Poglądy pedagogiczne Jana Ludwika VIVESA.doc

Poglądy pedagogiczne Jana Ludwika VIVESA

Jan Ludwik VIVES żył w latach 1492-1540 . Z pochodzenia był Hiszpanem zamieszkałym w NIDERLANDACH( Holandii)
W latach młodzieńczych był zwolennikiem filozofii scholastycznej. Dopiero po ukończeniu studiów zmienił swój pogląd( studiował w Paryżu, Lowanium i Oxfordzie). Swój krytyczny stosunek do scholastyki i średniowiecznej pedagogiki opisywał w dziele „O Naukach”
Uważał, że poznanie prowadzi od zmysłów o od wyobraźni do rozumu.
W pierwszej części tego dzieła przeprowadził ostrą krytykę wychowania i obyczajów średniowiecznych, w drugiej zaś części przedstawił swój program wychowania.
Uważał, że wychowanie powinno być oparte o etykę i psychologię.
Chrześcijańskie, moralne wychowanie plus wiedza wg Vivesa da „mądrzejszych i lepszych” Winno się w sposób bardziej odpowiedni dobierać przedmioty i literaturę. Powinno się badać uzdolnienia dzieci, ponieważ nie każde dziecko nadaje się do kształcenia. Powinno się dzieci zdolne ukierunkowywać. Nauka winna być dostosowana do indywidualnych potrzeb i uzdolnień ucznia, uwzględniając jego usposobienie moralne, intelektualne, wiek , stan fizyczny itp.
Rodzice i nauczyciele powinni być „ doborowi”  Nauczyciele powinni otrzymywać za swoja pracę pensje od państwa. Pensja tez powinna być w takiej wysokości, aby nie musieli  pobierać darów i aby wystarczyła na godne życie i aby nie musieli uciekać od zawodu. Nauczyciele według VIVESA powinni kształcić, przyuczać młodzież do samodzielności. Do prawidłowego wyszukiwania materiałów, wyciągania prawidłowych wniosków.  Wykształcenie winno być rzeczowe i językowe. Podstawowym językiem była łacina. Uważał, że dzieci poprawnej łaciny i gramatyki należałoby uczyć od 7 do 15 roku życia. Język grecki wg Vivesa jest konieczny. Pożądana byłaby nauka języków nowożytnych, zaczynając od mówienia.
Stawiając interes moralności ponad względy retoryczne i estetyczne wystąpił z programem oczyszczonych lektur autorów klasycznych które miały służyć uczniom. Uważał, że czytać należy dużo, należy poznawać literaturę źródłowo. Poprzez czytanie uczeń poprawia sobie gramatykę, retorykę i logikę. Oprócz tych nauk powinno się wprowadzać również nauki rzeczowe takie jak przyrodę, historię, która by uwzględniła oprócz polityki również życie wewnętrzne narodów, matematykę, nauki rolnicze, architekturę, żeglarstwo itp.
Jedynie był przeciwny wprowadzeniu astrologii – którą łączył z zabobonem. Nauczanie dydaktyczne powinno polegać na sprawdzaniu wiedzy ucznia.
Nauczyciel powinien oprócz egzaminów, wymagać jeszcze wypracowań pisemnych, odpytywać w tym odpytywaniu nauczycielom powinni pomagać starsi uczniowie (dziesiętnicy lub dekurjonie)
Jeśli chodzi o dyscyplinę to Vives preferował łagodność, nie wykluczał kar cielesnych, ale uważał, że wystarczą upomnienia, nagany i pouczenia.
Należy pamiętać również o zdrowiu młodzieży – szkoła powinna posiadać osobne sale przeznaczone do ćwiczeń gimnastycznych i zabawy.
Mimo oryginalności, postępowości i praktyczności poglądy VIVESA nie znalazły szerszego rozgłosu. Jednak Erazm z Roterdamu czy Tomasz More a i Modrzejewski zaliczali go do najwybitniejszych myślicieli Renesansu.

Andrzej Frycz Modrzewski o wychowaniu w szkole i godności nauczyciela

Żył w latach 1503-1772
Był synem niezamożnego szlachcica który był wójtem w Wolborzu.
Po ukończeniu szkoły parafialnej w Wolborzu studiował na Wydziale Sztuk Wyzwolonych Akademii Krakowskiej. Później pracował u boku kanclerza koronnego i prymasa Polski, Jana Łaskiego. W 1531 r wyjechał do Niemiec, tam przebywał przez 10 lat.

Był najbardziej oryginalnym i postępowym pisarzem Odrodzenia nie tylko w Polsce ale i w Europie.
Przywiązywał ogromna wagę do wychowania. Ostro krytykował sposób wychowania, synów magnackich zarzucając że jest zbyt miękki i demoralizujący,
Jednak mino krytyki nie dążył do całkowitej likwidacji dotychczasowych zwyczajów.
Uważał, że szlachta jako klasa panująca, nie zdała egzaminu w dziedzinie wychowania i organizacji społeczeństwa .Chcąc nadrobić zaniedbania powinno się powołać „osoby zacne a poważne” działające z ramienia państwa
Modrzejewski za najważniejszy okres życia uważał okres dzieciństwa. Rodzice powinni wykazywać należytą troskę o rozwój moralny i fizyczny. Dzieci należy uczyć spełniania różnych powinności wobec najbliższych wobec ludzi. Uczyć ich pracy i sprawdzać ich wyniki
Jeśli chodzi o szkolnictwo to domagał się opieki państwa nad szkołami. Postulował zorganizowanie odpowiedniego wychowania i nauczania dla wszystkich chłopców, bez względu na ich pochodzenie społeczne i majątkowe. Walcząc o szkołę  dostępną dla wszystkich, wprowadził równocześnie charakterystyczne ograniczenia powszechności nauczania. Uważał, iż należy dobierać uczniów na podstawie ich uzdolnień. Tak dobrana młodzież miała przechodzić przez dwa stopnie nauki szkolnej. Pierwszy to gramatyka, retoryka i dialektyka tzw. Przygotowanie ogólne.
Drugi stopień miał ukierunkowywać do tego co chcieliby robić w przyszłości.
Powinno się uczyć według Modrzejewskiego oprócz języków klasycznych, filozofii, stylu wymowy, deklamacji i języka polskiego
Jako ciekawostkę Modrzejewski pragnął wprowadzić w życie szkoły tzw. Samorząd uczniowski, który funkcjonował by jako sąd szkolny.
Wprawdzie szkoła Modrzejewskiego była świecka pod względem programu i wychowania to jednak była związana z kościołem za pośrednictwem nauczycieli. Modrzejewski wszystkie te swoje uwagi i propozycje opisał w dziele pt „O poprawie Rzeczpospolitej”. Jego dzieło a zwłaszcza księga o szkole wyrażała niepokój z powodu lekceważenia szkół. Był przekonany, że pielęgnowanie nauk  da korzyść kościołowi i państwu. Nawoływał w tym dziele aby urzędów nie dawano osobom niewykształconym, Aby nauczyciele nie zrażali się niewdzięcznością społeczeństwa i pracowali dla jego dobra