Składka ubezpieczeniowa.pdf

(139 KB) Pobierz
JA: Każdy z nas podlega jakiejś formie ubezpieczenia np. ubezpieczeniu zdrowotnemu,
wypadkowemu, ubezpieczamy swoje majątek, lecz aby zapewnić sobie tego rodzaju ochronę
musimy odprowadzić pewną kwotę nazywaną składką.
Składka ubezpieczeniowa jest to udział ubezpieczającego w tworzeniu funduszu, który
służy ubezpieczycielowi na pokrycie należnych odszkodowań i świadczeń związanych z
prowadzeniem działalności ubezpieczeniowej. Jest to należność, którą ubezpieczający lub
ubezpieczony jest zobowiązany zapłacić zakładowi ubezpieczeń za świadczenie ochrony
ubezpieczeniowej w ciągu określonego okresu ubezpieczenia.
Wysokość tej składki ustalana jest najczęściej na podstawie stopy składki, będącej określonym
ułamkiem sumy ubezpieczenia (wyrażonej w procentach lub promilach), lub ryczałtowo. Sposoby
ustalania składki ubezpieczeniowej w ubezpieczeniach osobowych i gospodarczych (majątkowych)
znacznie różnią się między sobą. W ubezpieczeniach osobowych znaczna część składek, zostaje przez
dłuższy czas w dyspozycji towarzystwa ubezpieczeniowego i może być lokowana aby przynosić
dochody ubezpieczycielowi, co ma wpływ na zmniejszenie wysokości składki.
Kwota składki ubezpieczeniowej uzależniona jest od
rodzaju ubezpieczenia,
wartości sumy ubezpieczenia,
długości jego trwania,
a także od
Û płci,
Û wieku
Û aktualnego stanu zdrowia.
Składkę można wpłacić w całości jednorazowo w chwili zawarcia umowy ubezpieczenia
lub rozłożyć ją na raty w cyklu rocznym, kwartalnym lub miesięcznym.
Funkcje składki ubezpieczeniowej
stanowią udział ubezpieczającego w funduszu ubezpieczeniowym
stanowią podstawowe źródło przychodów firmy ubezpieczeniowej
stwarzają możliwość wypłaty odszkodowań i świadczeń
są ceną za udzieloną ochronę ubezpieczeniową czyli stanowią ekwiwalent odszkodowań i
świadczeń
stanowią dla ubezpieczyciela zobowiązania do wypłaty należnych odszkodowań i świadczeń
są czynnikiem konkurencyjności ubezpieczyciela
w ubezpieczeniach życiowych mogą pełnić funkcję oszczędnościową
stymulują do ograniczenia zagrożeń przedmiotu ubezpieczenia
Piotrek: główny podział na składki netto i brutto a oprócz niego są również podziały
Rodzaje składek:
·
Określenie dla składek, które dotyczą umów ubezpieczenia na dany rok kalendarzowy, np. z
ubezpieczeń obowiązkowych, albo dla składek z umów ubezpieczeń zawartych w danym roku
obrotowym, zapisanych (przypisanych) w dokumentach księgowych, jako należności
finansowe ubezpieczyciela za dany rok obrachunkowy.
·
Składka, albo rata składki z tytułu umowy ubezpieczenia, wpłacona bezpośrednio do kasy
ubezpieczyciela, do rąk pośredników agentów ubezpieczeniowych, przekazana na konto
ubezpieczyciela, albo potrącona z wypłaconych odszkodowań i świadczeń. Globalna suma
składek zainkasowanych w danym roku obrachunkowym nie jest równa globalnej sumie
składek przypisanych.
·
Składka przypisana w okresie sprawozdawczym pomniejszona o stan rezerwy składek na
koniec okresu sprawozdawczego i powiększoną o stan rezerwy składek na początek okresu
sprawozdawczego
·
Występuje w przypadku reasekurowania części ryzyka, jest to część składki odpowiadająca
ryzyku zatrzymanemu przez ubezpieczyciela
·
Występuje w przypadku reasekuracji i jest to pozostała część składki. Przejęta jest ona przez
reasekuratora
Całkowita cena usługi ubezpieczeniowej
Składki przypisane - obejmują kwoty składek:
·
1032286919.001.png
1. z tytułu umów ubezpieczenia należne w okresie sprawozdawczym niezależnie od tego, czy
kwoty te opłacono – w przypadku grup działu I,
2. należnych za cały okres odpowiedzialności niezależnie od jego długości, z tytułu zawartych w
okresie sprawozdawczym umów ubezpieczenia niezależnie od tego, czy kwoty te opłacono –
w przypadku grup działu II, o ile długość okresu odpowiedzialności jest określona,
3. z tytułu umów ubezpieczenia, należne w okresie sprawozdawczym niezależnie od tego, czy
kwoty te opłacono – w przypadku grup działu II, o ile długość okresu odpowiedzialności nie
jest określona. [§ 2 ust. 1 pkt 6; 9 ]
JA przykłady składek netto i dalej od slajdu 10-11
Piotek 12 czyta pkt 1 ja powiem
Składka czysta
1. Zadaniem jej jest to, aby jej zbiór zapewniał środki na wypłatę świadczeń z danego portfela
ubezpieczeń. Jest to pierwsza ogólna zasada kalkulacji składki czystej. Pozostałe dwie zasady
określają sposób ustalania składki czystej dla konkretnego ubezpieczającego.
2. Ustalenie składki odpowiednio do wysokości spodziewanych świadczeń.
3. Ustalenie składki odpowiednio do wysokości ryzyka, tzw. Reguła proporcjonalności składki
do wysokości świadczeń mówiąca nam, że składka musi odpowiadać wysokości sumy sumie
ubezpieczenia. Wyższej sumie ubezpieczenia powinna odpowiadać wyższa składka.
Konsekwencją stosowania tej reguły wyliczenie stopy składki czystej przypadającej na
jednostkę sumy ubezpieczenia np. na każdy 1000zł
Piotek pkt 2 ja czytam itd
Franszyza stosowana jest w ubezpieczeniach majątkowych. Zastosowanie franszyzy obniża składkę
albo poprzez eliminację dużej liczby drobnych szkód, albo poprzez obniżenie kwoty każdego
ubezpieczenia.
Reasekuracja jeżeli ubezpieczyciel zamierza dokonać reasekuracji ryzyka, uwzględnia w kalkulacji
składki czystej ryzyko na udziale własnym. Oznacza to obniżenie przeciętnej szkody uwzględniającej
w kalkulacji składki i tym samym obniżenie składki. Jednak składka brutto zwiększona jest o koszty
reasekuracji. Końcowy efekt reasekuracji wylicza się, uwzględniając zapłatę składki reasekuracyjnej i
prowizji reasekuracyjnej.
Margines bezpieczeństwa (ang. Loading for contingencies - L) jest standardowym elementem składki
brutto. Stanowi konsekwencję tego, że wartość przyszłych szkód jest szacowana za pomocą metod
statystycznych. Dla ubezpieczenia zawsze istnieje ryzyko, że faktycznie szkody mogą być wyższe od
przewidywanych. Margines bezpieczeństwa jest dodatkowym buforem chroniącym przed tym
ryzykiem. Margines bezpieczeństwa uwzględnia bardziej cały portfel ubezpieczeń niż poszczególne
produkty.
Inflację uwzględnia się tylko, gdy w sposób istotny wpływa na realną wartość świadczenia. W
ubezpieczeniach krótkoterminowych ma ona mniejsze znaczenie. Niewielkie znaczenie ma także w
grupowych ubezpieczeniach na życie i w ubezpieczeniach powiązanych z jednostkami
inwestycyjnymi. Natomiast największe znaczenie ma w długookresowych ubezpieczeniach na
dożywocie i życie. Ubezpieczenia te zwykle przewidują waloryzację składki.
Przychód z inwestycji odgrywa kluczową rolę w ubezpieczeniach na życie z ustaloną sumą
ubezpieczenia. Jest integralną częścią rachunku składki czystej. W niektórych krajach prawo reguluje
ustalenie zakładanej stopy zwrotu z inwestycji (stopy technicznej). W Polsce nadzór określa
maksymalną stopę techniczną. W pozostałych ubezpieczeniach ubezpieczyciel może dzielić się
dochodem z inwestycji, obniżając składkę. Wzrost konkurencji po II wojnie światowej i dobra
koniunktura gospodarcza spowodowały, że ubezpieczyciele zakładali straty na rachunku technicznym
i pokrywali je z dochodów netto z inwestycji.
Prewencja – w ubezpieczeniach majątkowych ubezpieczyciele mają obowiązek prowadzenia
działalności prewencyjnej np. w ubezpieczeniach od ognia. Środki na tę działalność pozyskują z
narzutu kosztów prewencji na składkę czystą.
Narzuty kosztów działalności ubezpieczeniowej obejmują wszystkie koszty ponoszone przez
towarzystwo w związku z działalnością ubezpieczeniową; wyjątek mogą stanowić koszty związane z
roszczeniami. Główne kategorie kosztów ubezpieczeniowych to:
·
Koszty proporcjonalne, które są określane jako procent przypisu np. prowizje za akwizycję
·
Koszty stałe na polisę np. koszty druku, koszty ekspertyz, których kwotę na polisę można
wyliczyć
Koszty ogólne jako kwota Lu procent przypadający na polisę danej linii produktowej.
Koszty ogólne mogą najpierw podzielone na poszczególne linie produktywne. Koszty stałe na polisę
są ustalane dla danej linii produktywnej, ze względu na specyficzne wymagania produktu (np. pełen
underwriting).
Marża zysku – przedsiębiorstwo ubezpieczeniowe (urządzenie zarobkowe) istnieje, gdyż są
inwestorzy, którzy oczekują dochodu z inwestycji w to przedsięwzięcie. Składka powinna więc
zapewnić zysk taki, jaki można uzyskać z lokat o niskim ryzyku plus oczekiwaną nadwyżkę, która
wynagrodziłaby ryzyko ponoszone w tej inwestycji. Zysk jest kalkulowany jako narzut na składkę.
Rynek. Podstawowym problemem podczas wyznaczania składki jest konkurencyjność. Składka zbyt
wysoka w stosunku do rynku może zmniejszyć sprzedawalność usługi. Trzeba jednak postępować
ostrożnie, gdyż nie chodzi o to czy jest ona najniższa na rynku, ale czy przy zwykle małej
przejrzystości rynku ubezpieczeń oferowana składka zapewnia zbyt i przyniesie optymalne zyski
inwestorom (a w TUW nie doprowadzi ona do strat). W sytuacji, gdy tylko obniżką składki można
uratować zbyt, trzeba się zastanowić jakie będą skutki zmniejszenia przychodów z produktu na
pokrycie kosztów ogólnych i jaka jest możliwość podniesienia cen innych produktów. Zmniejszenie
marży oczekiwanego zysku trzeba rozpatrzyć łącznie z marginesem bezpieczeństwa, który stanowi
zwykle źródło zwiększające zyskowność produktu, jeśli nie nastąpią odchylenia negatywne szkód lub
świadczeń.
Piotrek slajd 13
I.
·
Reguła równowagi składek i świadczeń nazywana podstawową regułą równowagi
finansowej zakładu ubezpieczeń, oznacza konieczność zagwarantowania równowagi
pomiędzy funduszem ubezpieczeniowym z jednej strony a wypłatami świadczeń i
odszkodowań z drugiej strony. Reguła ta nie przesądza jednak o charakterze repartycji
obciążeń na poszczególnych członków wspólnoty ryzyka.
Reguła proporcjonalności składek i świadczeń oznacza konieczność zachowania
odpowiedniej relacji pomiędzy składką a oczekiwanym świadczeniem ubezpieczeniowym. W
praktyce oznacza to, że wysokość składki jest funkcją wysokości sumy ubezpieczenia. Im
wyższa jest suma ubezpieczenia ceteris paribus tym wyższy powinien być poziom wnoszonej
składki.
II.
III.
Reguła równowartości składek i świadczeń – (zwana też zasadą składki sprawiedliwej),
oznacza konieczność zapewnienia odpowiedniej relacji pomiędzy obciążeniem finansowym
poszczególnych członków wspólnoty ryzyka a rozmiarami ryzyka wniesionego przezeń do
wspólnoty ubezpieczeniowej. Oznacza więc konieczność stosowania zasady indywidualizacji
obciążeń w postaci składki. Pełna indywidualizacja składki następuje przy metodzie stawki
zróżnicowanej, co zakłada przeprowadzenia ścisłej klasyfikacji ubezpieczonych ryzyk.
jaMetody ustalania składki:
·
Stosowana rzadko, ze względu na wysokie koszty techniczne, najczęściej do ryzyk nie
mających charakteru masowego. Zapobiega zjawisku antyselekcji (koncentracji wysokich
ryzyk w portfelu) ryzyka, ucieczce z portfela lepszych ryzyk. Zazwyczaj dotyczy ubezpieczeń
dobrowolnych.
Ja 14 slajd
·
Składka kalkulowana jest na jednakowym poziomie dla każdego rodzaju ryzyka niezależnie
od jego wysokości, co gwarantuje prostotę techniczną obliczeń. Konsekwencją prostoty jest
możliwość wystąpienia antyselekcji ryzyk. Zazwyczaj jest stosowane w odniesieniu do
ubezpieczeń obowiązkowych (ze względu na ich masowość).
·
Metoda powstała w wyniku próby połączenia zalet metod wymienionych powyżej. Polega na
podziale ryzyk na mniejsze klasy w obrębie których stosuję się metodę stawki przeciętnej.
Piotek: Systemy ustalania wysokości składki:
A. System repartycji (system składki płatnej z dołu).
System składki opartej na repartycji, zwany inaczej systemem składki płatnej z dołu, polega
na ustalaniu jej wysokości na podstawie rzeczywistego zapotrzebowania wywołanego przez
zdarzenia losowe w pewnym okresie, zwanym okresem ubezpieczeniowym, wynoszącym
zazwyczaj jeden rok.
Zaleta: dokładne rozłożenie ciężaru ubezpieczenia, nie ma niebezpieczeństwa uiszczania
składki nadmiernej.
Wada: niemożność ustalenia ceny ochrony ubezpieczeniowej w momencie nabywania.
Stosuje się najczęściej w towarzystwach ubezpieczeń wzajemnych, ubezpieczeniach na życie.
B. System składki ubezpieczeniowej.
System składki z góry oznaczonej, zwany systemem składki stałej, opiera kalkulację składek
ubezpieczeniowych nie na zapotrzebowaniu rzeczywistym lecz prawdopodobnym. Bazuje na
przypuszczalnym przebiegu zdarzeń losowych w okresie ubezpieczeniowym.
Zaleta: Cena ubezpieczenia jest znana w momencie jego zawierania.
Wady: rozłożenie ciężaru ubezpieczenia może być nieadekwatne do rzeczywistych zdarzeń,
istnieje niebezpieczeństwo uiszczenia składki nadmiernej lub zbyt niskiej.
Piotrek slajd 16 do końca pkt 3
1) Wysokość składek
Wysokości składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe wyrażone są w formie
stopy procentowej, jednakowej dla wszystkich ubezpieczonych. Stopa procentowa składki na
ubezpieczenie wypadkowe jest natomiast zróżnicowana dla poszczególnych płatników
składek i ustalana w zależności od poziomu zagrożeń zawodowych i skutków tych zagrożeń.
Zasady różnicowania stopy procentowej składek na ubezpieczenie wypadkowe określa ustawa
o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych i
rozporządzenie w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie
społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, w zależności od zagrożeń
zawodowych i ich skutków.
2) Wysokość składek na ubezpieczenia społeczne
Emerytalne - 19,52 proc. podstawy wymiaru
Rentowe - 13 proc. podstawy wymiaru
Chorobowe - 2,45 proc. podstawy wymiaru
Wypadkowe - od 1.04.2006 r. – od 0,90 do 3,60 proc. podstawy wymiaru
3) Opłacanie i finansowanie składek
Składki są opłacane przez płatników składek. Kto jest płatnikiem składek na ubezpieczenia
społeczne za danego ubezpieczonego, wynika z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych,
np. za pracownika składki opłaca pracodawca, natomiast osoba prowadząca pozarolniczą
działalność opłaca składki sama za siebie.
Podstawowe zasady (od których są wyjątki) finansowania składek są następujące:
* składki na ubezpieczenie emerytalne finansują z własnych środków, w równych częściach,
ubezpieczony i płatnik składek,
* składki na ubezpieczenia rentowe finansują z własnych środków, w równych częściach,
ubezpieczony i płatnik składek,
* składki na ubezpieczenie chorobowe finansują z własnych środków ubezpieczeni,
* składki na ubezpieczenie wypadkowe finansują z własnych środków płatnicy składek,
* osoby, które są płatnikami składek na własne ubezpieczenia, finansują z własnych środków
całość należnych składek na ubezpieczenia społeczne.
Składki na ubezpieczenia społeczne trafiają na prowadzone przez ZUS dla każdego
ubezpieczonego konto. Część składki na ubezpieczenie emerytalne finansowana przez
ubezpieczonego (9,76 proc.) jest w całości przekazywana do ZUS albo dzielona między fundusz
emerytalny a wybrany przez ubezpieczonego otwarty fundusz emerytalny. Podział składki i
odprowadzenie do otwartego funduszu emerytalnego (7,3 proc.) jest obowiązkowy dla
ubezpieczonych urodzonych po 31 grudnia 1968 r., a dobrowolny dla osób urodzonych w latach
1949–1968.
Anna:
4) Termin opłacania składek
Składki na ubezpieczenia społeczne za dany miesiąc muszą być opłacone nie później niż:
do 10 dnia następnego miesiąca – dla osób fizycznych opłacających składkę wyłącznie za siebie,
* do 5 dnia następnego miesiąca – dla jednostek budżetowych, zakładów budżetowych i
gospodarstw pomocniczych,
* do 15 dnia następnego miesiąca – dla pozostałych płatników.
Twórcy i artyści opłacają składki za okres wykonywania działalności twórczej lub artystycznej
przed dniem wydania decyzji Komisji do Spraw Zaopatrzenia Emerytalnego Twórców w terminie
opłacania składek za miesiąc, w którym otrzymali decyzję.
5) Podstawa wymiaru składek
Składki na ubezpieczenia społeczne stanowią określony procent podstawy wymiaru, a ta jest
różna w przypadku poszczególnych ubezpieczonych. Zasady ustalania podstawy wymiaru
składek określone zostały w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. Na przykład, dla
pracowników podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i
wypadkowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od
osób fizycznych (w podstawie nie uwzględnia się jednak wynagrodzenia za czas niezdolności
do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków, a
także przychodów wymienionych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia
18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na
ubezpieczenia emerytalne i rentowe – Dz.U. nr 161, poz. 1106 z późn. zm.).
Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest limitowana w skali
roku – nie może być wyższa od kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego
przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok
kalendarzowy. Od nadwyżki ponad tę kwotę składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
nie są pobierane. Ograniczenie to nie dotyczy podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie
chorobowe i wypadkowe. Jednak dla osób, które podlegają ubezpieczeniu chorobowemu
dobrowolnie (np. zleceniobiorcy, dla których umowa zlecenia jest jedynym źródłem
Zgłoś jeśli naruszono regulamin