G1_plany_wynikowe.pdf

PLANY WYNIKOWE

W ZAKRESIE I KLASY GIMNAZJUM

opracowane na podstawie materia³ów katechetycznych

Jezus uczy i zbawia

z serii W DRODZE DO EMAUS

Dzia³anie nauczyciela, w tym równie¿ katechety, jest œciœle zwi¹zane z planowaniem, czyli ustalaniem celów, poszukiwa-

niem rozwi¹zañ i podejmowaniem decyzji. Zak³ada ono tym samym wybieranie najodpowiedniejszego rozwi¹zania w celu

osi¹gniêcia sukcesu i to w nieodleg³ym terminie. Podejmowane przez nauczyciela planowania nauczania obejmuje konstru-

owanie planu wynikowego i poszukiwanie mo¿liwych do zaadaptowania wzorców.

B. Niemierko wyjaœnia, ¿e „planowanie wynikowe w dydaktyce opiera siê na jasno i realistycznie okreœlonych wymaga-

niach programowych”, co w praktyce powinno uwzglêdniaæ zró¿nicowane uzdolnienia uczniów. Stwierdzenie to zawiera w sobie

przekonanie, ¿e przygotowanie planu wynikowego wymaga jasnego ustalenia celów, dokonania doboru materia³u nauczania,

wyboru metod wspó³pracy z uczniami oraz okreœlenia i przeprowadzania kontroli, a tak¿e sprecyzowania zasad oceniania szkol-

nych osi¹gniêæ uczniów. Oznacza to, ¿e czynnoœci nauczyciela w trakcie planowania musz¹ zostaæ poprzedzone analiz¹ treœci

nauczania w trzech jej wymiarach: celów, materia³u i wymagañ.

Program edukacji religijnej

Zrozumienie istoty planu wynikowego pozwoli uczyniæ z niego element w³asnego warsztatu pracy, a nie dokument, który

trzeba do³¹czyæ do akt szkolnych. Poci¹ga to za sob¹ przekonanie, ¿e choæ nie mo¿na opracowaæ jednego, idealnego, wzorco-

wego planu wynikowego, to dobry plan wynikowy mo¿e byæ doskona³ym instrumentem wspomagaj¹cym nauczyciela w orga-

nizowaniu ca³ego procesu dydaktycznego. Jest dla nauczyciela sposobem uzyskania indywidualnego obrazu treœci nauczania

oraz poczucia porz¹dku w jej ujêciu.

Konstruowanie planu wynikowego wymaga wyj¹tkowej precyzji i uwagi. Katechecie, który dokonuje syntezy planowanej

treœci nauczania, musi towarzyszyæ nie tylko œwiadomoœæ, ¿e nie wszystkie cele szczegó³owe mog¹ byæ zoperacjonalizowane,

ale i przeœwiadczenie, ¿e osi¹gniêcie tego, co wynika z wychowawczego czy inicjacyjnego wymiaru katechezy wymaga, oprócz

umiejêtnoœci pedagogicznych, równie¿ czasu, a nade wszystko ³aski Bo¿ej. To przekonanie powinno tak¿e uwidoczniæ siê

w wybranej formie zapisu.

O ¿ywotnoœci planu wynikowego decydowaæ mo¿e równie¿ jego forma. Ka¿dy nauczyciel powinien sam opowiedzieæ siê,

w jaki sposób udokumentowaæ w³asne decyzje i wyniki przeprowadzonych przez siebie analiz, zarówno ze wzglêdu na uk³ad,

jak i styl. Powszechnie spotyka siê propozycje zapisu planów wynikowych w formie tabelarycznej. Mimo zachowania tej

samej formy, ró¿ni¹ siê one propozycjami co do zawartoœci. B. Niemierko oprócz numeru i tematu lekcji ogranicza siê do okreœlenia

wymagañ na poszczególnych poziomach, natomiast M. K³os rozszerza tabelê, proponuj¹c zapisanie – obok numeru i tematu

jednostek lekcyjnych – tematów i numerów jednostek metodycznych, celów wyra¿onych operacyjnie, materia³u nauczania,

planowanych technik i form pracy na lekcjach, materia³ów i œrodków dydaktycznych, wymagañ nauczycielskich oraz plano-

wanych technik kontroli; zastrzega jednoczeœnie, ¿e decyzje zwi¹zane z tematami jednostek lekcyjnych, metodami i formami

pracy, materia³ami i œrodkami dydaktycznymi czy technikami kontroli zwykle bywaj¹ przedstawione w konspekcie zajêæ.

Mo¿liwoœæ stosowania ró¿nych form zapisu planu wynikowego œwiadczy o docenieniu idei indywidualnoœci tego planu,

wyra¿onej w koniecznoœci podejmowania samodzielnych decyzji na etapie planowania nauczycielskiego, któremu mog¹

okazaæ siê pomocne zaproponowane poni¿ej elementy.

Plany wynikowe

Na podstawie programu dokonano analizy materia³u i opracowano propozycjê wymagañ. Zwrócono uwagê na synte-

tyczny charakter wymagañ (bez wnikania w szczegó³y). Przedstawiona propozycja w postaci tabelarycznej pozwala wstêpnie

oceniæ hierarchiê wymagañ ze wzglêdu na cele i materia³.

Wyjaœnienia uk³adu i treœci tabeli:

1. Temat lekcji; pierwszy wpisywany do dziennika lekcyjnego, drugi do zeszytu ucznia.

2. Wymagania podstawowe obejmuj¹ wiadomoœci i umiejêtnoœci stosunkowo ³atwe do opanowania, najpewniejsze nauko-

wo, ca³kowicie niezbêdne w dalszej nauce, bezpoœrednio u¿yteczne.

3. Taksonomia celów nauczania (B. Niemierko, K. Ci¿kowicz, J. Ochenduszko) poprzez zastosowanie czasowników ope-

racyjnych z wyszczególnieniem poziomów:

– wiadomoœci: zapamiêtane (oznaczone literk¹ A) i zrozumiane (oznaczone literk¹ B);

– umiejêtnoœci: stosowanie wiadomoœci w sytuacjach typowych (oznaczone literk¹ C) oraz stosowanie wiadomoœci w sy-

tuacjach problemowych (oznaczone literk¹ D).

Informacje kolumny 3 odnosz¹ siê do wymagañ podstawowych.

4. Wymagania rozszerzone obejmuj¹ wiadomoœci i umiejêtnoœci umiarkowanie trudne do opanowania, w pewnym stopniu

hipotetyczne, przydatne, bezpoœrednio u¿yteczne oraz dope³niaj¹ce; trudne do opanowania, twórcze, wyspecjalizowane, z dala

od bezpoœredniej u¿ytecznoœci.

5. Taksonomia celów nauczania (B. Niemierko, K. Ci¿kowicz, J. Ochenduszko) poprzez zastosowanie czasowników ope-

racyjnych z wyszczególnieniem poziomów:

– wiadomoœci: zapamiêtane (oznaczone literk¹ A) i zrozumiane (oznaczone literk¹ B);

– umiejêtnoœci: stosowanie wiadomoœci w sytuacjach typowych (oznaczone literk¹ C) i stosowanie wiadomoœci w sytu-

acjach problemowych (oznaczone literk¹ D).

Informacje kolumny 5 odnosz¹ siê do wymagañ rozszerzonych.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: