Wyróżnia się cztery odmienne sposoby indywidualnego podejmowania decyzji. Podstawą jest stwierdzenie, że ludzie różnią się pod dwoma względami. Pierwszy to sposób myślenia. Niektórzy są logiczni i racjonalni. Niektórzy zaś intuicyjni i twórczy. Drugi wzgląd dotyczy tolerowania wieloznaczności przez daną osobę. Niektórzy odczuwają silną potrzebę minimalizowania niejednoznaczności informacji, inni potrafią jednocześnie przetwarzać wiele myśli. Kiedy naniesie się te dwa wymiary na wykres otrzymujemy cztery style podejmowania decyzji:
· dyrektywny
· analityczny
· koncepcyjny
· behawiorystyczny
· Ludzie o dyrektywnym stylu podejmowania decyzji cechują się niską tolerancją wobec niejednoznaczności i dążą do racjonalności; są sprawni i logiczni. Jednakże troska o sprawność prowadzi do podejmowania decyzji przy dysponowaniu minimalną ilością informacji i do oceniania niewielu możliwości. Ludzie typu dyrektywnego szybko podejmują decyzję i skupiają uwagę na najbliższej przyszłości.
· Ludzie typu analitycznego cechują się znacznie większą tolerancją wobec niejednoznaczności niż decydenci typu dyrektywnego. Pragną większej ilości informacji i rozważają większą liczbę możliwości niż ci ostatni. Kierowników analitycznych najtrafniej można określić jako decydentów rozważnych, umiejących sobie radzić z nowymi sytuacjami albo się do nich dostosowywać.
· Osoby o stylu koncepcyjnym mają bardzo szerokie spojrzenie i rozważają wiele możliwości. Skupiają uwagę na długich okresach i potrafią wyszukiwać twórcze rozwiązania problemów.
· Ludzie o stylu behawiorystycznym to decydenci, którzy potrafią współpracować z innymi. Troszczą się o osiągnięcia kolegów i podwładnych. Chętnie przyjmują propozycje innych i korzystają z narad do komunikowania się. Takie osoby unikają konfliktów i pragną akceptacji.
Zdefiniowaniu własnego stylu podejmowania decyzji służy poniższy kwestionariusz.
Kwestionariusz stylów podejmowania decyzji przez młodzież*[1]
Instrukcja
1. Kwestionariusz dotyczy sytuacji związanych z Twoją przyszłą pracą. Zawiera opisy typowych decyzji podejmowanych w środowisku zawodowym
2. Poszczególnym twierdzeniom kwestionariusza przypisz odpowiednie liczby (rangi):
8 – kiedy dane twierdzenie opisuje Cię najlepiej
4 – kiedy dane twierdzenie opisuje Cię w średnim stopniu
2 – kiedy dane twierdzenie opisuje Cię w niewielkim stopniu
1 – kiedy dane twierdzenie w ogóle Cię nie opisuje
3. Wpisz rangi w kratki obok twierdzeń
4. Rangi przypisane danej grupie twierdzeń nie mogą się powtarzać np. w grupie 1 może pojawić się następująca konfiguracja rang: 8 1 4 2
5. Przypisując rangi pomyśl jak w rzeczywistości zachowałbyś się w podobnej sytuacji
6. Wpisz pierwszą odpowiedź, która przychodzi Ci na myśl
7. Nie ma ograniczeń czasowych przy wypełnianiu tego Kwestionariusza, nie ma tutaj również dobrych lub złych odpowiedzi. Możesz także zmienić wcześniej przypisane rangi
8. Postaraj się odpowiadać biorąc pod uwagę Twoje preferencje a nie to, co sądzisz, że jest właściwym zachowaniem dla danej sytuacji
1
2
3
4
1.
Moim najważniejszym celem zawodowym jest:
uzyskanie pozycji i statusu
bycie najlepszym w swoim fachu
zdobycie wiedzy dotyczącej mojej pracy
bezpieczna praca
2.
Chciałbym wykonywać pracę:
techniczną i jasno zdefiniowaną
zróżnicowaną
dającą mi niezależność
w kontakcie z ludźmi
3.
Spodziewam się, że w przyszłości moi podwładni będą:
wydajni
wysoko kwalifikowani
zaangażowani i odpowiedzialni
podatni na sugestie i rady
4.
W mojej przyszłej pracy będę szukać:
praktycznych rezultatów
najlepszych rozwiązań
nowych pomysłów i idei
dobrych warunków
5.
Najlepiej porozumiewam się z innymi:
w kontaktach bezpośrednich – „twarzą w twarz”
na piśmie
poprzez dyskusję
w czasie formalnych zebrań i spotkań
6.
Kiedy coś planuję zwracam uwagę na:
bieżące problemy
realizację konkretnego celu
...
Aladarr