Konspekt - Podologia kosmetyczna[1].zaoczne 2008doc.doc

Podologia kosmetyczna - mgr Maria Klamczyńska

Dolegliwości kończyn dolnych - większość schorzeń jest nabytych a nie wrodzonych!

Podstawowe zaniedbania to nie usuwanie narastającego naskórka, ucisk i drażnienie

Czym jest podologia?

•                     badanie wad, zniekształceń oraz zaburzeń funkcji stopy

•                     w niektórych krajach Europy Zachodniej (np. Niemcy, Francja) podologia zaliczana jest do fachowych zawodów medycznych

Zakres działań podologa

•                      rozpoznanie zmian patologiczych na stopach

•                      diagnoza stanu organów wewnętrznych

•                      planowanie i przeprowadzanie zabiegów

•                     kieruje chorego do internisty, dermatologa, flebologa, ortopedy, chirurga, diabetologa oraz innych: masażysty i fizjoterapeuty

•                     obsługuje pacjentów z grup ryzyka np. cukrzyków, chorych na hemofilię, reumatyków i innych

•                      poradnictwo ogólne i indywidualne

•                      protetyczne odciążanie szczególnie zagrożonych miejsc za pomocą specjalistycznych opatrunków i ortez

Metody badawcze

wywiad podologiczny
oględziny - wywiad wzrokowy

badanie dotykowe

Kto powinien poddać się badaniu podologicznem?

•                     Przynajmniej raz w życiu każdy powinien poddać się takiemu badaniu

•                     Osoby z grupy ryzyka: z nadwagą; wykonujące pracę stojącą lub wymagającą długotrwałego chodzenia czy obciążenia; sportowcy; chorzy na cukrzycę ze "stopą cukrzycową”; wszyscy, u których wcześniej rozpoznano zaburzenia anatomiczne czy funkcjonalne stopy; odczuwający jakiekolwiek dolegliwości stóp i kończyn dolnych

Najważniejsze czynniki zaburzające funkcje stopy

1.       nieprawidłowe ukształtowanie stopy

2.       nieprawidłowe warunki „eksploatacji” stopy

3.       inne, np. choroby układu naczyniowego

Ad:1 Nieprawidłowe ukształtowanie stopy

•                      wady wrodzone stóp

•                      wady i zniekształcenia rozwojowe,

•                      wady nabyte u dorosłych oraz zmiany pourazowe

•                      jako następstwa przebytych złamań i obrażeń stawów i tkanek miękkich stopy

Skutki: zaburzenie równowagi pomiędzy poszczególnymi elementami stopy; przedwczesne powstawanie zmian zwyrodnieniowych stawów; ból i upośledzenie funkcji stopy; nieprawidłowe rozłożenie obciążeń w obrębie stopy; tworzenie się modzeli i odcisków

      Ad:2 Nieprawidłowe warunki „eksploatacji” stopy

•                      przeciążenia u osób z nadwagą, dźwigających ciężary oraz wykonujących pracę o charakterze stojącym; nieodpowiednio dobrane obuwie

      Ad: 3 Inne przyczyny:

•                      choroby układu naczyniowego: obrzęki, spowodowane niewydolnością krążenia żylnego oraz zmiany niedokrwienne powodowane przez choroby układu tętniczego; dna moczanowa

Charakterystyka skóry stopy

•              3-4 razy grubsza od przeciętnej grubości skóry na innych częściach ciała

•          ok. 7200 zakończeń nerwowych brak gruczołów łojowych

•          brak mieszków włosowych

•          liczne ekrynowe gruczoły potowe

Terminologia

Terminy chiropodia, podiatria i podologia funkcjonują niezależnie (wymiennie)

•                      chiropody w W. Brytanii jako pierwotny termin

•                      podiatry w USA jako nowe określenie

•                      podology w Europie

Podologiczna pielęgnacja stóp i kończyn dolnych

•                      w warunkach zdrowia

•                      w stanach patologicznych

•                      Techniki masażu stóp oraz podudzi

•                      Zmiany w obrębie płytki paznokciowej

•                      Zabiegi fizykoterapeutyczne

•                      Poradnictwo ogólne i indywidualne

Rodzaje zabiegów pielęgnacyjnych wykonywanych w warunkach zdrowia

•          prawidłowe skracanie paznokci

•          stosowanie środków zmiękczających naskórek

•          stosowanie środków przeciw poceniu stóp (bromchydrosis)

•          pedicure kosmetyczny

•          pielęgnacja zapobiegawcza: zapobieganie wysuszeniu naskórka, mikrourazom, grzybicy skóry stóp i paznokci

•          zabiegi upiększające płytkę paznokciową

•          depilacja

Rodzaje zabiegów w stanach patologicznych

•                      pedicure specjalistyczny tzw. leczniczy

•                      usuwanie nagniotków i modzeli

•                      wrastające paznokcie

•                      zabiegi na zmienionej płytce paznokciowej (wrastające, zawinięte, zgrubiałe paznokcie ze zmianami w obrębie łożyska) – np. ortonyksja

•                      odciążanie bolesnych miejsc

•                      nadmierna potliwość stóp (hiperhydrosis)

•                      postępowanie w przypadku

•                      chorób grzybiczych i wirusowych; żylakowatości; owrzodzeń podudzi; otyłości; stopy cukrzycowej; alergii kontaktowej na podudziach;

•                      zniekształcenia tkanek miękkich kończyn dolnych

•                      protetyka paznokci - odbudowa paznokcia zastępczego

•                      zabiegi terapeutyczne i fizykoterapeutyczne

Omówienie pielęgnacji kończyn dolnych w warunkach zdrowia - podstawowe zabiegi higieniczne oraz  pielęgnacja zapobiegawcza

1. Skracanie paznokci w pielęgnacji domowej (obcięcie i opiłowanie)

•                      Nadanie właściwego kształtu płytce paznokciowej - zapobieganie wrastaniu paznokcia

•                      obcinać prosto, wg linii naturalnego brzegu paznokcia, równolegle do łożyska paznokcia

•                      nie zaokrąglać kątów paznokcia

•                      Profesjonalne skracanie paznokci - grube i twarde paznokcie powinny być skracane przy pomocy frezarki

2. Środki zmiękczające naskórek

•                      U zdrowej osoby problemem jest naprzemienne suszenie i moczenie stopy

•                      Zasady pielęgnacji - nawilżanie i natłuszczanie; zapobieganie TEWL

•                      Składniki zmiękczające naskórek: gliceryna, alantoina, hydroksykwasy, mocznik, ceramidy, cholesterol, wazelina, wosk pszczeli, olej parafinowy, oleje roślinne i silikonowe, pantenol, hydrolizaty protein (elastyny i kolagenu), mleczan sodu, węglowodany (np. chityna i chitozan)

3. Środki przeciw poceniu się stóp

Pocenie się to czynność fizjologiczna

•                      Mycie raz dziennie

•                      Po umyciu krem pielęgnujący (natłuszczanie, ograniczenie wydzielania potu)

•                      Kąpiele stóp w soli zawierającej np. olejki eteryczne (z rozmarynu, lawendy, sosny górskiej) 15-20 min.

•                      Codzienna zmiana skarpet (z bawełny) i przewiewne obuwie

•                      Przebywanie w pomieszczeniach o temp. 20-24oC

•                      Uregulowanie diety, ograniczenie stosowania używek: kawa, herbata, ostre przyprawy, alkohol, tytoń

Cel działań profilaktyczno-pielęgnacyjnych: zmniejszenie potliwości, oddziaływanie na drobnoustroje chorobotwórcze (nadkażenia bakteryjne i grzybicze), działanie maskujące – usuwanie zapachu, który jest następstwem bakteryjnego rozkładu potu:

•                      Usuwanie potu z powierzchni skóry (mydła, pudry, odzież wchłaniająca)

•                      Preparaty pielęgnacyjne: dezodoranty, antyperspiranty - związki glinu (np. chlorowodorek glinu) zwężające ujścia gruczołów potowych

•                      Substancje ograniczające potliwość i wzrost drobnoustrojów chorobotwórczych:

•                      heksachlorofen i bitrionol lub tymianek, rozmaryn, szałwia  – hamowanie wzrostu bakterii

•                      tlenek cynku – działanie bakteriostatyczne, przeciwzapalne

•                      nadmanganian potasu, wywar z igliwia sosnowego lub kory dębowej do kąpieli

•                      aloes – działanie przeciwzapalne, nawilżające, łagodzące

Profilaktyka w pielęgnacji kończyn dolnych w warunkach zdrowia

1.       Aktywny tryb życia

2.       Utrzymanie prawidłowej wagi ciała

3.       Gimnastyka nóg w czasie pracy lub nauki

4.       Zachowanie właściwej pozycji siedzącej

5.       Odpoczywanie z nogami uniesionymi do góry

6.       Unikanie przegrzewania (temperatura otoczenia; kąpiele)

7.       Wygodne buty, luźna garderoba (materiały)

8.       Kompresoterapia (specjalistyczne rajstopy i podkolanówki)

9.       Stała kontrola stanu naczyń żylnych (kuracje hormonalne)

10.    Pielęgnacja codzienna i specjalistyczna

Omówienie pielęgnacji kończyn dolnych w stanach patologicznych

1. Nagniotki, odciski (clavus)

Warstwa rogowa, która nie może się oddzielić, powoduje powstanie zgrubień lub twardego rdzenia, wyraźnie ograniczona; powoduje zwykle silne dolegliwości bólowe

Charakterystyczna lokalizacja - na stawach palców stóp oraz na powierzchniach stycznych palców, na podeszwie stopy

•                      Powstają wskutek tarcia i stałego ucisku

•                      Najczęściej są efektem deformacji stóp (wad budowy); noszenia niewygodnego obuwia; zbyt szybkiego rogowacenia naskórka; zaburzeń krążenia; cukrzycy

Rodzaje nagniotków

•                      twarde z trzpieniem (Clavus durus)

•                      miękkie - pomiędzy palcami stóp (Clavus mollis): Clavus mollis neurovascularis, Clavus mollis papillaris,

Inne rodzaje: Clavus vascularis; Clavus neurovascularis; Clavus papilaris; Clavi miliares

Niekiedy mylone z brodawkami pospolitymi

Usuwanie nagniotków

•                      Najlepiej usunąć nagniotek zanim się rozrośnie; usunięty niedokładnie powraca

•                      preparaty i opatrunki  rozmiękczające z kwasem salicylowym i mlekowym: plastry, kremy, maści, żele

•                      Specjalistyczne usuwanie (pedikiurzystka, chirurg, podolog) – skalpel, frez próżniowy

Profilaktyka nagniotków

•                      Noszenie wygodnego, miękkiego obuwia, nie uciskającego stóp

•                      skłonność do tworzenia się odcisków - profilaktyczne środki(ortezy)

•                      W przypadku nawrotów spowodowanych np. deformacjami kostnymi konieczna jest pomoc lekarza specjalisty

•                      Osoby z zaburzeniami pracy układu krążenia i chore na cukrzycę nie powinny same usuwać nagniotków i modzeli

2. Modzele (callositas)

•                      Modzel to ognisko wzmożonego rogowacenia

•                      Wygląd modzeli: dość duże, okrągłe lub owalne narośla pogrubiałego naskórka; stosunkowo miękkie;...