Strugaccy - Piknik na skraju drogi.pdf - Strugaccy - dziecko_twoich_ojcuw

Strugaccy Arkadij i Borys

Piknik na Skraju Drogi

Wstęp

Trzeba tworzyć dobro ze zła bo nie ma nic innego, z czego by można Je

tworzyć.

Robert Fenn Warren

Fragmenty wywiadu, który przeprowadził specjalny korespondent Radia

Harmont z doktorem WALENTINEM PILLMANEM, w związku z

przyznaniem temu ostatniemu Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki za 19... rok

- ... Zapewne pana pierwszym poważnym odkryciem było odkrycie tak zwanego

radiantu Pillmana?

- Nie sądzę. Radiant Pillmana to ani pierwsze, ani poważne, ani, ściśle mówiąc,

odkrycie. I w dodatku niezupełnie moje.

- Pan chyba żartuje, panie doktorze. Radiant Pillmana - te dwa słowa zna każdy

uczeń szkoły podstawowej.

- Nic dziwnego. Radiant Pillmana pierwszy odkrył właśnie uczeń, niestety nie

pamiętam jego nazwiska, niech pan zajrzy do "Historii Lądowania" Stetsona, tam

pan znajdzie wszystkie szczegóły. Radiant został odkryty przez ucznia,

współrzędne opublikował po raz pierwszy student, a nie wiadomo dlaczego

ochrzczono radiant moim nazwiskiem.

- Tak, z odkryciami zdarzają się zdumiewające historie. Czy nie mógłby pan

wyjaśnić naszym słuchaczom, panie doktorze...

- Niech pan posłucha, drogi rodaku. Radiant Pillmana to niezmiernie prosta

rzecz. Proszę sobie wyobrazić, że wprowadził pan w ruch obrotowy ogromny

globus, a potem zaczął pan do niego strzelać z rewolweru. Dziurki na globusie

ulożą się w pewną określoną krzywą. Cała istota tego, co pan nazywa moim

pierwszym poważnym odkryciem, zawiera się w prostym fakcie - wszystkie Strefy

Lądowania - a jest ich sześć - rozmieszczone są na powierzchni naszej planety tak.

Jakby ktoś sześciokrotnie strzelił do Ziemi z pistoletu umieszczonego na linii

Ziemia - Deneb. Deneb - to alfa gwiazdozbioru Łabędzia, a punkt na nieboskłonie,

z którego, by tak rzec, strzelano - nazywamy właśnie radiantem Pillmana.

- Dziękuję w imieniu słuchaczy, panie doktorze. Drodzy słuchacze! Nareszcie

ktoś nam sensownie wyjaśnił, co to takiego radiant Pillmana! Ale a propos, panie

doktorze, wczoraj upłynęło dokładnie trzynaście lat od dnia Lądowania. Być może,

zechce pan w związku z tym powiedzieć kilka słów swoim rodakom?

- A co konkretnie ich interesuje? Niech pan pamięta, że nie było mnie wówczas

w Harmont...

- Tym bardziej chcielibyśmy usłyszeć, co pan pomyślał, kiedy się okazało, że

pańskie rodzinne miasto stało się obiektem inwazji obcej supercywilizacji...

- Mówiąc szczerze w pierwszej chwili pomyślałem, że to kaczka... Trudno było

sobie wyobrazić, że w naszym starym, małym miasteczku wydarzyło się coś

podobnego. Odyby to była Gobi, Nowa Funlandia - ale Harmont!

- Jednakże w końcu musiał pan uwierzyć.

- Istotnie, w końcu musiałem.

- No i co było dalej?

- Nagle przyszło mi do głowy, że zarówno Harmont, jak i pozostałe pięć Stref

Lądowania... przepraszam, wtedy wiedziano tylko o czterech... że wszystkie one

tworzą określoną krzywą. Obliczyłem współrzędne radiantu i posłałem je do

"Nature".

- I w najmniejszym stopniu nie zaniepokoił pana los rodzinnego miasta?

- Widzi pan, wtedy już wierzyłem w fakt Lądowania, ale jednak w żaden sposób

nie byłem w stanie uwierzyć panicznym korespondencjom o płonących

dzielnicach, o potworach, które szczególnie chętnie pożerały starców i dzieci, o

krwawych walkach między nieśmiertelnymi przybyszami z Kosmosu, a nader

śmiertelnymi, ale nieodmiennie bohaterskimi pancernymi dywizjami Jego

Królewskiej Mości...

- Miał pan słuszność. Pamiętam, że koledzy dziennikarze nieźle wtedy

narozrabiali... Powróćmy jednak do nauki. Odkrycie radiantu Pillmana było

pańskim pierwszym, ale, jak sądzę, nie ostatnim wkładem w naszą wiedzę o

Lądowaniu.

- Pierwszym i ostatnim.

- Ale bez wątpienia śledzi pan uważnie stan międzynarodowych badań w

Strefach Lądowania...

- Tak... niekiedy przeglądam "Biuletyn".

- Ma pan na myśli "Biuletyn Międzynarodowego Instytutu Cywilizacji

Pozaziemskiej"?

- Tak.

- A więc co zdaniem pana należy uznać za najważniejsze odkrycie ostatnich

trzynastu lat?

- Sam fakt Lądowania.

- Przepraszam?

- Sam fakt Lądowania stanowi najważniejsze odkrycie nie tylko na przestrzeni

ostatnich trzynastu lat, ale w całej historii ludzkości. Nie jest takie ważne, kim oni

byli, skąd i po co przybyli, dlaczego tak krótko gościli u nas i co się z nimi stalo

później. Najważniejsze, że teraz ludzkość z całą pewnością wie, że nie jest samotna

we Wszechświecie. Obawiam się, że Instytutowi Cywilizacji Pozaziemskich już

nigdy więcej nie uda się dokonać równie fundamentalnego odkrycia.

- To wszystko jest ogromnie interesujące, panie doktorze, ale prawdę mówiąc

miałem na myśli odkrycia w dziedzinie techniki. Odkrycia, które mogłaby

wykorzystać nasza ziemska nauka i technika. Przecież wielu wybitnych uczonych

uważa, że materiały znajdujące się w Strefach Lądowania mogą zmienić cały bieg

naszej historii.

- No cóż, ja nie należę do zwolenników tego punktu widzenia. A jeżeli chodzi o

konkretne znaleziska, to przykro mi, ale nie jestem specjalistą.

- Jednak od dwóch lat jest pan konsultantem Komisji OFIZ, zajmującej się

całokształtem spraw związanych z Lądowaniem...

- To prawda. Ale ja nie mam nic wspólnego z badaniami cywilizacji

pozaziemskich. W Komisji, wspólnie z innymi kolegami, reprezentujemy

międzynarodowe środowisko naukowe, kontrolując wykonanie rezolucji ONZ w

sprawie eksterytorialności Stref Lądowania. Brutalnie mówiąc, pilnujemy, żeby

wszystkim, co znajduje się w Strefach, dysponował wyłącznie Międzynarodowy

Instytut.

- Czyżby na te pozaziemskie cuda jeszcze ktoś miał apetyt?

- Tak.

- Zapewne ma pan na myśli stalkerów?

- Nawet nie wiem, co to takiego.

- Tak u nas, w Harmont, nazywają zuchwalców, którzy na własne ryzyko

przekradają się do Strefy i wynoszą stamtąd wszystko, co im wpadnie w ręce. To

nowy, nie znany dotychczas fach.

- Rozumiem. Nie, to nie leży w naszej kompetencji.

- Jasne! Tymi sprawami zajmuje się policja. Ale ogromnie chcielibyśmy

wiedzieć, co właściwie leży w pańskiej kompetencji, panie doktorze?

- Wiadomo, że istnieje stały przemyt przedmiotów ze Stref Lądowania.

Materiały dostają się w ręce nieodpowiedzialnych jednostek oraz całych

organizacji. Nas, uczonych i członków Komisji, interesują rezultaty tego przemytu.

- Czy nie mógłby pan wypowiedzieć się bardziej konkretnie?

- Wie pan, lepiej porozmawiajmy o sztuce. Czy naprawdę pańskich słuchaczy

nie interesuje moja opinia o niezrównanej Qwendy Muller?

- Ależ oczywiście! Ale najpierw może skończymy z nauką. Czy pan jako

uczony, nie ma czasem ochoty zająć się tymi pozaziemskimi cudami?

- Jak by to panu powiedzieć... Prawdopodobnie.

- A więc niewykluczone, że pewnego pięknego dnia mieszkańcy Harmont

zobaczą swego sławnego rodaka na ulicach miasta?

- Niewykluczone.

Strugaccy Arkadij i Borys - Piknik na Skraju

Drogi - 01.Red Shoehart

1. RED SHOEHART.

lat 23, kawaler. Laborant Międzynarodowego Instytutu Cywilizacji

Pozaziemskich, Filia w Harmont

Poprzedniego dnia wieczorem stoimy sobie z nim w przechowalni. Wystarczy

zrzucić Kombinezony i można iść w miasto, zajrzeć do "Barge" i wypić coś

stosownego dla wzmocnienia duszy i ciała. Ja stoję ot, tak sobie, podpieram ścianę,

swoje zrobiłem i już trzymam w pogotowiu papierosa, palić mi się chce wściekle -

od dwóch godzin nie miałem papierosa w ustach. A on jakoś nie może rozstać się

ze swoimi skarbami. Załadował jeden sejf, zamknął, opieczętował, teraz

załadowuje drugi: zdejmuje z transportera "pustaki", ogląda każdy ze wszystkich

stron (a ciężkie są ścierwa jak wielkie nieszczęście, każdy waży sześć i pół kilo) i

starannie ustawia na półkach.

Okropnie długo już wojuje z tymi "pustakami" i moim skromnym zdaniem bez

żadnego pożytku dla ludzkości. Na jego miejscu ja bym już dawno olał sprawę i za

te same pieniądze zająłbym się czymś innym. Chociaż z drugiej strony, jeśli się

zastanowić, taki "pustak" rzeczywiście jest niezmiernie zagadkowy, i można

powiedzieć - szemrany. Ile to ja się ich nadźwigałem, a wszystko jedno, za każdym

razem jak je zobaczę, od nowa nie mogę się nadziwić. Dwie miedziane okrągłe

płytki wielkości spodeczka, grube na pięć milimetrów, odległość między płytkami

czterysta milimetrów, i oprócz tej odległości niczego między płytkami nie ma.

Można tam wsadzić rękę, można i głowę, jeżeli kompletnie zgłupiałeś ze

zdziwienia - pustka, pustka, powietrze. Pomimo to coś miedzy nimi oczywiście

być musi, siła jakaś, tak ja to rozumiem, ponieważ ani ścisnąć tych płytek, ani

rozerwać nikomu się jeszcze nie udało.

No chłopaki, trudno opisać coś podobnego komuś, kto tego nie widział. Jakoś to

zbyt proste, szczególnie jeśli się dobrze przyjrzeć i uwierzyć wreszcie własnym

oczom. To zupełnie tak samo, jakby komuś opisywać szklankę, albo nie daj Boże

kieliszek - tylko palcami wodzisz i klniesz w poczuciu absolutnej bezsilności.

Dobra, zakładamy, żeście wszystko zrozumieli, a jeżeli ktoś nie zrozumiał, niech

weźmie "Biuletyn" naszego instytutu - w każdym numerze znajdzie artykuły o

"pustakach" z fotografiami...

Jednym słowem Kirył już prawie od roku wojuje z tymi "pustakami". Jestem u

niego od samego początku i skarz mnie Bóg, jeżeli rozumiem, czego on się po nich

spodziewa, zresztą, jeśli mam być szczery, nadmiernie nie wysilam swego umysłu.

Niech najpierw on sam zrozumie, niech sam rozwiąże tę łamigłówkę, a wtedy, być

może, posłucham, co będzie miał do powiedzenia. Na razie natomiast jasne jest dla

mnie jedno - Kirył musi za wszelką cenę chociaż jednego "pustaka" wypatroszyć,

nadgryźć kwasami, zgnieść pod prasą, stopić w piecu. I wtedy wszystko stanie się

dla niego jasne, zdobędzie sławę i chwałę, a cała światowa nauka zapłacze z

zachwytu rzewnymi łzami. Ale chwilowo, o ile się orientuję, do tego bardzo

jeszcze daleko. Niczego do tej pory nie osiągnął, uszarpał się tylko nieprzytomnie,

pozieleniał nawet, zrobił się milczący, wygląda jak chory pies i chyba oczy mu

łzawią. Gdyby to był ktoś inny, zaprowadziłbym go na wódkę, a potem na dziwki,

żeby go rozruszały, a rano znowu na wódkę i znowu na dziwki, tylko inne, i po

tygodniu czułby się jak świeżo narodzony - uszy do góry, gęba od ucha do ucha.

Tylko, że nie dla Kiryła takie lekarstwo - nawet proponować nie warto.

A więc stoimy, znaczy się, w przechowalni, patrzę na Kiryła, widzę, co się z nim

dzieje, jakie ma zapadnięte oczy, i tak mi się go żal robi, że nie macie pojęcia. I

właśnie wtedy zdecydowałem. To znaczy nie tyle nawet zdecydowałem, tylko

jakby mnie ktoś pociągnął za język.

- Słuchaj - mówię - Kirył...

A Kirył właśnie stoi i trzyma w ręku ostatniego "pustaka" i wpatruje się w niego

jakby chciał wleźć do środka.

- Słuchaj - mówię - Kiryłl A gdybyś miał pełnego "pustaka", to co?

- Pełny "pustak"? - powtarza i marszczy brwi, jakbym z nim nagle zaczął

rozmawiać po chińsku.

- No tak - mówię. - Ta twoja hydromagnetyczna pułapka, jak jej tam... obiekt

77-b. Tylko z jakimś niebieskawym paskudztwem w środku.

Widzę, że zaczyna do niego docierać. Podniósł na mnie oczy, przymrużył

powieki i widzę, że gdzieś tam, za psimi łzami pojawia się jakiś przebłysk rozumu,

jak on sam uwielbia się wyrażać.

- Poczekaj - mówi. - Jak to pełny? Taki sam jak ten, tylko pełny?

- Aha.

- Gdzie?

Nareszcie. Dotarło. Nadstawił uszu. gęba od ucha do ucha.

- Chodź - mówię - zapalimy.

Kirył żywo wepchnął "pustaka" do sejfu, zatrzasnął drzwiczki, przekręcił klucz

trzy i pół raza i poszliśmy z powrotem do laboratorium. Za zwyczajnego "pustaka"

Ernest daje czterysta na rękę, a za pełnego - ja bym z niego, sukinsyna, siedem

skór zdarł, ale możecie mi wierzyć albo nie, wtedy nawet o tym nie pomyślałem,

bo mój Kirył, jakby mu kto w kieszeń napluł biegnie po dwa schodki na górę,

nawet zapalić człowiekowi nie da. Jednym słowem, wszystko mu opowiedziałem -

Jak wygląda, gdzie leży i jak się do niego najłatwiej dostać. Kirył od razu

wyciągnął plan, znalazł ten garaż, zaznaczył go palcem, spojrzał na mnie i, rzecz

jasna, od razu wszystko zrozumiał, zresztą niewiele tu było do rozumienia!

- Ach, ty! - mówi i uśmiecha się. - Ho cóż, trzeba iść, najlepiej od razu jutro

rano. O dziewiątej zamówię przepustki i "kalosz", a o dziesiątej zmówimy paciorek

i pójdziemy. Co ty na to?

- Można - odpowiadam. - A kto na trzeciego?

- A po co trzeci?

- E, nie - mówię - to nie piknik z dziewczynami. A jeśli coś ci się stanie? To jest

Strefa - mówię - porządek musi być.

Kirył lekko się uśmiechnął, wzruszył ramionami.

- Jak sobie chcesz! Ty się lepiej na tym znasz. Pewnie że lepiej! Kirył, rzecz

jasna, przejawiał troskę o człowieka, to znaczy pomyślał o mnie - obejdziemy się

bez trzeciego, pojedziemy we dwójkę, cisza, spokój, i ja będę czysty jak kryształ.

Tylko że dobrze wiem - ludzie z instytutu we dwójkę do Strefy nie chodzą. U nich

Strugaccy - Piknik na skraju drogi.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: