Drenaż limfatyczny.pdf

DRENAŻ LIMFATYCZNY

*przeprowadzany w celu ułatwienia przepływu chłonki u chorych z obrzękami chłonnymi

Chłonka powstaje w wyniku przenikania płynu pozakomórkowego do włosowatych naczyń

chłonnych umiejscowionych w przestzreniach międzykomórkowych.

Przemieszczaie chłonki=> węzły chłonne, pnie i przewody chłonne-> uchodzą do układu żylnego.

Przepływ chłonki uzależniony jest od:

*ilości powstałych płynów w przestrzeniach międzykomórkowych

*drożności przepływu płynów tkankowych z przestrzeni międzykomórkowych do włosowatych

naczyń krwionośnych

*czynników oddziałyujących na ruch chłonki w naczyniach, węzłach i przewodach chłonnych

!!Przeplyw chłonki zapewniają ruchy tkanek,

***głównie mięśniowej (pompa mięśniowa)

***skurcze naczyń chłonnych (pompa chłonna)

***fala tętna

Fizjologicznie przepływ chlonki zależy od skurczu mięśni szkieletowych, ruchów oddechowych

klatki piersiowej i działania tłoczni brzusznej, wywołującej działanie ssące w układzie chłonnym,

czynność ssącą serca, tętnienie naczyń tętniczych.

Drogi odpływu chłonki:

Przewód chłonny prawy

p.podobojczykowy

p.szyjny

p.śródpiersiowe

Przewód chłonny lewy

p.lędźwiowe

¾ części ciała

Naczynia włosowate

Naczynia zbiorcze chlonne

Główne pnie chłonne

-lęźwiowe

-jelitowe

-śródpiersiowe

-podobojczykowe

-szyjne

Naczynia i węzły głowy i szyi

Głowa

-węzły potyliczne

-w.przyuszne

-w.policzkowe

Szyja

-w.szyjne przednie

-szyjne głębokie

-szyjne powierzchowne

-podżuchwowe

-podbródkowe

-zagardłowe

-podgnykowe

-tchawicze

-nadmostkowe

-nadobojczykowe

Węzly i naczynia kończyny górnej

*Węzły powierzchowne

-łokciowy powierzchniowy

-ramienno-piersiowy

-barku

*węzły głębokie

-łokciowy

-promieniowe

-międzykostne

-ramienne

*jamy pachowej

-pachowe

*nadłopatkowe

Węzły i naczynia klatki piersiowej i grzbietu

-w.pachowe piersiowe

-w.piersiowo-nadbrzuszne

-splot chłonny otoczki brodawki

-w.pachowe i podłopatkowe

-w.kręgowe

Węzły i nazynia kończyny dolnej

-podkolanowe i pachwinowe

Rola układu chłonnego

-Nie do końa poznana

-Odgrywa rolę w mechanizmie odporności miejscowej

-Jest filtrem biologicznym w utrzymaniu miejscowej homeostazy

-Utrzymanie środowiska chemicznego w przestrzeni międzykomórkowej i chemizmu substancji

podstawowej

-Usuwanie i przetwarzanie produktów metabolicznych

-Usuwanie obumarłych i zmutowanych komórek

-Usuwanie obcych antygenowo bakterii, wirusów, grzybów, cząsteczek nieorganicznych

-Odprowadzanie wody, białek, metabolitów komórkowych

-Odprowadzanie do regionalnych węzłów antygenów gdzie zachodzi reakcja odpornościowa

-Szybkość odpływu jak i również objętość chłonki to nie tylko mechanizm przeciwobrzękowy, ale

szybkość eliminacji obcych antygenów i rozpoczęcie reakcji obronnych

-Chłonka zawiera migrujące komórki Langerhansa- ospowiedzialne za reakcje odpornościowe

-Obecność limfokinin odpowiadających za zdolności autoregulacyjne

Obrzęk chłonny

Nagromadzenie płynu w przestrzeni międzykomórkowej na skutek utrudnionego odpływu przez

naczynia chłonne w następstwie ich uszkodzenia

Wyróżniamy:

Pierwotny obrzęk chłonny(nieznana przyczyna) i Wtórny (wywołany wycięciem naczyń i węzłów

chlonnych, urazem mechanicznym, promieniami jonizującymi, procesem nowotworowym

Nowotwór sutka – obrzęk kkg

Nowotwór szyjki macicy, skóry, prostaty – obrzęk kkd

Stadia obrzęku:

0 stopień->> bez objawów klinicznych, widoczny w badaniu obrazowym DRENAŻ

1 stopień->> miękka konsystencja, odwracalny, pozycje drenażowe(wysokie ułożenie) DRENAŻ

2 stopień->> zmiany tkankowe, wysokie uniesienie nie zmieni stanu DRENAŻ

3 stopień->>słoniowacizna, twardy obrzęk ze zmianami skórnymi BRAK DRENAŻU

Powikłania nieleczonego obrzęku chłonnego:

*Brak odpływu białek z przestrzeni międzykomórkowych powoduje wzrost ich ciśnienia,

które powoduje wzrost ciśnienia koloido-osmotycznego i wciąganie wody do

przestrzeniatrzymanie nadmiaru wody rozciąga tkanki i powoduje utratę ich napięcia. Może

to doprowadzić do zwłóknienia i powstania nieodwracalnego obrzęku z zatrzymaniem

recyrkulacji limfocytów

*Bogaty w białka obrzęk jest idealnym podłożem dla rozwoju gronkowców i paciorkowców

*Słoniowacizna

*Nawracające stan zapalne

*Zmiany zwyrodnieniowe

*Ograniczenie ruchomości

*Uszkodzenie splotów nerwowych

*Naczyniomięsak limfatyczny

Czynniki sprzyjające rozwojowi obrzęku chłonnego

1.wzrost ciśnienia tętniczego

2.pojemnościowa niewydolność przepływu chłonki

3.wzrost ciśnienia żylnego

4.hemodynamiczna niewydolność przepływu chłonki

5.zwiększona przepuszczalność naczyń krwionośnych włosowatych wskutek stanów zapalnych,

pourazowych, zmniejszonego dopływu tlenu do tkanek, wzmożoną czynność naczyń, nadmierny

wysiłek mięśniowy

Odpływ chłonki można wspomagać fizjoterapeutycznie:

1.Czynny drenaż chłonny

wykorzystuje zjawisko pompy mięśniowej, ujmnego ciśnienia w klatce piersiowej, drenażu

przeponowego

2.Grawitacyjny drenaż chłonny

wykorzystujący siły grawitacji do przepływu chłonki, odpowiednie ułożenie kończyn i tułowia

3.Bierny drenaż chłonny

wykorzystanie mechanicznej kompresji za pomocą masażu ręcznego, urządzeń pneumatycznych,

elastycznych rękawów i pończoch

Wykonując drenaż limfatyczny należy pamiętać o doborze metod przez eliminowanie tych

czynników, które zwiększają tworzenie się płynów tkankowych

Są to:

*Bodźce cieplne

*Nadmierna praca mięśniowa

*zbyt intensywny masaż drenujący może być za mocnym bodźcem mechanicznym dla wrażliwych

naczyń chłonnych

*bezpieczne ciśnienie ucisku nie powino przekraczać 100g/cm2 (75mmHg)

Ma to szczególne znaczenie u corych, u których konieczne jest ostworzenie lub utworzenie dróg

odpływu chłonki.

ZASADY STOSOWANIA DRENAŻU zgodnie ze wskazaniami i p/wskazaniami

-zbyt wczesne wprowadzenie może doprowadzić do wzmożonego obrzęku

-uwaga w onkologii- pod kontrola lekarza!!!

-w przypadkach otopedycznych większa swoboda i duże efekty

Drenaż limfatyczny

*od obwodu w kierunk ujść żylnych

*pacjent w pozycji drenażowej (ułatwiając odpływ chłonki)

*bardzo wolny prąd chłonki wymusza wolne tempo wykonywania drenaży limfatycznego

*techniki wykonywać płynnie, wolno i miękko

*techniki muszą mieć charakter przepychający

*techniki wykonywane z umiarkowaną siłą aby nie doprowadzić do zbytniego rozgrzania tkanek

*czas trwania zabiegu (częściowy max 20', całościowy max 60min i może zostać skrócony)

*w czasie trwania zabiegu raz lub dwa razy opracować większe węzły chłonne

*można wykonywać codziennie

*obaszr ciała objęty drenażem uzależniony jest od stanu chorobowego i jednostki chorobowej oraz

od reakcji pacjenta na zabieg

W niektórych schorzeniach prz dużej wrażliwości pacjenta, zaleca sie prze pierwsze 3-7 zabiegów

opracowanie tylko i wyłącznie proksymalnych węzłów chłonnych a dopiero potem obejmować

stopniowo dystalne części.

*Ilość zabiegów w serii jest nieograniczona, uzależniona od postępów leczenia i schorzenia. W

niektórych schorzeniach, npw sklerodermie ( twardzina i skamienienie skóry i narządów

wewnętrznych) leczenie może trwać od kilku do kilkunastu miesięcy, a nawet kilka lat.

*Nie zaleca się łączenia technik drenażu z inymi tecnikami rozgrzewająymi (inne metody masażu)

TECHNIKI DRENAŻU LIMFATYCZNEGO

1.Głaskanie-

– ogólne- przygotowanie dużego obszaru,

– miejscowe- wchodzi w skład właściwego zabiegu

– (powolne ruchy z dopasowaniemdo kształtu masowanej powierzchni z naciskiem nieco

większym niż w przypadku masażu klasycznego)

2.Rozcieranie

– A) KOLISTE zbliżone do techniki segmentarnej (3 razy w miejscu połączone z wyciśnięciem i

przesunięciem w przód)

– B) SPIRALNE zwiększenie siły nacisku przy przepchnięciu chłonki (ślimaczek, wyjście i

dołąćżęnie dłoni)

– 3. Ugniatanie

– tylko podłużne bardzo wolne( technika bardzo podobna do masażu klasycznego połączona

zprzepchnięciem chłonki)! Mające na calu roluźnienie i przepchnięcie chłonki. Odmianą

ugnaitania wykonywanego na twarzy jest ugniatanie szczypcowe.

4.Uciski- ruch o charakterze wyciskającym wykoywany jedno- lub oburącz.

DRENAŻ LIMFATYCZNY GRZBIETU

1. Przygotowanie pacjenta

Pacjent leży na kozetce w ułożeniu na brzuchu. Ręce lekko zgięte w stawach łokciowych i

lekko odwiedzione w stawach ramiennych ułożone są wzdłuż ciała. Jeżeli jednak będzie tak

wygodniej, pacjent może mieć ręce odwiedzione w stawach ramiennyc z dłońmi ułożonymi

pod czołem. Wałek ułożony na wysokości stawów skokowych. Masażsyta stoi z boku

kozetki, w razie konieczności przechodzi za głowę pacjenta.

2. Faza wstępna

1. GŁASKANIE DOŁÓW NADOBOJCZYKOWYCH.

2.GŁASKANIE OD TH12 WZDŁUŻ KRĘGOSŁUPA A) NA BARKI

B) DO DOŁÓW PACHOWYCH

3.GŁASKANIE OD WYSOKO ŚCI TH12 W LINIACH PACHOWYCH DO DOŁÓW

PACHOWYCH.

4.GIMNASTYKA BARKÓW POŁĄCZONA Z ODDECHEM.

wdech pacjenta- unosimy barki, wydech-opuszczamy i dociskamy do kozetki.

5.ROZCIERANIE A)SPIRALNE(POSUWISTE) dołów nadobojczykowych obuburącz

B)KOLISTE węzłów pachowych jednorącz

C)KOLISTE tylna część dołu pachowego

Przechodzimy na drugą sronę kozetki i wykonujemy rozcierania koliste węzłów pachowych.

6ROZCIERANIE KOLISTE WĘZŁÓW MIĘDZYŻEBROWYCH TYLNYCH

( opracowanie przykręgowe) po jednej stronie kręgosłupa w dół . Przetawiamy ręce

powtarzamy opracowanie po drugiej stronie.

2. FAZA ODPROWADZANIA

1. Przepychanie palcami w kierunku węzłów pachowych( po skosie)

2.Rozcieranie koliste dwoma rękami w linii pachowej

Wykonać techniki po drugiej stronie technikę 1 i 2.

3.Rozcieranie spiralne dołów nadobojczykowych

4.Rozcieranie koliste węzłów pachowych (1 ręką, 2 rękami)

5.Przyśrodkowy brzeg łopatki i dolny kąt łopatki

Wykonać technikę 5 po drugiej stronie.

6.Uciski przestrzeniach międzyżebrowych

Przejść na drugą stronę w ykonać tą samą technikę.

7.Rozcieranie koliste węzłów międzyżebrowych tylnych(przykręgowo)

Przejść na drugą stronę i wykonać tę samą technikę.

Zakończenie

1.Głaskanie od TH12 wzdłuż kręgołupa na barki.

2.Głaskanie od Th12 do dołów pachowych.

3.Głaskanie w liniach pachowych do dołów pachowych.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: