Sympotmatologia chorób układu oddechowego.doc

Sympotmatologia chorób układu oddechowego. (kaszel, chrypka, krwioplucie, duszność, ból w klatce piersiowej, sinica)

1.       KASZEL

Podział kaszlu ze względu na czas trwania:

ü      Kaszel ostry- trwający krócej niż 3 tygodnie

- zakażenie, zwykle wirusowe, górnych dróg oddechowych

- alergia

- zatorowość płucna

- obrzęk płuc

- zapalenie płuc

ü      Kaszel podostry- trwający 3-8 tygodni

- przebyte zakażenie wirusowe

ü      Kaszel przewlekły- trwający dłużej niż 8 tygodni

-  spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła (przewlekły nieżyt nosa, przewlekłe zapalenie zatok przynosowych)

- astma (rzadziej eozynofilowe zapalenie oskrzeli)

- refluks żołądkowo- jelitowy

-  zakażenie górnych dróg oddechowych (etiologia wirusowa)

- przewlekłe zapalenie oskrzeli lub POChP

- rozstrzenie oskrzeli

- przyjmowanie inhibitorów ACE (kaszel suchy)

- inne choroby: zapalenie płuc, sarkoidoza, gruźlica

- przyczyny sercowe: niewydolność lewokomorowa, zwężenie zastawki mitralnej

- kaszel idiopatyczny lub psychogenny

Podział kaszlu ze względu na charakter:

ü      Suchy

- inhibitory ACE

- zakażenia wirusowe

-astma oskrzelowa

-choroby śródmiąższowe płuc

- niewydolność serca

ü      Produktywny (mokry, wilgotny)

- plwocina ropna

a) zakażenie zatok przynosowych, oskrzeli lub płuc

b) rozstrzenie oskrzeli, pęknięcie ropnia płuca do oskrzela

c) zakażenia beztlenowcami

- plwocina śluzowa, gęsta i lepka

a) przewlekłe zapalenie oskrzeli, POChP

- plwocina, przeźroczysta i lepka

a)astma oskrzelowa, gruczolakoraki

- grudki i czopy: grzybica, mukowiscydoza

- plwocina z cząstkami pokarmu: przetoki tchawiczo- przełykowe, zaburzenia połykania

- plwocina z krwią- krwioplucie

Powikłania kaszlu:

ü      Omdlenie

ü      Odma opłucnowa

ü      Złamania żeber

ü      Urazy mięśni i nerwów międzyżebrowych

2.       CHRYPKA

Chrypka- to matowy, szorstki głos

Przyczyny:

1.       Pierwotne choroby krtani:

a)      Ostre: zapalenie gardła i krtani, ostre zapalenie nagłośni, zapalenie tchawicy, krup

b)      Przewlekłe: zawodowe nadużywanie głosu, narażenie na dym tytoniowy, nowotwory gardła i krtani, refluks żołądkowo-jelitowy, ciało obce, ziarnina spowodowana intubacją

2.       Wtórne choroby krtani:

a)      Osłabienie mięśni gardłowych: myasthenia gravis, przewlekła kortykoterpaia wziewna, niedoczynność tarczycy

b)      Zapalenie stawu pierścienno- nalewkowego: reumatoidalne zapalenie stawów, dna moczanowa, toczeń rumieniowaty układowy

3.       Uszkodzenie nerwu krtaniowego wstecznego: jatrogenne (po operacji tarczycy), nowotwory (przełyku, guzy śródpiersia, przerzuty)

4.       Czynnościowa- nie stwierdza się przyczyny organicznej.

3.       KRWIOPLUCIE

Krwioplucie- to wykrztuszanie z dróg oddechowych krwi lub krwistej plwociny

Mechanizmy:

ü      Stan zapalny i proliferacja naczyń

- rozstrzenie oskrzeli

- gruźlica

ü      Naciekanie i nowotworzeni naczyń

- choroby nowotworowe płuc

ü      Wzrost ciśnienia w lewym przedsionku serca  i nadciśnienie płucne:

-zwężenie zastawki mitralnej

- niewydolność lewokomorowa

Przyczyny krwioplucia:

ü      Choroby infekcyjne: przewlekłe zapalenie oskrzeli, rozstrzenie oskrzeli, zapalenie płuc, gruźlica, ropień płuca, infekcja grzybicza

ü      Nowotwory oskrzela- rak oskrzelopochodny, gruczolak oskrzela

ü      Inne choroby płuc: przetoki tętniczo- żylne, zaburzenia rozwojowe naczyń płucnych, urazy klatki piersiowe, aspiracja ciała obcego, nadciśnienie, hemosyderoza

ü      Choroby serca: zwężenie lewego ujścia żylnego, obrzęk płuc

ü      Inne choroby: skazy krwotoczne, sarkoidoza, zawał płuca

Choroby odpowiedzialne za krwioplucie wg częstości występowania:

Częste

ü      zapalenie oskrzeli

ü      rozstrzenie oskrzeli

ü      rak płuca

ü      gruźlica

ü      bakteryjne zapalenie płuc

4.      
DUSZNOŚĆ

Duszność- to subiektywne uczucie braku powietrza o różnym nasileniu.

Podział duszności:

a)      Chronologiczny

ü      Duszność stała i ciągła

Choroby ograniczające dyfuzję gazów

- przewlekły nieżyt oskrzeli z rozedmą płuc

- rozlane zwłóknienie płuc

Choroby zmniejszające perfuzję płuc

- zatorowość płucna

- zespoły z nadciśnieniem płucnym

Trwałe upośledzenie wentylacji płuc

ü      Duszność napadowa- ostro powstające i odwracalne zaburzenia czynności płuc, układu krążenia i inne (duszność astmatyczna)

b)      Wg zaburzeń poszczególnych faz oddychania

ü      Duszność wdechowa- zmniejszenie podatności (sprężystości) płuc

- zwłóknienie płuc

- bierne przekrwienie płuc

- zrosty opłucnowe

- wysięk/ przesięk opłucnowy

ü      Duszność wydechowy- wzrost oporu frykcyjnego  ( opór będący wynikiem tarcia powietrza o ściany oskrzeli w przebiegu ich obturacji)

- astma oskrzelowa

- choroby zwężające oskrzela

ü      Duszność mieszana (wdechowo- wydechowa)

c)      Etiologiczny

ü      W przebiegu chorób klatki piersiowej, oskrzeli, płuc lub opłucnej

- zaburzenia restrykcyjne ( guzy, odma, płyn, resekcja, zrosty, porażenie n. przepon.)

- zaburzenia perfuzyjne ( niedodma, naciek, zatory, przetoki, zaburzenia ukrwienia)

- zaburzenia dyfuzyjne ( zwłóknienie płuca, resekcja płuca)

- zaburzenia zaporowe )( astma, zapalenie oskrzeli, rozedma, aspiracja ciała obcego)

- zwężenie oskrzeli

ü      W przebiegu chorób układu krążenia

- niewydolność prawej/ lewej komory serca

a) lewej: nadciśnienie, choroba niedokrwienna, wady zastawek, zapalenie osierdzia

b) prawej: serce płucne, wady zastawek ( pnia płucnego)

- wrodzone wady serca ( zwężenie pnia płucnego, cieśni aorty, przetrwały przewód tętniczy Botalla)

ü      Z innych przyczyn: otyłość, niedokrwistość, kwasica, gorączka, nadczynność gruczołu tarczowego, zatrucie CO, emocje

d)      Wg stopnia nasilenia objawów

ü      Spoczynkowa

ü      Wysiłkowa

e)      Uwzględniający pozycję ciała

ü      Duszność występująca w pozycji leżącej na wznak lub w pozycji pionowej

ü      Duszność tylko w pozycji leżącej i ustępująca w pozycji pionowej

Różnicowanie przyczyn duszności na podstawie czasu wystąpienia i objawów towarzyszących.