Tajemnica złotego Pince-nez.pdf

Conan Doyle Arthur

Tajemnica złotego Pince-nez - Opowiadania

„KB”

TAJEMNICA ZŁOTEGO PINCE-NEZ

Gdy przeglądam trzy masywne tomy manuskryptów, w

których zawarte są nasze przygody z roku 1894, muszę

przyznać, że trudno mi osądzić, która z tych przygód była

najciekawsza i w której sławne na całym świecie zdolności

mego przyjaciela wystąpiły najwidoczniej. Odwracam kartki i

znajduję tam zapiski o wstrętnej historii rudego weterynarza i o

strasznej śmierci bankiera Crosby’ego. Dalej napotykam

sprawozdanie z tragedii w Addleton i dziwaczną historię

starodawnych angielskich kupców. Znana afera Smith-Mortimer

również przypada na okres tych czasów, podobnie jak

wyśledzenie i aresztowanie Hureta, mordercy z paryskich

bulwarów. Czyn ten przyniósł Holmesowi w nagrodzie

własnoręczny list z podziękowaniem od prezydenta Francji i

order Legii Honorowej. Każdy z tych wypadków mógłby

stanowić materiał do zajmującego opowiadania, lecz według

mnie żaden z nich nie zawiera tych ciekawych i zajmujących

szczegółów, co wypadek w Yoxley Old Place, który łączy się

nie tylko z tragiczną śmiercią młodego Willoughby Smitha, ale

zawiera ponadto ciekawy rozwój wypadków, rzucający światło

na pobudki tej powikłanej zbrodni.

Był to zimny i burzliwy wieczór listopadowy.

Siedzieliśmy w milczeniu w pokoju. Holmes zajęty był

odczytywaniem przez lupę resztek jakiegoś starego pergaminu.

Ja zaś zagłębiłem się w rozprawie medycznej. Za oknem wzdłuż

Baker Street szalał wiatr, uderzając chwilami w szyby kroplami

deszczu.

Było to nieprzyjemne, gdy znajdując się w samym sercu

Londynu, gdzie dookoła nas w promieniu dziesięciu mil ludzie

zajęci są podobnie jak my pracą, odczuwało się równocześnie

żywiołową potęgę sił natury, wobec których cały Londyn nie

znaczy więcej niż kupka ziemi wyrzucona przez kreta na polu.

Podszedłem do okna i wyjrzałem na opustoszałą ulicę. Rzadko

rozsiane latarnie rzucały migocące światło na zabłoconą jezdnię

i błyszczący od deszczu trotuar. Od strony Oxford Street,

rozpryskując kałuże, zbliżała się samotna dorożka.

- Dobrze, Watsonie, że nie musimy dziś w nocy ruszać

się z domu - rzekł Holmes odkładając lupę i zwijając pergamin.

- Dosyć jak na jedno posiedzenie. To bardzo męczy wzrok. Nie

ma nic bardziej zajmującego niż opowieść jakiegoś opata, który

żył w drugiej połowie piętnastego wieku. Halo! Halo! Co się

tam dzieje?

W poświst wiatru i szum deszczu wmieszał się odgłos

kopyt końskich i zgrzyt koła ocierającego się o krawędź

chodnika. Widocznie dorożka, którą przed chwilą zauważyłem,

zatrzymała się przed naszym domem.

—Kogo on szuka? - zawołałem, dostrzegając

wysiadającego mężczyznę.

—Kogo? Nas! On do nas przyjechał, Watsonie! A my,

mój drogi, musimy wyciągnąć nasze płaszcze, szale i

inne części garderoby, które człowiek wymyślił po to,

aby ochronić się przed złą pogodą. Zaczekaj jeszcze

chwilę! Dorożka rusza, odjeżdża! Nie traćmy nadziei.

Jeśliby chciał zabrać „nas ze sobą, nie odsyłałby dorożki.

Zejdź na dół, mój kochany, i otwórz bramę, gdyż

wszyscy szanujący się obywatele leżą już dawno w

łóżkach.

Gdy światło lampy wiszącej w holu padło na

przybyłego, poznałem w nim Stanleya Hopkinsa, młodego i

zdolnego urzędnika tajnej policji, którego karierą Holmes żywo

się interesował.

—Zastałem go? - rzucił przybyły z pośpiechem

lakonicznie.

—Chodź pan na górę, drogi panie - usłyszeliśmy głos

Holmesa. - Przypuszczam, że nie ma pan w ten ponury

wieczór złych zamiarów względem nas?

Gdy detektyw wchodził po schodach, dostrzegłem, że z

jego płaszcza ścieka woda. Pomogłem mu się rozebrać, a

Holmes dołożył drzewa do kominka.

—No, mój drogi Hopkinsie, siadaj przy ogniu i ogrzej

sobie nogi - rzekł. - Tu ma pan cygaro, a doktor Watson

poda panu doskonałe lekarstwo na dzisiejszą niepogodę:

gorącą wodę z cytryną! Widocznie zaszło coś

poważnego, skoro wybrał się pan do mnie w taką

wichurę.

—Tak, panie Holmes, istotnie. Mogę pana zapewnić, źe

dobrze napracowałem się dzisiejszego popołudnia. Czy

czytał już pan coś o wypadku w Yoxley?

—Ostatnie wiadomości, które dziś czytałem, pochodzą z

piętnastego wieku.

—Gazety zamieściły tylko krótką wzmiankę, i to w

dodatku fałszywą. Nic pan nie stracił nie czytając jej.

Nie miałem chwili spokoju. Miejsce to leży poniżej

Kentu, siedem mil od Chatham i trzy mile od najbliższej

stacji kolejowej. O godzinie trzeciej piętnaście dostałem

telegram, o piątej byłem już w Yoxley

Old Place, przeprowadziłem dochodzenia i złapałem

jeszcze ostatni pociąg do Charing Cross, skąd niezwłocznie

dorożką udałem się do pana.

—Co jest panu niejasne w tej sprawie?

—Ja w ogóle niczego nie rozumiem. Jest to, śmiało

mogą panu powiedzieć, najbardziej tajemnicza historia,

na jaką kiedykolwiek natrafiłem; a jednak z początku

wydawała się niezmiernie prosta. Brak jest

jakiegokolwiek motywu, Mr. Holmes, i to mnie

najbardziej niepokoi. Ten człowiek został zamordowany,

temu nie można zaprzeczyć, lecz nie ma żadnego

powodu, dla którego by miano popełnić tę zbrodnię.

Holmes zapalił papierosa i oparł się wygodnie w fotelu.

—Proszę nam podać bliższe szczegóły - rzekł.

—Wszystko jest całkiem jasne - zaczął Stanley Hopkins

- z drugiej jednak strony nie mogę pojąć, co to wszystko

znaczy. Sprawa wygląda następująco: Przed kilku laty

pewien starszy jegomość, profesor Coram, kupił wiejski

domek w Yoxley Old Place. Jest to chory człowiek,

który połowę życia spędził w łóżku, a drugą poruszając

się z trudem o lasce lub też każąc ogrodnikowi obwozić

się w fotelu na kółkach po swojej posiadłości. Nieliczni

sąsiedzi, którzy go odwiedzają, lubią go i cieszy się

wśród nich sławą uczonego człowieka. Jego służba

składa się z gospodyni, niejakiej pani Marker, i

pokojowej, Zuzanny Tarlton. Obie kobiety przybyły do

domku razem z profesorem Robią wrażenie dobrych i

prawych charakterów. Profesor pisze jakieś dzieło

naukowe; przed niespełna rokiem chciał zaangażować

sekretarza. Pierwsi, dwaj, których przyjął, nie nadawali

się, dopiero trzeci, nazwiskiem Willoughby Smith,

młody człowiek, który dopiero co ukończył studia

uniwersyteckie, wydawał się właśnie takim, jakiego

potrzebował profesor. Jego czynności polegały na tym,

że każdego przedpołudnia pisał pod dyktando profesora,

pozostały zaś czas spędzał na wyszukiwaniu w

książkach tych ustępów, które odnosiły się do pracy

przypadającej na dzień następny. Ten Willoughby Smith

jako młody uczeń w Uppingham, a potem jako student w

Cambridge, prowadził się bez zarzutu. Widziałem jego

świadectwa; od samej młodości był porządnym,

spokojnym, pilnym człowiekiem, bez żadnych nałogów.

Jednym słowem, nie znalazłem w nim „słabych miejsc”.

I tego właśnie młodego człowieka znaleziono, dziś rano

nieżywego. Leżał w pracowni profesora, a okoliczności

pozwalają przypuszczać, że został zamordowany.

Wiatr wył i targał okiennicami. Holmes i ja

przysunęliśmy nasze fotele bliżej ognia, podczas gdy młody

inspektor wolno, punkt po punkcie, opowiadał dalej.

- Zdaje się, że w całej Anglii trudno by było znaleźć

dom, w którym mieszkańcy żyliby w większym odosobnieniu i

bardziej oddaleni od wpływów zewnętrznych. Całe tygodnie

mijały - i nikt z domu nie wychodził poza bramę ogrodu.

Profesor jedynie żył dla książek i nauki, nic innego dla niego nie

istniało. Młody Smith nie miał w sąsiedztwie żadnych

znajomości i żył podobnie jak jego pracodawca. Także obie

kobiety nigdzie nie wychodziły. Mortimer, ogrodnik, który

obwozi profesora po ogrodzie, to inwalida z wojny krymskiej,

człowiek uczciwy. Nie mieszka razem ze wszystkimi, lecz w

małym, trzypokojowym domku stojącym w samym końcu

ogrodu. Otóż i wszyscy ludzie zamieszkujący teren Yoxley Old

Place. Brama ogrodu oddalona jest od szosy Londyn-Chatham o

jakie sto metrów. Brama ta zaopatrzona jest jedynie w klamkę,

tak że każdy może bez przeszkody wejść do ogrodu.

Teraz przytoczę panu zeznanie Zuzanny Tarlton, jedynej

osoby, która wie coś konkretnego w tej sprawie. Było to przed

południem, między godziną jedenastą a dwunastą Zajęta była

właśnie wieszaniem firanek we frontowym pokoju na

pierwszym piętrze. Profesor Coram leżał jeszcze w łóżku, gdyż

w czasie niepogody nie wstaje przed południem. Gospodyni

miała jakąś robotę w głębi domu. Willoughby Smith znajdował

się w swoim pokoju, który służył mu zarazem za sypialnię;

Zuzanna słyszała, jak przeszedł przez korytarz i zeszedł na

parter do pracowni leżącej bezpośrednio pod jego pokojem. Nie

widziała go, lecz oświadczyła, że rozpoznała jego szybkie kroki,

co do tego nie miała wątpliwości. Nie mogła tylko powiedzieć,

czy zamknął za sobą drzwi pracowni. W minutę potem usłyszała

okropny krzyk, straszliwy, ochrypły, dziwny i niesamowity

krzyk. Nie mogła stwierdzić, czy był to głos mężczyzny, czy

kobiety. Zaraz potem rozległo się ciężkie uderzenie, które

wstrząsnęło całym domem, i zapadła cisza. Dziewczyna stała

przez chwilę jak skamieniała, potem jednak zdobywszy się na

odwagę, zbiegła po schodach na dół. Drzwi do pracowni były

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: