Baśnie Celtów.pdf

BAŚNIE CELTÓW

CZARODZIEJSKA CHORĄGIEW Z DUNVEGAN

d przeszło tysiąca lat zamek Dunvegan, położony w zachodniej części wyspy Skye, był

siedzibą MacLeodów z MacLeod. W minionych czasach niejeden wódz przeprawiał się

przez jezioro Dunvegan prowadząc swój klan do boju z odwiecznymi wrogami.

MacDonaldami z Eigg, którzy od dawna zażywali powszechnie złej sławy ludzi

bezwzględnych. Najcenniejszą własnością klanu MacLeodów była chyba czarodziejska

chorągiew, przekazywana z pokolenia na pokolenie tak długo, że w końcu jej dzieje stały

się słynną legendą.

W dawnych, dawnych wiekach wodzem

klanu MacLeod był rycerz imieniem

Malcolm. Pewnego dnia, kiedy w wodach

jeziora Dunvegan odbijało się letnie niebo,

a wrzosy znaczyły zbocza wzgórz bryzgami

wspaniałego fioletu, Malcolm pojął za żonę

piękne dziewczę z ludu elfów. Przez krótki

czas on i jego małżonka żyli spokojnie w

szarym zamku Dunvegan. Ale mieszkańcy

Krainy Elfów nigdy nie mogą zaznać

pełnego szczęścia wśród ludzi

śmiertelnych. I kiedy nadobna pani

Malcolma obdarowała go dorodnym synem,

ogarnęło ją nieprzeparte pragnienie

powrotu do swoich; pragnienie o wiele silniejsze od miłości, jaką darzyła swego

ziemskiego małżonka. A ponieważ Malcolm nie mógł patrzyć na smutek swej ukochanej

żony, powiedział, że sam zaprowadzi ją na ścieżkę wiodącą do jej krainy. I stało się, że

niewiasta pożegnała czule maleńkiego synka leżącego w kołysce i przeprawiła się z

małżonkiem na drugi brzeg jeziora, by tam skierować kroki na drogę, która miała ją

zawieść do rodzinnego domu.

A choć był to równie piękny dzień letni, jak ów, w którym Malcolm wiódł ją kiedyś do

zamku jako oblubienicę, wody jeziora wydały mu się mroczne i posępne - tak wielki

przytłaczał go smutek. Kiedy przybili do przeciwległego brzegu, Malcolm wziął swą panią

na ręce, wyniósł z łodzi i delikatnie postawił na ziemi. Potem towarzyszył jej przez krótki

czas, lecz gdy dotarli do pola szarych kamieni, zwanego Czarodziejskim Mostem,

poprosiła go, by tu się zatrzymał, i samotnie ruszyła w dalszą drogę. Ani razu nie

obejrzała się za siebie i Malcolm nigdy więcej nie zobaczył swej nadobnej żony.

Tego samego wieczora wydawano w zamku wspaniałą biesiadę dla uczczenia narodzin

syna Malcolma, który miał w przyszłości zająć miejsce swego szlachetnego ojca jako

wódz klanu MacLeod. Mimo smutku przepełniającego mu serce Malcolm musiał

uczestniczyć w biesiadzie, albowiem uroczystość tę ustanowiła prastara tradycja. Zresztą

sam był nader dumny z potomka, który miał być kiedyś MacLeodem z MacLeod.

Członkowie klanu tłumnie zebrali się w ogromnej komnacie, która jaśniała blaskiem stu

pochodni, a służba zamkowa uwijała się roznosząc półmiski soczystej sarniny i dzbany

zacnego złocistego piwa. Całą noc rozbrzmiewała dziarska muzyka, na których mężczyźni

z klanu MacCrimmon, z pokolenia na pokolenie dudziarze u MacLeodów, przygrywali

ochoczo gościom Malcolma.

Na szczycie wieżyczki, z dala od hałaśliwego zgromadzenia w wielkiej

sali, spało cicho w kołysce niemowlę będące przyczyną całej tej

radosnej uroczystości. Piastunka siedząca obok uśpionego dziecka

widziała oczami wyobraźni rozochoconą kompanię weselącą się w wielkiej sali. Była

jeszcze młodziutka i ładna, więc gdy księżyc wspiął się wysoko na niebo i rozjaśnił

blaskiem samotną wieżyczkę, dziewczyna zapragnęła spojrzeć choć raz na bawiących się

wesoło biesiadników. Zerknęła na uśpione dziecko; zdawało się leżeć cicho i spokojnie.

Wstała nie czyniąc najmniejszego szmeru i na palcach przeszła przez wyłożoną sitowiem

izbę. A potem chyżo pobiegła wijącymi się korytarzami, tonącymi w blasku księżyca, i

dalej w dół po krętych schodach, aż w końcu buchnęły na nią z całą mocą piskliwe

dźwięki dud i znalazła się w wielkiej sali. Przez jakiś czas siedziała na samym końcu,

chłonąc skwapliwie otaczającą ją wesołość i rozbawienie. Ale gdy wstała, aby odejść,

nagły strach przeszył jej serce. Bo oto Malcolm wstał ze swego miejsca przy biesiadnym

stole i spojrzał na nią.

„Och, nieszczęsna chwila, kiedym pomyślała, żeby zostawić dzieciaka samego - rzekła

sobie w duchu - bo teraz ani chybi spadnie na mnie gniew MacLeoda”.

Chociaż jednak Malcolm istotnie skierował na nią wzrok, nie przyszło mu wcale do głowy,

że uczyniła coś złego schodząc do sali biesiadnej; mniemał bowiem, że zostawiła dziecko

pod opieką innej służącej. Bez siadu gniewu rozkazał więc przynieść maleństwo, by

pokazać członkom swego klanu ich przyszłego wodza.

Z dreszczem ulgi piastunka pobiegła spełnić jego rozkaz, żywiąc w sercu nadzieję, że

dziecku nie stała się krzywda podczas jej nieobecności.

Zostawione samo dziecko przez jakiś czas spało spokojnie. Ale niebawem za oknem

przefrunęła sowa pohukując złowieszczo, czym zakłóciła spokój małego, który zbudził się

przestraszony. Kiedy nikt nie przyszedł go pocieszyć i ukołysać do snu, rozpłakał się

żałośnie i odgłos jego płaczu rozbrzmiewał smutnym echem po opustoszałej izbie.

I chociaż ludzkie uszy nie słyszały tego zawodzenia, dotarło ono w sposób dla nas

niepojęty do matki niemowlęcia, która przebywała w Krainie Elfów. Zrodzone na ziemi

dziecko było drogie jej sercu, pośpieszyła więc używając sobie tylko znanych

czarnoksięskich sposobów, pocieszyć leżące samotnie maleństwo. Nie wolno jej było

wziąć dziecka w ramiona, ale miast tego otuliła je chustą z trawiastozielonego,

połyskliwego jedwabiu, całą pokrytą znakami elfów, wyhaftowanymi z czarodziejską

zręcznością. Zaledwie dziecko poczuło na sobie chustę, która zastąpiła mu ciepło

matczynych ramion, przestało płakać, uśmiechnęło się i ułożyło do snu. Widząc swoje

maleństwo tak spokojne i pogodne, matka oddaliła się.

Zaniepokojona piastunka aż oniemiała ze szczęścia, kiedy wróciwszy na wieżę zobaczyła,

jak bezpiecznie śpi jej mały pupil. Ale na widok skrywającej go chusty zrozumiała, że

odwiedziły go elfy, rozpoznała nowiem zieleń tylko im właściwą, a także znaki

wyhaftowane na jedwabiu. Lecz małemu nie stała się najmniejsza krzywda, więc śląc do

nieba dziękczynną modlitwę, że nie znalazła w kołysce jakiegoś odmieńca, dziewczyna

przysięgła sobie w duchu, że już nigdy nie zostawi dziecka samego.

Potem wzięła w ramiona maleństwo, wciąż otulone czarodziejską chustą, i wypełniając

polecenie MacLeoda zaniosła je do wielkiej sali. A kiedy była już blisko miejsca, gdzie

weselono się i ucztowano, przepłynęły za nią korytarzem dźwięki czarodziejskiej muzyki.

Wypełniły powietrze i unosiły się nad dzieckiem w jej ramionach, zagłuszając melodię

wygrywaną na dudach przez MacCrimmonów, aż całkiem ścichła, a goście zgromadzeni w

wielkiej sali umilkli ze zdumienia. MacLeod wraz ze swym klanem siedział zasłuchany w

czarowne słodkie głosy, wyśpiewujące legendę, która miała trwać w ludzkiej pamięci tak

długo, jak długo żyć będzie choć jeden człowiek noszący imię MacLeodów.

A pieśń głosiła, że zielona chusta dziecka jest czarodziejską chorągwią, darem ludu elfów

dla klanu MacLeod, że chorągiew ta ma pozostać w ich posiadaniu, dopóki to wielkie imię

znane będzie w Szkocji, i że rozwinięcie chorągwi uratuje klan od trzech wielkich

niebezpieczeństw, ale pod żadnym warunkiem nie wolno jej rozwijać z błahego powodu.

Potem, gdy Malcolm i jego towarzysze wciąż siedzieli zasłuchani, a piastunka wciąż

trzymała niemowlę w ramionach, zmieniło się brzmienie czarodziejskich głosów. Tonem

cichszym i posępnym niewidzialny chór śpiewał klątwę, która padnie na klan MacLeod,

jeżeli kiedykolwiek jego członkowie zwątpią w moc czarodziejskiego daru i rozwiną

chorągiew w innej chwili niż czas najokrutniej szej potrzeby. Wtedy bowiem, nawet jeśli

zdarzy się to po wielu stuleciach, nastąpią trzy straszliwe wydarzenia: dziedzic klanu

MacLeod umrze niebawem; grupa skał w Dunvegan, zwanych Trzema Dziewicami,

wpadnie w ręce Campbella; ruda lisica wyda na świat małe w wieży zamkowej i w tej

samej chwili runie chwała MacLeodów - stracą oni większość swych dóbr, zaś w rodzinie

samego wodza nie będzie dość mężczyzn, by chwycić za wiosła i przeprawić się łodzią na

drugi brzeg jeziora Dun-vegan.

Mieszkańcy Krainy Elfów ofiarowali swój dar i przestrzegli przed związaną z nim klątwą,

po czym ich głosy rozpłynęły się powoli niczym mgła na zboczu wzgórza, aż nie pozostał

ani szmer, ani najcichszy poszept.

Malcolm wstał i zdjął z dziecka czarodziejską chorągiew. Pieczołowicie wygładziwszy

zielony jedwab rozkazał, aby umieszczono chorągiew w pięknie wykonanej żelaznej

szkatułce, która odtąd będzie niesiona na czele zastępów jego klanu, ilekroć wyruszą w

bój. I zarządził, iż tylko MacLeod z MacLeod i nikt inny prócz niego będzie miał prawo

wyjąć chorągiew i rozwinąć ją na wietrze.

Z czasem Malcolm odszedł z tego świata, a po nim jego syn. Mijały pokolenia i

czarodziejska chorągiew wciąż znajdowała się bezpiecznie w posiadaniu klanu, aż

nadszedł taki dzień, kiedy MacDonaldowie wyruszyli w wielkiej sile przeciwko

MacLeodom. Albowiem odwieczna wrogość tych dwóch klanów nadal srożyła się z całą

zaciekłością, choć często zdarzały się małżeństwa między MacLeodami i MacDonaldami.

Powiadają o nich nawet, że nieustannie wkładali sobie obrączki na palce i wbijali sztylety

w serce. I tak kiedyś MacDonaldowie postanowili raz na zawsze upokorzyć MacLeodów:

wylądowawszy w Watemish, dotarli aż do Trumpan i splądrowali tamtejszy kościół.

Tymczasem wódz MacLeodów, przeprawiwszy się przez jezioro

Dunvegan, poprowadził swoją drużynę przeciwko MacDonaldom. Pod

Trumpan stoczono bitwę długą i zawziętą. W końcu jednak pod naporem

wroga MacLeodowie zaczęli ustępować pola. Nie ulegało wątpliwości, że

dla odparcia napastników trzeba im będzie sięgnąć po siłę inną niż

obosieczny miecz i sztylet.

I wtedy to wódz MacLeodów kazał przynieść żelazną szkatułkę, w której

przechowywano chorągiew. Wyjął wiotki płat zielonego jedwabiu mówiąc

sobie jednocześnie, że na pewno nie z błahego powodu przywołuje

czarodziejskie moce. W ogniu walki chorągiew została uniesiona w górę,

na oczach wszystkich walczących, którzy patrzyli z czcią, jak się rozwija i

powiewa nad ich głowami.

Natychmiast odmieniły się koleje bitwy, bo MacDonaldom nagle się

wydało, że MacLeodowie otrzymali posiłki i walczą z większą zaciekłością.

Uznawszy, że wróg przewyższa ich liczebnie, stracili ducha i cofnęli się, a

MacLeodowie wykorzystali swoją przewagę i odnieśli walne zwycięstwo.

Był to pierwszy wypadek, kiedy odwołano się do mocy czarodziejskiej

chorągwi i moc ta została udowodniona.

Po raz drugi rozwinięto chorągiew z przyczyny zgoła innej. Znowu

klanowi zagroziła zguba, lecz nie ze strony nieprzyjaciela władającego

obosiecznym mieczem i ostrym sztyletem. Pomór padł na bydło i w

końcu nie było już prawie zwierząt nie tkniętych zarazą. Członkowie

klanu cierpieli straszną biedę, bo głównie trzoda dostarczała im środków

do życia i stanowiła o ich pomyślności. Kiedy MacLeod z MacLeod ujrzał

niedolę swego ludu i zobaczył, jak niewiele sztuk bydła zostało na

pastwiskach, zrozumiał, że jeśli dobrobyt klanu ma być przywrócony, musi się odwołać

do mocy innych niż moc ludzka. Przeto wyjął z żelaznej szkatułki czarodziejską chorągiew

i wyrzekł słowa, które wypowiedział przed nim jego przodek:

- Na pewno nie z błahego powodu przywołuję czarodziejskie moc

Uniesiono chorągiew i płachta zielonego jedwabiu rozwinęła się, powiewając nad

nawiedzoną ziemią. I od tej chwili nie zachorowało ani jedno zwierzę, a wiele chorych

ozdrowiało. Był to drugi wypadek, kiedy odwołano się do mocy czarodziejskiej chorągwi i

moc ta została udowodniona.

Czas płynął i czarodziejska-chorągiew przechodziła z pokolenia na pokolenie, każdy wódz

klanu przekazywał ją następnemu. W roku 1799 rządcą dóbr MacLeoda z MacLeod był

pewien człowiek nazwiskiem Buchanan. Jak wszyscy, znał on legendę czarodziejskiej

chorągwi i znał też klątwę - jak dotąd nie spełnioną - która jej towarzyszyła. Ale był

człowiekiem sceptycznym i ani myślał dawać wiarę jakimś zabobonnym bajdom. Oznajmił

wszem wobec, że chorągiew jest po prostu kawałkiem butwiejącego jedwabiu, a legenda

zwykłym babskim gadaniem.

Pewnego dnia, kiedy MacLeoda nie było na zamku, Buchanan postanowił wypróbować

moc klątwy i skończyć raz na zawsze z przesądami związanymi z chorągwią. W wiosce

mieszkał pewien Anglik trudniący się kowalstwem i jemu to Buchanan polecił otworzyć

żelazną szkatułkę, w której przechowywano chorągiew (klucz do szkatułki nosił bowiem

zawsze przy sobie wódz klanu). Kiedy podniesiono wieko, Buchanan wyjął delikatny

kwadrat zielonego jedwabiu i chwilę powiewał nim nad głową. I na pewno nikt nie

zdołałby wymyślić błahszego powodu odwołania się do czarodziejskiej mocy.

Ci, którzy nigdy nie wątpili w moc klątwy, uznali wypadki, jakie

teraz nastąpiły, za nieuniknione. W niedługim czasie dziedzic

MacLeod zginął od wybuchu na pokładzie królewskiego okrętu

„Charlotte”, a Trzy Dziewice zostały sprzedane Campbellowi z

Esnay. A dalej zdarzyło się dokładnie to, co przed tylu wiekami

głosiła przepowiednia: oswojona lisica, należąca do pewnego

porucznika nazwiskiem MacLean, wydała na świat małe w

zachodniej wieży zamku. Wtedy też szczęście odwróciło się od

MacLeodów i ogromna część ich dóbr dostała się w obce ręce. A

chociaż z biegiem lat klan zdołał odzyskać dobrobyt, nigdy już nie

wrócił do dawnej świetności. Niewiele też upłynęło lat, nim

nadeszła taka chwila, że pozostali już tylko trzej mężczyźni w

rodzinie wodza klanu: zbyt mało, by przeprawić się

czterowiosłową łodzią na drugi brzeg jeziora Dunvegan.

Dziś czarodziejska chorągiew spoczywa na półce oszklonej szafki

w zamku Dunvegan, a wszyscy, którzy znają jej osobliwe dzieje, zatrzymują się i patrzą

w zadumie na wytarty kawałek prastarego jedwabiu, zbrązowiały po upływie tylu lat, na

którym dotąd można dostrzec wyhaftowane znaki elfów.

JAK MICHAEL SCOT POJECHAŁ DO RZYMU

est to opowieść o Michaelu Scot'cie, słynnym czarodzieju z Selkirk, znanym z cudownych

czynów, jakich dokonywał w sposób niezrozumiały dla ludzkiego umysłu; tym, który

rozłupał wzgórze Eildon..na dwoje.

Otóż trzeba wam wiedzieć, że w dawnych czasach Szkocją rządził papież ze swego

ogromnego pałacu w Rzymie; i było w zwyczaju, że co rok wyprawiał się do Rzymu

człowiek mądry i roztropny, który miał za zadanie dowiedzieć się od Jego Świątobliwości,

kiedy przypadają zapusty. Była to wiadomość bardzo ważna dla ludzi, bo od dnia

zapustnego zależały daty wszystkich innych świąt kościelnych w ciągu następnych

dwunastu miesięcy. Po zapustach nadchodził post; w sześć tygodni później jest

Wielkanoc - i tak dalej do końca roku.

Tak się kiedyś zdarzyło, że wybrano Michaela Scota, by pojechał do Rzymu po tę

wiadomość. Ponieważ jednak zajmował się on wielu innymi sprawami, nie pamiętał o

obowiązku, jaki ludzie mu powierzyli, i przypomniał sobie o nim dopiero w dzień Matki

Boskiej Gromnicznej.

Nie było chwili do stracenia, a chociaż każdemu innemu zamiar odbycia podróży do

Rzymu i z powrotem w tak krótkim czasie wydawałby się pomysłem szaleńca, dla

Michaela nie przedstawiało to najmniejszych trudności.

Zebrał się i poszedł na zielony wygon, gdzie pasły się zaczarowane źrebice z białymi

gwiazdami na czole i czarodziejskim błyskiem w ogromnych złocistych oczach.

- Jak szybka jesteś w biegu ? - zapytał pierwszą źrebicę na wygonie.

- Jestem chyża jak wiatr - odparła.

- Nic mi po tobie - rzekł Michael.

Podszedł do następnej źrebicy i zadał jej to samo pytanie:

- Jestem tak szybka, że mogę umknąć wiatrowi, który jest za mną i wyprzedzić wiatr,

który jest przede mną - wyjaśniła.

- Ty też się dla mnie nie nadajesz - powiedział Michael.

- Galopuję szybciej od marcowego huraganu - rzekła trzecia źrebica.

- Ale dla mnie nie jesteś dość szybka - oświadczył Michael i podszedł do ostatniej źrebicy

na wygonie.

- Jak szybka jesteś? - spytał.

- Jestem szybka jak myśl dziewczęcia biegnąca od jednego do drugiego kochanka -

odparła.

- W takim razie jesteś w sam raz dla mnie - rzekł Michael i bez dalszych korowodów

dosiadł jej i puścił się w drogę do Rzymu.

Mknęli z prędkością, jakiej nie zdołałoby dorównać nic na świecie Było im wszystko jedno,

czy to ziemia, czy morze, lśniące kopyta czarodziejskiej klaczy muskały białą pianę

morską tak lekko, jak lekko dotykały śniegu na szczytach górskich i trawy w zielonych

dolinach. Z szybkością błyskawicy pozostawili za sobą zamglone krainy i szare wody

mórz, przybyli do Rzymu na skrzydłach złotego poranka i wylądowali przed samym

domostwem papieskim. Michael natychmiast kazał zawiadomić papieża, że Szkot czeka

przed drzwiami, i papież bez chwili zwłoki zszedł do sali audiencjonalnej.

- Przybywam od twoich wiernych dzieci zamieszkujących Szkocję aby się dowiedzieć,

kiedy jest dzień zapustny, bo inaczej przepadnie nam post - rzekł Michael.

- Przybywasz za późno - odparł papież - i żadną miarą nie zdążysz wrócić do Szkocji na

czas i przekazać tę wiadomość, więc post w istocie minie nie zauważony.

- Czasu jest bardzo dużo - powiedział Michael - bo zaledwie przed kilku minutami

opuściłem mój kraj ojczysty i wrócę tak szybko jak tu przybyłem.

- Zaledwie przed kilku minutami! - wykrzyknął papież. - Nie wierzę ani jednemu twojemu

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: