fizjoterapia_po_rekonstrukcji_acl.pdf

(1403 KB) Pobierz
Microsoft Word - fizjoterapia_po_rekonstrukcji_acl.doc
www.pandm.org
Physiotherapy & Medicine
Fizjoterapia po uszkodzeniu wi ħ zadła krzy Ň owego przedniego ACL
Budowa :
ACL – wewn Ģ trzstawowe wi ħ zadło stawu kolanowego, przyczepia si ħ do wewn ħ trznej
powierzchni kłykcia bocznego ko Ļ ci udowej. Biegnie sko Ļ nie w dół i przy Ļ rodkowo.
Ko ı cowy przyczep znajduje si ħ w polu mi ħ dzykłykciowym przednim ko Ļ ci piszczelowej.
Jest jednym z czterech głównych stabilizatorów stawu kolanowego.
Pełni funkcj ħ stabilizacji stawu szczególnie w poło Ň eniach zgi ħ ciowych, ł Ģ czy ko Ļę udow Ģ z
piszczelow Ģ , zabezpiecza ko Ļę piszczelow Ģ przed znacznym przesuni ħ ciem ko Ļ ci w przód
pozwalaj Ģ c przy tym na wykonywanie czynno Ļ ci fizycznych w których wyst ħ puj Ģ siły
Ļ cinaj Ģ ce, obrotowe, Ļ ciskaj Ģ ce
Przyczyny urazu i ryzyko :
1.
Mechaniczna : bez kontaktowa, kontaktowa
2.
Anatomiczna
3.
Hormonalna
4.
Płe ę : kobiety
5.
Dysbalans mi ħĻ niowy pomi ħ dzy : m.czworogłowym a m.dwugłowym uda (osłabiony
mi ħ sie ı dwugłowy uda)
6.
Słabe mi ħĻ nie : m.czworogłowy, m.dwugłowy uda
Wi ħ kszo Ļę przypadków uszkodzenia wi ħ zadła krzy Ň owego przedniego powstaje z przyczyny
mechanicznej – kontaktowej , podczas : biegu , szybkiej zmiany pozycji w koszykówce,
1
6304531.016.png 6304531.017.png 6304531.018.png 6304531.019.png
www.pandm.org
Physiotherapy & Medicine
sportach zimowych (siły Ļ cinaj Ģ ce) lub podczas zmniejszenia pr ħ dko Ļ ci, l Ģ dowania po skoku
- zgi ħ cie stawów kolanowych (siły kompresuj Ģ ce) oraz podczas grania na powierzchniach
gdzie wysoki jest współczynnik tarcia.
Najbardziej powszechnym mechanizmem uszkodzenia jest kombinacja takich ruchów jak :
nagłe zatrzymanie i skr ħ t lub obrót na nodze.
2
6304531.001.png 6304531.002.png 6304531.003.png 6304531.004.png
www.pandm.org
Physiotherapy & Medicine
Sporty w których wyst ħ puje du Ň e ryzyko uszkodzenia :
piłka no Ň na, koszykówka, rugby, hokej, narciarstwo, zapa
Objawy i zmiany :
- w trakcie uszkodzenia wyst ħ puje charakterystyczny trzask ( Ļ wie Ň y uraz)
- samoistne ugi ħ cie , uciekanie „giving way” kolana (stary uraz)
- rzadko wyst ħ puje ból, lub po kilku godzinach
- obrz ħ k , wylew krwi do stawu
- utrudnione poruszanie
W wyniku uszkodzenia, staw kolanowy staje si ħ niestabilny, w pó Ņ niejszym okresie mo Ň e to
spowodowa ę zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego lub uszkodzenie ł Ģ kotek.
Diagnoza :
- Test Lachmana
Pozycja wyj Ļ ciowa : pacjent le Ň y na plecach ze zgi ħ tym stawem kolanowym do 15-30 stopni.
Wykonanie : terapeuta chwyta 1 r ħ k Ģ udo , a 2 poci Ģ ga do przodu podudzie
Interpretacja : przemieszczenie si ħ piszczeli w stosunku do uda , mi ħ kkie uderzenie na
ko ı cu ruchu – uszkodzenie wi ħ zadła
3
6304531.005.png 6304531.006.png 6304531.007.png 6304531.008.png
www.pandm.org
Physiotherapy & Medicine
- Test pivot-shift
Pozycja wyj Ļ ciowa : pacjent le Ň y na plecach
Wykonanie : terapeuta 1 r ħ k Ģ chwyta i fiksuje boczny kłykie ę ko Ļ ci udowej , a 2 r ħ k Ģ chwyta
podudzie. Wykonuje rotacj ħ wewn ħ trzn Ģ – odwiedzenie – ko Ļ lawienie , a nast ħ pnie z tej
pozycji staw kolanowy jest zginany i prostowany.
Interpretacja : ko Ļę piszczelowa jest podwichni ħ ta jest do przodu ju Ň w pozycji wyprostnej
przy ko Ļ lawieniu, typowe objawy niestabilno Ļ ci (giving way) – uszkodzenie wi ħ zadła
- Test przedniej szufladki „Anterior drawer test”
Pozycja wyj Ļ ciowa : pacjent le Ň y na plecach ze zgi ħ tym stawem biodrowym do 45 stopni i
kolanowym do 90 stopni.
Wykonanie : obiema r ħ kami obejmuje nasad ħ ko Ļ ci piszczelowej i poci Ģ ga j Ģ do przodu
Aby okre Ļ li ę niestabilno Ļę przednio-przy Ļ rodkow Ģ ustawiamy stopy w rotacji zewn ħ trznej
do 15 stopni a dla oceny niestabilno Ļ ci przednio-bocznej ustawiamy stopy w rotacji
wewn ħ trznej do 30 stopni.
Interpretacja : mo Ň na wykona ę przedni Ģ szuflad ħ (brzuszne przemieszczenie piszczeli) oraz
mi ħ kkie uderzenie – przewlekła niestabilno Ļę
Du Ň y ból podczas wykonywania testu – Ļ wie Ň y uraz
4
6304531.009.png 6304531.010.png 6304531.011.png
www.pandm.org
Physiotherapy & Medicine
Leczenie :
Rekonstrukcje wi ħ zadła wykonuje si ħ metod Ģ artorskopow Ģ , materiałem na przeszczep jest:
1. Ļ ci ħ gno mi ħĻ nia pół Ļ ci ħ gnistego ,
2. dwa Ļ ci ħ gna: mi ħĻ nia pół Ļ ci ħ gnistego i smukłego, je Ļ li wymiary jednego Ļ ci ħ gna s Ģ
niewystarczaj Ģ ce do utworzenia poczwórnie zło Ň onego przeszczepu.
3.pasmo centralne wi ħ zadła rzepki z bloczkami kostnymi lub pasmo centralne Ļ ci ħ gna
mi ħĻ nia prostego uda z bloczkiem kostnym rzepki.
Tworzenie tunelu Wprowadzenie materiału Zako ı czenie
Fizjoterapia
Cele ogólne :
- przywrócenie pełnej funkcji stawu (stabilizacja, koordynacja, propriocepcja, siła)
- szybki powrót pacjenta do czynno Ļ ci dnia codziennego
- prewencja powtórnym urazom oraz przeci ĢŇ eniom
Cele po operacji :
- działanie przeciwbólowe
- poprawa ukrwienia
- stopniowe zwi ħ kszanie zakresu ruchomo Ļ ci a Ň do osi Ģ gni ħ cia pełnego zakresu (ok.9tyg.)
- obci ĢŇ enie ko ı czyny do granicy bólu
- odzyskanie balansu mi ħĻ niowego
Wytyczne usprawniania :
- program rehabilitacji dostosowuje si ħ indywidualnie dla ka Ň dego pacjenta
- program rehabilitacji uzale Ň niony jest od techniki wykonania rekonstrukcji
- efekty rehabilitacji zale ŇĢ od :
mo Ň liwo Ļ ci regeneracyjnych indywidualnych pacjenta
czasu urazu do operacji (im starszy uraz tym wi ħ kszy zasi ħ g patologicznej
kompensacji, im wi ħ cej czasu mamy do operacji tym lepiej mo Ň emy przygotowa ę
pacjenta do zabiegu tak aby wyeliminowa ę komplikacje, skutki pooperacyjne)
wieku pacjenta, jego aktywno Ļ ci, motywacji, zaanga Ň owania, oczekiwa ı
urazy, choroby współistniej Ģ ce
Etapy usprawniania:
1.
5
Przed operacj Ģ :
- zmniejszenie bólu, poprawa zakresu ruchomo Ļ ci, poprawa chodu,
- edukacja pooperacyjna : jakich pozycji unika ę , nauka chodu o kulach, chodzenie po
schodach
6304531.012.png 6304531.013.png 6304531.014.png 6304531.015.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin