UKLAD ROZRODCZY ZENSKI
1. JAJNIKI
Jest ich dwa. Są to gruczoły położone w jamie otrzebnej, zawieszone na naczyniach doprowadzających krew i połączone z macicą wiązadłem maciczno-jajnikowym.
· ma kształt dużego migdała.
· ma 25-35 mm długość, 15-25 mm szerokości i 10-20 grubości.
· Kolor perłowy
· Powierzchnia jest nieregularna z wieloma fioletowymi bliznami – pęcherzykami Graffa
· Po pęknięciu pęcherzyki Graffa przekształcają się w ciałka żółte
Jajniki zbudowane są z dwóch warstw
· rdzeniowej – środkowej, silnie unaczynionej, odżywiającej gruczoły
· korowej na powierzchni – obwodowa – zawierająca niedojrzałe komórki jajowe.
Z obecnych w chwili narodzin komórek, których jest ok. 400 tyś – zaledwie kilka po pierwszej miesiączce osiąga dojrzałość. Dany jajnik wyrzuca pęcherzyk Graffa co drugi miesiąc.
Jajnik jest także gruczołem wydzielania wewnętrznego. Produkuje hormony :
· pęcherzyki Graffa produkują hormon – estrogen odpowiedzialny za drugorzędowe cechy płciowe
· ciałka żółte wytwarzają hormon – progesteron odpowiedzialny za przygotowanie macicy na przyjęcie zapłodnionej komórki jajowej oraz utrzymania ciąży
2. JAJOWODY
· Od strony jajników są w kształcie rozłożonych kielichów.
· Wnętrze pokrywa nabłonek jednowarstwowy – orzęsiony. Ruch rzęsek przesuwa komórkę jajową ku macicy.
· Część kielicha ma siłę ssącą. Gdy komórka jajowa znajduje się poza jajnikiem zostaje wessana do jajowodu.
· Jajowody mają długość: 10-12 cm, światło 1mm, grubość 4 cm.
Komórka jajowa człowieka jest największa z komórek, jest widoczna gołym okiem, ma ok. 1 mm średnicy.
3. MACICA
· Leży bezpośrednio za pęcherzykiem moczowym.
· Ma kształt gruszki. Waży ok. 100 g.
· Jej część górna to trzon w kształcie trójkąta o wysokości 5-6 cm, a część dolna to szyjka o długości 2-2,5 cm.
· Macica zbudowana jest z mięśni poprzecznie prążkowanych ułożonych skośnie. W rzeczywistości jest to ułożenie podłużne i okrężne, które pozwala na zwiększanie wielkości macicy.
· W czasie ciąży, gdy płód osiągnie ok. 4 kg wnętrze macicy dzięki rozciągnięciu może pomieścić ok. 10 l wody. Ciężaru 10 kg nie udźwignie.
· Jamę macicy wyściela błona śluzowa – endometrium. Środkiem przebiega kanał łączący wnętrze macicy z pochwą – zawierający gruczoły wydzielające śluz.
4. POCHWA
· To przewód mięśniowo – łączno – tkankowy.
· Biegnie ukośnie ku górze i tyłowi.
· Leży na przedłużeniu osi macicy, z którą tworzy kąt prosty.
· Ma długość 7-10, a szerokość 3-5.
· Jest wyścielona błoną śluzową.
· Nie wydziela gruczołów.
· Tkanka podśluzowa jest bogato unaczyniona.
· Dolna część pochwy jest rozciągliwa, ale nie tak bardzo jak macica. Pochwa stanowi całość z mięsniami krocza.
· Ujście do niej otoczone jest wargami sromowymi : mniejsze są nagie i większe owłosione.
· Znajduje się tam łechtaczka o 1 cm średnicy. Jest ona silnie unerwiona i wrażliwa na dotyk.
· Są tam także gruczoły Bortoliniego wydzielające śluz. Jeżeli śluz zostanie zanieczyszczony bakteriami dochodzi do zakażenia dróg rozrodczych.
maniekchomikuj