿ niewielkie krzewy

i zaroœla. Tego rodzaju roœlinnoœæ wyma-

ga ju¿ innego ukształtowania wierzchnich

warstw stropodachu, a tak¿e wymaga

znacznie intensywniejszej opieki. Gruboœæ

warstwy wegetacyjnej wynosiæ powinna 8-

15 cm. Razem z warstw¹ drenuj¹c¹, po-

siada ona znacznie wy¿sze ni¿ poprze-

dnio mo¿liwoœci magazynowania wody

i substancji od¿ywczych (®o 5.2.4/2 ).

Nawadnianie gruntu odbywa siê czêœcio-

wo tylko dziêki opadom, poza nimi ko-

nieczne jest sztuczne nawadnianie. Spa-

dek pokrycia wodochronnego powinien

wynosiæ ³2-3%, tak jak dla u¿ytkowania

ekstensywnego.

Specjalnie dobierane i wartoœciowe roœli-

ny, sadzonki i krzewy. Gruboœæ warstwy

wegetacyjnej wynosi, zale¿nie od rodzaju

roœlin, 15-35 cm, a w szczególnych przy-

padkach (drzewa) nawet wiêcej. Roœliny

hodowane przy tym sposobie u¿ytkowa-

nia dachu, stawiaj¹ zwykle du¿e wyma-

gania odnoœnie warunków gruntowych

i wodnych. Dlatego te¿ stwarzane s¹ w ta-

kim przypadku warunki do spiêtrzenia

wody na pokryciu wodochronnym po-

zbawionym spadku (®o 5.2.4/4 ).

5.2.4/2

6-10 cm 8-15 cm

5.2.4/1

2-2,5 cm 5-8 cm

³4 cm

5-8 cm

Stropodachy pełne o sztywnej konstrukcji

Zielony dach

5.2.4

strona 2

Układ warstw powy¿ej pokrycia wodochronnego (PW) ®o 5.2.4/3 + 4

Ochrona przed korzeniami (OK)

Nale¿y starannie dobieraæ równie¿ wiel-

koœæ ziaren, a co za tym idzie wielkoœæ

kanalików odwadniaj¹cych. Powinny one

umo¿liwiaæ odprowadzenie pełnej iloœci

przes¹czanej wody spodem warstwy dre-

nuj¹cej.

Opór cieplny warstwy drenuj¹cej,

zło¿onej z kształtek styropiano-

wych, mo¿na czêœciowo uwzglêdniæ

przy obliczaniu całkowitego oporu

cieplnego przegrody . Nale¿y jednak

przy tych obliczeniach inaczej traktowaæ

efektywn¹ warstwê izolacyjn¹ dla:

ndachów nachylonch z całkowitym od-

prowadzeniem wody i

ndachów poziomych ze spiêtrzon¹ wod¹.

Ze wzglêdu na wymagan¹ gruboœæ war-

stwy drenuj¹cej przy materiałach nasypo-

wych i wynikaj¹cy st¹d du¿y ciê¿ar, naj-

czêœciej stosuje siê obecnie specjalne

kształtki styropianowe. Stanowi¹ one jed-

noczeœnie dodatkow¹ ochronê pokrycia

przeciwwodnego przed uszkodzeniem

mechanicznym i korzeniami roœlin.

Kształtki wykonane ze styropianu daj¹ je-

szcze dodatkowo skutek termoizolacyjny.

5.2.4/3

Warstwa ochronna ma za zadanie ochro-

niæ pokrycie przeciwwodne przed perfo-

racj¹ korzeniami roœlin znajduj¹cych siê

na stropodachu. Przy obecnym stanie

techniki funkcje tê mog¹ spełniaæ:

n przy u¿ytkowaniu ekstensywnym

dodatkowa, luŸno uło¿ona na stropie

warstwa ochronna z polietylenowej fo-

lii wysokociœnieniowej d³0.4 mm, po-

ł¹czonej na zakłady czołowe i podłu¿-

ne o wielkoœci ok. 1.50 m.

n przy u¿ytkowaniu o œredniej in-

tensywnoœci

dodatkowa warstwa ochronna z od-

pornej na działanie substancji bitu-

micznych folii z miêkkiego PCV,

d³0.8 mm, zgrzewana na zł¹czach

dla uzyskania szczelnej wanny.

n samo pokrycie przeciwwodne

stropodachu

a wiêc jednopowłokowe pokrycie

z tworzywa sztucznego lub wielowar-

stwowe, specjalnie zbrojone pokrycia

bitumiczne.

W przypadku wody stoj¹cej na pokryciu,

nale¿y z zasady stosowaæ dodatkow¹

warstwê ochronn¹ przed korzeniami,

ukształtowan¹ jako szczelna wanna spiê-

trzaj¹ca wodê (®o 5.2.4/9 ).

(PW) = (OK) (WO) (WD) (WF) (WW)

Warstwa filtracyjna (WF)

Warstwa filtracyjna ma za zadanie ochro-

niæ warstwê drenuj¹c¹ przed zamuleniem

drobnymi cz¹stkami pochodz¹cymi

z warstwy wegetacyjnej. Materiał tej war-

stwy nie powinien stanowiæ przeszkody

dla korzeni roœlin. We wszystkich miej-

scach poł¹czeñ warstwa filtracyjna po-

winna byæ wywiniêta powy¿ej warstwy we-

getacyjnej.

5.2.4/4

Warstwa osłonowa (WO)

Warstwa ta słu¿y do osłoniêcia powłoki

chroni¹cej przed korzeniami lub odpor-

nego na działanie korzeni pokrycia przed

uszkodzeniem mechanicznym.

(PW) (OK) (WO) (WD) (WF) (WW)

Warstwa drenuj¹ca (WD)

Warstwa wegetacyjna (WW)

Warstwa drenuj¹ca, dziêki swojej poro-

watej strukturze, odprowadza z warstwy

wegetacyjnej nadmiar wody do kanaliza-

cji deszczowej. Przy odpowiednim ukształ-

towaniu tej warstwy (np. nasyp z gliñca,

porowatego łupka lub kształtki styropia-

nowe) przejmuje ona czêœciowo funkcje

wegetacyjne, magazynuj¹c wodê i sub-

stancje od¿ywcze oraz powiêksza prze-

strzeñ dla rozwoju korzeni.

W przypadku drenuj¹cej warstwy nasypo-

wej, jej gruboœæ zale¿y od spadku pokry-

cia wodochronnego i odległoœci od otwo-

rów odwadniajacych.

Przy spadku powy¿ej 2% gruboœæ warstwy

drenuj¹cej powinna wynosiæ

nprzy u¿ytkowaniu ekstensywnym ³4 cm

nprzy u¿ytkowaniu intensywnym ³10 cm.

Warstwa ta stanowi zasadnicze podło¿e

dla rozwoju roœlin i powinna umo¿liwiaæ

łatwy rozwój ich systemu korzeniowego.

Musi byæ ona stabilna pod wzglêdem

struktury fizycznej, dobrze magazynowaæ

wodê i istotne dla roœlin zwi¹zki chemicz-

ne i oddawaæ jednoczeœnie jej nadmiar

do warstwy filtracyjnej.

Przyjêto jednakowe gruboœci

warstw na całej powierzchni. Zmia-

ny gruboœci warstwy wegetacyjnej

lub jej modelowanie jest stosowane

tylko przy intensywnym u¿ytkowa-

niu zielonego dachu.

5.2.4

Stropodachy pełne o sztywnej konstrukcji

Zielony dach

strona 3

Zasady projektowania i wykonawstwa

Nachylenie i odwodnienie zielo-

nych dachów

Przy intensywnej eksploatacji, najbardziej

skuteczn¹ i jednoczeœnie najkorzystniej-

sz¹ ze wzglêdów ekologicznych form¹

nawadniania jest kombinacja magazyno-

wania wody w warstwie wegetacyjnej

i ew. drenuj¹cej ze spiêtrzeniem wody

w warstwie drenuj¹cej. Wysokoœæ spiê-

trzenia nie powinna przekraczaæ 2/3 gru-

boœci warstwy drenuj¹cej, aby unikn¹æ

gnicia w warstwie wegetacyjnej.

W przypadku dachów z roœlinnoœci¹, mu-

sz¹ byæ one zawsze wyposa¿one w dodat-

kowe urz¹dzenia do nawadniania w for-

mie np.:

nwê¿y do zraszania

nopryskiwaczy mgławicowych

ndeszczownic i zraszaczy

nautomatycznych urz¹dzeñ do spiêtrza-

nia wody.

takie, które posiadaj¹ odpowiedni¹ wy-

trzymałoœæ na œciskanie.

Ogólne zasady projektowania nachylenia

i odwodnienia zielonych dachów s¹ zgod-

ne z informacjami podanymi w rozdziale

5.1.3 str. 1 + 2. Jedynie w przypadku kie-

dy utrzymuje siê na powierzchni spiêtrzo-

n¹ wodê w warstwie wegetacyjnej (por.

Zaopatrzenie w wodê ), to pokrycie

wodochronne jest wykonywane bez spad-

ku, ale musi byæ wtedy odpowiednio

wzmocnione.

Odwodnienie dachów z roœlinnoœci¹ jest

realizowane, zale¿nie od szczegółowych

rozwi¹zañ, w poziomie:

npokrycia wodochronnego

new. warstwy ochronnej przed korze-

niami

nlub na poziomie zwierciadła spiêtrzo-

nej wody.

W układach o małych mo¿liwoœciach ma-

gazynowania wody (np. u¿ytkowanie eks-

tensywne) nale¿y przewidywaæ równie¿

mo¿liwoœæ odprowadzania wody z górnej

płaszczyzny warstwy wegetacyjnej

(®o 5.2.4/8 ).

Odpływy wody mog¹ byæ umieszczane

poza warstw¹ wegetacyjn¹, w pasie wy-

konanym ze ¿wiru, lub wewn¹trz tej war-

stwy. W tym przypadku umieszcza siê je

wewn¹trz drenuj¹cej warstwy ¿wiru

b = 30 - 50 cm. Musz¹ one byæ łatwo

dostêpne dla kontroli i mo¿liwoœci czy-

szczenia. Nale¿y chroniæ je przed zarasta-

niem i zatykaniem przez liœcie.

W przypadku spiêtrzonej w gruncie wody,

nad odpływami umieszcza siê specjalne

nasadki kontrolne, w których mog¹ znaj-

dowaæ siê urz¹dzenia do automatycznej

regulacji poziomu wody i jej magazyno-

wania. Poza sezonem wegetacyjnym,

w chłodnej czêœci roku, obni¿a siê poziom

spiêtrzonej wody lub nawet pozwala na

całkowity jej odpływ z powierzchni stropo-

dachu (®o 5.2.4/10 ).

Poł¹czenia ze œcianami, krawêdzie

stropodachu, miejsca przebiæ

i szczeliny dylatacyjne

Zielony dach jest oddzielany od innych

elementów budynku (przyległych œcian,

kominów), od obrze¿y, kopuł doœwietlaj¹-

cych itp. za pomoc¹ paska ze ¿wiru,

o szerokoœci ok. 30-50 cm. Słu¿y on jako

warstwa zapobiegaj¹ca rozbryzgiwaniu

wody w tym obszarze, a tak¿e jako dre-

na¿ i jednoczeœnie œcie¿ka ułatwiaj¹ca

dostêp do tych miejsc. Wzdłu¿ krawêdzi

dachu nale¿y rozmieœciæ uchwyty pozwa-

laj¹ce na zamocowanie zabezpieczeñ dla

ludzi wykonuj¹cych prace konserwacyjne

lub pielêgnacyjne (®o 5.2.1/13 ).

W podobny sposób osłania siê obróbki

szczelin dylatacyjnych, pokrywaj¹c je od

wierzchu warstw¹ ¿wiru o szerokoœci ok.

30-50 cm. Poniewa¿ szczeliny dylatacyjne

s¹ lokalizowane w najwy¿szych fragmen-

tach nachylonych połaci stropodachu, to

mo¿na w tym miejscu przerwaæ ci¹głoœæ

warstwy drenuj¹cej.

Ochrona przed wiatrem

Przy konstruowaniu zielonych stropoda-

chów zazwyczaj d¹¿y siê do utrzymania

minimalnej gruboœci i ciê¿aru wszystkich

warstw. Jednak ze wzglêdu na ss¹ce dzia-

łanie wiatru, szczególnie silne na brze-

gach i w naro¿nikach dachu, mo¿e byæ

czasami konieczne powiêkszenie gruboœci

warstw lub zastosowanie materiałów

o wiêkszym ciê¿arze. Nale¿y pamiêtaæ, ¿e

dla celów obliczeniowych zwi¹zanych ze

ssaniem wiatru, nale¿y przyjmowaæ gê-

stoœci materiałów w stanie suchym,

a współczynnik bezpieczeñstwa równy

1.5.

Ochrona przeciwogniowa

Dodatkowe warstwy i roœlinnoœæ na dachu

mog¹ mieæ korzystny wpływ na ochronê

przeciwogniow¹ stropodachu jeœli:

nwarstwa gruntu jest mineralna i jej

gruboœæ wynosi nie mniej ni¿ 3 cm

nroœlinnoœæ nie stanowi dodatkowego

obci¹¿enia ogniowego

nzachowany jest przynajmniej 50 cm

odstêp od przyległych œcian, œwietli-

ków itp.

Nawierzchnie dla ruchu pieszego

i kołowego w obrêbie zielonych

dachów

W obszarach dla ruchu pieszego projek-

tuje siê nawierzchnie z otwartymi spoina-

mi na warstwie okr¹głego ¿wiru (por.

5.2.2 str. 1). Warstwa drenuj¹ca czêœci

zielonej jest wprowadzona pod na-

wierzchniê. W innych przypadkach czêœæ

wegetacyjna jest oddzielona od po-

wierzchni dla ruchu pieszego specjaln¹

kształtk¹ (®o 5.2.4/11 ).

Nawierzchnie dla ruchu kołowego reali-

zuje siê w postaci pasów z kształtek

umo¿liwiaj¹cych sianie w nich trawy (tzw.

„zielony parking“) lub zespolonych płyt

z bruku kamiennego na poduszce z grysu

lub piasku. Tak¿e i tu warstwa drenuj¹ca

doprowadzana jest a¿ do twardej na-

wierzchni kołowej. W przypadku stosowa-

nia kształtek drenuj¹cych, nale¿y dobraæ

Zaopatrzenie w wodê i dodatkowe

nawadnianie

Zaopatrzenie roœlinnoœci w wodê odbywa

siê poprzez:

nzastosowanie w warstwie wegetacyjnej

składników zatrzymuj¹cych wodê

w warstwie drenuj¹cej, np. materiałów

chłon¹cych wodê (np. gliniec, porowaty

łupek) lub przez u¿ycie specjalnych kształ-

tek z zagłêbieniami, które mog¹ byæ wy-

pełnione ¿wirem (®o 5.2.4/3+4 ).

Stropodachy pełne o sztywnej konstrukcji

Zielony dach

5.2.4

strona 4

Układ warstw od dołu do góry

Pokrycie bitumiczne dla u¿ytkowania

ekstensywnego ®o 5.2.4/5

Pokrycie bitumiczne dla intensywnego

u¿ytkowania ze spiêtrzeniem wody

®o 5.2.4/6

5.2.4/5

(1) warstwa konstrukcyjna

(1)

(3)

(5)

(7)

(9)

(11)

(12)

(2)

(4)

(6)

(8)

(10)

masywna płyta betonowa jak w 5.2.1

minimalny spadek 2 - 3%

bez spadku

(2) warstwa podkładowa

z lepiku na zimno jak w 5.2.1

(3) warstwa rozdzielcza i wyrównuj¹ca

paroizolacja klejona punktowo do warstwy konstrukcyjnej jak w 5.2.1

(4) paroizolacja

np. papa z foli¹ aluminiow¹ jak w 5.2.1

(5) izolacja termiczna

z płyt styropianowych jak w 5.2.1

styropian odmiany EPS 100 038 DACH/

PODŁOGA (PS-E FS 20), dalej jak w 5.2.1

styropian EPS 200 036 DACH/PODŁOGA/

PARKING (PS-E FS 30), dalej jak w 5.2.1

(6) warstwa odpowietrzaj¹ca lub rozdzielcza

pierwsza warstwa pokrycia wodochronnego klejona punktowo do izolacji termicznej

jak w 5.2.1

5.2.4/6

(7) pokrycie dachowe

(1)

(3)

(5)

(7)

(9)

(11)

(12)

przynajmniej dwuwarstwowe pokrycie bitumiczne, pierwsza warstwa: zgrzewalna papa

asfaltowa zbrojona, odporna na działanie korzeni, druga warstwa ze zgrzewalnej pa-

py asfaltowej z dodatkow¹ ochron¹ przeciw korzeniom w postaci folii miedzianej

d = 0.1mm, dalej jak w 5.2.1

(2)

(4)

(6)

(8)

(10)

Pokrycie wodochronne musi byæ odporne na działanie korzeni roœlin.

(8) warstwa ochronna przed korzeniami

nie jest tu konieczna, ze wzglêdu na właœciwoœci warstwy (7)

ze wzglêdu na ciœnienie spiêtrzonej wody

konieczna jest dodatkowa warstwa

ochronna z miêkkiego PCV, d³0.8 mm,

ukształtowana w postaci szczelnej wanny

i luŸno spoczywaj¹ca na podło¿u, zł¹cza

zgrzewane z 5 cm zakładem

5.2.4

Stropodachy pełne o sztywnej konstrukcji

Zielony dach

strona 5

Układ warstw od dołu do góry (cd.)

Pokrycie bitumiczne dla u¿ytkowania

ekstensywnego ®o 5.2.4/5

Pokrycie bitumiczne dla intensywnego

u¿ytkowania ze spiêtrzeniem wody

®o 5.2.4/6

5.2.4/5

(9) warstwa ochronna przed uszkodzeniami mechanicznymi

(1)

(3)

(5)

(7)

(9)

(11)

(12)

(2)

(4)

(6)

(8)

(10)

jednoczeœnie pełniæ ona mo¿e rolê magazynu wody i substancji pokarmowych dla

roœlin

z włókien syntetycznych d = 5 mm, luŸno

uło¿ona na pokryciu, z zakładami po-

przecznymi i podłu¿nymi o wielkoœci przy-

najmniej 10 cm

z włókna syntetycznego d = 8-10 mm, lu-

Ÿno uło¿ona na warstwie chroni¹cej

przed korzeniami, z zakładami poprzecz-

nymi i podłu¿nymi o wielkoœci przynaj-

mniej 10 cm

(10) warstwa drenuj¹ca

jednoczeœnie pełniæ ona mo¿e rolê magazynu wody i substancji pokarmowych dla roœlin

np. w postaci kształtek z tworzywa sztucz-

nego h = 20-30 mm, z zagłêbieniami do

magazynowania wody i otworami do od-

prowadzania nadmiaru wody, uło¿ona

luŸno na warstwie ochronnej (9)

np. w postaci kształtek styropianowych ze sty-

ropianu EPS 100 038 DACH/PODŁOGA (PS-

E FS 20), h = ok. 60¸140 mm, z zagłêbie-

niami do magazynowania wody i otworami

do odprowadzania nadmiaru wody, uło¿ona

luŸno na warstwie ochronnej (9). Zagłêbienia

wypełnione s¹ materiałami wchłaniaj¹cymi

wodê

(11) warstwa filtracyjna

włóknina filtracyjna z tworzywa sztucznego 100-120 g/m 2 , luŸno uło¿ona na warstwie

drenuj¹cej, z zakładami podłu¿nymi i poprzecznymi ok. 20 cm, mocowana nastêpnie

specjalnymi kołkami plastikowymi do podło¿a

5.2.4/6

(12) warstwa wegetacyjna

(1)

(3)

(5)

(7)

(9)

(11)

(12)

z wierzchniej warstwy gleby, wolna od chwastów, ulepszona przez dodatki

powiêkszaj¹ce magazynowanie wody

(2)

(4)

(6)

(8)

(10)

dla hodowli ekstensywnej d = 5-8 cm,

zale¿nie od rodzaju roœlin

dla hodowli œrednio intensywnej d = 8-15 cm,

zale¿nie od rodzaju roœlin

dla hodowli intensywnej d = 15-35 cm,

zale¿nie od rodzaju roœlin

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: