15. Rodzaje transferów z budżetu państwa dla jednostek samorządu terytorialnego;
< źr: prezentacja z ćw >
Trensfery wewnętrzne:
są to środki publiczne pochodzące od innych instytucji publicznych,
nie zwiększają one łącznej sumy środków publicznych,
Należą do nich m.in.:
· subwencje ogólne i dotacje przekazywane j.s.t. z budżetu państwa,
· dotacje przekazywane z budżetu państwa szkołom wyższym i instytucjom kultury,
· dotacje przekazywane z budżetów j.s.t. samorządowym zakładom budżetowym,
· dotacje z budżetu państwa dopełniające inne źródła dochodów państwowych funduszy celowych.
a) Dotacje:
rodzaj wydatku z budżetu państwa na rzecz jednostek samorządu terytorialnego lub innych podmiotów, o ścisłym przeznaczeniu i wysokości, na dofinansowanie lub finansowanie określonej działalności lub określonego podmiotu, który musi ją wydać zgodnie z wolą podmiotu udzielającego.
Wyróżnia się dotacje:
· Celowe,
· Podmiotowe,
· Przedmiotowe,
· Na pierwsze wyposażenie w środki obrotowe (dla nowotworzonych zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych),
· Dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych.
<tu już chyba nie trzeba pisać o tych poszczególnych dotacjach>
Dotacje celowe:
to środki budżetowe na na sfinansowanie (pełne) lub dofinansowanie (częściowe) kosztów wykonania pewnego ściśle określonego zadania.
* Rodzaje:
· na realizację zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami,
· na realizację ustawowo określonych zdań, realizowanych przez jednostki inne niż jednostki samorządu terytorialnego,
· na realizację bieżących zadań własnych jednostki samorządu terytorialnego,
· na realizację zadań zleconych jednostkom nie zaliczanym do sektora finansów publicznych, w tym fundacjom i stowarzyszeniom,
· na realizację programów z udziałem bezzwrotnych środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, lecz nie z budżetu Unii Europejskiej.
Dotacje podmiotowe, przedmiotowe i rozwojowe:
* Dotacje podmiotowe to środki budżetowe przeznaczone na dofinansowanie działalności bieżącej, ustawowo wskazanych podmiotów.
Np. dotacje dla instytucji kultury, uczelni państwowych.
Mogą być udzielane wyłącznie na cele i w zakresie określonym w innych ustawach, niż ustawa budżetowa lub w umowach międzynarodowych.
* Dotacje przedmiotowe związane są z wydatkowaniem środków budżetowych na dopłaty do określonych rodzajów wyrobów i usług w celu utrzymania lub obniżenia cen towarów lub usług (np. niektórych leków).
* Dotacje rozwojowe przeznaczone są na realizację programów finansowanych z udziałem środków pochodzących z funduszy strukturalnych, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Rybołówstwa lub projektów realizowanych w ramach tych programów.
b) Subwencje:
forma transferu środków finansowych z budżetu państwa do budżetów JST, o charakterze ogólnym, bezzwrotnym, nieodpłanym, bezwarunkowym, obiektywnie określonym, w celu uzupełnienia dochodów własnych tych budżetów, o którego sposobie finansowania decydują samodzielnie organy stanowiące tych jednostek.
Wyróżnia się:
• subwencje ogólne dla JST - pomoc finansowa udzielana przez państwo na podstawie kryteriów obiektywnych np. liczby mieszkańców,
• na działalność statutową - wypłacane partiom, które w wyborach do Sejmu otrzymały co najmniej 3% głosów, oraz koalicjom wyborczym, które w tych samych wyborach przekroczyły próg 6% głosów.
RÓŻNICE:
DOTACJA: SUBWENCJA:
Bezzwrotna, Bezzwrotna,
Nieodpłatna, Nieodpłatna,
Celowa, Obiektywnie określona (zasady i wysokość w przepisach prawa),
Uwarunkowana, Bezwarunkowa,
Uznaniowa, Ogólna,
Określona kwotowo, Określona procentowo,
Na rzecz JST oraz Dla JST
innych podmiotów,
także spoza s.f.p.
< z PFP chyba lepiej >
Subwencja ogólna:
1. Jeden z trzech rodzajów dochodów budżetowych jednostki samorządu terytorialnego, wymieniony w Konstytucji RP (obok dochodów własnych i dotacji celowej).
2. Bezzwrotny, nieodpłatny rodzaj środków transferowanych z budżetu państwa do budżetów samorządowych o przeznaczeniu którego decyduje samodzielnie organ samorządowy.
3. Kwoty subwencji dla wszystkich jednostek samorządu terytorialnego są ściśle określone w ustawie budżetowej i nie mają charakteru limitowanego.
4. Jej przekazanie jednostce samorządu terytorialnego jest obligatoryjne.
5. Subwencje mogą być związane z wielkością realizowanych zadań (np. część oświatowa subwencji), z liczebnością mieszkańców, czy wielkością ubytków w dochodach gmin związanych z wcześniejszymi decyzjami ustawodawcy do przekształceń systemu finansów publicznych.
Subwencja ogólna składa się z następujących części:
1) dla gmin:
a) wyrównawczej – finansowe wsparcie biedniejszych gmin:
- część podstawowa – dla gmin w których na 1 mieszkańca przypada mniej niż 92% ogólnej wartości dochodów podatkowych wszystkich gmin
- część uzupełniająca – dla gmin słabo zaludnionych
b) równoważącej – ze składek gmin bogatszych, w których ogólny poziom rozwoju przekracza ustalony limit o 150%, dla zrekompensowania wydatków z zakresu pomocy społecznej, tzw. „Janosikowe”
c) oświatowej – na finansowanie różnorodnych zadań oświatowych, prowadzonych p0rzez jednostki samorządowe oraz dotowanie szkół niepublicznych oraz publicznych
2) dla powiatów:
a) wyrównawczej – jak dla gmin
b) równoważącej – jak dla gmin
c) oświatowej – jak dla gmin
3) dla województw:
b) oświatowej – jak dla gmin
c) regionalnej– ze składek bogatszych województw
1. Przyznawane jednostce samorządu terytorialnego na określony cel.
2. Niewykorzystane podlegają zwrotowi.
3. Są to transfery środków z budżetu państwa, ale także z innych zasobów finansowych gromadzących środki publiczne, np. agencji.
4. Mogą mieć charakter obligatoryjny (gdy ich przekazanie nie jest związane z uznaniem administracyjnym dysponenta dotacji) lub fakultatywny (gdy są uzależnione od uznania dysponenta dotacji).
Mogą być przeznaczone na:
- zadania zlecone z mocy ustaw
- zadania zlecone na mocy porozumień z organami administracji rządowej
- usuwanie bezpośrednich zagrożeń dla bezpieczeństwa i porządku publicznego, skutków powodzi oraz skutków innych klęsk żywiołowych
- finansowanie lub dofinansowanie zadań własnych
- realizację zadań wynikających z umów międzynarodowych.
hakercom