NADCIŚNIENIE TĘTNICZE-WYKŁAD.doc

NADCIŚNIENIE TĘTNICZE

·         Jedna z najczęstszych chorób powszechnie występujących,

·         Stanowi duży problem społeczny,

·         Jeżeli nie udaje się ustalić przyczyny nadciśnienia – nadciśnienie pierwotne,

·         Przyczyna nadciśnienia poznana – nadciśnienie wtórne.

PODZIAŁ ETIOLOGICZNY NADCIŚNIENIA:

I.                    Nadciśnienie pierwotne, nadciśnienie samoistne, choroba nadciśnieniowa.

II.                  Nadciśnienie wtórne:

A.    Nadciśnienie nerkopochodne:

1.     Jednostronne choroby nerek:

a)     zapalenie odmiedniczkowe,

b)     mechaniczne zaburzenia nerkowego przepływu krwi (zwężenie tętnicy nerkowej, zawał nerki, tętniak tętniczo-żylny, uraz nerki, ucisk naczyń),

c)     dysplazja nerki,

d)     nadnerczak,

e)     nerka torbielowata,

f)       zastój moczu (wodo i roponercze, przerost gruczołu krokowego, zwężenia),

g)     gruźlica nerki

2.     Obustronne choroby nerek:

a)     ostre zapalenie kłębuszkowi,

b)     przewlekłe zapalenie kłębuszkowi,

c)     zapalenie odmiedniczkowe,

d)     kolagenozy,

e)     neuropatia ciążowa,

f)       skrobawica nerek,

g)     skaza moczanowa,

h)     ziarniniak Wegenera.

B.    Nadciśnienie w chorobach gruczołów dokrewnych:

1.Guz chromochłonny nadnerczy,

2. Pierwotny hiperaldosteronizm (Zespół Conna),

3. Zespół i choroba Cushinga,

4. Akromegalia.

C.    Nadciśnienie w chorobach układu krążenia:

1.     Miażdżyca tętnic,

2.     Koarktacja aorty,

3.     Niedomykalność zastawki półksiężycowatej aorty,

4.     Przetoki tętniczo-żylne,

5.     Krążenie hiperkinetyczne (nadczynność tarczycy, niedokrwistość, choroba beri-beri),

6.     Całkowity blok przedsionkowo-komorowy.

D.    Nadciśnienie w chorobach układu nerwowego:

1.     Guzy mózgu,

2.     Urazy mózgu,

3.     Zapalenie wielonerwowe.

E.     Nadciśnienie jatrogenne:

1.     Doustne środki antykoncepcyjne,

2.     Aminy sympatykomimetyczne,

3.     Cyklosporyna A.

F.     Nadciśnienie wywołane mutacją grnów:

1.     Mutacje genu receptora mineralokortykoidów,

2.     Zespół Gordona,

3.     Zespół Liddle, a,

4.     Defekty sterydogenezy,

5.     Inne.

Podział nadciśnienia tętniczego według zaleceń WHO/ISH (1999), JNC VII (2003)

WHO – Światowa Organizacja Zdrowia,

ISH – Międzynarodowe Towarzystwo Nadciśnieniowe,

ESH – Europejskie Towarzystwo Nadciśnieniowe,

ESC – Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne,

JNC – Komitet do Spraw Profilaktyki, Wykrywanie, Diagnostyki i Leczenia Nadciśnienia Tętniczego.

Nadciśnienie pierwotne, nadciśnienie samoistne, choroba nadciśnieniowa.

Etiologia – nieznana, ok. 90% wszystkich przypadków nadciśnienia,

Czynniki ryzyka nadciśnienia tętniczego:

·         Obciążenie dziedziczne

·         Niekorzystny wpływ czynników środowiskowych: powtarzające się sytuacje stresowe, wyczerpująca praca, ciągły pośpiech, brak wypoczynku,

·         Nadmiar sodu w diecie,

·         Otyłość

OBRAZ KLINICZNY:

♥ dolegliwości są związane z narastaniem ciśnienia,

♥ poranne bóle głowy szczególnie w okolicy potylicy,

♥ szum w uszach,

♥ nadmierna pobudliwość, trudność koncentrowania się, kołatanie serca,

♥ objawy naczynioruchowe: rumień twarzy, szyi, klatki piersiowej, potliwość,

♥ napadowe bóle głowy połączone z nudnościami i wymiotami,

♥ zaburzenia wzroku.

PRZEBIEG CHOROBY - na podstawie wartości ciśnienia wyróżnia się 4 okresy choroby:

I okres – nadciśnienie łagodne:

♥ ciśnienie skurczowe 140-159 mm Hg,

♥ ciśnienie rozkurczowe 90-99 mm Hg,

♥ I okres cechuje się chwiejnością nadciśnienia, nadciśnienie pojawia się okresowo np. po emocjach.

II okres – nadciśnienie umiarkowane;

              ♥ ciśnienie skurczowe 160-179 mm Hg,

              ♥ ciśnienie rozkurczowe 100-109 mm Hg,

              ♥ nadciśnienie ma charakter stały,

III okres – nadciśnienie ciężkie;

              ♥ ciśnienie skurczowe 180-209 mm Hg

              ♥ ciśnienie rozkurczowe 110-119 mm Hg

              ♥ występują zmiany narządowe:

·         Przerost lewej komory serca,

·         Objawy miażdżycy tętnic wieńcowych i obwodowych,

·         Uszkodzenie nerek,

IV okres – nadciśnienie bardzo ciężkie:

              ♥ ciśnienie skurczowe > 210 mm Hg

              ♥ ciśnienie rozkurczowe >120 mmHg

              ♥ występują poważne powikłania:

·         Krwotoki mózgowe,

·         Zawał serca,

·         Ciężka niewydolność wieńcowa,

·         Niewydolność nerek.

Każdy rodzaj nadciśnienia może przejść w postać nadciśnienia złośliwego (hipertonia maligna).

              ♥ ciśnienie rozkurczowe > 120-130 mmHg.

              ♥ zmiany na dnie oka odpowiadające III i IV okresowi choroby,

              ♥ szybko postępujące zmiany narządowe zwłaszcza ze strony OUN,

              ♥ niewydolność nerek,

ODLEGŁE SKUTKI NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO:

Układ krążenia:             

♥ przerost lewej komory serca,

                                          ♥ choroba niedokrwienna serca, zawał serca,

                                          ♥ niewydolność serca,

                                          ♥ zaburzenia rytmu serca,

Ośrodkowy układ nerwowy:

                              ...