Zapobieganie samobójstwom.pdf

Światowa Organizacja Zdrowia

Polskie Towarzystwo Suicydologiczne

ZAPOBIEGANIE SAMOBÓJSTWOM

PORADNIK DLA NAUCZYCIELI

I INNYCH PRACOWNIKÓW SZKOŁY

GENEWA–WARSZAWA

2003

– 1 –

Tytuł oryginału angielskiego:

PREVENTING SUICIDE A RESOURCE FOR TEACHERS

AND OTHER SCHOOL STAFF

Mental and Behavioural Disorders

Departament of Mental Health

World Health Organization

Geneva 2000

Przekład z języka angielskiego:

Dr Barbara Mroziak

e-mail: brodniak@ipin.edu.pl

http: //www.ipin.edu.pl/towsuicyd

Ten dokument jest jednym z serii poradników adresowanych do

określonych grup zawodowych i społecznych, szczególnie ważnych dla

zapobiegania samobójstwom.

Poradnik przygotowano w ramach realizowanego na całym świecie

z inicjatywy WHO programu SUPRE, którego celem jest zapobieganie

samobójstwom.

Słowa kluczowe: samobójstwo / zapobieganie / poradnik/ szkoła /

nauczyciele

ISBN 83–918777–4–4

Wydano za zgodą Światowej Organizacji Zdrowia:

TR/02/114–118 z dnia 3 lipca 2002 r.

ZAKŁAD WYDAWNICZO PRODUKCYJNY FOLIAŁ WARSZAWA

– 2 –

Spis treści

Wstęp .............................................................................................................. 5

Wstęp do wydania polskiego........................................................................... 7

Cel wydawnictwa ......................................................................................... 13

Niedoceniany problem .................................................................................. 14

Czynniki ochronne ........................................................................................ 15

Czynniki ryzyka i sytuacje ryzykowne ......................................................... 16

Jak rozpoznać uczniów w złym stanie emocjonalnym,

którym może zagrażać samobójstwo............................................................. 23

Jak prowadzić w szkole uczniów o skłonnościach samobójczych ................ 25

Podsumowanie zaleceń ................................................................................. 32

Wykaz literatury............................................................................................ 34

– 3 –

Wstęp

Samobójstwo jest złożonym zjawiskiem, które od stuleci przy-

ciągało uwagę filozofów, teologów, lekarzy, socjologów i artystów.

Francuski filozof, Albert Camus, w swoim Micie Syzyfa uznał je za

jedyny poważny problem filozoficzny.

Samobójstwami — jako poważnym problemem w dziedzinie

zdrowia publicznego, trzeba się zająć, lecz zapobieganie im nie jest,

niestety, łatwym zadaniem. Najnowsze badania wskazują, że

zapobieganie samobójstwom jest wprawdzie możliwe, lecz wymaga

całej serii działań, począwszy od zapewnienia jak najlepszych

warunków wychowywania dzieci i młodzieży, poprzez skuteczne

leczenie zaburzeń psychicznych, a skończywszy na kontrolowaniu

czynników ryzyka w środowisku. Sukces programów zapobiegania

samobójstwu zależy przede wszystkim od odpowiedniej popularyzacji

informacji na ten temat oraz od pogłębienia świadomości.

W 1999 r. WHO rozpoczęło na całym świecie program zapo-

biegania samobójstwom — SUPRE. Ta broszura należy do serii

poradników przygotowanych w ramach SUPRE i adresowanych do

określonych grup społecznych, szczególnie ważnych dla zapobiegania

samobójstwom. Jest ogniwem długiego i zróżnicowanego łańcucha,

na który składa się wiele różnych osób i grup, m.in. pracownicy

służby zdrowia, nauczyciele i pedagodzy, organizacje społeczne,

rządy, legislatorzy, osoby zajmujące się zawodowo środkami

przekazu i egzekwowaniem prawa, a także rodziny i społeczności.

Jesteśmy szczególnie wdzięczni profesorowi Diego de Leo

z Griffith University w Brisbane, Queensland, w Australii, autorowi

wcześniejszej wersji tej broszury. Jej tekst był następnie recenzowany

przez następujące osoby z należącej do WHO Międzynarodowej Sieci

Zapobiegania Samobójstwom, którym składamy podziękowanie:

Dr Sergio Pérez Barrero, Hospital de Bayamo, Granma, Kuba,

Dr Annette Beautrais, Christchurch School of Medicine,

Christchurch, Nowa Zelandia,

Dr Ahmed Okasha, Ain Shams University, Kair, Egipt,

Profesor Lourens Schlebusch, University of Natal, Durban,

Afryka Południowa,

Profesor Jean-Pierre Soubrier, Groupe Hospitalitier Cochin,

Paryż, Francja,

Dr Airi Värnik, Tartu University, Tallin, Estonia,

– 4 –

Profesor Danuta Wasserman, National Centre for Suicide Re-

search and Control, Sztokholm, Szwecja,

Dr Shutao Zhai, Nanjing Medical University Brain Hospital,

Nanjing, Chiny.

Wyrazy wdzięczności składamy także dr Lakshmi Vijayakumar,

SNEHA, Chennai, Indie , za pomoc w redakcji technicznej wcześ-

niejszych wersji poradników.

Poradniki te są obecnie szeroko rozpowszechniane z nadzieją, że

będą tłumaczone i adaptowane do warunków miejscowych — co jest

niezbędne dla ich skuteczności. Chętnie udzielimy zgody na ich

tłumaczenie i adaptację oraz oczekujemy na komentarze.

Dr J. M. Bertolote

Koordynator

Zaburzenia Psychiczne

i Zaburzenia Zachowania

Departament Zdrowia Psychicznego

Światowa Organizacja Zdrowia — WHO

– 5 –

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: