Chadzinikolau Aforyzmy Greków.txt

NIKOS CHADZINIKOLAU
wybra� i prze�o�y�
J�ZEF PETRUK
opracowa� graficznie
AFORYZMY
GREK�W
WYDAWNICTWO POZNA�SKIE � POZNA� 1989

HOMER
Jakie s�owo wypowiesz, takie us�yszysz
*
Ludzie w nieszcz�ciu szybciej si� starzej�
*
Sen i �mier� to bracia bli�niacy

HEZJOD
Gospodarno�� wychowuje szlachetne dzieci
*
Staraj si� by� doskona�y i lepszy od innych
*
Odwa�ny m�czyzna w czynie osi�ga pe�ni�
*
Nawet statecznych ludzi pogl�dy mog� si� zmienia�
*
Nie nale�y by� zawistnym wobec innych
*
To okropne rzuca� s�owa na wiatr
*
Wola�bym s�u�y� jako najmita u biednego ch�opa, kt�ry nie ma zbyt
wiele �rodk�w do �ycia, ni� by� kr�lem w�r�d zmar�ych.
*
Najwi�kszym skarbem cz�owieka jest pow�ci�gliwy j�zyk,
a najwi�ksza przyjemno�� to pos�ugiwanie si� nim z umiarem.
*
Nie praca jest ha�b�, ale pr�nowanie
*
Na b��dach cz�owiek uczy si� rozumu

Bezmy�lny dzie�, to stracony dzie�
*
Po szkodzie nawet i g�upiec jest m�dry
*
Pierwsi po Bogu s� rodzice
*
Na pocz�tku by� Chaos
*
Co masz dzi� zrobi�, nie odk�adaj na jutro
*
Pr�niak zawsze z trudno�ciami walczy
8
Najtrudniej pozna� samego siebie
*
Kropla dr��y ska��
Noc jest przedsionkiem dnia
TALES
9

Najwi�ksz� m�dro�ci� jest czas, wszystko ujawni
*
Niczym si� nie r�ni �mier� od �ycia
*
Kochaj bli�niego swego jak siebie samego
*
Nie m�w nikomu, co si� dzieje w domu
*
Ksi�yc po�ycza �wiat�o od s�o�ca
10

PITTAKOS
Najlepszym nauczycielem jest czas
*
Nie ma nic lepszego od zgody
*
Kobieta jest kwiatem, kt�ry tylko w cieniu m�czyzny mo�e rosn��
i pachnie�
11

M�czyzna, kt�ry �eni si� z kobiet� m�drzejsz� od siebie, ogranicza
swoj� wolno��
Spos�b wr�czenia ma wi�ksz� warto�� od podarunku
Najgorsz� rzecz� jest g�upota
Przebaczenie silniejsze jest ni� odwet
*
Trudno by� dobrym cz�owiekiem
*
Czas dzia�ania cz�owieka jest ograniczony
12
SOLON
Przyjaci� nie pozyskuj  lekkomy�lnie,  a tych, kt�rych pozyska�e�,
lekkomy�lnie nie porzucaj
*
Ten mo�e rz�dzi� innymi, kto potrafi kierowa� sob�
Miej zawsze przed oczami koniec swego �ycia

Prawda jest po�rodku
*
Spisa�em prawa dla ludzi dobrych i z�ych nie kieruj�c si� niczyim
�yczeniem
*
Niczego zanadto!
*
Bezczynno�� jest matk� wszelkiego z�a
*
Nie chwal nikogo przed �mierci�
*
Unikaj przyjemno�ci, kt�re przynosz� smutek
14
Uroda cieszy tylko oczy, dobro� jest warto�ci� trwa��
*
Kiedy gniew zaw�adnie tob�, trzymaj j�zyk za z�bami
*
Nawet gro�nym Bogom nieraz �zawi� oczy
SAFONA
LETI
15

Bogowie wiedz�: �mier� jest nieszcz�ciem. Inaczej ch�tnie umieraliby
sami
*
Nie wszystko w �yciu mo�na zdoby�. Trzeba raczej wybiera�
*
Z�oto potrafi zba�amuci� nawet uczciwego cz�owieka
*
Przyja�� jest subteln� rozkosz� szlachetnych dusz
*
I czarne w�osy posiwiej�
*
Z�ym s�siadem bogactwo bez dobroci. Kto jedno i drugie posiada, do
szcz�liwych nale�y
*
Dobrych ludzi nikt nie zapomina
*
Nawet delikatna dziewczyna kwiaty �cina
*
Z�oto nie �niedzieje
16
EZOP
Prawdziwych przyjaci� poznajemy w biedzie
Marne jest �ycie ludzi, kt�rzy k�amstwo stawiaj� wy�ej od prawdy
Najgorsze rz�dy s� lepsze od anarchii
17

Duchowa doskona�o�� jest lepsza od fizycznej
*
Nieszcz�cia temperuj� ludzi
*
Zawsze istnieje cz�owiek bardziej cierpi�cy od ciebie
*
Siostr� rozkoszy jest smutek
*
Kto z kim przystaje, taki si� staje
*
Nie wszyscy s� stworzeni do wszystkiego
*
Ka�dy cz�owiek na �wiecie nawet w cierpieniu kocha �ycie
*
Wielka nienawi�� �atwo nie ginie
*
Najwi�kszy jest b�l, gdy rany zadaj� najbli�si
*
Boga nie mo�na oszuka�
Nieuk nie mo�e by� nauczycielem innych
*
Po nieszcz�ciu pr�ny �al
*
Zgoda buduje, nienawi�� rujnuje
*
Kto pragnie wi�cej, traci to, co ma
*
Lepiej biednie u siebie, ni� bogato u obcych
*
Kto ma du�o wrog�w, w potrzebie nie znajdzie �adnego przyjaciela
*
Nieszcz�cia s� najlepsz� nauk�
*
Kto pod kim do�ki kopie, sam w nie wpada
19

KLEOBULOS
Z rodzicami mo�na wygra� tylko cierpliwo�ci�
*
Nie pozwalaj, by podejrzenie rz�dzi�o tob�
*
Najlepiej wszystkiego w miar�
20
Nie r�b niczego na si��
*
Gdy jeste� szcz�liwy - nie b�d� pyszny, gdy jeste� biedny - nie
upokarzaj si�
*
Niewdzi�cznik podobny jest do p�kni�tego dzbana, z kt�rego nawet
najlepszy sok wycieknie
*
Bogactwa wielu nienawidzi�o, s�awy - nikt
21

PITAGORAS
Nale�y d��y� do sprawiedliwo�ci s�owem i czynem
*
We wszystkim musi by� umiar
*
Umiar znaczy nie krzywdzi�
22
Kto zatraca si� w cierpieniu, nie mo�e by� cz�owiekiem wolnym
*
Staraj si� �y� skromnie i uczciwie
*
Trzeba milcze�, albo m�wi� rzeczy lepsze od milczenia
*
Nie�atwo i�� przez �ycie kilkoma drogami r�wnocze�nie
*
Natura wsz�dzie jest taka sama
*
Muzyka budzi w sercu pragnienie dobrych czyn�w
23

SIMONIDES
Nic co ludzkie nie jest wolne od trosk
*
Najwi�kszym skarbem dla cz�owieka jest zdrowie
*
Pami�taj, �e jeste� cz�owiekiem
Poezja to m�wi�ce malarstwo, a malarstwo - milcz�ca poezja
*
Z konieczno�ci� nawet bogowie nie walcz�
*
Szcz�cie osi�gn�, gdy uznam ojczyzn� za w�asny dom
*
Niezliczony jest r�d g�upc�w
*
Nieunikniona �mier� jednako wisi nad wszystkimi
25

FOKILIDES
Nigdy nie pozwalaj nieukom ocenia� innych
*
Nie wyci�gaj wniosku nie wys�uchawszy obydwu stron
*
Nie mo�na ujarzmi� narodu, ognia i wody
Nie krzywd�, je�li nie chcesz by� krzywdzony
*
Umi�owanie cnoty jest rzecz� skromn� i godn� podziwu
27

HERAKLIT
Wiedza jest drugim s�o�cem dla tych, kt�rzy j� posiadaj�
*
Ta sama droga prowadzi pod g�r� i w d�
*
Z�ymi    �wiadkami    s�   oczy   i    uszy   ludzi,    kt�rzy   maj�   dusze
barbarzy�skie
*
Choroba pozwala pozna� s�odycz zdrowia, z�o - dobra, g��d - syto�ci,
zm�czenie - wypoczynku
*
Bogowie s� nie�miertelnymi lud�mi, ludzie - �miertelnymi bogami
*
Ludzie powinni strzec prawa jak mur�w rodzinnego miasta, bo tylko
za murami mo�na �y� bezpiecznie
*
Wszystko z ognia powsta�o, w ogie� si� zamieni
*
Nie wystarczy du�o wiedzie�, �eby by� m�drym
*
Wszystko p�ynie i niepodobna wej�� dwukrotnie do tej samej rzeki
*
Ukryte pi�kno jest lepsze od jawnego
29

AJSCHYLOS
Dyscyplina jest matk� dobrobytu
*
Nie ma gorszego z�a od pi�knych s��w, kt�re k�ami�
*
Prawd� trzeba wyra�a� prostymi s�owami
Nasze smutki s� rado�ciami naszych wrog�w
*
Poucza� innych jest �atwiej ni� siebie
*
Wa�niejsze   jest   nie    zwyci�stwo,    lecz   w�a�ciwe   wykorzystanie
zwyci�stwa
*
Ran� zada�e�, ran� otrzymasz
*
W czarnym aksamicie niesko�czono�ci zwyci�stwo b�dzie cz�owieka
*
Si�a konieczno�ci jest niezwyci�ona
*
Hades jest wielkim s�dzi� dla �miertelnych w �wiecie podziemnym
*
Zdanie, kt�re wychodzi z ust ludu, ma wielk� si��

PINDAR
Szczeg�lnie praca jest �wiat�em dla �ycia
*
Praca w m�odo�ci owocuje na staro��
*
Nie ma nic lepszego nad wod�
*
Z�oto jest przyczyn� wojny
*
Jak ko� do rydwanu, tak w� do p�uga
*
Rado�ci i smutki ludzkie mijaj� jak fale morza
*
Wsp�lny jest rodow�d bog�w i ludzi, z jednej matki pochodzimy
33

SOFOKLES
Wiele jest mocy, lecz nie ma wi�kszej nad cz�owieka
*
Nawet w zniewolonym ciele my�l jest wolna
Rozs�dnie jest pragn�� na miar� cz�owieka
*
Twarde s�owa rani� nawet wtedy, gdy s� sprawiedliwe
*
�adne k�amstwo nie doczeka si� staro�ci
*
Straci� dobrego przyjaciela, to r�wnoznaczne z utrat� w�asnego �ycia
*
Los wynosi i los w przepa�� str�ca szcz�liwego i nieszcz�nika
*
Nie ma wi�kszego z�a od anarchii.  Ona pa�stwa niszczy i domy
rujnuje
*
Widzisz, drzewa, kt�re poddaj� si� rw�cym potokom, ratuj� swoje
konary, a zbyt oporne gin� z korzeniami
*
Los szlachetnego nier�wny jest z�oczy�cy
*
Spiesz si� powoli, a unikniesz b��d�w
*
Tylko szlachetne czyny s� trwa�e
35

Bez b�lu i cierpie� nie istniejemy
*
Marne to pa�stwo, co jednemu tylko s�u�y
*
Ma�o s��w du�o tre�ci
*
Cel zamierzony nie r�wna si� celowi osi�gni�temu
*
Kto nie prze�y� tego co ja, niechaj rad mi nie udziela
*
Milczenie stroi kobiet�
*
Najwi�ksze szcz�cie to spe�nienie obowi�zku
*
Kto si� spieszy, potyka si�
*
Zawsze czas zrehabilituje porz�dnego cz�owieka
*
Ka�da rzecz jest dobra w swoim czasie
Nie czy� nic ponad miar�
*
Pierwszym warunkiem szcz�cia jest rozs�dek
*
Cz�owiek na staro�� dziecinnieje
37

EURYPIDES
Nie ma godniejszej rzeczy od cnoty
*
Sukces jest wynikiem w�a�ciwej decyzji
*
Pokonanie drogi do cnoty wymaga ogromnego samozaparcia
*
Nie nale�y przemilcza� racji
*
Kto unika mi�o�ci, jest chory
*
Najwi�kszym bogiem jest mi�o��
*
Dobro i z�o zawsze z sob� granicz�
*
Nasze �ycie jest ci�g�� walk�
*
Jaka praca taka p�aca
*
Delikatne r�ce nie mog� uprawia� pola
*
Wszystkie cnoty w sprawiedliwo�ci si� mieszcz�
*
Ch�opcy s� filarami dom�w
*
Najwi�ksz� wad� ludzk� jest gadulstwo
39

J�zyk prawdy jest z natury prosty
*
Milcz, albo m�w co� lepszego od milczenia
*
M�drym jest ten, kt�ry wie, kiedy zachowa� spok�j
*
Nie mo�esz by� silniejszy od przeznaczenia

PROTAGORAS
Miar� wszystkiego jest cz�owiek
*
Jedynym �r�d�em i kryterium poznania rzeczywisto�ci s� zmys�y
*
Wy�sza jest prawda u�yteczna
41

TUKIDYDES
Podstaw� szcz�cia jest wolno��, a wolno�ci - odwaga
*
G�upi cz�owiek ma serce na j�zyku, m�dry j�zyk w sercu
*
Narody trac�c pami��, trac� �ycie
42
�adna w�adza nie jest lubiana przez ludzi
*
Wszystkie wydarzenia historyczne s� wy��cznie wynikiem dzia�ania
ludzi
Lepiej eliminowa� przest�pc�w, ni� wsp�czu� ich ofiarom
B�l oczyszcza dusz�
43

DEMOKRYT
Prosta droga najlepsza
*
Lepiej zastanowi� si� przed decyzj�, ani�eli potem �a�owa�
*
Lepiej kontrolowa� swoje b��dy ni� cudze
Zachcianki bez umiaru s� oznak� dziecka, a nie doros�ego cz�owieka
*
Si�a i pi�kno s� darem m�odo�ci
Nie   staraj   si�   zrozumie�   wszystkiego,   bo   wszystko   stanie   si�
niezrozumia�e
Podziwia� nale�y czyny a nie s�owa
*
Zazdrosny sobie samemu szkodzi
*
�yjemy nie tak, jak chcemy, lecz tak, jak potrafimy
*
Kto nikogo nie kocha, sam niczyjej nie zazna mi�o�ci
*
Lep...