Christie Agata - Przeznaczenie.pdf - Christie Agatha - ssaaggaa

AGATHA CHRISTIE

PRZEZNACZENIE

PRZEŁOŻYŁA MONIKA STRUPIŃSKA

TYTUŁ ORYGINAŁU NEMESIS

PRZYGOTOWANIE

Jane Marple popołudniami zwykle zabierała się do czytania kolejnej

gazety. Pierwszą, jeśli oczywiście przychodziła na czas, czytała,

sącząc poranną herbatę. Pocztę dostarczano do jej domu każdego ranka.

Chłopiec, który ją roznosił, wybitnie niewłaściwie pojmował czas”

Często zresztą pojawiał się ktoś nowy zastępujący go. Każdy z nich

miał indywidualne podejście do geograficznego rozkładu tras. Może

urozmaicało im to monotonię pracy. Jednakże niektórzy odbiorcy,

przyzwyczajeni do wczesnego czytania gazet, jeszcze przed wyjściem do

pracy i wychwytywania co pikantniejszych szczegółów, denerwowali się,

gdy poczta nie przychodziła o właściwej porze. Aczkolwiek kobiety w

średnim wieku i starsze matrony, prowadzące raczej spokojne życie w

St.Mary Mead, nie miały nic przeciwko przeglądaniu prasy dopiero przy

śniadaniu.

Tego dnia Marple przejrzała pierwszą stronę, jak go nazwała,

dziennika „Wszystko i nic”. To ironiczne określenie miało swoje

uzasadnienie. Po zmianie właściciela gazety zniknęły z niej wszystkie

ważne doniesienia, może tylko z wyjątkiem pierwszej strony. Na

dalszych trzeba było ich żmudnie szukać. Marple, będąc osobą starej

daty, lubiła, gdy gazety informacyjne dostarczały przede wszystkim

informacji.

Skończywszy podwieczorek, Marple oddała się dwudziestominutowej

drzemce, zagłębiona w wysokim fotelu, specjalnie w tym celu

zakupionym, który doskonale zaspokajał potrzeby jej reumatycznego

krzyża. Następnie otworzyła Timesa. Te gazetę traktowała raczej jako

rozrywkę. Nie dlatego, że pismo to nie było już tym czym dawniej, ale

dlatego, że nie można było w nim nic znaleźć. Nie wystarczało

dokładne przestudiowanie pierwszej strony, żeby szybko trafić na

najbardziej interesujące artykuły. Teraz gazeta, która zdawałoby się,

szanowała czas, zawalona była niezwykłymi przerywnikami. Ni stad, ni

zowąd pojawiały się nagle dwie strony upstrzone zdjęciami, traktujące

całkowicie o podróżach na Capri. Obecnie znacznie więcej uwagi

poświęcano wydarzeniom sportowym. Nekrologi i kronika sądowa stały

się bardziej zrutynizowane. Wzmianki o narodzinach, zgonach i

ślubach, które dawniej przyciągały uwagę Marple ze względu na ich

centralne usytuowanie, powędrowały gdzieś dalej, jak ostatnio

zauważyła, na sam koniec gazety.

Marple zatrzymała się trochę dłużej przy wiadomościach z pierwszej

strony. Były one powieleniem tego, co czytała już w gazecie porannej,

no może tylko podane w bardziej dostojnym stylu. Przejrzała spis

treści: artykuły, komentarze, nauka, sport. Jak zwykle, zaczęła

czytać gazetę od ostatniej strony. Szybko przejrzała listę narodzin,

ślubów i zgonów, aby przejść następnie na stronę poświęconą

korespondencji z redakcjo, gdzie zawsze znajdowała coś zabawnego.

Następnie przejrzała wiadomości z domów aukcyjnych. Zwykle znajdował

się tam również krótki artykuł naukowy, ale Marple nigdy nie starała

się go czytać; rzadko kiedy mogła dopatrzyć się jakiegoś sensu. Znowu

przerzuciła kartki na ostatnią stronę i, jak zwykle, pomyślała: „To

przykre, niestety, że w naszym wieku interesujemy się już tylko

zgonami”.

Przejrzała też listę nowo narodzonych dzieci. Marple nie znała ich

nawet z imienia. Może, gdyby była kolumna poświęcona wnukom, Marple

mogłaby się mile zdziwić i wykrzyknąć: „Nie do wiary, Mary

Prendergast ma trzecią wnuczkę!” Ale i to było już chyba niemożliwe.

Szybko więc przebiegła wzrokiem przez śluby, gdyż córki czy synowie

jej starych przyjaciółek pobrali się już dawno. Dłużej zatrzymała się

przy zgonach, tak aby nie ominąć żadnego nazwiska: Alloway,

Angopastro, Arden, Barton, Bedshaw, Burgoweisser (ależ to niemieckie

nazwisko, a zdaje się, że pochodził z Leeds), Carpenter, Camperdown,

Clegg. Clegg? Czy to jeden z Cleggów, których znała? Nie, chyba nie.

Janet Clegg. Gdzieś w Yorkshire. McDonald, McKenzie, Nicholson,

Nicholson? Nie. Chyba to też nie ten, którego znała. Ogg, Ormerod.

„To pewnie jedna z ciotek” — pomyślała. Linda Ormerod. Nie,.tej nie

znała. Quantril? O Boże. To musi być Elizabeth! Osiemdziesiąt pięć

lat! Niesamowite. Sądziła, że umarła już kilka lat temu. Czyżby żyła

aż tak długo? Zawsze była taka delikatna. Nikt nie przypuszczał, że

dożyje tego wieku. Race, Radley, Rafiel. Rafiel? Zaraz, zaraz… To

nazwisko wydało się jej znajome. Belford Park, Maidstone. Nie, nie

mogła sobie przypomnieć takiego adresu. Nie składać kwiatów Jason

Rafiel. Tak, imię niezbyt popularne. Gdzieś je słyszała. Ross–

Perkins. To może być… nie, raczej nie. Ryland. Emily Ryland. Nigdy o

niej nie słyszała. Szczerze oddany mat i kochające dzieci — głosił

podpis. Tak, to bardzo miłe… albo bardzo smutne. Zależy, jak na to

spojrzeć.

Marple odłożyła gazetę. Leniwie przeglądając hasła krzyżówki,

zastanawiała się, dlaczego stale powraca jej na myśl nazwisko Rafiel.

— Przypomnę sobie — powiedziała Marple, znając już doskonale pracę

umysłu starszych ludzi — Na pewno sobie przypomnę. Wyjrzała przez

okno do ogrodu. Po chwili wróciła spojrzeniem do pokoju. Usilnie

starała się nie myśleć o ogrodzie. Swego czasu był on dla niej

źródłem wielkiej radości, ale też i wielkiej pracy przez wiele, wiele

lat.

Teraz, niestety, wskutek przewrażliwienia lekarzy, zabroniono jej

pracy w ogrodzie. Kiedyś próbowała złamać ten zakaz, ale w końcu

postanowiła postępować zgodnie z zaleceniami

Ustawiła fotel w taki sposób, aby wyglądanie przez okno było

utrudnione, ale możliwe, gdyby jednak zdecydowała się to uczynić.

Westchnęła, podniosła koszyk z wełną i wyciągnęła mały dziecinny

sweterek. Robótka była już na ukończeniu, zostały jeszcze tylko

rękawy. Najnudniejsza część: dwa rękawy, oba takie same. Tak, to

bardzo nużące.

Jaskrawa, różowa wełna. Różowa wełna! Chwileczkę, z czym to się

jej kojarzyło? Ależ tak! Z nazwiskiem z gazety. Różowa wełna,

błękitne morze. Morze Karaibskie, piaszczysta plaża, słońce, ona

robiąca na drutach i… ależ oczywiście! Pan Rafiel. To ta podróż na

Karałby, hotel St.Honore, zafundowana jej przez kuzyna Raymonda.

Pamięta jak Joan, jej kuzynka, upominała: „Ciociu Jane, tylko nie

wplącz się znowu w jakieś morderstwo. To nie służy twemu zdrowiu”.

Wcale nie chciała wplątywać się w żadne morderstwo, ale to po

prostu samo się jej zdarzało. To wszystko. Jakiś starszy major ze

sztucznym okiem nalegał, aby opowiedziała swoją długą i nudną

historię. Biedny major. Jak on się nazywał? Już zapomniała. Pan

Rafiel i jego sekretarka pani… pani Walters. Tak, Esther Walters i

jego masażysta Jackson. Wszystko sobie teraz przypomniała. Tak, tak.

Biedny pan Rafiel. Zdawał sobie sprawę, że niedługo umrze. Rozmawiał

z nią o tym. I tak żył dłużej, niż przewidywali lekarze. Był silnym,

upartym człowiekiem… i bardzo bogatym.

Marple rozmyślała, automatycznie poruszając drutami. Starała się

przypomnieć sobie wszystko, co miało związek z panem Rafielem. A był

to człowiek, którego trudno zapomnieć. Bez większych trudności mogła

przywołać w pamięci jego obraz. Tak, bardzo silna osobowość, trudny

człowiek, denerwujący, czasami szokująco niegrzeczny. Jednak nikt

nigdy nie czuł się urażony jego opryskliwością, ponieważ był bogaty

.O tak, bardzo bogaty. Towarzyszyli mu stale sekretarka i służący,

wykwalifikowany masażysta. Zawsze potrzebował kogoś do pomocy.

„Dziwny człowiek ten służący–pielęgniarz” — pomyślała Marple. Pan

Rafiel często bardzo źle się z nim obchodził. A on nie wydawał się

kiedykolwiek tym dotknięty. Oczywiście dlatego, że pan Rafiel był tak

bogaty. „Nikt nie zapłaciłby mu nawet połowy tego co ja — mawiał pan

Rafiel. — I on o tym wie. Ale trzeba przyznać, że dobrze wypełnia

swoje obowiązki”.

Marple zastanawiała się, czy Jackson (może Johnson) pracował dla

pana Rafiela do końca, czyli jeszcze gdzieś około roku. Roku i chyba

trzech, czy czterech miesięcy. Raczej nie. Pan Rafiel był człowiekiem

lubiącym zmiany. Ludzie szybko go nudzili swoimi twarzami, głosami,

zachowaniami. Marple doskonale to rozumiała. Ona czasem też to

odczuwała, na przykład w stosunku do swojej dawnej gosposi — miłej,

usłużnej kobieciny o miękkim szczebiotliwym głosiku, który

doprowadzał ją do szału.

— Och! — westchnęła — Co za ulga, że… o Boże, znowu zapomniałam

jej nazwiska. Bishop? Nie, oczywiście, że nie Bishop. Skąd mi to

przyszło do głowy? Ach, jakie to wszystko trudne!

Znowu pomyślała o panu Rafielu i o Johns…, ależ nie, to nie był

Johnson tylko Jackson, Arthur Jackson.

— Och! — westchnęła znowu. — Zawsze przekręcam nazwiska.

Oczywiście, miałam na myśli Knight, a nie Bishop. Dlaczego

pomyślałam, że nazywała się Bishop… Ach, no przecież, szachy! Figury

szachowe: konik i goniec*. Następnym razem nazwę ją pewnie Castle

albo Rook, chociaż nie była osobą zdolną do oszukiwania innych.*

Absolutnie nie. A jak się nazywała ta miła sekretarka pana Rafiela?

Ach tak, Esther Walters. Ciekawe, co się z nią dzieje? Czy otrzymała

coś w spadku? Przypuszczam, że tak. Pan Rafiel, jak pamiętam, coś o

tym wspominał… och, jak sprawy potrafią się gmatwać, gdy człowiek

stara się zapamiętać wszystko dokładnie! Pani Walters bardzo mocno

przeżyła to, co się wydarzyło na Karaibach, ale prawdopodobnie, już

doszła do siebie. Chyba była wtedy w domu. Mam nadzieję, że powtórnie

wyszła za mąż, za kogoś miłego, na kim można polegać. Aczkolwiek to

mało prawdopodobne. Esther Walters miała talent do wiązania się z

niewłaściwymi mężczyznami.

Marple wróciła myślami do pana Rafiela: Nie składać kwiatów. Nie

dlatego, że chciała sama wysłać mu kwiaty. Mógł wykupić wszystkie

szklarnie w Anglii, gdyby tylko chciał, poza tym nie byli w tak

zażyłych stosunkach. Nie byli nawet dobrymi znajomymi. Ich stosunki

można było określić jako partnerskie. Jakie tu pasuje słowo?

Sojusznicy? Tak, sojusznicy. Przez bardzo krótki czas, który

obfitował w emocjonujące wydarzenia. Był partnerem, którego warto

mieć. Wiedziała o tym dobrze, gdy wtedy, na Karaibach, biegła w

ciemna tropikalną noc i nagle wpadła na niego. Tak, pamięta, że miała

na sobie różowy wełniany szal zawiązany wokół głowy. Spojrzał na nią

i tylko się uśmiechnął. Później powiedziała coś, co go rozbawiło. Ale

pod koniec już się nie śmiał. Nie, zrobił to, co mu poradziła i w ten

sposób…

— Och! — westchnęła Marple. — To wszystko było takie podniecające,

naprawdę — myślała.

Nigdy o tym nie opowiedziała ani kuzynowi, ani drogiej Joan, gdyż

zrobiła to, przed czym ją stale ostrzegano. Potrząsnęła lekko głową.

— Biedny pan Rafiel. Mam nadzieję, że nie cierpiał — powiedziała

cicho.

Prawdopodobnie opiekowali się nim najlepsi lekarze, dawali środki

znieczulające, łagodząc ostatnie chwile cierpienia. Wtedy, na

Karaibach, męczył się strasznie. Ból go nie opuszczał. Dzielny

człowiek. Żałowała, że odszedł, bo chociaż by! niedołężny i w

podeszłym wieku, świat dużo stracił przez jego śmierć. Zastanawiała

się, jakim człowiekiem był w pracy. Na pewno bezwzględnym,

opryskliwym, władczym i agresywnym. Atakował wszystko i wszystkich,

ale mimo to był dobrym przyjacielem, a gdzieś głębiej, człowiekiem o

wielkiej wrażliwości, co starał się zresztą ukrywać. To mężczyzna,

którego podziwiała i szanowała. Miała nadzieję, iż nie żałował, że

umiera i opuszcza ten świat. Jego zwłoki pewnie ulegną kremacji i

zostaną złożone w jakimś pięknym marmurowym grobowcu. Nie wiedziała

nawet, czy był żonaty. Nigdy nie mówił ani o żonie, ani o dzieciach.

Samotnik. A może życie dostarczało mu tylu wrażeń, że nigdy nie

odczuwał samotności?

Siedziała tak dłuższy czas, wspominając pana Rafiela. Nigdy nie

myślała, że po powrocie do Anglii zobaczy go i rzeczywiście nigdy to

się nie stało. Jednocześnie w jakiś dziwny sposób był jej bliski. Czy

przez to, że wspólnie uratowali komuś życie? A może łączyła ich inna

więź?

— Czyżby… — uświadomiła sobie nagle. — Czyżby więzią łączącą nas

była bezwzględność? Czy Jane Marple kiedykolwiek była bezwzględna? —

Przeraziła się. — Czy to możliwe? To niesamowite, nigdy o tym nie

myślałam. Cóż, wydaje mi się, że mogłabym być bezwzględna —

powiedziała głośno Marple.

Drzwi nagle otworzyły się i ukazała się w nich głowa o ciemnych

kręconych włosach. Cherry, następczyni pani Bishop, czy też panny

Knight.

— Czy pani coś mówiła? — spytała Cherry.

— Mówiłam do siebie — odparła Marple. — Zastanawiałam się po

prostu, czy mogłabym być bezwzględna.

— Co? Pani? Nigdy! Pani jest samą uprzejmością.

— A jednak — powiedziała Marple — wydaje mi się że w pewnych

okolicznościach potrafiłabym być bezwzględna.

— W jakich?

— Jeśli w grę wchodziłaby sprawiedliwość.

— A rzeczywiście, zauważyłam to w pani zachowaniu w stosunku do

małego Gary’ego Hopkinsa — zgodziła się Cherry. — Wtedy, gdy złapała

go pani na torturowaniu kota. Nigdy nie podejrzewałabym pani o taką

reakcję. Był śmiertelnie przerażony. Z pewnością zapamięta to sobie

do końca życia.

— Mam nadzieję, że nie będzie torturował już więcej kotów.

— W każdym razie upewni się, że nie ma pani w pobliżu. Nie

widziałam jeszcze tak przerażonego chłopca. Patrząc na panią,

spokojnie robiącą na drutach te śliczne rzeczy, każdy pomyślałby, że

jest pani łagodna jak baranek. Ale czasami zamienia się pani w lwicę,

jeśli coś panią wyprowadzi z równowagi.

Marple nie wyglądała na osobę przekonaną. Nie całkiem zgadzała się

z obrazem siebie samej, jaki przedstawiła Cherry. „Czy kiedykolwiek”…

— zatrzymała się na chwilę, przywołując na myśl pewne zdarzenia: to

ciągłe rozdrażnienie spowodowane panią Bishop, Knight Naprawdę, nie

powinna przekręcać nazwisk w ten sposób. Ale jej irytacja przejawiała

się jedynie w postaci ironicznych uwag. Lwice raczej nie używają

ironii Nie ma w nich nic ironicznego. Prężą się do skoku, ryczą i

wyciągają pazury, którymi prawdopodobnie wyszarpują całkiem niezłe

kawałki ze swej ofiary.

— Naprawdę, nie wydaje mi się — rzekła Marple — abym kiedykolwiek

zachowywała się w ten sposób.

Tego wieczora, gdy przechadzała się wolno po ogrodzie, z

charakterystycznym dla niej narastającym uczuciem niepokoju, znowu

przyszło jej na myśl porównanie do lwicy. Spowodowane to było

widokiem kwiatu lwiej paszczy. Ciągle powtarzała George’owi, że chce

mieć w swym ogrodzie tylko szare kwiaty, a nie ten okropny odcień

purpury, który tak fascynuje ogrodników.

— Szaro–żółte — powiedziała głośno Marple.

Nagle usłyszała głos dochodzący z drugiej strony płotu okalającego

trawnik.

— Przepraszam, pani mówi do mnie?

— Ach, mówiłam do siebie, niestety — wyjaśniła Marple, spoglądając

na nieznajomą.

Była to obca dla niej kobieta, mimo że znała prawie wszystkich w

SL Mary Mead. Jeśli nie osobiście, to chociaż z widzenia. Tęga,

ubrana w starą, ale porządną tweedową spódnicę i robocze buty, w

szmaragdowy pulower i ręcznie robiony wełniany szal.

— W moim wieku to się zdarza — dodała Marple.

— Bardzo piękny ogród — zauważyła kobieta.

— Już nie taki piękny jak kiedyś — powiedziała Marple. — Gdybym

mogła sama o niego dbać.

— Tak, wiem, co pani czuje. Przypuszczam, że pani ogrodnik to

jeden z tych starych niedołęgów — mam dla nich wiele innych, raczej

wulgarnych określeń — którzy uważają, że wszystko wiedzą najlepiej.

Nieraz może mają rację, sale w gruncie rzeczy to całkowici ignoranci.

Przychodzą, popijają ciągle herbatkę, a pielą jedynie od czasu do

czasu. Niektórzy są całkiem sympatyczni, ale wszyscy działają mi na

nerwy. Sama też jestem zapalonym ogrodnikiem.

— Pani tu mieszka? — zapytała zaciekawiona Marple.

— Wynajmuję pokój u pani Hastings. Zdaje się, że wspominała mi

kiedyś o pani. Pani nazywa się Marple, czy tak?

— Tak.

— Ja pomagam przy drobnych pracach w ogrodzie. Nazywam się

Bartlett — przedstawiła się kobieta. — Niewiele jest tu pracy.

Zajmuję się między innymi roślinami jednorocznymi. Nic, czym można by

się dokładnie zająć — powiedziała, ukazując w uśmiechu rząd zębów. —

Pomagam także przy zakupach i innych pracach. Gdyby pani chciała,

znalazłabym dla pani ogrodu ze dwie godziny. Mogłabym więcej zdziałać

niż niejeden zawodowy ogrodnik.

— U mnie to raczej lekka praca — powiedziała Marple. — Przede

wszystkim lubię kwiaty. Warzywami się nie zajmuję.

— Przy warzywach pomagam pani Hastings. Nudne, ale konieczne. No,

muszę już iść. — Prześliznęła się wzrokiem po Marple, jakby chciała

utrwalić jej obraz w pamięci. Skinęła radośnie głową i odeszła ciężko

stąpając.

Hastings. Marple nie mogła przypomnieć sobie nikogo o tym

nazwisku. Z pewnością nie była to żadna z jej starych przyjaciółek

ani też żadna z wielbicielek ogrodów. Ach, to pewnie jedna z tych z

nowo wybudowanych domów na końcu ulicy Gibraltar. Ostatniego roku

wprowadziło się tam kilkanaście rodzin. Marple westchnęła i ze

złością spojrzała na lwie paszcze. Zauważyła kilka chwastów i nagle

zatęskniła do pielenia. Z przyjemnością zaatakowałaby sekatorem

rozrastające się pijawki. Odetchnęła i opanowawszy mężnie pokusę,

zrobiła tylko rundkę dookoła ogrodu i wróciła do domu. Bezustannie

myślała o panu Rafielu. Przypomniała sobie wiersz z czasów młodości

Statki przepływające nocą, który doskonale pasuje na określenie ich

związku, gdy się bliżej nad tym zastanowić. Statki przepływające

nocą… Tamtej nocy przyszła do niego prosić… nie — żądać pomocy. Nie

było chwili do stracenia. Zgodził się i natychmiast podjął działanie.

A może wtedy zachowywała się jak lwica? Absolutnie nie. Nie gniew

odczuwała wtedy. Był to przymus zrobienia czegoś, co było niezbędnie

konieczne. I on to zrozumiał.

Biedny pan Rafiel. Jeżeli przyzwyczaiło się do jego opryskliwości,

można było go uznać za całkiem przyzwoitego człowieka. Nie! Pan

Rafiel nigdy nie był przyjemny. No cóż, powinna przestać o nim

myśleć.

Statki przepływające nocą, porozumiewają się ze sobą.

Tylko światło i daleki odgłos w ciemności.

Raczej nigdy więcej o nim nie wspomni. Może tylko sprawdzi, czy

jest jakieś wspomnienie o nim w Timesie, ale to mało prawdopodobne.

Nie był żadną znaną osobistością, lecz jedynie bogatym człowiekiem.

Oczywiście, o wielu osobach zamieszczano w gazecie wspomnienia tylko

z racji ich bogactwa. Jednakże bogactwo pana Rafiela należało do

innego rodzaju. Nie był sławnym przemysłowcem czy bankierem. Przez

całe swoje życie robił po prostu wielkie pieniądze.

HASŁO: NEMEZIS

Tydzień po śmierci pana Rafiela Marple, przeglądając poranną

pocztę, wśród jakichś rachunków i pokwitowań, natknęła się na list,

Christie Agata - Przeznaczenie.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: