Żurawie referat.docx

Konstrukcja elementów wyposażenia żurawi

Żuraw (potocznie nazywany też dźwigiem) – urządzenie dźwignicowe obsługujące przestrzeń ograniczoną stożkiem lub walcem, którego wysokość określa maksymalna wysokość podnoszenia żurawia, a promień podstawy – wysięg. Żurawie dostępne są w różnych wielkościach od niewielkich, ręcznie napędzanych jednostek posiadających zasięg i wysokość podnoszenia rzędu paru metrów, do olbrzymich o zasięgu ponad stu metrów w obu kierunkach. Zawsze łączy je kilka wspólnych cech.

Dwoma podstawowymi elementami konstrukcji żurawia jest kolumna i wysięgnik. Kolumna w wielu przypadkach zredukowana jest do obrotowej podstawy żurawia na której zainstalowany jest wychylny wysięgnik, niekiedy o budowie teleskopowej. Na końcu wysięgnika zainstalowany jest cięgnik. Taką konstrukcję mają żurawie samobieżne, żurawie portowe, żurawie stoczniowe oraz żurawie pływające. Innym rozwiązaniem jest gdy kolumna przyjmuje postać wysokiej (zwykle kratownicowej) wieży.

Głównym parametrem żurawia jest maksymalny moment obciążający – iloczyn maksymalnego możliwego do podniesienia przez urządzenie ciężaru w tonach oraz poziomej odległości od punktu podparcia wysięgnika mierzonej w metrach. Jego jednostką jest tonometr (Tm).

Żuraw stały przyścienny

Żurawie stałe przyścienne są często stoso­wane w halach fabrycznych i magazynach, gdy ciężar jest stale podno­szony ¡i opuszczany w jednym miejscu, przy czym obrót żurawia umożli­wia wygodne, niewielkie przesunięcie ciężaru.

Rysunek 182 przedstawia stały, ręczny żuraw przyścienny ze zmien­nym wysięgiem. Składa się on z pionowego słupa 1, poziomej wysięgnicy 4, skośnego łącznika 5 i innych prętów skośnych, które stanowią kratownicę żurawia obracającą się dokoła osi pionowej. Słup żurawia jest ułożyskowany w dolnym łożysku wzdłużnym 2 i górnym łożysku poprzecznym  przymocowanym do ściany lub stropu budynku.

Zmianę wysięgu uzyskuje się za pomocą wózka 6 jeżdżącego po wy­sięgnicy. Wózek jest poruszany łańcuchem 10 przerzuconym przez dwa krążki łańcuchowe i mającym oba końce przymocowane do wózka Lewy (napędzający) krążek łańcuchowy jest obracany mechanizmem jazdy wóz­ka 11, napędzanym ręcznie za pomocą łańcucha okrężnego, który zwiesza się z wysięgnicy żurawia.

Obrót żurawia o małym udźwigu wyko­nuje się ręcznie za pomocą łańcucha przymocowanego do końca wysię­gnicy. W żurawiach o dużym udźwigu stosuje się osobny mechanizm obro­tu żurawia.

Ręczny mechanizm podnoszenia (wciągarka) mieści się w dolnej czę­ści słupa. Przekładnia wciągarki ma dwie prędkości podnoszenia. Umoż­liwia to podnoszenie małych ciężarów z większą prędkością. Lina wcią­garki, na której wisi ruchome zblocze żurawia, jest przymocowana jed­nym końcem do bębna wciągarki, a drugim do końca wysięgnicy. Pod­czas jazdy wózka lina przewija się przez dwa krążki linowe umocowane luźno na tych samych osiach, na których osadzane są koła jezdne wóz­ka (mechanizm wodzenia). Ciężar zawieszony na haku przesuwa się wów­czas na tym samym poziomie.

Rys. 182. Żuraw stały przyścienny z ręcznym napędem: a) schemat żurawia, b) żuraw

z przeciwciężarem              .

1 — słup, 2 — dolne łożysko wzdłużną, 3 — górne łożysko poprzeczne, 4— wysięgnica, 5 — łącznik (zastrzał), 6 - wózek, 7 — zblocze,

8 - wciągarka, 9 — korba ręczna, 10 - łańcuch ciągnący wózek, 11 — mechanizm jazdy wózka

Żuraw z wychylnym wy­sięgnikiem

Żuraw z wychylnym wy­sięgnikiem, przymocowanym przegubowo do masztu. Maszt, który obraca się razem z wysięgnikiem, jest osadzony czopem kulistym w dolnym łożysku, a u góry jest uchwycony w łożysku, które przytrzymuje wachla­rzowe rozpięte kotwy linowe. Wysięgnik może wykonywać pod kotwami pełny obrót. Żurawie te są rozpowszechnione jako dźwignice montażowe, ich zaletami są: lekkość oraz łatwość ustawienia. Udźwig dochodzi do 50 t, wysięg — do 30 m.

Rys. 183. Żuraw masztowy z kotwami linowymi

1 — maszt, 2 — wysięgnik, 3 — lina mechanizmu podnoszenia wysięgnika, 4 — kotwy linowe

Samojezdny żuraw

Rysunek 184 podstawia samojezdny żuraw umieszczony na dwuosio­wym podwoziu kołowym i poruszany dwucylindrowym silnikiem spali­nowym z zapłonem samoczynnym, o mocy 15 kW.

Na ramie podwozia jest przymocowany wieniec zębaty wraz z bieżnią, na której obraca się pomost obrotowy. Na pomoście w kabinie dźwigowego mieszczą się: sil­nik, mechanizm jazdy żurawia, mechanizm obrotu pomostu, wciągarka główna do podnoszenia ciężaru i wciągarka pomocnicza do podnoszenia lub opuszczania wysięgnika (zmiana wysięgu). Z przodu pomostu jest przegubowo umocowany wysięgnik kratownicowy, złożony z trzech czło­nów, z których środkowy jest wymienny, co umożliwia zmianę długości wysięgnika. Z tyłu pomostu mieści się przeciwciężar.

Rys. 184. Żuraw samojezdny na podwoziu kołowym

1-podwozie ,2 — podwozie, 2 — pomost obrotowy, 3 — kabina, 4 — wysięgnik

Żurawie  budowlane

Rysunek 185 przedstawia różne rodzaje dużych żurawi budowlanych, a rys. 186 — żuraw bramowy z wypadowym wysięgnikiem.

Rys. 185. Żurawie budowlane: a) wieżowy z przejazdem po wy­sięgnicy, b) wieżowy z uchylnym wysięgnikiem

1-wysięgnik, 2 — liny, 3 — wieża

lina  6-splotkowa

Linę należy wymienić gdy następuje :

ü     -zmniejszenia średnicy :

-wskutek zniszczenia rdzenia >3%

-wskutek starcia drutow >7%

ü     zmniejszenia sprężystości

ü     uszkodzenia spowodowanego iskrzeniem elektrycznym

ü     10% pękniętych drutow na długości:

-30 średnic przy normalnym zużyciu

-6 średnic przy miejscowym uszkodzeniu liny

ü     korozji

ü     deformacji:

-falistość d1 > 4/3 d

-koszyk

-wyciśnięcie splotki

-supły lub pętle

-zgięcia

-wyciśnięcie drutu - jeśli duże

-miejscowe zwiększenie średnicy - jeśli duże

-miejscowe zmniejszenie średnicy - jeśli duże

-spłaszczenia - jeśli duże

Haki

Haki do zawieszania ładunku (rys. 4.59) są umieszczone na krążkach lub wielokrążkach (zbloczach), co daje w mechanizmie dodatkowe przełożenie zmniejszające prędkość podnoszenia, a więc moc napędu, oraz naciąg w cięgnach: Ładunki, jeżeli nie mają przystosowanych do zaczepienia na hakach uchwytów, zawiesza się na pętlach z lin lub łańcuchów.

Rys. 4.59. Haki: a) jednorożny; b) dwurożny

Przy częstym podnoszeniu jednakowych ładunków stosuje się specjalne zawiesie umożliwiające szybkie mocowanie. Do chwytania ładunków odpornych na zgniecenie (np. belek) są stosowane uchwyty kleszczowe (rys. 4.60). Uchwyty elektromagnesowe (rys. 4.61) umożliwiają szybkie chwytanie elementów z materiałów ferromagnetycznych o dowolnych kształtach.

Strumień magnetyczny wytwarzany przez cewkę zamyka się przez rdzeń i ładunek. Uchwyt chwyta element w momencie wzbudzenia cewki, a zwalnia przez jej odwzbudzenie.

Urządzenia do transportu poziomego (suwnice, wózki) wymagają energii do pokonania oporów ich jazdy oraz przyspieszania ruchu w czasie ruszania i opóźnienia podczas zatrzymywania.

Ruchome zespoły (wózki, suwnice) zasila się prądem doprowadzonym przewodami giętkimi bądź rozwieszonymi przewodami nieizolowanymi współpracującymi ze ślizgaczami. Małymi dźwignicami steruje się z ziemi, za pośrednictwem przewodu giętkiego, większymi – z kabiny umieszczonej na dźwignicy.

Rodzaje napędu żurawi

Wybór napędu wpływa decydująco na konstrukcje żurawia i zależy od przeznaczenia urządzenia, żądanego udźwigu, prędkości, natężenia pracy i warunków lokalnych. Dla małych urządzeń można można stosować napęd ręczny. Najczęściej jednak stosuje się napęd silnikowy, przeważnie są elektryczny. Napęd za pomocą silników spalinowych używany jest w żurawiach przejezdnych dostosowanych do poruszania się na powierzchniach drogowych i w otwartym terenie. Napęd spalinowy mają żurawie na gąsienicach.

Wyższość napędu elektrycznego nad spalinowymi wyraża się:

a) W możliwości uzyskania niezależnego napędu dla różnych mechanizmów żurawia.
b) W łatwym uruchamianiu i zatrzymywaniu silników elektrycznych, co ma ogromne znaczenie przy pracy żurawi.
c) W łatwiejszej eksploatacji i konserwacji silników elektrycznych.
d) W łatwości użycia prądu elektrycznego do dodatkowych funkcji, jak oświetlenie, sygnalizacja, ogrzewanie.

...