tpd.doc

Homo oeconomicus http://www.euw.prv.pl

Co jest na egzaminie? / rok 2004

1.       mnóstwo macierzy

(warto przyjść na ostatnie dodatkowy wykład, potem powtarza się na egzaminie)

2.Warto skoncentrować się na następujących grach

·         sojusznicy mimo woli

·         sternicy cudzego losu

·         lapowka

·         bunt przeciwko dyktatorowi

·         gra kurcząc

·         więźniowie

(Trzeba umieć narysować macierz, oraz opisać do tego wybrać najlepszą strategię)

UWAGA! To co należy przejrzeć jest zaznaczone purpurowym kolorem! Są to rzeczy, które mieliśmy na egzaminie. Nie wiadomomo czy się powtórzą, dlatego proszę je traktować jedynie jako wskazówki! PS. Z tego co wiem, poprzednie lata też rozwiązywały macierze!)

Style uczenia sie przez doswiadczenie

1.       akomodator- wprowadzenie rozwiazan w zycie

2.       dywerger- trudnosci przez innych niedostrzegane

3.       asymilator- tworzy abstrakcyjne modele, alternatywne rozwiazania

4. konwerger- dokonuje najlepszego wyboru

Uzyteczne techniki podejmowania decyzji

1.       Techniki koordynacji CPS i PERT (uzyteczne na etapie pozyskiwania zasobow i aprobaty) AE-KD

2.       techniki tworczego myslenia (uzyteczne na etapie szans i zagrozen) KD-RO

3.       techniki oceny na etapie wyboru rozwiazania AK-AE

4.       techniki indukcyjne na etapie definiowania problemu RO-AK

(AE-sprawdzanie konsekwencji, KD- konkretne doswiadczenie, RO- refleksje i okolicznosci, AK- tworzenie pojec, uogolnien)

Podejmowanie decyzji/uczenie sie przez doświadczenie

1. okreslenie celu
2. porownanie stanu obecnego z pozadanym
3. okreslienie roznicy
4. zdefginiowanie problemu
5. rozwazenie alternatywnych rozwiazan
6. ocena konsekwencji alternatyw.
7. wybor roziwazania
8. wdrozenie

Proces decyzyjny:

1. preferecje i okolicznosci (wybor)
2. cel (wybor)
3. sytuacja decyzyjna (wybor)
4. problem (wybor)
5. decyzja (wybor)
6. dzialanie
7. skutek

Slowa kluczowe

1. przymus
2. chec
3. stan przyszly
4. kontekst wyboru
5. pouniecia drugiej strony

6.       podejmowanie decyzji w warunkach pewnosci, gdy wystapienie drugiej strony jes pewne

7.       podejmowanie decyzji w stanie niepoewnosci, gdy jetsesmy w stanie okreslic posuniecia drugiej strony ale nie potrafimy okreslic ich prawdopodobienstwa

8.       podejmowanie dezycji w warunkach ryzka, gdy potrafimy okreslic rowniez prawdopodobienstwo wystapienia tych posuniec

9. zmienne stereowalne- mozliwe sposoby dzialania

10.   zmienne niesterowalne- nie podlegaja bezposredniemu oddzialywaniu.

Zdefiniowanie problemu decyzyjnego

1. celu
2. alternatywnych roziwazan
3. kryterium wyboru
4. kontekstu

Logika konsekwencji

1. zdefiniowanie celu
2. okreslenie kryterium wyboru
3. skonstruowanie alternatyw
4. ocenaskutkow alternatyw z uwzglednieniem kontekstu
5. wybor z uwzglednieniem kryterium

4 fundamenty logiki konsekwencji

1.       alternatywy (jakie dzisiaj sa mozliwe)

2.       oczekiwania (jakie beda skutki dzisiaj podjetych decyzji)

3.       preferencje (jak cenne sa dzisiaj konsekwencje wyboru kazdej z alternatyw)

4.       regula decyzyjna (w jaki sposob dokonac dzis wyboru zwazywszysn a jutrzesze konsekwence)

3. fundamenty logiki wlasciwosci

1.       rozpoznanie sytuiacji w jakiej jest decydent

2. tozsamosc (okreslenie)
3. wlasciwe reguly postepowania

Trudnosci i ograniczenia informacyjne:

1. uwagi
2. pamieci
3. zrozumienia
4. komunikacji

Sposoby pokonywania trudnosci:

1. dostosowanie problemu do posiadanych informacji
2. dekompozycja problemu
3. uproszczenie problemu
4. stosowanie heurystyk
5. stosowanie metod ilosciowych

Decyzja racjonalna (optyamalna) zaklada

1. posiadanie przez decydenta nieograniczonej informacji
2. nieograniczonej zdolnosci do przetwarzania informacji

(Model decyzji racjonalnej ma ograniczona uzytecznosc).

Decyzja zadawalajaca

1. okreslenie celu

2.       ustalenie poziomu aspiracji (czyli kryterium umozliwiajace rozpoznanie przez decydenta alternatywy uznanej nie tyle za optymalna, co za wystarczajaco "dobra")

3. uzycie heurystyki

4.       jezeli decydentowi nie udaje sie znalezc alternatywy "wystarczajaco dobrej"to obniza poziom aspiracji

5.       jezeli decydentowi udaje sie znalezc "wystarczajaco dobra" wtedy sprawdza czy jest rowniez satysfakcjonujaca.

6.       jezeli knie zostanie ona uznana za zadawalajaca to wraca do punktu 3.

Decyzja faworyzowana (a priori)

1. okreslenie celu

2.       identyfikacja alternatywy uznanej z gory za najwyzej ocenienia

3. rangowanie odrzuconych alternatyw

4.       wybranie alternatywy najlepszej z odrzuconych (alternatywy konkurencyjnej)

5.       okreslenie kryterium wyboru, jezeli krytyrium nie pozwala uzasadnic dokonania wyboru a priori to decydent zmienia kryterium

6.       albo przyrownuje z inna wylooniona alternatywa uznana za konkurencyjna.

7.       Manipulacja ta trawa do momentu uzyskaniua konsonansu

8.       (w tym przypadku intencja bycia racjonalnym decydentem nie zapewnia decydentowi zblizenia do decyzji optymalnej , jedynie nabranie pewnosci iz podejmujac innowacyjna decyzje dzialal zgodnie z formalnymi rygorami racjonalnosci.

Cechy niezmiennicze decydenta:

1. celowosc
2. charakterystyka pamieci
3. serialna organizacja czynnosci poznawczych
4. stosowanie heurystyk

Osobowosciowe uwarunkowania procesu decyzyjnego

1.       potrzeba osiogniec (wysoka-dozaenie do odniesienia sukcesu/niska-dazenie do unikania niepowodzen)

2.       umiejscowienie zrodla sterowania (zewnetrzne/wewnetrzne)

Dysonans poznawczy, kluczowe pojecia

1. potrzeba spojnosci
2. konsonans
3. dysonans
4. unikanie informacji wywolujacych dysonans
5. redukcja dysonansu

Reakcje

1.       unikanie nowych elementow (grozba wystapienia dysonansu)

2. redukcja dysonanasu
3. 1. odrzucenie nowych elementow
   2. przyjmowanie nowych elementow

Obrona przed dysonansem

1. advocatus diaboli
2. sztab pruski
3. koziol ofiarny
4. kolegium do spraw wykroczen

Pulapki procesu decyzyjnego

1.       dysonans decyzyjny i nieodwracalnosc podjetej decyzji

1. 1. manipulowanie zmiana postaw

2.       deysonans decyzyjny i presja w grpie

1. 1. syndrom grupowego myslemnia.
2. zludzenie w ocenianiu szans
3. 1. zasada reprezentatywnosci
   2. zasada dostepnosci
   3. zasada zakotwiczeni

Zasada reprezentatywnosci charakteryzuje sie ignorowaniem statystycznych prawidłowości

Zasada zakotwiczenia charakteryczuje sie sklonnoscia do niedostatecznego korygowania wstepnej oceny.

Zasada destepnosci charakteryzuje sie ocenieniem czestosci zdarzen podlug latwosci wyobrazenia sobie odpowiednich przypadkow nalezacych do danej klasy.

(JEST TO JEDNA ZE SKUTECZNYCH METOD HEURYSTYK)

Podejmowanie decyzji w warunkach braku pewnosci

1.       konsekwencje wyboru pewne- podejmowanie decyzji w warunkach pewnosci

2.       konsekwence wyboru niepewne, ale przewidywalne- podejmoiwanie decyzji w warunkach ryzyka

3.       konsekwencje wyboru niepewne i nieprzewidywalne podejmowanie decyzji w warunkach niepewnosci

Zasada nadziei matematycznej

1.       czyli wielkosci uwzgledniajaca wielkosc szansy oraz wielkosci wyplaty

Przyklad "wartosc oczekiwana zakladu zawartego z ubezpieczycielem"

Strata finansowa rownowazona jest zwiekszonym poczuciem bezpieczenstwa. Zasada nadziei matematycznej zastapiona jest zasada subiektywnie oczekiwanej uzytecznosci

Podejmowanie decyzji w sytuacji ryzyka

1. okresl strukture problemu
2. przedstaw stukture problemu

3.       dokonaj wyboru stosujac zasade maksymalizacji wartosci oczekiwanej badz subiektywnie oczekiwanej uzytecznosci

I krok -Sporzadzenie profilu ryzyka

1. wszystkich niepewnosci
2. obaszarow tych niepewnosci
3. szans ich wystapienia
4. ostatecznych konsekwencji alternatyw

II krok zilustrowanie struktury problemu drzewem decyzyjnym

1. alternatywy
2. niepewnosci, szanse

3.   konsekwencje

GRA Z NATURA (To jest na egzaminie)

Kryteria wyboru strategii:

1.       pewnego w niepewnym

2.       najwiekszego bezpieczenstwa (minimalna zdobycz)

3.       najwiekszej zdobyczy

4.       najmniejszego zawodu

5.       braku dostataecznej razji

Przyklady gry:

jak zainwestowac kapital w ziemie ojczysta

Pewnego w niepewnyn (dominujaca)

·         jezeli jest kilka strategii, a wsrod nich, taka, ktora przy kazdym stanie natury daje wyplate niegorsza niz pozostale, nalezy wybrac ta!

Najwiekszego bezpieczenstwa

·         licz sie ze zlosliwoscia natury, wybierz te strategie, ktora przyniesie Ci najmniejsza z mozliwych strat, wzglednie maksymalny z minimalnych zyskow ( strategie mimimaksowa/maksiminowa)

Najwiekszej zdobyczy

·         we wszstkich przypadkach wybierz te strategie, ktroa pozwoli Ci uzyskac jak najwieksza zdobycz (czyli maksymalna wartosc oczekiwana)

Najmniejszeog zawodu

·         najmniejsze z mozliwych rozczarowan, gdy natura okaze sie niepomyslna

Braku dostatecznej racji

·         jezeli nie ma oczywistych powodopw, zeby uwazac, ze ktorys ze stanow natury jest bardziej prawdopodobny niiz inne to wszystkie te stany powinny byc traktowane jako rownie uprawnione

GRA Z PARTNEREM (To jest na egzaminie)

Przyklady:

1.              dylemat wieznia

2.       gra kurczat (tchorzy, ustapic, nie ustapic)

3.       akord

Akord zesp IAkord Zesp II

4.       sojusznicy mimo woli

...