Piknik na skraju drogi.pdf

STRUGACCY A. I B.

PIKNIK NA SKRAJU DROGI

Wstęp

Trzeba tworzyć dobro ze zła bo nie ma nic innego, z czego by można Je tworzyć.

Robert Fenn Warren

Fragmenty wywiadu, który przeprowadził specjalny korespondent Radia Harmont z doktorem

WALENTINEM PILLMANEM, w związku z przyznaniem temu ostatniemu Nagrody Nobla w

dziedzinie fizyki za 19... rok

- ... Zapewne pana pierwszym poważnym odkryciem było odkrycie tak zwanego radiantu

Pillmana?

- Nie sądzę. Radiant Pillmana to ani pierwsze, ani poważne, ani, ściśle mówiąc, odkrycie. I w

dodatku niezupełnie moje.

- Pan chyba żartuje, panie doktorze. Radiant Pillmana - te dwa słowa zna każdy uczeń szkoły

podstawowej.

- Nic dziwnego. Radiant Pillmana pierwszy odkrył właśnie uczeń, niestety nie pamiętam jego

nazwiska, niech pan zajrzy do "Historii Lądowania" Stetsona, tam pan znajdzie wszystkie

szczegóły. Radiant został odkryty przez ucznia, współrzędne opublikował po raz pierwszy student,

a nie wiadomo dlaczego ochrzczono radiant moim nazwiskiem.

- Tak, z odkryciami zdarzają się zdumiewające historie. Czy nie mógłby pan wyjaśnić naszym

słuchaczom, panie doktorze...

- Niech pan posłucha, drogi rodaku. Radiant Pillmana to niezmiernie prosta rzecz. Proszę sobie

wyobrazić, że wprowadził pan w ruch obrotowy ogromny globus, a potem zaczął pan do niego

strzelać z rewolweru. Dziurki na globusie ulożą się w pewną określoną krzywą. Cała istota tego, co

pan nazywa moim pierwszym poważnym odkryciem, zawiera się w prostym fakcie - wszystkie

Strefy Lądowania - a jest ich sześć - rozmieszczone są na powierzchni naszej planety tak. Jakby

ktoś sześciokrotnie strzelił do Ziemi z pistoletu umieszczonego na linii Ziemia - Deneb. Deneb - to

alfa gwiazdozbioru Łabędzia, a punkt na nieboskłonie, z którego, by tak rzec, strzelano -

nazywamy właśnie radiantem Pillmana.

- Dziękuję w imieniu słuchaczy, panie doktorze. Drodzy słuchacze! Nareszcie ktoś nam

sensownie wyjaśnił, co to takiego radiant Pillmana! Ale a propos, panie doktorze, wczoraj upłynęło

dokładnie trzynaście lat od dnia Lądowania. Być może, zechce pan w związku z tym powiedzieć

kilka słów swoim rodakom?

- A co konkretnie ich interesuje? Niech pan pamięta, że nie było mnie wówczas w Harmont...

- Tym bardziej chcielibyśmy usłyszeć, co pan pomyślał, kiedy się okazało, że pańskie rodzinne

miasto stało się obiektem inwazji obcej supercywilizacji...

- Mówiąc szczerze w pierwszej chwili pomyślałem, że to kaczka... Trudno było sobie wyobrazić,

że w naszym starym, małym miasteczku wydarzyło się coś podobnego. Odyby to była Gobi, Nowa

Funlandia - ale Harmont!

- Jednakże w końcu musiał pan uwierzyć.

- Istotnie, w końcu musiałem.

- No i co było dalej?

- Nagle przyszło mi do głowy, że zarówno Harmont, jak i pozostałe pięć Stref Lądowania...

przepraszam, wtedy wiedziano tylko o czterech... że wszystkie one tworzą określoną krzywą.

Obliczyłem współrzędne radiantu i posłałem je do "Nature".

- I w najmniejszym stopniu nie zaniepokoił pana los rodzinnego miasta?

- Widzi pan, wtedy już wierzyłem w fakt Lądowania, ale jednak w żaden sposób nie byłem w

stanie uwierzyć panicznym korespondencjom o płonących dzielnicach, o potworach, które

szczególnie chętnie pożerały starców i dzieci, o krwawych walkach między nieśmiertelnymi

przybyszami z Kosmosu, a nader śmiertelnymi, ale nieodmiennie bohaterskimi pancernymi

dywizjami Jego Królewskiej Mości...

- Miał pan słuszność. Pamiętam, że koledzy dziennikarze nieźle wtedy narozrabiali... Powróćmy

jednak do nauki. Odkrycie radiantu Pillmana było pańskim pierwszym, ale, jak sądzę, nie ostatnim

wkładem w naszą wiedzę o Lądowaniu.

- Pierwszym i ostatnim.

- Ale bez wątpienia śledzi pan uważnie stan międzynarodowych badań w Strefach Lądowania...

- Tak... niekiedy przeglądam "Biuletyn".

- Ma pan na myśli "Biuletyn Międzynarodowego Instytutu Cywilizacji Pozaziemskiej"?

- Tak.

- A więc co zdaniem pana należy uznać za najważniejsze odkrycie ostatnich trzynastu lat?

- Sam fakt Lądowania.

- Przepraszam?

- Sam fakt Lądowania stanowi najważniejsze odkrycie nie tylko na przestrzeni ostatnich

trzynastu lat, ale w całej historii ludzkości. Nie jest takie ważne, kim oni byli, skąd i po co przybyli,

dlaczego tak krótko gościli u nas i co się z nimi stalo później. Najważniejsze, że teraz ludzkość z

całą pewnością wie, że nie jest samotna we Wszechświecie. Obawiam się, że Instytutowi

Cywilizacji Pozaziemskich już nigdy więcej nie uda się dokonać równie fundamentalnego

odkrycia.

- To wszystko jest ogromnie interesujące, panie doktorze, ale prawdę mówiąc miałem na myśli

odkrycia w dziedzinie techniki. Odkrycia, które mogłaby wykorzystać nasza ziemska nauka i

technika. Przecież wielu wybitnych uczonych uważa, że materiały znajdujące się w Strefach

Lądowania mogą zmienić cały bieg naszej historii.

- No cóż, ja nie należę do zwolenników tego punktu widzenia. A jeżeli chodzi o konkretne

znaleziska, to przykro mi, ale nie jestem specjalistą.

- Jednak od dwóch lat jest pan konsultantem Komisji OFIZ, zajmującej się całokształtem spraw

związanych z Lądowaniem...

- To prawda. Ale ja nie mam nic wspólnego z badaniami cywilizacji pozaziemskich. W Komisji,

wspólnie z innymi kolegami, reprezentujemy międzynarodowe środowisko naukowe, kontrolując

wykonanie rezolucji ONZ w sprawie eksterytorialności Stref Lądowania. Brutalnie mówiąc,

pilnujemy, żeby wszystkim, co znajduje się w Strefach, dysponował wyłącznie Międzynarodowy

Instytut.

- Czyżby na te pozaziemskie cuda jeszcze ktoś miał apetyt?

- Tak.

- Zapewne ma pan na myśli stalkerów?

- Nawet nie wiem, co to takiego.

- Tak u nas, w Harmont, nazywają zuchwalców, którzy na własne ryzyko przekradają się do

Strefy i wynoszą stamtąd wszystko, co im wpadnie w ręce. To nowy, nie znany dotychczas fach.

- Rozumiem. Nie, to nie leży w naszej kompetencji.

- Jasne! Tymi sprawami zajmuje się policja. Ale ogromnie chcielibyśmy wiedzieć, co właściwie

leży w pańskiej kompetencji, panie doktorze?

- Wiadomo, że istnieje stały przemyt przedmiotów ze Stref Lądowania. Materiały dostają się w

ręce nieodpowiedzialnych jednostek oraz całych organizacji. Nas, uczonych i członków Komisji,

interesują rezultaty tego przemytu.

- Czy nie mógłby pan wypowiedzieć się bardziej konkretnie?

- Wie pan, lepiej porozmawiajmy o sztuce. Czy naprawdę pańskich słuchaczy nie interesuje

moja opinia o niezrównanej Qwendy Muller?

- Ależ oczywiście! Ale najpierw może skończymy z nauką. Czy pan jako uczony, nie ma czasem

ochoty zająć się tymi pozaziemskimi cudami?

- Jak by to panu powiedzieć... Prawdopodobnie.

- A więc niewykluczone, że pewnego pięknego dnia mieszkańcy Harmont zobaczą swego

sławnego rodaka na ulicach miasta?

- Niewykluczone.

1. RED SHOEHART.

lat 23, kawaler. Laborant Międzynarodowego Instytutu Cywilizacji Pozaziemskich, Filia w

Harmont

Poprzedniego dnia wieczorem stoimy sobie z nim w przechowalni. Wystarczy zrzucić

Kombinezony i można iść w miasto, zajrzeć do "Barge" i wypić coś stosownego dla wzmocnienia

duszy i ciała. Ja stoję ot, tak sobie, podpieram ścianę, swoje zrobiłem i już trzymam w pogotowiu

papierosa, palić mi się chce wściekle - od dwóch godzin nie miałem papierosa w ustach. A on jakoś

nie może rozstać się ze swoimi skarbami. Załadował jeden sejf, zamknął, opieczętował, teraz

załadowuje drugi: zdejmuje z transportera "pustaki", ogląda każdy ze wszystkich stron (a ciężkie są

ścierwa jak wielkie nieszczęście, każdy waży sześć i pół kilo) i starannie ustawia na półkach.

Okropnie długo już wojuje z tymi "pustakami" i moim skromnym zdaniem bez żadnego pożytku

dla ludzkości. Na jego miejscu ja bym już dawno olał sprawę i za te same pieniądze zająłbym się

czymś innym. Chociaż z drugiej strony, jeśli się zastanowić, taki "pustak" rzeczywiście jest

niezmiernie zagadkowy, i można powiedzieć - szemrany. Ile to ja się ich nadźwigałem, a wszystko

jedno, za każdym razem jak je zobaczę, od nowa nie mogę się nadziwić. Dwie miedziane okrągłe

płytki wielkości spodeczka, grube na pięć milimetrów, odległość między płytkami czterysta

milimetrów, i oprócz tej odległości niczego między płytkami nie ma. Można tam wsadzić rękę,

można i głowę, jeżeli kompletnie zgłupiałeś ze zdziwienia - pustka, pustka, powietrze. Pomimo to

coś miedzy nimi oczywiście być musi, siła jakaś, tak ja to rozumiem, ponieważ ani ścisnąć tych

płytek, ani rozerwać nikomu się jeszcze nie udało.

No chłopaki, trudno opisać coś podobnego komuś, kto tego nie widział. Jakoś to zbyt proste,

szczególnie jeśli się dobrze przyjrzeć i uwierzyć wreszcie własnym oczom. To zupełnie tak samo,

jakby komuś opisywać szklankę, albo nie daj Boże kieliszek - tylko palcami wodzisz i klniesz w

poczuciu absolutnej bezsilności. Dobra, zakładamy, żeście wszystko zrozumieli, a jeżeli ktoś nie

zrozumiał, niech weźmie "Biuletyn" naszego instytutu - w każdym numerze znajdzie artykuły o

"pustakach" z fotografiami...

Jednym słowem Kirył już prawie od roku wojuje z tymi "pustakami". Jestem u niego od samego

początku i skarz mnie Bóg, jeżeli rozumiem, czego on się po nich spodziewa, zresztą, jeśli mam

być szczery, nadmiernie nie wysilam swego umysłu. Niech najpierw on sam zrozumie, niech sam

rozwiąże tę łamigłówkę, a wtedy, być może, posłucham, co będzie miał do powiedzenia. Na razie

natomiast jasne jest dla mnie jedno - Kirył musi za wszelką cenę chociaż jednego "pustaka"

wypatroszyć, nadgryźć kwasami, zgnieść pod prasą, stopić w piecu. I wtedy wszystko stanie się dla

niego jasne, zdobędzie sławę i chwałę, a cała światowa nauka zapłacze z zachwytu rzewnymi

łzami. Ale chwilowo, o ile się orientuję, do tego bardzo jeszcze daleko. Niczego do tej pory nie

osiągnął, uszarpał się tylko nieprzytomnie, pozieleniał nawet, zrobił się milczący, wygląda jak

chory pies i chyba oczy mu łzawią. Gdyby to był ktoś inny, zaprowadziłbym go na wódkę, a potem

na dziwki, żeby go rozruszały, a rano znowu na wódkę i znowu na dziwki, tylko inne, i po tygodniu

czułby się jak świeżo narodzony - uszy do góry, gęba od ucha do ucha. Tylko, że nie dla Kiryła

takie lekarstwo - nawet proponować nie warto.

A więc stoimy, znaczy się, w przechowalni, patrzę na Kiryła, widzę, co się z nim dzieje, jakie

ma zapadnięte oczy, i tak mi się go żal robi, że nie macie pojęcia. I właśnie wtedy zdecydowałem.

To znaczy nie tyle nawet zdecydowałem, tylko jakby mnie ktoś pociągnął za język.

- Słuchaj - mówię - Kirył...

A Kirył właśnie stoi i trzyma w ręku ostatniego "pustaka" i wpatruje się w niego jakby chciał

wleźć do środka.

- Słuchaj - mówię - Kiryłl A gdybyś miał pełnego "pustaka", to co?

- Pełny "pustak"? - powtarza i marszczy brwi, jakbym z nim nagle zaczął rozmawiać po chińsku.

- No tak - mówię. - Ta twoja hydromagnetyczna pułapka, jak jej tam... obiekt 77-b. Tylko z

jakimś niebieskawym paskudztwem w środku.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: