23. Podatnik, płatnik podatku i inkasent - omów różnice między tymi pojęciami (wskaż przykłady);
< to jest na prezentacji + notatki z zesztyu>
Należy zacząć od tego, że wszystkie te pojęcia dotyczą PODMIOTU PODATKU.
PODMIOT PODATKU:
a) bierny - podmioty zobowiązane do uiszczenia podatku <?>
*podatnik;
* płatniku podatku;
* inkasent podatku;
b) czynny - podmiot,na rzecz którego wpływa podatek;
* państwo;
* gminy i inne jednostki samorządów teryt. ( tylko gmina ma własne podatki, ale inne jednostki też mają udział w podziale podatków, korzystają z 2% udziałów z budżetu państwa);
1. PODATNIK (osoba fizyczna, prawna, jednostka organizacyjna nieposiadające osobowości prawnej) — ciąży na nim obowiązek podatkowy.
Wyróżniamy:
Podatnika formalnego, — który formalnie zobowiązany jest do zapłaty podatku —ciąży na nim nakaz płatniczy oraz
Podatnika rzeczywistego, — który ponosi faktyczny ekonomiczny ciężar podatku oraz.
Jeśli podatnik formalny ponosi jednocześnie ekonomiczny ciężar podatku, to mamy do czynienia z tożsamością podatnika formalnego i rzeczywistego.
W dwóch przypadkach może nastąpić rozszczepienie osoby podatnika rzeczywistego i formalnego:
1. w przypadku tzw. podatku pośredniego, tj. np. podatku VAT oraz podatku akcyzowym,
2. przy zjawisku „przerzucalności podatku”, tj. żywiołowym, często wbrew woli podmiotu czynnego przerzucaniu ciężaru ekonomicznego podatku przez podatnika formalnego na inny podmiot.
np. Jan K. kupuje buty, wtedy : Jan K. jest podatnikiem rzeczywistym, a sprzedawca butów jest podatnikiem formalnym;
PRZYKŁADY: <to są przykłady z ćw ale one są chyba złe , bo trzeba rozróżnic na pod formalnego i rzeczywistego>
- osoba fizyczna;
- przedsiębiorstwo;
- emeryci / renciści;
- indywidualne osoby fizyczne prowadzące działalność gspodarczą;
- ułomne osoby prawne;
- konsumenci;
Odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe;
• Podatnik:
– odpowiada całym swoim majątkiem za wynikające ze zobowiązań podatkowych
podatki (odpowiada zarówno tym majątkiem, który posiada w momencie powstania
zobowiązania podatkowego, jak i majątkiem przyszłym)
– odpowiedzialność podatkowa podatnika nie jest ograniczona
– w przypadku podatników pozostających w związku małżeńskim odpowiedzialność za
wynikające ze zobowiązań podatkowych podatki obejmuje majątek odrębny
podatnika oraz majątek wspólny podatnika i jego małżonka.
2. PŁATNIK — pośrednik pomiędzy podmiotem czynnym a biernym. (osoba fizyczna, prawna, jednostka organizacyjna nieposiadające osobowości prawnej) Ciążą na nim 3 obowiązki:
1. obliczyć podatek
2. pobrać podatek od podatnika
3. odprowadzić na rachunek odpowiedniego organu podatkowego we właściwym terminie.
Przykłady:
- zakład pracy,
- organ rentowy,
- notariusz,
-urząd pracy,
• Płatnik:
– odpowiada za niepobranie podatku od podatnika lub za niewpłacenie w
terminie pobranych podatków;
– ponosi on osobistą odpowiedzialność majątkową całym swoim majątkiem;
3.INKASENT - (osoba fizyczna, prawna, jednostka organizacyjna nieposiadające osobowości prawnej) pełni dwie funkcje:
1. pobiera podatek
2. odprowadza go do odpowiedniego organu podatkowego we właściwym terminie;
Przykład: ( obecnie jest to bardzo rzadko spotykane )
- sołtys w podatku rolnym i leśnym
Pobranie podatku przez płatnika lub inkasenta
• zobowiązanie wygasa z chwilą dokonania pobrania podatku, a podatnik zostaje zwolniony z długu;
• za terminowość uregulowania należnego świadczenia dopowiada płatnik lub inkasent, a nie podatnik;
• jeżeli płatnik pobrał tylko część podatku, to zobowiązanie wygasa tylko w tej części, w jakiej podatek został pobrany. Za część nie pobarnego podatku odpowiada płatnik, chyba że niepobranie podatku nastąpiło z winy podatnika, wówczas to on ponosi odpowiedzialność;
• jeżeli inkasent nie pobrał podatku, to zobowiązanie nie wygasa i odpowiedzialność za nie ponosi podatnik;
Inkasent:
– ponosi osobistą odpowiedzialność majątkową całym swoim majątkiem za pobrane, a
niewpłacone w terminie podatki.
hakercom