Astronomia_wyklad_wstepny.pdf
(
4470 KB
)
Pobierz
Astronomia – wykład wstępny
dr Krzysztof Rochowicz
Zakład Dydaktyki Fizyki
Instytut Fizyki UMK
Spośród licznych i różnorodnych sztuk i nauk,
budzących w nas zamiłowanie i będących dla
umysłów ludzkich pokarmem, tym – według mego
zdania – przede wszystkim poświęcać się należy
i te z największym uprawiać zapałem, które
obracają się w kręgu rzeczy najpiękniejszych i
najbardziej godnych poznania. Takimi zaś są
nauki, które zajmują się cudownymi obrotami
we wszechświecie i biegami gwiazd, ich rozmiarami
i odległościami, ich wschodem i zachodem oraz
przyczynami wszystkich innych zjawisk na niebie,
a w końcu wyjaśniają cały układ świata.
A cóż piękniejszego nad niebo,
które przecież ogarnia wszystko,
co piękne?
Mikołaj Kopernik
„O obrotach” księga pierwsza
2
Plan wykładu
7. Słońce jako gwiazda
- odległość, rozmiary i masa Słońca
- widmo i skład chemiczny
- budowa wnętrza i atmosfery Słońca
- aktywność słoneczna
8. Podstawowe parametry charakteryzujące gwiazdy
- odległości, ruchy własne i prędkości radialne
- temperatury, masy i rozmiary gwiazd
- diagram Hertzsprunga-Russella
9. Budowa i ewolucja gwiazd
- gwiazdy ciągu głównego, olbrzymy i białe karły
- gwiazdy zmienne: zaćmieniowe, pulsujące i wybuchowe
- gwiazdy neutronowe i czarne dziury
10. Planety pozasłoneczne. Układy i gromady gwiazd.
- odkrycia i stan badań planet wokół gwiazd
- układy podwójne i wielokrotne
- gromady otwarte i kuliste
11. Budowa Galaktyki
- materia międzygwiazdowa
- struktura spiralna
- podsystemy i populacje gwiazd
12. Astronomia pozagalaktyczna
- klasyfikacja galaktyk
- radiogalaktyki i kwazary
- Grupa Lokalna i gromady galaktyk
- prawo Hubble’a
13. Elementy kosmologii
- zasady kosmologiczne
- promieniowanie reliktowe
- teoria Wielkiego Wybuchu
1. Wstęp
- podstawowe stałe i jednostki astronomiczne
- miejsce Ziemi w Układzie Słonecznym
oraz we Wszechświecie
- obserwacje zjawisk na niebie
2. Metody badań astronomicznych
- krótka historia astronomii
- obserwacje w różnych zakresach widma
- budowa i charakterystyki teleskopów
- teleskop SALT, teleskop kosmiczny HST
3. Ziemia jako planeta
- kształt, rozmiary i masa Ziemi
- ruch obrotowy Ziemi
- ruch obiegowy Ziemi wokół Słońca
- czas w astronomii
4. Sfera niebieska i Księżyc
- układy współrzędnych astronomicznych
- gwiazdozbiory, mapy nieba i atlasy
- odległość, rozmiary i masa Księżyca
- zaćmienia Słońca i Księżyca
5. Mechanika ciał Układu Słonecznego
- konfiguracje planet
- prawa Keplera
- sztuczne satelity Ziemi i sondy kosmiczne
6.
Fizyka Układu Słonecznego
-
planety i ich księżyce
-
drobne ciała w układzie planetarnym
-
powstanie Układu Słonecznego
3
Literatura
1.
Kreiner Jerzy - Astronomia z astrofizyką – PWN (1996)
2.
Kreiner Jerzy
– Ziemia i Wszechświat – Wydawnictwo Naukowe UP w Krakowie (2009)
3.
Branicki Andrzej – Obserwacje i pomiary astronomiczne... – Wydawnictwa UW (2006)
Literatura dodatkowa
1.
Seria Astrofizyka – Wydawnictwo Naukowe PWN (1994-95):
Jaroszyński Michał – Galaktyki i budowa Wszechświata
Kubiak Michał – Gwiazdy i materia międzygwiazdowa
Artymowicz Paweł – Astrofizyka układów planetarnych
2.
Seria Na ścieżkach nauki – Prószyński i S-ka, m.in.:
Włodarczyk Jarosław – Wędrówki niebieskie, czyli Wszechświat nie tylko dla poetów
Kippenhahn Rudolf – Na tropie tajemnic Słońca
Crosswell Ken – Alchemia nieba i Łowcy planet
3.
Greeley Ronald, Batson Raymond – Atlas Układu Słonecznego NASA – Prószyński i S-ka (1999)
4.
Shu Frank H. – Galaktyki, gwiazdy, życie – fizyka Wszechświata – Prószyński i S-ka (2003)
5.
Hawking Stephen – Krótka historia czasu i Wszechświat w skorupce orzecha – Zysk i S-ka
6.
Weinberg Steven – Pierwsze trzy minuty – np. Iskry (1980)
4
Wybrane źródła internetowe
•
astronomia
.pl
–
aktualności, informacje ogólne
•
www
.astronomia2009.
pl
- strona MRA
•
apod
.nasa
.gov
/apod
– Astronomy Picture of the Day
•
www.
heavens
-
above
.com
- ISS, satelity, komety
•
www.
stellarium
.
org
/
pl
- wirtualne planetarium
Ponadto strony organizacji, obserwatoriów, agencji
i misji kosmicznych, np. IAU, ESO, HST, NASA, ESA.
5
Plik z chomika:
qazwsxedcrfv998
Inne pliki z tego folderu:
WA35_14303_cz242-r1872-t2_pamietnik-tns-art-5.pdf
(101530 KB)
Ukladplanetarny.pdf
(8871 KB)
Czy Układ Słoneczny jest chaotyczny.pdf
(1427 KB)
Astronomia_wyklad_wstepny.pdf
(4470 KB)
PREZENTACJA MULTIMEDIALNA.ppt
(1033 KB)
Inne foldery tego chomika:
3-Atlas Project (2.0 rs)
Almanach astronomiczny 2014
astrofotografia
ASTROFOTOGRAFIA W. SKÓRZYŃSKIA (simsone)
astrofotografia, poradniki, identyfikacja gwiazd, poradniki
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin