NALEWKI I WYCIĄGI
NALEWKI =TINCTURAE
Płynne preparaty otrzymywane przez wytrawianie suchych, rozdrobnionych surowców roślinnych mieszaniną wody i etanolu, względnie przez rozpuszczenie wyciągów gęstych lub suchych.
Otrzymywane: z surowców słabo działających przez macerację:
-Tinctura Arnicae – nalewka z Arniki Górskiej (Arnica Montana)
- Tinctura Auranti Amari – nalewka z naowocni pomarańczy gorzkiej (Aurati Amari Pericarpium): gorzkie, wspomagające trawienie = stomachicae, digestivum
- Tinctura Capsici – nalewka z pieprzowca (Capsicum Annum) rozgrzewające
- Tinctura Gallae – nalewka z dębianek (Quercus - Galla) ściągające= adstringens
- Tinctura Menthae – nalewka miętowa (Mentha Piperita) rozkurczające = spasmolyticum, żółciopędne = cholagogum, stomachicum
- Tinctura Valerianae – nalewka z kozłka lekarskiego(Valeriana Oficinalis) = krople walerianowe; uspokajające, nasenne = sedativum
- Tinctuta Opii – nalewka opium (Papaver Somniferum) przeciwbólowe = analgetica
Otrzymywane z surowców silnie działających przez perkolację:
- Tinctura Adonis Vernalis – nalewka z miłka wiosennego (Adonis Vernalis) nasercowe – zawiera glikozydy nasercowe = cardiacae
- Tinctura Belladonae – nalewka z pokrzyku (Atropa Belladona):parasympatykolityczne = parasympathicolythicum (rozkurcza mięśnie gładkie, zmniejsza wydzielanie gruczołów, hamuje akomodację)
- Tinctura Cinchonae = Tinc. Chinae – nalewka z kory chinowca (Chinchona): gorzkie = stomachicae
- Tinctura Convallariae – nalewka z konwalii majowej (Convallaria Majalis): nasercowe – zawiera glikozydy nasercowe = cardiacae
-Tinctura Ipecacuahnae – nalewka z wymiotnicy (Ipecacuahna Oficinalis): wykrztuśne = expectorans, wymiotne = emeticum
- Tincturae Tormentillae –nalewka z pięciornika (Potentilla Tormentilla): ściągające = adstringens
Wszystkie nalewki wykonuje się na etanolu 70°
Wyjątki:
!!!!!!!!!!!! Tinc. Menthae 90° etanol
!!!!!!!!!!!! Tinc. Capsici 90° etanol
!!!!!!!!!!!! Tinc. Opii 40° etanol
Tinctura Titrata => nalewka mianowana:
Ściśle określona zawartość ciał czynnych (np. dla glikozydów nasercowych)
Nalewki rzadko stosowane są per se (samodzielnie), częściej jako składnik lub dodatek do leku.
WYCIĄGI = EXTRACTA
Są to zagęszczone preparaty otrzymywane przez wytrawianie suchych, rozdrobnionych surowców roślinnych etanolem, wodą lub ich mieszaniną.
è Wyciągi płynne= extracta fluida: sporządza się przez wytrawienie surowca tak, aby stężenie ciał czynnych w wyciągu odpowiadała ich stężeniu w surowcu .Otrzymuje się je przy zastosowaniu metody perkolacji lub przez rozpuszczenie wyciągów suchych.1 cz. wyciągu = 1 cz. surowca (pod względem zawartości ciał czynnych)
*Np. Folium Belladonae > 0.3 % alkaloidów
Belladonae Extractum fluidum 0.35%
Belladonae Tinctura 0.035% (też przez perkolację, ale nie zagęszczony)
Spasmolyticum
*Colae extractum fluidum (z zarodków kola): tonicum, analepticum = wzmacniające, pobudzające
*Thymi extractum fluidum (Thymus vulgais): antitussicum = przeciwkaszlowe
è Wyciągi suche = extracta sicca:
Preparaty w postaci proszku, uzyskane na drodze wytrawiania surowca roślinnego i całkowitego odparowania rozpuszczalnika (etanol, woda). Zawierają do 5% wilgoci.
Służą do sporządzania
- proszków (kapsułki), granulatów, tabletek, czopków
- wyciągów płynnych i nalewek
- herbatek ‘”instant”
Cząstki w wyciągach suchych są nierównomierne (porowate) przez co są bardzo higroskopijne (zdolność do pochłaniania pary wodnej z powietrza).
Przechowywanie wyciągów suchych:
-> szczelnie zamknięte pojemniki
-> pod substancjami osuszającymi ( w korku, w postaci saszetki, wkładki)
-Belladonae extractum siccum – spasmolyticum
-Ipecacuanhae exstractum siccum (Ipecacuanha officinalis=mydlnica lekarska) – expectorans
- Glycyrhizae exstractum siccum (Glycyrhiza glabra=Lukrecja) – expectorans
- Frangulae exstractum siccum (Frangula) – laxans=przeczyszczające
- Rhei exstractum sic cum (Rheum palma tum) - laxans
!!!! EXTRACTA TITRATA = ekstrakty mianowane: wyciągi suche, w których zawartość ciał czynnych jest bardzo ściśle określona. Czasami zawartość ciał czynnych jest bardzo wysoka, względnie dodaje się obojętnych, niehigroskopijnych rozcieńczalników (laktoza, krzemionka koloidalna)
TRITURATIO = rozcierka:
Jest to odpowiednie rozcieńczenie wyciągów suchych substancjami zmniejszającymi higroskopijność (laktoza, skrobia, krzemionka koloidalna
- Extractum Belladonae siccum trituratio 1:1 –
[- Atropini trituraio 1:10, 1:100) ]
è Wyciągi gęste= EXTRACTA SPISSA:
mają postać gęstej, plastycznej lub półplastycznej masy o zawartości wody do 30%, stosowane do produkcji tabletek, bo same stanowią substancję wiążącą.
DevilAnubis