NOWOTWORY KRTANI.

Funkcje krtani:

·        Ochrona górnych dróg oddechowych przed aspiracją ciał obcych,

·        Oczyszczanie dolnych dróg oddechowych poprzez efektywny kaszel,

·        Tworzenie głosu,

·        Tworzenie dodatniego ciśnienia w jamie brzusznej,

Anatomia krtani:

·        Szkielet krtani: chrząstka tarczowata, pierścieniowata, nalewkowata, chrząstki nalewkowate i chrząstki dodatkowe,

·        Wewnętrzne i zewnętrzne więzadła i błony łączące chrząstki,

·        Dla celów klinicznych krtań dzieli się na 3 piętra:

o       Nagłośnia,

o       Głośnia,

o       Podgłośnia,

·        Przestrzeń nadgłośniowa (krtaniowa powierzchnia nagłośni, fałd nalewkowo – nagłośniowy, nalewka),

·        Przestrzeń głośniowa (głośnia, kieszonka krtaniowa, fałd kieszonki),

·        Przestrzeń podgłośniowa (ku dołu od dolnego brzegu chrząstki pierścieniowatej),

·        Zachyłki gruszkowate należą do gardła tylnego,

·        W skład struny głosowej wchodzi więzadło głosowe, mięsień głosowy i podtrzymująca je błona śluzowa,

·        Od góry krtań ograniczona jest wolnym brzegiem nagłośni, fałdem nalewkowo – nagłośniowym i wcięciem między – nalewkowym,

·        Od doły dolny brzeg chrząstki pierścieniowatej stanowi połączenie z tchawicą,

·        Chrząstka tarczowata łączy się z pierścieniowata stawem, w którym ruchy są wahadłowe i lekko ślizgające,

·        Mięśnie więzadła i błony pomiędzy chrząstkami umożliwiając czynnościowo ważne ruchy . . .

Przestrzeń nagłośniowa:

·        Krtaniowa powierzchnia nagłośni,

·        Fałd nalewkowo – nagłośniowy,

·        Nalewka,

Przestrzeń głośniowa:

·        Fałd głosowy i 1 cm ku dołowi,

Przestrzeń podgłośniowa:

·        Ku dołowi do dolnego brzegu chrząstki pierścieniowatej,

Przestrzeń przezgłośniowa:

·        Głośnia + kieszonka krtaniowa + fałd kieszonki,

Błony krtaniowe:

·        Błona tarczowo – gnykowa z otworem dla tętnicy i żyły krtaniowej górnej i gałązek wewnętrznych nerwu krtaniowego górnego, zaopatrującego czuciowo krtań powyżej strun głosowych,

·        Błona pierścienno – tarczowa, miejsce, w którym drogi oddechowe leżą najbliżej skóry – konikotomia,

·        Więzadło pierścienno – tchawicze, które przytwierdza krtań do tchawicy,

Czynność mięśni krtani:

·        Otwarcie głośni, odwiedzenie fałdów głosowych (mięsień pierścienno – nalewkowy tylny)

·        Zamknięcie głośni, przywiedzenie fałdów głosowych (mięśnie: pierścienno – nalewkowy boczny, nalewkowo – poprzeczny, tarczowo – nalewkowy część boczna)

·        Napięcie fałdów głosowych (mięśnie: pierścienno – tarczow, tarczowo – nalewkowy część przyśrodkowa),

Unerwienie krtani:

·        Pochodzi od nerwu krtaniowego górnego i nerwów krtaniowych wstecznych, odchodzących od nerwu błędnego,

·        Nerw krtaniowy górny dzieli się na gałąź wewnętrzną – czuciową (zaopatruje wnętrze krtani, aż do głośni), gałąź zewnętrzną – ruchową (zaopatruje zewnętrzny mięsień pierścienno – tarczowy),

·        Nerw krtaniowy wsteczny zaopatruje ruchowo pozostałą wewnętrzną błonę mięśniową krtani po tej samej stronie i mięsień między – nalewkowy po stronie przeciwnej, dodatkowo zaopatruje czuciowo błonę śluzową,

Unaczynienie krtani:

·        Okolicy nadgłośniowej – od tętnicy krtaniowej górnej odchodzącej od tętnicy szyjnej zewnętrznej,

·        Okolicy podgłośniowej – od tętnicy krtaniowej dolnej, odchodzącej od pnia tarczowo – szyjnego tętnicy podobojczykowej,

·        Odpływ żylny – od żyły krtaniowej górnej (od żyły szyjnej wewnętrznej) i żyły krtaniowej dolnej (od żyły ramienno – głowowej),

Odpływ chłonny krtani:

·        Struna głosowa nie ma naczyń chłonnych,

·        Przestrzeń nadgłośniowa – ma bardzo dużo naczyń chłonnych w linii pośrodkowej krtani można znaleźć poziome połączenia naczyń chłonnych odpowiedzialnych za obustronne i przeciwstawne przerzuty nowotworów,

·        Okolica podgłośniowa – mniejsza ilość naczyń chłonnych, spływ do węzłów przed – tchawiczych i około – tchawiczych, przytchawiczych i śródpiersiowych.

NOWOTWORY NIEZŁOŚLIWE.

Polip struny głosowej:

·        Objawy – chrypka, afonia, ataki kaszlu,

·        Przyczyny – nadużywanie głosu, czynniki wyzwalające zapalenie krtani,

·        Rozpoznanie – laryngoskopia pośrednia,

·        Leczenie – mikrochirurgiczne usunięcie wewnątrz – krtaniowo z badaniem histopatologicznym,

Obrzęk Reinckiego:

·        Objawy – chrypka obniżenie głosu, czasem duszność,

·        Patogeneza – nadmierny wysiłek głosowy, palacze,

·        Rozpoznanie – laryngoskopia pośrednia, obrzęk na całej długości struny na szerokiej podstawie,

·        Leczenie – mikrochirurgia dekortykacja PRZESTRZEŃ REINCKIEGO!!!

Brodawczaki krtani: (typ młodzieńczy – nie ulega zwykle metaplazji, ale są nawroty, typ dorosły – stan przed – rakowy)

·        Objawy – chrypka, niedrożność oddechowa,

·        Patogeneza – etiologia wirusowa, postać młodzieńcza może zanikać samoistnie, u dorosłych stan przed – rakowy,

·        Rozpoznanie – laryngoskopia pośrednia i badanie histopatologiczne, mogą być uszypułowane, rozsiane, pojedyncze, o strukturze ziarnistej, morowata,

·        Leczenie – samoistna regeneracja rzadko, mikrochirurgia laserowa, tracheostomia zakazana!!!

Torbiele zastoinowe:

·        Objawy – bezobjawowo, wrażenie kulki, dysfagia, duszność,

·        Patogeneza – torbiele wywodzą się z gruczołów śluzowych, umiejscawiają się w fałdzie kieszonki, kieszonce, nagłośni, fałdzie nalewkowo – nagłośniowym,

·        Leczenie – mikrochirurgia – usunięcie,

Chrzęstniaki:

·        Objawy – chrypka, duszność, zaburzenia połykania, uczucie kulki,

·        Patogeneza – często wyrastają z chrząstki pierścieniowatej, rosną powoli,

·        Rozpoznanie – laryngoskopia pośrednia,

·        Leczenie – chirurgiczne,

Leukoplakia:

·        Rogowacenie nabłonka wielowarstwowego płaskiego, który w warunkach fizjologicznych nie rogowacieje – jest stanem przed – rakowym,

·        Wymaga diagnostyki histopatologicznej,

·        Czasem wystarcza usunięcie bez marginesu, gdy jest duża dysplazja – duży margines,

Dysplazja – termin histopatologiczny, określający zmiany nabłonkowe o potencjalnej możliwości ewolucji w kierunku raka inwazyjnego.

Dysplazje dzielimy na:

·        Prostą – klinicznie zmiana nie złośliwa,

·        Średniego stopnia – zmiana przedrukowa,

·        Dużego stopnia – zmiana przed-rakowa – rak śródbłonkowy,

Leukoplakia, dysplazja,carcinoma in situ:

·        Objawy – chrypka, uczucie ciała obcego w gardle,

·        Patogeneza – toksyny egzogenne – palenie tytoniu, ryzyko rośnie dodatkowo przy nadużyciu alkoholu, czy napromieniowaniu,

·        Leukoplaki ognisko – białawy nalot,

NOWOTWORY ZŁOŚLIWE KRTANI.

Rak krtani:

·        Stanowi około 40 – 45% raków głowy i szyi,

·        Występuje najczęściej pomiędzy 45 – 75 rokiem życia, ostatnio granica wiekowa obniża się (ok. 35),

·        Występuje u mężczyzn 10x częściej niż u kobiet,

·        Objawy – chrypka jest pierwszym i głównym objawem, gdy nowotwór obejmuje głośnię – uczucie ciała obcego, odkrztuszanie, ...