PS 2 Sygnaly i Systemy.pdf

(553 KB) Pobierz
Prof. Krzysztof Jemielniak
k.jemielniak@wip.pw.edu.pl
http://www.zaoios.pw.edu.pl/kjemiel
ST 107, tel. 22 234 8656
Plan wykładu
1 Wstęp
2 Sygnały i systemy
3 Systemy liniowe niezmienne w czasie
4 Przetwarzanie analogowo cyfrowe
5 Przekształcenie Fouriera
6 Analiza czasowo-częstotliwościowa
7 Przekształcenie Laplace’a
8 Przekształcenie Z
9 Filtry cyfrowe
Cyfrowe
przetwarzanie
sygnałów
2 Sygnały i systemy
2. Sygnały i Systemy
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
2 Sygnały i Systemy
Sygnały i Systemy
Sygnał opisuje zmienność jednego parametru w funkcji
drugiego.
• Terminologia sygnałów i systemów
• Podstawowe miary sygnałów w dziedzinie
czasu
• Operacje na sygnałach cyfrowych
• Podstawowe sygnały cyfrowe
Terminologia sygnałów i systemów
• napięcie w obwodzie elektrycznym zmieniające się w czasie,
• wysokość nierówności zmieniająca się wzdłuż profilu.
System to proces który przekształca jakiś sygnał
wejściowy w inny sygnał wyjściowy.
• Rozróżnić należy sygnały i systemy ciągłe (analogowe) i
dyskretne (cyfrowe).
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Systemy ciągłe i dyskretne
Terminologia sygnałów i syst emów
• Sygnały i systemy są często rozważane bez dokładnej znajomości
reprezentowanych przez nie parametrów.
• To zupełnie tak jak w algebrze używamy zmiennych x i y bez konieczności
przypisywania im sensu fizycznego
System
ciągły
System
dyskretny
x(t)
y(t)
x[n]
W systemie dyskretnym oba sygnały
są dyskretne jak w komputerowym
programie działającym na
wartościach w tablicach
y[n]
W systemie ciągłym oba
sygnały są ciągłe jak w
elektronice analogowej.
Jeśli nie dysponujemy bardziej konkretnymi nazwami
zmiennych, sygnał wejściowy systemu ciągłego oznaczamy
zwykle : x(t), zaś wyjściowy: y(t).
x(t)
y(t)
System
ciągły
Dla systemów dyskretnych używamy odpowiednio: x[n]
oraz y[n]
x[n]
y[n]
System
dyskretny
Dyskretne ciągi liczb (szeregi czasowe)
to podstawowy typ danych będący przedmiotem
Cyfrowego Przetwarzana Sygnałów
Sygnały w dziedzinie czasu oznaczamy małymi literami,
rezerwując duże litery dla dziedziny częstotliwości, która
będzie omawiana później
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
1
931422285.096.png 931422285.107.png 931422285.118.png 931422285.128.png 931422285.001.png 931422285.012.png 931422285.023.png 931422285.034.png
 
931422285.052.png 931422285.053.png 931422285.054.png 931422285.055.png 931422285.056.png 931422285.057.png 931422285.058.png 931422285.059.png 931422285.060.png 931422285.061.png 931422285.062.png 931422285.063.png 931422285.064.png 931422285.065.png 931422285.066.png 931422285.067.png 931422285.068.png 931422285.069.png
Ciągi jako sygnały
Przetwarzanie sygnału ciągłego ( analogowego) na
dyskretny (cyfrowy)
x(-5t s )
x(t)
• Odstęp próbkowania powinien być wystarczająco mały, by otrzymany ciąg
reprezentował ciągły sygnał z wystarczającą dokładnością.
3t s
-5t s -3t s -t s 0 t s
x(3t s )
• Często zamiast odstępu próbkowania używa się częstotliwości próbkowania
(liczba próbek na jednostkę czasu) która jest równa odwrotności odstępu
próbkowania: f s =1/t s
Z reguły ciągłe sygnały są próbkowane co równy odcinek czasu t s zwany
odstępem próbkowania:
…. -3t s , -2t s , -t s , 0, t s , 2t s , 3t s , ….
dając w wyniku dyskretny ciąg liczb
… x[-3], x[-2], x[-1], x[0], x[1], x[2], x[3], ….
• Proces elektronicznego próbkowania napięcia w celu utworzenia
dyskretnego ciągu liczb (szeregu czasowego) jest nazywany
przetwarzaniem Analogowo – Cyfrowym (A/C)
Ciąg wartości jakiejś wielkości otrzymany w równych odstępach czasu
nazywamy szeregiem czasowym
ogólnie szereg czasowy: {x[n]} = x(nt s ), n=…-1,0,1,2…
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Ciągi jako sygnały cyfrowe
Ciągi ograniczone
• x[n] może być zdefiniowane tylko dla
wybranych wartości n:
• N 1 ≤ n ≤ N 2 : skończona długość (length = …)
• N 1 ≤ n: prawostronny
• n ≤ N 2 : lewostronny
• Ciąg zawsze może być uzupełniony zerami
Ogólnie sygnały cyfrowe oznaczamy x[n], y[n]
gdzie nawias kwadratowy podkreśla, że argument
może przyjmować jedynie wartości całkowite
Notacja ta ma dwa różne znaczenia (zależne od kontekstu)
1. Cały ciąg x[n] jako że n rozciąga się na wszystkie liczby
całkowite
2. Pojedynczy element ciągu odpowiadający elementowi n
N 2
n
n
N 1
prawostronny
lewostronny
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Podstawowe miary sygnałów w dziedzinie czasu
2 Sygnały i Systemy
Peak: amplituda, wartość
szczytowa
peak-to-peak: podwójna
amplituda
• Terminologia sygnałów i systemów
• Podstawowe miary sygnałów w dziedzinie
czasu
• Operacje na sygnałach cyfrowych
• Podstawowe sygnały cyfrowe
wartość sygnału
Podstawowe miary sygnałów w
dziedzinie czasu
Wartość skuteczna
Wartość średnia Współczynnik szczytu
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
2
931422285.070.png 931422285.071.png 931422285.072.png 931422285.073.png 931422285.074.png 931422285.075.png 931422285.076.png 931422285.077.png 931422285.078.png 931422285.079.png 931422285.080.png 931422285.081.png 931422285.082.png 931422285.083.png 931422285.084.png 931422285.085.png 931422285.086.png 931422285.087.png 931422285.088.png 931422285.089.png 931422285.090.png 931422285.091.png
 
931422285.092.png 931422285.093.png 931422285.094.png 931422285.095.png 931422285.097.png
Podstawowe miary sygnałów w dziedzinie czasu
Podstawowe miary sygnałów w dziedzinie czasu
Dotyczą oczywiście nie tylko czystych sinusoid:
Wyobraźmy sobie opornik, przez który płynie prąd o napięciu
v i natężeniu i .
Moc prądu wyniesie:
p(t) = v 2 (t)/R
lub
p(t) = i 2 (t)∙R
Jeśli opór wynosi 1 W , moc jest równa kwadratowi napięcia
lub natężenia prądu:
p(t) = v 2 (t) = i 2 (t)
Wartość skuteczna
Wartość średnia Współczynnik szczytu
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Podstawowe miary sygnałów w dziedzinie czasu
Podstawowe miary sygnałów w dziedzinie
czasu
Ogólnie chwilową moc sygnału określa się jako kwadrat jego wartości:
Sygnał dyskretny (cyfrowy)
Sygnał ciągły (analogowy)
P(t) = x 2 (t)
T
t=0
wartość średnia
N
S
n=1
1
T
1
|x[n]| śr = ̶ |x[n]|
N
| x (t) | śr = | x(t) | dt
Moc średnią sygnału określa się jako:
T
P = x 2 (t)dt
t=0
1
T
wartość skuteczna
T
t=0
1
x (t) RMS = ̶ x 2 (t)dt
T
N
S
n=1
1
x[n] RMS = ̶ x 2 [n]
N
Energia sygnału jest równa pracy wykonanej w czasie 0-T:
odchylenie standardowe
T
E = P∙T = x 2 (t)dt
t=0
N
S
n=1
1
s = ̶ ̶ (x[n]-x śr ) 2
N-1
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Miary sygnału AE
Podstawowe miary sygnałów w dziedzinie
czasu
Obok typowych miar sygnałów, dla AE (i drgań) stosuje się dodatkowo:
Sygnał dyskretny (cyfrowy)
Sygnał ciągły (analogowy)
T
t=0
N
S
n=1
moc
1
P= ̶ x 2 [n]
N
1
P= ̶ x 2 (t) dt
T
Dla sygnału surowego:
• tempo impulsów (t i ) – liczba przekroczeń
określonego progu w jednostce czasu
• Wypełnienie impulsów (n i ) – stosunek czasu
powyżej do czasu poniżej progu
Liczba
impulsów
wariancja
1
s 2 = ̶ ̶ (x[n]-x śr ) 2
N-1
N
S
n=1
Liczba
impulsów
Analogicznie dla sygnału zdemodulowanego:
• tempo wybuchów (l i )
• wypełnienie wybuchów (w i )
energia
T
t=0
Liczba
wybuchów
N
S
n=1
E= x 2 (t) dt
E= x 2 [n]
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
3
931422285.098.png 931422285.099.png 931422285.100.png 931422285.101.png 931422285.102.png 931422285.103.png 931422285.104.png 931422285.105.png 931422285.106.png 931422285.108.png 931422285.109.png 931422285.110.png 931422285.111.png 931422285.112.png 931422285.113.png 931422285.114.png 931422285.115.png 931422285.116.png 931422285.117.png
 
2 Sygnały i Systemy
Operacje na sygnałach – dod awanie
• Operacja dodawania:
• Terminologia sygnałów i systemów
• Podstawowe miary sygnałów w dziedzinie
czasu
• Operacje na sygnałach cyfrowych
• Podstawowe sygnały cyfrowe
Sumator
x[n]
y[n]
y[n] = x[n]+ w[n]
w[n]
Operacje na sygnałach cyfrowych
Nowy sygnał powstaje przez sumowanie elementów
jeden po drugim:
y[0] = x[0] + w[0],
y[1] = x[1] + w[1],
y[2] = x[2] + w[2],
....
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Operacje na sygnałach – wz mocnienie
Operacje na sygnałach – kom binacja liniowa
Sygnały cyfrowe (szeregi czasowe) mogą być kombinowane
liniowo tak jak wektory czy funkcje :
z[n] = A · x[n]+B · y[n]
• Mnożenie przez stałą liczbę (wzmocnienie)
A
wzmacniacz
x[n]
y[n]
A
z[0] = A·x[0] + B·y[0]
z[1] = A·x[1] + B·y[1]
z[2] = A·x[2] + B·y[2]
....
x[n]
z[n]
B
y[n] = A·x[n]
y[n]
Liniowość pozwala sygnałom na rozkładanie ich na
różne sposoby, tak jak wektory mogą być
rozkładane na kierunki
y[0] = A · x[0],
y[1] = A · x[1],
y[2] = A · x[2],
....
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Operacje na sygnałach – iloc zyn sygnałów
Operacje na sygnałach – prze sunięcie czasowe
• Iloczyn sygnałów (modulacja) :
Przesunięcie czasowe : y[n] = x[n-N]
gdzie N jest liczbą całkowitą
Modulator x[n]
y[n]
y[n] = x[n] · w[n]
Jeśli N > 0, mamy operację opóźnienia
Opóźnienie jednostkowe
x[n]
y[0] = x[0] · w[0],
y[1] = x[1] · w[1],
y[2] = x[2] · w[2],
....
Np. funkcja okna : mnożenie nieskończonego sygnału przez okno - sygnał o
skończonej długości, w celu wycięcia (i ew. modyfikacji) fragmentu sygnału:
w[n]
y[n] = x[n-1]
z -1
y[n]
Jeśli N < 0, mamy operację wyprzedzenia
wyprzedzenie jednostkowe
x[n]
x[n]
y[n]
y[n] = x[n+1]
z
y[n]
w[n]
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
4
931422285.119.png 931422285.120.png 931422285.121.png 931422285.122.png 931422285.123.png 931422285.124.png 931422285.125.png 931422285.126.png 931422285.127.png 931422285.129.png 931422285.130.png 931422285.131.png 931422285.132.png 931422285.133.png 931422285.134.png 931422285.135.png 931422285.136.png 931422285.137.png 931422285.138.png 931422285.002.png 931422285.003.png 931422285.004.png 931422285.005.png 931422285.006.png 931422285.007.png 931422285.008.png 931422285.009.png 931422285.010.png 931422285.011.png 931422285.013.png 931422285.014.png 931422285.015.png 931422285.016.png 931422285.017.png 931422285.018.png 931422285.019.png 931422285.020.png
Operacje na sygnałach – kom binacja operacji
Operacje na sygnałach - kom binacja operacji
Operacje elementarne mogą być składane:
Operacje elementarne mogą być składane:
Przykład 2 : ruchoma średnia (Moving average – MA), wygładza nagłe
zmiany sygnału (np.. „3 miesięczna ruchoma średnia”)
Przykład 1 : filtr FIR (będzie wyjaśniony później )
sygna ł + zakłócenia
4
y[n] = x[n-k]
np. x[n] = s[n] + d[n]
k=0
pięciopunktowa
ruchoma średnia
y[n] = 1 x[n] + 2 x[n -1]+ 3 x[n - 2] + 4 x[n -3]
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Operacje na sygnałach – kom binacja operacji
Operacje na sygnałach – zmi ana częstotliwości
próbkowania
Operacje elementarne mogą być składane:
Obniżenie i podwyższenie częstotliwości próbkowania
przykład 3: Akumulator
• Niektóre operacje zmieniają efektywną częstotliwość
próbkowania przez dodawanie lub odejmowanie próbek
• Podwyższenie częstotliwości próbkowania (Up-sampling) =
dodanie próbek = interpolacja
• Obniżenie częstotliwości próbkowania (Down-sampling) =
usunięcie części próbek = decymacja
• Wyjście sumuje wszystkie poprzednie wartości wejścia:
Dawniej decymacja oznaczało wzięcie co dziesiątej próbki,
jak „dziesiątkowanie”. Obecnie używa się w odniesieniu do
dowolnej liczby
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Operacje na sygnałach – przy kład decymacji
Operacje na sygnałach – dec ymacja
Decymacja (down-sampling)
Decymacja trzykrotna
Przy decymacji M krotnej (M>1), zachowywana
jest każda M-ta próbka, a M-1 próbek między
zachowanymi jest usuwanych:
x d [n] = x[nM]
x d [n]
x[n]
M
y[n]=x [3n]
x[n]
3
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania
Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem
5
931422285.021.png 931422285.022.png 931422285.024.png 931422285.025.png 931422285.026.png 931422285.027.png 931422285.028.png 931422285.029.png 931422285.030.png 931422285.031.png 931422285.032.png 931422285.033.png 931422285.035.png 931422285.036.png 931422285.037.png 931422285.038.png 931422285.039.png 931422285.040.png 931422285.041.png 931422285.042.png 931422285.043.png 931422285.044.png 931422285.045.png 931422285.046.png 931422285.047.png 931422285.048.png 931422285.049.png 931422285.050.png 931422285.051.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin