LISTY DO KORYNTIAN.pdf

William Barclay

LISTY

DO KORYNTIAN

Poznań 2002

Tłumaczył: Konstanty Wiazowski

Wydanie poprzednie ukazało się nakładem

Wydawnictwa „Słowo Prawdy” w 1979 r.

Redakcja: Adam Ciorga

WPROWADZENIE DO

LISTÓW DO KORYNTIAN

Wielkość Koryntu

Już pierwszy rzut oka na mapę Grecji przekonuje, że Korynt miał bar-

dzo dogodne położenie geograficzne. Południową część tego kraju stano-

wi niemal wyspa. Od zachodu Zatoka Sarońska głęboko wrzyna się w ląd,

a od wschodu – Zatoka Koryńska. Jedynym łącznikiem obydwu części

Grecji jest mały przesmyk o szerokości sześciu kilometrów: I właśnie na

tym wąskim przesmyku położony jest Korynt. Tak dogodne usytuowanie

uczyniło z tego miasta jeden z największych ośrodków handlowych w sta-

rożytnym świecie. Wszystkie szlaki komunikacyjne z północy na południe

prowadziły przez Korynt. Wszyscy podróżujący z Aten i północnych kra-

in Grecji do Sparty i Peloponezu musieli przechodzić przez Korynt, po-

nieważ znajdował się on na małym przesmyku łączącym północ z połu-

dniem.

Przez Korynt prowadziły szlaki komunikacyjne nie tylko z północy na

południe, ale jednocześnie ze wschodu na zachód. Najbardziej wysunię-

tym na południe Grecji był przylądek Malea, który dzisiaj nazywa się

przylądkiem Matapan. Było to bardzo niebezpieczne miejsce do żeglowa-

nia i stąd przepłynięcie obok przylądka Malea w starożytności znaczyło

tyle samo co przepłynięcie obok przylądka Horn w czasach późniejszych.

Grecy mieli dwa powiedzenia, które w bardzo wyraźny sposób podkreśla-

ły niebezpieczeństwo podróży wokół przylądka Malea: „Kto płynie wokół

Malea, niech najpierw zapomni o swoim domu” i „Kto płynie wokół Ma-

lea, niech najpierw sporządzi testament”. Starając się ominąć to niebez-

pieczne miejsce marynarze obierali inną drogę. Wpływali do Zatoki Sa-

rońskiej, a gdy statki były nieduże, wyciągali je z wody i na wałkach prze-

taczali przez wąski przesmyk na drugą stronę. Przesmyk ten właściwie na-

zywał się Diolkos , co znaczy miejsce przeciągania w poprzek. To samo

pojęcie zawiera się w nazwie szkockiej miejscowości Tarbert , czyli miej-

sce tak wąskie, że łodzie przeciągano tam z jednej zatoki do drugiej. Jeżeli

było to rzeczą niemożliwą ze względu na wielki ciężar statku, wtedy tra-

garze przenosili ładunek i po drugiej stronie przesmyku ładowali do inne-

go statku. Pokonanie tego sześciokilometrowego odcinka, obecnie istnie-

jącym tam kanałem korynckim, zaoszczędzało ponad trzysta kilometrowy

rejs wokół przylądka Malea, najniebezpieczniejszego przylądka na Morzu

Śródziemnym. Łatwo wyobrazić sobie jak wielkim ośrodkiem finanso-

wym musiał być Korynt. Tędy musiał przechodzić każdy udający się z

północy na południe Grecji, tędy też prowadziły szlaki handlowe ze

wschodu na zachód całego świata śródziemnomorskiego. Wokół Koryntu

powstały trzy inne miasta: Lacheum na zachodnim brzegu przesmyku,

Kenchrea na wschodnim brzegu, a niedaleko od niej Schoenus. Farrar pi-

sze: „Przedmioty zbytku wkrótce znalazły się na rynkach odwiedzanych

przez wszystkie narody cywilizowanego świata – arabski balsam, fenickie

daktyle, libijska kość słoniowa, babilońskie dywany, cylicyjska koźla

sierść, likaońska wełna, frygijscy niewolnicy”. Korynt, jak powiada Far-

rar, był targowiskiem próżności starożytnego świata. Jedni nazywali go

mostem Grecji, a inni klubem Gracji. Mówi się, że jeżeli ktoś przez dłuż-

szy czas przebywa na Piccadilly Circus, to ma możliwość spotkać tam

obywateli różnych krajów. Korynt był właśnie takim Piccadilly Circus

śródziemnomorskiego świata. Należy jeszcze dodać, że w Koryncie odby-

wały się zawody istmijskie, które w starożytnym świecie zajmowały dru-

gie miejsce po zawodach olimpijskich. Korynt był bogatym i gęsto zalud-

nionym miastem, będącym największym ośrodkiem handlowym starożyt-

nego świata.

Niegodziwość Koryntu

Istniała też i druga strona Koryntu. Był miastem słynącym z handlu, a

jednocześnie z niemoralnego życia. Słowo koryntiazestai , żyć jak Koryn-

tianin, stało się częścią języka greckiego i oznaczało życie w pijaństwie i

rozwiązłości moralnej. Słowo to przeniknęło do języka angielskiego i

dawniej oznaczało młodych, pochodzących z bogatych domów podrost-

ków, którzy prowadzili beztroski i buntowniczy sposób życia. Aelian, pi-

sarz grecki powiada, że w sztukach greckich Koryntianin zawsze był

przedstawiany w stanie nietrzeźwym. Samo słowo Korynt było synoni-

mem rozpusty. Zło na terenie Koryntu pochodziło z jednego źródła, o któ-

rych wiedział cały ówczesny cywilizowany świat. Nad przesmykiem

wznosiło się wzgórze Akropolu, a na nim stała wielka świątynia Afrodyty,

bogini miłości. Służyło tam tysiąc kapłanek, uprawiających nierząd reli-

gijny, które każdego wieczoru schodziły z Akropolu, by na ulicach Ko-

ryntu oddawać się niemoralnym występkom. Później pojawiło się wśród

Greków powiedzenie: „Nie każdy może pozwolić sobie na podróż do Ko-

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: