depresja 2.pdf

Toruñskie Stowarzyszenie "Współpraca"

Depresja

21.09.2007.

Depresja jednobiegunowa - zaburzenie psychiczne charakteryzuj±ce siê objawami, które mo¿na

nastêpuj±co pogrupowaæ: - symptomy emocjonalne: obni¿ony nastrój - smutek i

towarzysz±cy mu czêsto lêk, utrata rado¶ci ¿ycia (pocz±wszy od utraty zainteresowañ, skoñczywszy

na zaniedbywaniu potrzeb biologicznych); czasem dysforia (zniecierpliwienie, dra¿liwo¶æ); -

symptomy poznawcze: negatywny obraz siebie, obni¿ona samoocena, samooskar¿enia,

pesymizm i rezygnacja, (w skrajnych wypadkach mog± pojawiæ siê tak¿e urojenia

depresyjne); - symptomy motywacyjne: problemy z mobilizacj± do wszelkiego działania,

które mo¿e przyj±æ wrêcz formê spowolnienia psychoruchowego; trudno¶ci z podejmowaniem

decyzji; - symptomy somatyczne: zaburzenie rytmów dobowych (m.in. zaburzenia rytmu snu i

czuwania), utrata apetytu (ale w depresji łagodnej czasem obserwuje siê wzrost a nie spadek wagi

ciała chorego), osłabienie i zmêczenie, utrata zainteresowania seksem, czasem skargi na bóle i

złe samopoczucie fizyczne. Typy depresji depresjê epizodyczn± (epizody

depresyjne (F32)) - trwa krócej ni¿ dwa lata i charakteryzuje siê wyra¼nym pocz±tkiem;

zaburzenia depresyjne nawracaj±ce (F33) - powtarzaj±ce siê epizody depresji bez

objawów wzmo¿onego nastroju i zwiêkszonej energii w przeszło¶ci (zob. mania)

depresjê endogenn± - uwarunkowana biologicznie; ostrzejsza w przebiegu od

egzogennej; depresjê egzogenn± (depresja reaktywna) - poprzedzona

stresuj±cym zdarzeniem. Niektórzy badacze twierdz±, i¿ w rzeczywisto¶ci

mamy tu do czynienia z t± sama depresj± jednobiegunow±, a powy¿szy podział tak naprawdê

odzwierciedla podział na depresjê ostr± i łagodn±. depresjê przewlekł± (dystymia

(F34.1)) - trwa co najmniej dwa lata, a remisja nie trwa dłu¿ej ni¿ dwa miesi±ce.

depresjê poschizofreniczn± (F20.4) - przejawia siê w epizodzie depresyjnym po

psychozie schizofrenicznej. Objawy schizofreniczne, wystêpuj±, lecz nie dominuj± ju¿ w

obrazie klinicznym. Na depresjê czê¶ciej choruj± kobiety ni¿ mê¿czy¼ni, zwykle rozwija siê ona

pó¼niej ni¿ depresja dwubiegunowa. 15% pacjentów z ciê¿k± depresj± umiera wskutek

samobójstwa, 20-60% chorych na depresjê próbuje sobie odebraæ ¿ycie, 40-80% ma my¶li

samobójcze. Modele teoretyczne depresji oraz rodzaje terapii Model biologiczny

Według modelu neurochemicznego przyczyn± depresji mo¿e byæ niedobór pewnych amin

biogenicznych (substancji neurochemicznych wspomagaj±cych przekazywanie impulsów nerwowych

w synapsach miêdzy neuronami). Hipotezy na temat neurochemicznego podło¿a

depresji dotycz± głównie spadku poziomu norepinefryny (inaczej noradrenaliny; hipoteza

katecholaminowa) oraz serotoniny (hipoteza serotoninowa). Obni¿enie poziomu tych amin

biogenicznych powoduje pojawienie siê deficytów motywacyjnych. Norepinefryna (b±d¼

serotonina) wyprodukowana w jednej komórce nerwowej jest uwalniana do synapsy, gdzie

stymuluje drug± komórkê. Aby powstrzymaæ tê stymulacjê norepinefryna (b±d¼ serotonina) musi

zostaæ zdeaktywowana: albo przez reabsorpcjê do neuronu presynaptycznego albo

przez jej zniszczenie. Leki antydepresyjne powstrzymuj± te procesy, nie dopuszczaj±c do spadku

poziomu norepinefryny i serotoniny. Bior±c pod uwagê mechanizm działania, wyró¿niamy

nastêpuj±ce grupy leków antydepresyjnych: leki trójpier¶cieniowe -

zatrzymuj± dostêpn± norepinefrynê (b±d¼ serotoninê) w synapsie przez blokowanie reabsorpcji

(tzw. hamowanie nieselektywne wychwytu zwrotnego) - np. amitryptylina,

doksepina, imipramina, klomipramina. leki czteropier¶cieniowe

- mianseryna. leki hamuj±ce selektywnie wychwyt serotoniny (SSRI),

np. fluwoksamina, fluoksetyna (nazwa handlowa: Prozac) lub

paroksetyna. SNRI - wenlafalsyna.

inhibitory MAO - które opó¼niaj± rozkład chemiczny amin biogenicznych przez hamowanie

monoaminoksydazy, enzymu które jest za owo rozbijanie odpowiedzialny - np.

moklobemid. Działanie leków przeciwdepresyjnych zaczyna siê dopiero po wielu dniach, a

wyra¼na poprawa widoczna jest dopiero po 4-6 tygodniach. Czasem w leczeniu depresji

stosuje siê neuroleptyki. Rzadk± metod± terapii w bardzo głêbokiej depresji s±

elektrowstrz±sy. Obecnie aplikuje siê ECT zwykle jednostronnie - tylko do półkuli

niedominuj±cej, w której nie ma o¶rodków mowy. Elektrowstrz±sy prawdopodobnie zwiêkszaj± ilo¶æ

dostêpnej norepinefryny oraz innych amin biogenicznych, ale jednocze¶nie wywołuj± rozliczne

efekty uboczne. Neuroanatomiczna teoria depresji głosi, ¿e przyczyn± tego zaburzenia

jest nadmierna aktywno¶æ prawego płata czołowego. Teoriê o organicznym charakterze

depresji wspieraj± nastêpuj±ce fakty: depresja czêsto pojawia siê po okresie

naturalnych zmian fizjologicznych u kobiet (np. po porodzie) silne podobieñstwo objawów depresji

u przedstawicieli ró¿nych kultur wysoka skuteczno¶æ biologicznych metod terapii

http://www.tswspolpraca.ovh.org

Kreator PDF

Utworzono 2 September, 2010, 18:01

Toruñskie Stowarzyszenie "Współpraca"

(preparatów trójpier¶cieniowych, inhibitorów MAO, elektrowstrz±sów) depresja pojawia siê

jako skutek uboczny stosowania pewnych leków (np. leków hipotensyjnych,

przeciwnowotworowych, przeciwparkinsonowskich, kortykosteroidów, neuroleptyków,

estrogenów i progesteronu i niektórych antybiotyków). Model psychodynamiczny W modelu

psychodynamicznym uwa¿a siê, ¿e depresja (tak jak i inne zaburzenia) ma swoje ¼ródła w

nierozwi±zanym konflikcie z przeszło¶ci. Pierwsze modele teoretyczne depresji w ujêciu

psychoanalitycznym przedstawili w artykule &bdquo;¯ałoba i melancholia” Karl

Abraham (1911) oraz Zygmunt Freud (1917). Freud uwa¿ał, ¿e przyczyn± depresji jest

skierowanie całej agresji do wewn±trz, w efekcie czego dochodzi do obni¿enia samooceny,

samooskar¿eñ, czy wrêcz samobójstwa. Osoba depresyjna w dzieciñstwie skierowała swoj±

miło¶æ na drug± osobê i doznała rozczarowania. W efekcie identyfikuje siê z utraconym

obiektem, &bdquo;wł±cza” go w obszar swojego ego. Zło¶æ odczuwana pierwotnie wobec

utraconego obiektu zostaje skierowana na samego siebie. Kolejne do¶wiadczenia straty i odrzucenia

reaktywuj± uczucia zwi±zane z utrat± pierwotnego obiektu. Wg Melanii Klein (teoria

relacji z obiektem) jako¶æ relacji matki i dziecka w pierwszym roku ¿ycia decyduje o tym, czy w

przyszło¶ci jednostka bêdzie miała skłonno¶ci do depresji. Zdaniem autorki ka¿de dziecko

przechodzi przed pierwszym rokiem ¿ycia okres, w którym szczególnie silnie prze¿ywa zło¶æ - reakcjê

na frustracje w kontakcie z matk±, oraz strach, bêd±cy z kolei reakcj± na prze¿ywany gniew (tzw.

pozycja depresyjna). Je¿eli uczucia gniewu i strachu w relacji z matk± s± silniejsze ni¿

do¶wiadczane uczucie miło¶ci, pojawiaj± siê patologiczne sposoby rozwi±zywania &bdquo;pozycji

depresyjnej”, do których jednostka mo¿e powracaæ w ¿yciu dorosłym. Czê¶æ

psychodynamicznych teorii depresji akcentuje istnienie okre¶lonych typów osobowo¶ci

depresyjnej, które kształtuj± siê w dzieciñstwie. Generalnie typy te charakteryzuj± siê nadmiernym

poleganiem na zewnêtrznych ¼ródłach samooceny, gratyfikacji oraz nadawania znaczenia własnym

działaniom (koncepcja Arietiego, Rado, Fenichela - ci dwaj ostatni kład± tak¿e akcent na

narcystyczne elementy osobowo¶ci depresyjnej oraz narcystyczne zranienie we wczesnym

dzieciñstwie). Z kolei nurt zwi±zany z Edwardem Bibringiem podkre¶la, ¿e kluczowym czynnikiem

w rozwoju depresji jest bezradno¶æ w osi±ganiu celów - zaburzenie to pojawia siê, gdy ego czuje

siê bezradne w zaspokajaniu swoich aspiracji; przyczyn± tego stanu rzeczy mog± byæ stawiane

nierealistyczne oczekiwania oraz prze¿ycie silnego poczucia bezradno¶ci, najprawdopodobniej w

fazie oralnej. Teorie psychodynamiczne wiêc za punkt wyj¶cia uznawały utratê wa¿nego

obiektu i ewoluowały w kierunku spostrzegania ogólnego braku podstaw dobrego

funkcjonowania i samopoczucia (w tym braku stabilnego poczucia własnej warto¶ci) - czyli

słabo¶ci ego, czemu czêsto towarzyszy nadmiernie krytyczne, niestabilne superego.

Terapia psychodynamiczna depresji odwołuje siê do typowych dla psychoanalizy

czynników leczniczych (a wiêc usuwania przeniesieñ, u¶wiadamiania tre¶ci nie¶wiadomych, usuwania

obron przez interpretacjê), gdzie podstawowym mechanizmem zmiany jest wgl±d. Tre¶ci± pracy s± z

reguły narcystyczno-oralne potrzeby miło¶ci, opieki, akceptacji. Model poznawczo-

behawioralny Teorie poznawczo-behawioralne depresji zakładaj±, ¿e osoba depresyjna

przyswoiła sobie nieadaptacyjny wzór reagowania, który mo¿na zmieniæ w procesie uczenia siê

nowych umiejêtno¶ci. Celem leczenie jest modyfikacja specyficznych zachowañ i my¶li, w których

upatruje siê przyczynê depresji. Zdecydowanie najsłabszym punktem poznawczych teorii jest

wyja¶nianie somatycznych symptomów depresji. Szczególn± popularno¶ci± cieszy siê model

zaproponowany przez Aarona T. Becka. Jego zdaniem zachowanie jednostki zale¿y od typu

informacji, jakie docieraj± do niej z zewn±trz oraz sposobu, w jaki ona te informacje przekształca

i interpretuje. U podło¿a depresji zdaniem Becka le¿± nieracjonalne schematy poznawcze, które maj±

¼ródło w dzieciñstwie i s± rezultatem traumatycznych wydarzeñ, powtarzanych negatywnych

os±dów (najczê¶ciej przez rodziców) oraz przez na¶ladowanie depresyjnych modeli. Podstawowy

schemat poznawczy w depresji to tzw. triada poznawcza: negatywne my¶li o sobie, o ¶wiecie i o

przyszło¶ci. Takie pogl±dy s± przyczyn± niskiej samooceny oraz emocjonalnych i fizycznych

objawów charakterystycznych dla depresji. Drugim mechanizmem depresji s± systematycznie

dokonywane błêdy logiczne w procesie wnioskowania, które sprzyjaj± pogorszeniu siê

samopoczucia i uniemo¿liwiaj± obiektywn± ocenê sytuacji przez jednostkê. Terapia zgodna z

ujêciem Becka jest krótkoterminowa, dyrektywna, ustrukturalizowana i ukierunkowana przede

wszystkim na przekształcenie schematów poznawczych. Korzysta siê w niej z technik

behawioralnych. Inne teorie poznawczo-behawioralne: teorie samokontroli

(O’Hara i Rehm) - wskazuj± jako przyczynê depresji specyficzne deficyty w zakresie

samoobserwacji, samoewaluacji oraz samowzmacniania; terapia przypomina w ogólnych zasadach

terapiê w podej¶ciu Becka. teorie oparte na pojêciu wzmocnienia (Lewinsohn) -

upatruj±ce przyczyny depresji w niskim poziomie pozytywnych zewnêtrznych wzmocnieñ; jako

jeden z typów terapii proponuje siê tu trening umiejêtno¶ci społecznych.

¯aden z powy¿szych modeli nie wyja¶nia wszystkich zjawisk zwi±zanych z depresj±.

http://www.tswspolpraca.ovh.org

Kreator PDF

Utworzono 2 September, 2010, 18:01

Toruñskie Stowarzyszenie "Współpraca"

Depresja jako zespół objawowy Zespół depresyjny - wystêpuje najczê¶ciej w przebiegu

choroby afektywnej i obejmuje nastêpuj±ce objawy: obni¿enie nastroju, spowolnienie toku

my¶lenia, spowolnienie ruchowe. Zespół ten bywa te¿ nazywany depresj± prost±. Zespół ten poza

depresj± jednobiegunow± i dwubiegunow± obserwuje siê w psychozach inwolucyjnych

(depresja inwolucyjna), psychozach przedstarczych i starczych, czasem w schizofrenii, w

psychozach reaktywnych. (http://pl.wikipedia.org/wiki/Depresja_(choroba))

http://www.tswspolpraca.ovh.org

Kreator PDF

Utworzono 2 September, 2010, 18:01

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: